Niðurstöður félagshagfræðilegrar greiningar eru að lagning Sundabrautar er metin þjóðhagslega hagkvæm og feli í sér í mikinn samfélagslegan ávinning, hvort sem hún verði lögð með brú eða göngum.
„Þessar niðurstöður staðfesta þá sannfæringu mína að Sundabraut mun hafa gríðarlega þýðingu fyrir samgöngur og mun umbylta umferðinni á höfuðborgarsvæðinu. Sundabraut mun dreifa álagi, leysa umferðarhnúta og styrkja öryggisleiðir. Sundabrautin mun auk þess stytta vegalendir fyrir alla þá sem ferðast innan og til og frá höfuðborgarsvæðinu – óháð ferðamáta. Með þessa greiningu í farteskinu getum við nú brett upp ermar og hafist handa við að undirbúa framkvæmdir sem hafist geti innan fárra ára,“ segir Sigurður Ingi Jóhannsson, innviðaráðherra og formaður Framsóknar, af þessu tilefni.
Í heild nemur þjóðhagslegur ábati 186-236 milljörðum króna, eftir útfærslu Sundabrautar með brú eða göngum. Mestur ábati felist hvort tveggja í minni akstri, útblæstri og mengun og styttri ferðatíma vegfarenda vegna styttri leiða til og frá höfuðborgarsvæðinu. Heildarakstur á höfuðborgarsvæðinu gæti minnkað um 150 þús. km á hverjum sólarhring við opnun Sundabrautar.
Tímasparnaður og styttri vegalengdir leiða einnig til færri slysa, minni útblásturs gróðurhúsalofttegunda, minni umferðarhávaða og minni mengunar. Jákvæð áhrif þessa eru talin nema á milli 21,5 og 22,6 milljörðum króna yfir allt 30 ára greiningartímabilið. Ítarlegri greiningar á hljóðvist, umferðaröryggi og áhrifum á umhverfið verða gerðar á næstu stigum verkefnisins.
Gerð var sérstök næmnigreining á helstu forsendum til að skoða hvort hagkvæmni Sundabrautar breyttist verulega ef forsendur yrði aðrar. Skoðaðar voru m.a. breytingar á stofnkostnaði, tímavirði, umferðarmagni o.s.frv. Niðurstöður næmnigreiningar breyta hvorki röðun valkosta né því hvort að Sundabraut sé metin samfélagslega hagkvæm. Í öllum tilfellum er Sundabrú með planvegamótum með mesta samfélagslegan ábata.
Í samræmi við lög um samvinnuverkefni og samgönguáætlun frá árinu 2020 er gert ráð fyrir að fjármagna framkvæmdir við Sundabraut með gjaldtöku af umferð, sem hefjist þegar Sundabraut er tekin í notkun og ljúki innan 30 ára.
Næstu skref – umhverfismat, skipulag og samráð
Vinnu starfshóps um Sundabraut, sem hóf störf í júní 2020, er nú formlega lokið. Vegagerðin vinnur að undirbúningi á mati á umhverfisáhrifum og rannsóknum í samstarfi við Reykjavíkurborg og Faxaflóahafnir. Þá vinnur Reykjavíkurborg að undirbúningi nauðsynlegra skipulagsbreytinga.
Gert er ráð fyrir að mat á umhverfisáhrifum og nauðsynlegar skipulagsbreytingar taki 2 til 3 ár, frekari rannsóknir og hönnun 2 ár og útboðsferli stórrar framkvæmdar um 1-2 ár. Þessa verkhluta má vinna að einhverju leyti samhliða og miðar allur undirbúningur við að framkvæmdir við Sundabraut geti hafist árið 2026 og að Sundabraut frá Sæbraut að Kjalarnesi verði lokið árið 2031.
Víðtækt samráð er jafnframt fram undan við íbúa í nærumhverfinu, hagsmunaaðila og fyrirtæki á svæðinu ásamt því að vinna þarf að samkomulagi ríkis og Faxaflóahafna varðandi nauðsynlegar aðgerðir sem gera þarf á svæðum Faxaflóahafna í Sundahöfn.
- Félagshagfræðileg greining Mannvits og Cowi (pdf)
- Skilagrein starfshóps með félagshagfræðilegri greiningu (pdf)
- Skýrsla starfshóps Vegagerðarinnar – janúar 2021 (pdf)
- Frétt ráðuneytisins um drög að félagshagfræðilegri greiningu (22. sept. 2021)
- Frétt ráðuneytisins um yfirlýsingu ríkis og borgar um lagningu Sundabrautar (6. júlí 2021)
- Frétt ráðuneytisins um skýrslu starfshóps um legu Sundabrautar (3. febr. 2021)
