Þórarinn Ingi Pétursson, alþingismaður, beindi fyrirspurn til forsætisráðherra á Alþingi vegna frumvarps um veiðigjald sem nú er til meðferðar hjá atvinnuveganefnd. Hann lagði áherslu á að fyrir lægi næg gögn og greiningar áður en frumvarpið yrði samþykkt.
„Við í atvinnuveganefnd erum að fjalla um mál nr. 351, sem varðar veiðigjaldið. Það hafa borist 57 umsagnir frá hagsmunaaðilum og almenningi, samtals um 400 blaðsíður af efni,“ sagði Þórarinn Ingi. Hann benti á að nefndarmenn væru að fara yfir öll þessi gögn og ræða við gesti til að rýna málið ítarlega.
„Veiðigjaldið gæti hækkað um 80% hjá smærri útgerðum“
Þórarinn Ingi lagði áherslu á að Framsókn hefði ekki verið á móti því að ræða breytingar á veiðigjaldi, þar á meðal mögulegar hækkanir, en að mikilvægt væri að allar upplýsingar lægju fyrir áður en ákvörðun yrði tekin.
„Í viðtali í Sprengisandi um helgina sagði hæstvirtur forsætisráðherra að það væru fyrst og fremst stórar útgerðir sem bæru mestu byrðarnar. En samkvæmt þeim gögnum sem við í atvinnuveganefnd fengum fyrir helgina virðist frítekjumarkið, sem átti að vernda smærri útgerðir, ekki tryggja það. Þvert á móti gæti veiðigjaldið hækkað um allt að 80% hjá þeim,“ sagði Þórarinn Ingi og spurði:
„Eigum við ekki aðeins að staldra við og vinna málið betur áður en við tökum þessi skref?“
Vilja tryggja réttmæta dreifingu veiðigjalda
Forsætisráðherra svaraði Þórarni Inga og tók undir að fjölmörg sjávarútvegsfyrirtæki greiða veiðigjöld í dag. Hún benti á að um 30 fyrirtæki greiði um 90% af þeirri hækkun sem nú er til umræðu.
„Það er rétt að það eru miklu færri fyrirtæki sem verða fyrir þessari hækkun en öll þau sem greiða í dag,“ sagði forsætisráðherra. Hún lagði áherslu á að atvinnuveganefnd hefði tekið við ábendingum og væri að skoða málið gaumgæfilega. Hún minnti á að í aðdraganda frumvarpsins hefði frítekjumark verið hækkað til að hlífa smærri útgerðum við miklum útgjöldum.
„Ég veit að það er vilji til að reyna að gera þetta með skynsamlegum hætti,“ bætti hún við en tók jafnframt fram að hún sæti ekki í atvinnuveganefnd og gæti því ekki gert grein fyrir öllum þeim umræðum sem þar færu fram. Hún ítrekaði þó að allar málefnalegar ábendingar sem berast yrðu teknar til skoðunar af fullri alvöru.
Áhersla á vandaða vinnu Alþingis
Í seinni fyrirspurn sinni lagði Þórarinn Ingi ríka áherslu á mikilvægi þess að atvinnuveganefnd Alþingis fari ítarlega yfir allar umsagnir sem berast nefndinni vegna lagafrumvarpa.
„Það hafa komið fram verulegar athugasemdir í umsögnum sem snúa að því hvort um leiðréttingu sé að ræða og hvort við séum að miða við réttan markað, meðal annars hvað varðar norskan makríl,“ sagði hann. Hann taldi nauðsynlegt að nefndin færi yfir allar athugasemdir — ekki aðeins fáar og útvaldar — svo niðurstaðan yrði rétt og í samræmi við hagsmuni landsins.
Veiðigjaldið er reiknuð stærð sem krefst nákvæmrar skoðunar
Forsætisráðherra svaraði að veiðigjaldið væri í raun reiknuð stærð sem byggði á mörgum forsendum og krefðist vandaðrar úttektar.
„Ég kasta nú bara einu dæmi hér fram: til dæmis eru vaxtagjöld, sem eru frádráttarbær frá stofni veiðigjalds, ígildi afskriftarprósentu sem er kannski í kringum 10–12%, sem ég efast um að stærstu útgerðarfyrirtækin borgi í vaxtakostnað,“ sagði hún. Hún minnti einnig á að breytingar hefðu verið gerðar á síðasta eða þarsíðasta kjörtímabili sem lækkuðu veiðigjaldið.
„Það var einhverju breytt þá sem merkilega dró niður stofninn og lækkaði veiðigjaldið. Það hefði kannski þurft að fá smá gaumgæfilega skoðun,“ sagði hún. Að lokum undirstrikaði hún mikilvægi þess að atvinnuveganefnd færi rækilega yfir öll þessi atriði.
„Auðvitað þarf að skoða þetta allt saman, en í lok dags er verið að leitast við að finna einhvern mælikvarða sem kemur manni nærri einhverjum sannleika. En í lok dags er þetta reiknuð stærð. Það verður alltaf eitthvert mat á þessu, en ég vænti þess að vinnan sé góð í nefndinni og að þið rennið yfir þetta saman,“ sagði forsætisráðherra.