Month: April 2016

Á ríkisstjórnarfundi í morgun var ákveðið að setja á fót starfshóp fjögurra ráðuneyta undir forystu forsætisráðuneytisins til að undirbúa viðbrögð við nýlegri ákvörðun Eftirlitsstofnunar Efta (ESA) er varðar nýtingu náttúruauðlinda í þágu rafmagnsframleiðslu.
Með ákvörðun dags. 20. apríl sl. beindi ESA þeim tilmælum til íslenskra stjórnvalda að gerðar verði breytingar á lagaumhverfi sem varðar samninga við orkufyrirtæki um nýtingu náttúruauðlinda í opinberri eigu til rafmagnsframleiðslu. Með þeim breytingum verði betur tryggt að markaðsverð sé greitt fyrir slíka nýtingu og jafnframt skýrar kveðið á um hvaða verklag skuli viðhaft við ákvörðun markaðsverðs. Að mati ESA eru úrbætur nauðsynlegar til þess að ekki verði litið svo á að hér sé um ólögmæta ríkisaðstoð og röskun á samkeppni á raforkumarkaði að ræða.
Loks mælist ESA til þess að áður gerðir samningar við orkufyrirtæki um nýtingu verði teknir til skoðunar m.t.t. þess hvort þeir endurspegli markaðsverð og þeir endurskoðaðir ef svo er ekki, að því er varðar eftirstöðvar slíkra samninga.
Samkvæmt tilmælunum skulu allar framangreindar ráðstafanir hafa átt sér stað eigi síðar en 1. janúar 2017. Stjórnvöld hafa einn mánuð til að fallast skilyrðislaust á tilmælin, en hætta ella á að ESA opni svokallaða formlega rannsókn vegna málsins.
Verklag við ákvörðun verðs vegna nýtingar náttúruauðlinda, m.a. vegna raforkuframleiðslu, hefur verið að mótast á undanförnum árum hjá þeim ráðuneytum sem hafa með þjóðlendur og aðrar ríkiseignir að gera – forsætisráðuneyti og fjármála- og efnahagsráðuneyti. Það verklag endurspeglar meðal annars meginreglur stjórnsýsluréttar um jafnræði og hagkvæmni við ráðstöfun takmarkaðra gæða.
Breytingar á lagaumhverfi sem ESA leggur til myndu festa í sessi þær meginreglur og þá aðferðafræði sem verið hefur að mótast og gætu tryggt enn betur að verð sem orkufyrirtæki greiða fyrir aðgang að auðlindum í opinberri eigu sé ákveðið á markaðsforsendum. Í starfshópnum verða fulltrúar forsætisráðuneytis, fjármála- og efnahagsráðuneytis, atvinnuvega- og nýsköpunarráðuneytis og umhverfis- og auðlindaráðuneytis. Starfshópurinn mun á næstu vikum taka til skoðunar hvort rétt sé að fallast á tilmæli ESA og undirbúa viðbrögð að öðru leyti.  Óskað verður eftir viðræðum við orkufyrirtæki vegna áður gerðra samninga. Samráð verður haft við Samband íslenskra sveitarfélaga eftir því sem tilefni er til.

Heimild: www.forsaetisraduneyti.is

Aukning verður á veiðiheimildum á svæðum A og B fyrir strandveiðibáta á strandveiðitímabilinu sem hefst 2. maí og stendur til 31. ágúst 2016. Önnur ákvæði um veiðisvæði, veiðidaga, hámarksafla á dag og fjölda handfærarúlla verða óbreytt frá fyrri árum.

Við úthlutun aflaheimilda er byggt á svæðaskiptingu; svæði A) nær frá A. Eyja- og Miklaholtshreppi til Súðavíkurhrepps, svæði B) nær frá Strandabyggð til Grýtubakkahrepps, svæði C) nær frá Þingeyjarsveit til Djúpavogshrepps og svæði D) nær frá Hornafirði til Borgarbyggðar.

Strandveiðar hófust fyrst í júní 2009 og var heildarmagnið þá 4.000 tonn. Á komandi vertíð verður leyfilegur heildarafli 9.000 tonn og er það aukning um 400 tonn frá fyrra ári. Reikna má með að útgefin veiðileyfi verði rúmlega 700.

Svæði D sker sig töluvert úr hvað varðar meðalveiði á bát, en þar er veiði að jafnaði mun lakari en á hinum svæðunum.  Síðustu tvö ár voru um 100-200 tonn óveidd á svæði D. Núverandi veiðidagar á svæðum gera ráð fyrir um 30 – 60 dögum í veiði. Fæstir veiðidagar eru á svæði A en flestir á svæði D.

Til þess að ná meiri jöfnuði í meðalveiði á bát á komandi vertíð fyrir svæði A, B og C mun aukningin fara á svæði A og að auki 150 tonn frá svæði D. Þá verða 50 tonn flutt af svæði D yfir á svæði B.

• Reglugerð um strandveiðar

Úthlutun 2016:
 

Heimild: www.atvinnuvegaraduneyti.is

Alþingi hefur samþykkt frumvarp forsætisráðherra um breytingar á lögum um þjóðfána Íslendinga og ríkisskjaldarmerkið. Samkvæmt lögunum er nú heimilt, án sérstaks leyfis, að merkja íslenskar vörur með íslenska þjóðfánanum.
Tilgangur laganna er að auka möguleika framleiðenda vöru til koma íslenskum uppruna hennar á framfæri við markaðssetningu erlendis og hér á landi, þ. á m. gagnvart erlendum ferðamönnum. Þau sjónarmið búa jafnframt að baki lögunum að neytendur geti, þegar um er að ræða vöru sem merkt er íslenska þjóðfánanum, treyst því að hún sé í raun íslensk að uppruna í þeim skilningi sem kveðið er á um lögunum.
Eftirlit með framkvæmd laganna verður á hendi Neytendastofu.

• Sjá lögin á vef Alþingis

Ljósmynd: Sigurður Ingi Jóhannsson.

Heimild: www.forsaetisraduneyti.is

Sigrún Magnúsdóttir, umhverfis- og auðlindaráðherra, undirritaði í dag Parísarsamninginn um aðgerðir í loftslagsmálum fyrir Íslands hönd við athöfn í New York. Í ávarpi í tilefni undirritunarinnar sagði ráðherra að Ísland ynni að því að framkvæma markmið samningsins, m.a. með aðgerðum á sviði samgangna, fiskveiða og landbúnaðar, auk kolefnisbindingar með skógrækt og landgræðslu.
Fulltrúar yfir 160 ríkja skrifuðu undir samninginn við athöfn í höfuðstöðvum Sameinuðu þjóðanna í dag. Aldrei áður hafa jafn mörg ríki skrifað undir alþjóðasamning við slíka athöfn.
Sigrún Magnúsdóttir sagði í ræðu sinni að Ísland myndi leggja sig fram við að hrinda markmiðum Parísarsamningsins í framkvæmd. Endurnýjanleg orka væri notuð við hitun og rafmagnsframleiðslu á Íslandi, en draga yrði úr losun frá öðrum uppsprettum. Íslensk stjórnvöld styddu við uppbyggingu innviða fyrir rafbíla og ynnu að minnkun losunar frá sjávarútvegi og landbúnaði í samvinnu við atvinnulífið. Mikilvægt væri að vinna að kolefnisbindingu úr andrúmsloftinu jafnframt því að draga úr losun. Ísland myndi efla skógrækt og landgræðslu, en á heimsvísu væri mikilvægt að berjast gegn eyðimerkurmyndun.
Sigrún sagði að Ísland styddi þróunarríki við verkefni á sviði loftslagsmála og hreinnar orku. Alþjóða jarðhitabandalagið hefði verið sett á fót í París og Ísland bindi vonir við að það ýti undir nýtingu jarðhita á heimsvísu. Ráðherra minnti á mikilvægi þess að konur nytu fulls jafnréttis og væru virkjaðar til ákvörðunartöku og starfa og benti á að jafnt kynjahlutfall sé í ríkisstjórn Íslands.
„Jafnrétti er markmið í sjálfu sér og mun að auki hjálpa okkur að vinna að grænni og betri framtíð. Parísarsamningurinn mun hjálpa okkur við að virkja pólitískan vilja og fjármagn til að berjast gegn loftslagsbreytingum. Ísland mun leggja sitt af mörkum,“ sagði Sigrún Magnúsdóttir, umhverfis- og auðlindaráðherra.
Fullgilding Parísarsamningsins

Parísarsamningurinn er lagalega bindandi alþjóðasamningur undir Rammasamningi Sameinuðu þjóðanna um loftslagsmál (sem er oftast kallaður Loftslagssamningur SÞ). Parísarsamningurinn hefur sömu lagalegu stöðu og Kýótó-bókunin við Loftslagssamninginn, sem skrifað var undir 1997 og tók gildi 2005. Skuldbindingar ríkja samkvæmt Kýótó-bókuninni renna út árið 2020, en skuldbindingar ríkja innan Parísarsamningsins eru miðaðar við tímann eftir 2020. Aðild ríkja að Parísarsamningnum fer í gegn um tvö skref, undirskrift og fullgildingu. Með undirskrift lýsa fulltrúar ríkisstjórna yfir vilja sínum til að uppfylla ákvæði samningsins, en fullgilding jafngildir staðfestingu á því að samningurinn hafi verið samþykktur í samræmi við innri reglur viðkomandi ríkis og eru ríki frá þeim tíma bundin við reglur hans. Ísland hefur nú undirritað samninginn ásamt yfir 160 öðrum ríkjum, en fullgilding er eftir. Vinna við það er hafin, en hún kallar meðal annars á þýðingu og lagalega rýni varðandi atriði sem kann að þurfa að leiða í íslensk lög. Ákvæði eru í Parísarsamningnum um að hann gangi í gildi alþjóðlega þegar minnst 55 ríki með 55% af heimslosun hafa fullgilt hann.

Ráðherra átti stuttan fund með Barböru Hendricks umhverfisráðherra Þýskalands.

Ísland hefur lýst yfir ætlun að vinna að sameiginlegu markmiði með 28 ríkjum ESB innan Parísarsamningsins. Noregur hefur lýst yfir sams konar áformum, en bæði ríkin eru þátttakendur í viðskiptakerfi ESB með losunarheimildir skv. EES-samningnum. Hafnar eru óformlegar viðræður Íslands og Noregs með ESB um útfærslu á sameiginlegu markmiði um 40% minnkun losunar til 2030 miðað við 1990. Ísland mun einnig hafa samráð við ESB og Noreg varðandi fullgildingu Parísarsamningsins í ljósi þess að stefnt er að því að 30 Evrópuríki vinni að sameiginlegu markmiði innan hans.
Ávarp Sigrúnar Magnúsdóttur, umhverfis- og auðlindaráðherra við undirritun Parísarsáttmálans (pdf-skjal).

Heimild: www.umhverfisraduneyti.is

Átak gegn matarsóun, loftslagsvæn orka, landgræðsla og barátta fyrir jafnrétti kynjanna eru meðal áherslumála Íslands við að hrinda í framkvæmd Heimsmarkmiðum Sameinuðu þjóðanna um sjálfbæra þróun. Sigrún Magnúsdóttir umhverfis- og auðlindaráðherra nefndi þetta í ávarpi sínu í gær fyrir Íslands hönd á sérstökum ráðherrafundi um markmiðin í New York.
Ráðherra sagði að ríkisstjórnin myndi vinna að framkvæmd markmiðanna undir stjórn forsætisráðuneytis, í náinni samvinnu við utanríkisráðuneyti sem og önnur ráðuneyti og fulltrúa hinna ýmsu aðila í samfélaginu. Ráðherra sagði að barátta gegn matarsóun gagnaðist bæði við minnkun úrgangs og við að ná loftslagsmarkmiðum. Hún sagði að Ísland myndi vinna að markmiðunum heima fyrir, en einnig styrkja þróunarríki við að ná þeim. Hún nefndi í því samhengi starf verkefna Háskóla Sameinuðu þjóðanna á Íslandi, þar sem nemendur frá þróunarríkjum fá fræðslu á sviði jafnréttismála, landgræðslu, fiskveiða og jarðhita.
Ráðherra sagði að fullt jafnrétti kvenna og virk þátttaka væri nauðsynleg forsenda þess að Heimsmarkmiðin næðu fram að ganga.  Markmiðin eru 17 talsins, með 169 undirmarkmiðum. Þau voru samþykkt haustið 2015 og eiga að vera leiðarljós ríkja við að bæta lífskjör og efla umhverfisvernd til 2030. Efnt var til ráðherrafundarins nú til að vekja athygli á markmiðunum og hvetja ríki til að vinna að þeim í raun.
Yfirlýsing Íslands vegna heimsmarkmiðanna (pdf)

Heimild: www.umhverfisraduneyti.is