Month: June 2013

Eygló Harðardóttir, félags-og húsnæðismálaráðherra, segir að nýtt frumvarp sem á að afnema skerðingar á greiðslum til lífeyrisþega, sé eitthvað sem þessum hópi hafi verið lofað. Hún segir mjög mikilvægt að taka þetta fyrsta skref núna á sumarþingi. Greiðslur um 7.000 lífeyrisþega munu hækka, frítekjumark vegna atvinnutekna ellilífeyrisþega hækkar verulega og lífeyristekjur munu ekki lengur skerða grunnlífeyri.
Árið 2009 voru gerðar ýmsar breytingar á lögum um almannatryggingar og lögum um málefni aldraðra sem leiddu til umtalsverðra skerðinga á kjörum aldraðra og öryrkja. Breytingarnar fólust meðal annars í því að fjármagnstekjur voru látnar skerða að fullu tekjutengdar greiðslur í stað 50% skerðingar áður og eins var frítekjumark ellilífeyrisþega vegna atvinnutekna lækkað umtalsvert. Lífeyrissjóðstekjur voru teknar inn í útreikning við ákvörðun grunnlífeyris og gátu þannig skert grunnlifeyrinn.
Hætt verður að skerða grunnlífeyri vegna lífeyristekna
Verði frumvarp félags- og húsnæðismálaráðherra að lögum aukast framlög ríkisins til almannatrygginga um 850 milljónir króna á þessu ári og um 1,6 milljarða árið 2014 þegar áhrif breytinganna eru komin fram að fullu. Greiðslur hækka hjá um 7.000 lífeyrisþegum, þar af eru um 2.500 einstaklingar sem ekki hafa fengið greiðslur að undanförnu vegna tekjuskerðinga en öðlast rétt til lífeyris á ný.
Frumvarp ráðherra er fyrsta skrefið til þess að draga til baka skerðingar frá árinu 2009 í samræmi við stefnu ríkisstjórnarinnar. Auk þess er hafin vinna við afnám annarra skerðinga og á það meðal annars við um lækkun skerðingarhlutfalls tekjutryggingar úr 45% í 38,35%. Heildaráhrif af væntanlegum bótahækkunum þegar þær verða að fullu komnar til framkvæmda árið 2014 eru áætluð um 4,6 milljarðar króna.
Helstu breytingarnar sem felast í frumvarpi félags- og húsnæðismálaráðherra til breytinga á lögum um almannatryggingar og lögum um málefni aldraðra eru þessar:

• Frítekjumark vegna atvinnutekna ellilífeyrisþega við útreikning tekjutryggingar hækkar úr 480.000 kr. á ári í 1.315.200 kr. á ári.
• Lífeyrissjóðstekjur munu ekki lengur skerða grunnlífeyri almannatrygginga.
• Eftirlitsheimildir Tryggingastofnunar eru auknar og aðgangur stofnunarinnar að upplýsingum sem taldar eru nauðsynlegar við ákvörðun bóta er rýmkaður. Með því móti er stuðlað að því að greiðslur til lífeyrisþega verði réttari og að draga megi úr bótasvikum.
• Hækkanir á greiðslum til lífeyrisþega samkvæmt framantöldum breytingum taka gildi 1. júlí næstkomandi og koma til framkvæmda 1. ágúst.

Alþingi:
Almannatryggingar og málefni aldraðra (Fylgjast með ferli málsins)
Frumvarp til laga um breytingu á lögum um almannatryggingar, nr. 100/2007, og lögum um málefni aldraðra, nr. 125/1999, með síðari breytingum (frítekjumörk, tekjutengingar og eftirlitsheimildir). (Frumvarpið í pdf-skjali)

Fjölmiðlaumfjöllun:
Í Bítið – Eygló Harðardóttir félagsmálaráðherra sat fyrir svörum
Eygló: Þetta er það sem við lofuðum
„Skýr skilaboð til aldraðra“
Frítekjumörk ellilífeyrisþega þrefaldist
 

Þann 19. júní sl. var útvarpsþáttur á Rás1 um Rannveigu Þorsteinsdóttur, fyrstu þingkonu Framsóknarflokksins. Hann nefnist „Baldursbráin í hvers manns barmi“ og má finna hér: https://www.ruv.is/sarpurinn/%C2%ABbaldursbrain-i-hvers-manns-barmi%C2%BB/19062013
Í þættinum er meðal annars upptaka frá 23. febrúar sl.  en þá var haldin vegleg dagskrá um Rannveigu Þorsteinsdóttur á Hallveigarstöðum.  Þar vörpuðu fram fulltrúar félaga sem Rannveig starfaði með og var í forystu fyrir svipmyndum um hana og störf hennar: Kvenfélagssamband Íslands, Kvenstúdentafélagið, Kvenréttindafélag Íslands, Reykjavíkurklúbbur Soroptimista, UMFÍ, Lögfræðingafélagið og Glímufélagið Ármann.
 
 

Fram er komin á Alþingi aðgerðaáætlun í tíu liðum til þess að taka á skuldavanda heimila á Íslandi. Hún tiltekur markvissar aðgerðir til að taka á skuldavanda íslenskra heimila sem er tilkominn af hinni ófyrirsjáanlegu höfuðstólshækkun verðtryggðra húsnæðislána sem leiddi af hruni fjármálakerfisins. Grunnviðmiðið er að ná fram leiðréttingu vegna verðbólguskots áranna 2007–2010. Um er að ræða almennar aðgerðir óháðar lántökutíma með áherslu á jafnræði og skilvirkni úrræða.
Nokkrir af þeim þáttum sem nauðsynlegt er að horfa til við útfærslu og framkvæmd tillagna um skuldaleiðréttingu eru:

• Kostnaður við aðkomu ríkissjóðs.
• Peningamagn í umferð og áhrif á verðbólgu.
• Áhrif á fjármálakerfið.
• Kostnaður fjármálakerfisins við framkvæmd tillagnanna.

Gert er ráð fyrir að ráðherranefnd um úrlausnir í skuldamálum heimilanna hafa eftirlit með verkefninu í heild en einstakir ráðherrar sem eiga sæti í henni beri ábyrgð á tilteknum aðgerðum. Við vinnuna verður lögð áhersla á að leita eftir víðtækri sátt um þær leiðir sem farnar verða til að ná því markmiði að leysa skuldavanda íslenskra heimila.
Aðgerðirnar eru annars vegar beinar og snúast um framlagningu frumvarpa á næstu vikum og mánuðum og hins vegar tímasettar athuganir sem miða að því að skila skýrum aðgerðaáætlunum í kjölfar greininga sérfræðinga á þeim leiðum sem mögulegar eru til þess að ná því marki að leiðrétta forsendubrestinn sem varð með hruni fjármálakerfisins.
Hér er tillagan í heild sinni, adgerdir-vegna-skuldavanda-heimila.

Eygló Harðardóttir, félags- og húsnæðismálaráðherra, mun á næstunni leggja fyrir ríkisstjórn frumvarp sem miðar að því að draga úr þeim skerðingum sem lífeyrisþegar hafa orðið fyrir frá árinu 2009. Ráðherra kynnti fyrirhugaðar breytingar á ársfundi Tryggingastofnunar í dag.
Eygló sagðist stefna að því að leggja frumvarpið fram á sumarþingi sem hefst í vikunni. Hún vísaði í stjórnarsáttmálann þar sem sérstaklega er nefnd hækkun frítekjumarks vegna atvinnutekna ellilífeyrisþega og fjármagnstekna og sagðist þar að auki vilja beita sér fyrir því að hætt verði að skerða grunnlífeyri almannatrygginga vegna lífeyrissjóðstekna: „Enn eitt vil ég nefna sem mér finnst mjög mikilvægt að breyta sem fyrst. Árið 2009 var skerðingarhlutfall tekjutryggingar hækkað úr rúmum 38% í 45%. Þetta olli því að greiðslur til langflestra lífeyrisþega lækkuðu umtalsvert. Þessi breyting var gerð með bráðabirgðaákvæði í lögum og að óbreyttu rennur það út um næstu áramót. Ég tel hins vegar að við þurfum að gera betur“ sagði Eygló Harðardóttir, félags- og húsnæðismálaráðherra, í ávarpi sínu á ársfundinum.
Ráðherra gerði mikla atvinnuþátttöku hér á landi að umtalsefni sem hefði skapað Íslendingum sérstöðu meðal þjóða um langt skeið, meðal annars vegna mikillar atvinnuþátttöku kvenna, fólks á efri árum og einnig atvinnuþátttöku fólks með örorku eða langvarandi sjúkdóma sem væri mun hærri hér en gerðist hjá hinum OECD-ríkjunum. Meðal annars vegna þessa væru sterk rök fyrir því að hækka frítekjumark vegna atvinnutekna ellilífeyrisþega eins og stefnt sé að.
Frítekjumark á fjármagnstekjur er líka orðið alltof lágt sagði Eygló í ávarp sínu: „Það verður að tryggja að fólk sem á hóflegan sparnað á bankareikningum fái notið hans án þess að til komi skerðingar á bótum til viðbótar 20% fjármagnstekjuskatti. Þessu er brýnt að breyta.

Þróun örorku og innleiðing starfsgetumats

Ráðherra ræddi þróun örorku á undanförnum árum og sagði gleðilegt að mikið atvinnuleysi í kjölfar efnahagshrunsins hefði ekki leitt til mikillar fjölgunar í hópi örorkulífeyrisþega líkt og óttast var. Það væri þó nauðsynlegt að vera sívakandi yfir þeirri staðreynd að sterk tengsl eru milli örorku og atvinnuleysis og fylgjast með öllum vísbendingum um breytingar á verri veg: „Því miður eru blikur á lofti. Réttur fólks til atvinnuleysisbóta var lengdur tímabundið úr þremur árum í fjögur til að mæta erfiðum aðstæðum á vinnumarkaði. Þessi breyting hefur nú gengið til baka og mér er kunnugt um að þess sjái þegar merki hér hjá Tryggingastofnun þar sem nú séu fleiri farnir að knýja dyra en áður í von um einhverja aðstoð. Við verðum að finna leiðir til að bregðast við þessu og mæta fólki í vanda með viðeigandi lausnum – en meginverkefnið felst auðvitað í því að efla atvinnulífið þannig að störfum fjölgi“ sagði Eygló Harðardóttir, félags- og húsnæðismálaráðherra.
Eygló ræddi einnig innleiðingu starfsgetumats í stað örorkumats sem unnið hefur verið að á liðnum árum og sagði: „Í þessu felst jafnframt ný og mun jákvæðari nálgun en áður þar sem litið er á rétt fólks til þess að nýta starfsorku sína, jafnt í sína þágu og samfélagsins. Ég vil að aukinn kraftur verði settur í þetta verkefni en legg auðvitað áherslu á að það verði unnið í nánu og góðu samstarfi við hagsmunaaðila, þ.e. samtök öryrkja, lífeyrissjóði, aðila vinnumarkaðarins og þá sem skipuleggja, fjármagna og veita endurhæfingu. Takist þetta verkefni vel má binda vonir við að þegar fram líða stundir verði mun fleira fólki unnt að nýta krafta sína á vinnumarkaði – og það er allra hagur.“
Ávarp ráðherra í heild
–  Segir í frétt frá velferðarráðuneytinu sjá hér