Category: Fréttir

„Hæstv. forseti. Ég ætla hvorki að varpa sprengjum né hneykslast en ég þreytist seint á að ræða leiðir til þess að fara betur með og auka nýtni. Staðan hjá okkur er sú að á hverju heimili er matvælum að andvirði tugum ef ekki hundruðum þúsunda hent á hverju ári, beinlínis sóað, líkt og gerist reyndar í allri virðiskeðjunni. Það segir sig sjálft að fyrir þann pening er hægt að gera ýmislegt uppbyggilegt, skemmtilegt og jafnvel gagnlegt.
Í gær efndi umhverfis- og auðlindaráðherra, Sigrún Magnúsdóttir, til morgunverðarfundar á Hallveigarstöðum í tengslum við stefnu ráðherra um að draga úr sóun sem ber heitið Saman gegn sóun og gildir til 12 ára. En matarsóun, plast og textíll verða í forgangi tvö ár í senn.
Á fundinum voru flutt mörg áhugaverð erindi og athygli vakin á ýmsum leiðum til nýtni og sagt frá mörgu áhugaverðu sem þegar er komið af stað í úrgangsforvörnum. Þar kynnti fulltrúi Umhverfisstofnunar nýja vefsíðu, matarsoun.is, sem var hleypt af stokkunum í tilefni dagsins og gerði grein fyrir umfangsmikilli rannsókn sem er fram undan. Þetta er aðgengileg síða, afar gagnleg, og ég hvet almenning til að nýta sér hana.
Þá var erindi um Databar-strikamerki og hvernig notkun þess getur leitt til minni matarsóunar og meira neytendaöryggis með því að mæta auknum kröfum neytenda um rekjanleika, vöruupplýsingar og vöruöryggi.
Fulltrúi Kvenfélagasambands Íslands fjallaði um aðgerðir sem félagið hefur staðið fyrir og þá hugarfarsbreytingu sem hver og einn þyrfti að tileinka sér.
Loks kynnti Landvernd námsefni fyrir grunnskóla sem sett er fram á mjög áhugaverðan hátt og jafnvel gott innlegg í vinnu sveitarfélaga og fyrirtækja á þessu sviði.
Hæstv. forseti. Þá vil ég benda á að mögulegt er að sækja um verkefnastyrki til ráðuneytisins sem stuðla að því að markmiðum stefnunnar verði náð og verði hvati til góðra verka eða nýsköpunar á þessu sviði.“
Þórunn Egilsdóttir í störfum þingsins 18. mars 2016.

„Hæstv. forseti. Ég ætla að ræða hér efnahagsmálin. Í gær var aðalfundur Seðlabanka Íslands og mjög markverðir og afgerandi hlutir fyrir efnahagsmál þjóðarinnar ef við horfum til náinnar framtíðar og framvindu um þau mál. Vissulega eru bjartir tímar en vandasamt um leið.
Í ræðum hæstv. fjármálaráðherra og seðlabankastjóra kom fram að í kjölfar aflandskrónuútboðs yrði hægt að fara tiltölulega hratt í afnám hafta á innlenda aðila. Það er afar mikilvægt og því ber að fagna.
Margt annað athyglisvert kom fram á þeim fundi, virðulegi forseti. Seðlabankastjóri boðaði viðbrögð við óhóflegu innflæði fjármuna vegna vaxtamunarviðskipta, tæki og tól í formi bindiskyldu eða skatts sem ættu að verða virk hér þegar höftin verða afnumin og ekki vanþörf á og er mikilvægt verðstöðugleikatæki til að verjast verðbólgu og þjóðhagslegu ójafnvægi.
Maður veltir því hins vegar fyrir sér hvort lægri og vaxtastig mundu ekki samhliða vinna að sama markmiði og gagnast þá heimilum og atvinnulífi. Svar Seðlabankans er nokkuð augljóst: Það mundi örva hér eftirspurn og auka einkaneyslu og þenslu.
Ég trúi því ekki með þetta innstreymi í formi vaxtamunarviðskipta sem kostar mikið og getur ógnað gengi útflutningsatvinnuvega og fjármálastöðugleika að við getum ekki náð sömu markmiðum með lægra vaxtastigi í bland við þau fjárstreymistæki sem ég tek fram að eru mikilvæg viðbót í vopnabúrið og gefa okkur aukin færi á að ná jafnvægi og viðhalda þeim verðstöðugleika sem hefur verið hér.
Verkefnið fram undan er öguð hagstjórn peninga og ríkisfjármála.“
Willum Þór Þórsson í störfum þingsins 18. mars 2016.

Alþingi samþykkti tvö mál í vikunni sem leið, sem Sigrún Magnúsdóttir, umhverfis-og auðlindaráðherra, mælti fyrir sl. haust og marka ákveðin tímamót.
Annars vegar er um að ræða samþykkt nýrra laga um gerð langtímaáætlunar um uppbyggingu á ferðamannasvæðum og hins vegar þingsálytkun um landskipulagsstefnu 2015-2026. Bæði málin varða skipulag og kortlagningu sem nær yfir allt landið, þar sem horft verður til lengri tíma.
Landskipulagsstefna
Samþykkt landskipulagsstefnu markar tímamót hér á landi þar sem í fyrsta sinn er sett fram heilstæð stefna ríkisins á landsvísu um skipulagsmál. Í stefnunni eru samgöngur, byggðamál, náttúruvernd, orkunýting og önnur landnýting samþætt og varðar dreifbýli, miðhálendi Íslands, búsetumynstur og dreifingu byggðar og haf- og strandsvæði.
Í stefnunni er lagt upp með að skipulag byggðar og landnotkunar þurfi að stuðla að sjálfbærri þróun svo það sé sveigjanlegt og styðji samkeppnishæfni landsins alls og einstakra landshluta.
Uppbygging ferðamannasvæða
Þá mun ráðherra setja vinnu af stað sem miðar að því að móta stefnu á ferðamannasvæðum.
Þetta er einnig í fyrsta sinn hér á landi sem unnið er að heildstæðri áætlun sem nær yfir allt landið og verður unnið að því að móta stefnu, samræma og forgangsraða tillögum um uppbyggingu og viðhaldi á ferðamannsvæðum.
Slík uppbygging þarf ávallt að hafa náttúruvernd og sjálfbærni að leiðarljósi, enda er náttúran sú auðlind sem ferðaþjónustan byggir. Mikilvægt er að hafa yfirsýn yfir þau verkefni sem þarf að vinna, skilgreina fjárþörf, forgangsraða verkefnum, fylgja á eftir framkvæmdum, tryggja hagkvæmni og vinna að skilgreiningu nýrra svæða. Það eru verkefni eins og að fyrirbyggja skemmdir, merkja leiðir, byggja göngustíga, göngubrýr, hreinlætisaðstöðu og fleira. Þannig er stuðlað að vernd náttúrunnar ásamt bættri upplifun og öryggi fólks á ferð um landið, enda hefur fjöldi ferðamanna vaxið gífurlega á undanförnum árum með tilheyrandi álagi á náttúru Íslands og menningarminjar.
Vinna við áætlunina hefst strax og byggir á fyrirliggjandi vinnu. Ráðherra er ætlað, innan sex mánaða frá samþykkt laganna, að leggja fram og birta opinberlega bráðabirgðaæáætlun um uppbyggingu innviða.

41. Sambandsþing Ungra Framsóknarmanna var haldið 19. mars á Akureyri og gekk þingið fram úr björtustu vonum. Ný stjórn var kjörin ásamt nýjum formanni. Nýr formaður SUF er Páll Marís Pálsson, 18 ára Kópavogsbúi og er hann yngsti kjörni formaður SUF frá upphafi. Hann hefur mikla reynslu af félagsmálum, bæði innan flokksins sem og utan hans. Hann stundar nám í Fjölbrautaskólanum í Garðabæ (FG).
Páll Marís hefur tekið að sér hin ýmsu félagsstörf og má þar nefna að hann hefur setið í nemendaráði FG sem og verið kjörinn formaður Nýnemaráðs á sínu fyrsta ári þar, tók við forseta nemendafélagsins í apríl á síðasta ári og situr í skólanefnd Garðarbæjar. Hann á einnig sæti í forvarnar- og frístundarnefnd Kópavogsbæjar fyrir hönd Framsóknar í Kópavogi.
Aðrir í aðalstjórn SUF 2016-2017 eru:
Gunnar Þórólfsson – Norðaustur
Tanja Rún Kristmannsdóttir – Norðaustur
Gauti Geirsson – Norðvestur
Lilja Rannveig Sigurgeirsdóttir – Norðvestur
Róbert Smári Gunnarsson – Norðvestur
Elka Hrólfsdóttir – Reykjavík
Magnús Arnar Sigurðarson – Reykjavík
Ármann Örn Friðriksson – Suður
Fjóla Hrund Björnsdóttir – Suður
Sandra Rán Ásgrímsdóttir – Suður
Ágúst Bjarni Garðarsson – Suðvestur
Guðmundur Hákon Hermannsson – Suðvestur
Á þinginu var ályktað um mörg mikilvæg mál til að stuðla að bættu samfélagi.
Meðal helstu áhersluatriða SUF er opinber stuðningur við hugmyndir Sigmundar um að flytja Landsspítalann á Vífilstaði, stofnun heimavistar fyrir framhaldsskóla- nema sem flytja til höfuðborgarsvæðisins til að stunda nám og að LÍN skuli horfa til Norðurlandanna varðandi afskriftir á námslánum, allt að 30% ef nám er klárað á tilsettum tíma.
Nýtt sjúkrahús á Vífilsstöðum
„Ungt Framsóknarfólk fagnar hugmyndum Sigmundar Davíðs varðandi staðsetningu nýs Landspítala og hvetur stjórnvöld til byggingar nýs spítala á Vífilstöðum. Við teljum að það sé mikilvægt að hefja byggingu nýs spítala strax þar sem að núverandi aðstæður spítalans setur líf fólks í hættu. Nýr og fullkominn spítali byggður frá grunni er mikilvægt fyrir heilbrigðisöryggi landsmanna. Nauðsynlegt er að standa vörð um þessa grunnstoð samfélagsins sem þjónusta Landspítalans veitir.“
Bág staða námsmanna af landsbyggðinni
„Ungt Framsóknarfólk leggur til að stofnað verði sameiginleg heimavist framhaldskóla á höfuðborgarsvæðinu. Leita þarf úrræða fyrir þennan hóp þar sem hann hefur verið utanveltu í kerfinu.“
Nýtt og betra lánafyrirkomulag
„Ungt Framsóknarfólk ítrekar fyrri ályktanir um uppstokkun LÍN. Horfa skuli til Norðurlandanna varðandi afskriftir á námslánum, allt að 30% ef nám er klárað á tilsettum tíma.“

„Virðulegi forseti. Það er dapurlegt að heyra þegar hv. varaþingmenn koma hér og reyna að draga umræðuna niður í svaðið. Ég get ekki orða bundist um það.
Fæðingarorlof hefur verið mikið í umræðunni. Fæðingarorlof fyrir feður er eitt mesta jafnréttisspor sem stigið hefur verið hér á landi. Fyrir okkur, þessa gömlu sem nutum ekki þessa sanngjarna kerfis í barneignum okkar er sérstakt en ánægjulegt að sjá feður gangandi um bæinn með barnavagn. Það var nánast undantekning að sjá það hér áður fyrr. Ég viðurkenni reyndar að það var slæmt að missa unga og fríska menn í frí um hávertíð til að sinna börnum sínum, en það þykir sjálfsagt mál í dag, auðvitað er það sjálfsagt. Það hefur leitt til þess að ungir menn taka ekki aðeins meiri þátt í uppeldi barna sinna heldur taka þeir einnig mun meiri þátt í venjulegum heimilisstörfum.
Það er því dapurlegt að heyra frá sjómönnum að ítrekað hafni Fæðingarorlofssjóður umsóknum eða skerði greiðslur til sjómanna á grundvelli sjónarmiða og skilyrða sem ekki eiga sér stoð í lögum um sjóðinn. Hefur afgreiðsla sjóðsins á umsóknum sjómanna gefið til kynna algjört þekkingarleysi á störfum sjómanna, fyrirkomulagi og launakerfi þeirra sem er auðvitað frábrugðið því sem er hjá fólki sem starfar í landi.
Umboðsmaður Alþingis hefur síðustu ár ítrekað slegið á hendur sjóðsins og gert hann afturreka með ákvarðanir sínar, en engu að síður virðist sem sjóðurinn ætli að halda áfram á sömu braut. Vinnufyrirkomulag sjómanna hefur breyst mikið og byggist oft og tíðum á löngum útiverum og löngum fríum, sem má alls ekki verða til þess að útiloka sjómenn frá þeim sjálfsögðu réttindum sem allir aðrir þjóðfélagsþegnar hafa.“
Páll Jóhann Pálsson í störfum þingsins 16. mars 2016.

„Virðulegi forseti. Mig langar að fagna því sérstaklega hér að Alþjóðlega norðurskautsvísindanefndin hafi samþykkt á fundi sínum þann 14. mars að skrifstofa nefndarinnar flytjist frá Þýskalandi til Akureyrar um næstu áramót. Þessa ákvörðun má meðal annars rekja til þess að ríkisstjórn Íslands ákvað um miðjan febrúar að tillögu forsætisráðherra að veita fjármagn til reksturs hennar næstu fimm árin.
Markmið Alþjóðlegu norðurskautsvísindanefndarinnar er að stuðla að samstarfi um rannsóknir á norðurslóðum og veita stjórnvöldum ráðgjöf um málefni þeirra. Stofnunin leiðir saman opinberar rannsóknastofnanir og samtök frá 23 löndum og hefur skapað sér sess sem einn mikilvægasti alþjóðlegi samstarfsvettvangurinn um rannsóknir og vöktun á norðurslóðum. Frá upphafi hefur Rannís átt aðild að nefndinni fyrir hönd Íslands.
Alþjóðlega norðurskautsvísindanefndin gegnir mikilvægu hlutverki við miðlun upplýsinga frá vísindasamfélaginu til Norðurskautsráðsins um niðurstöður rannsókna á náttúru- og samfélagsbreytingum á norðurslóðum. Ég hef haft tækifæri til að fylgjast með þessu starfi og kynnast því í gegnum störf mín í Íslandsdeild þingmannaráðstefnunnar um norðurskautsmál og veit að það skiptir máli.
Skrifstofan verður mikilvæg viðbót við það öfluga norðurslóðasamfélag eða norðurslóðaklasa sem nú er á Akureyri. Þar má nefna Stofnun Vilhjálms Stefánssonar og tvær af skrifstofum Norðurskautsráðsins og þar starfar einnig fyrirtæki sem er sérhæft við söfnun, úrvinnslu og miðlun upplýsinga um norðurslóðir, Arctic Portal, og Norðurslóðanet Íslands.
Því má vænta enn öflugra starfs að málefnum norðurslóða á Akureyri. Íslenskt vísindasamfélag fær aukinn aðgang að öflugu tengslaneti vísindamanna á norðurslóðum og líklegt er að áhugi erlendra vísindamanna á rannsóknasamstarfi við Íslendinga aukist.“
Líneik Anna Sævarsdóttir í störfum þingsins 16. mars 2016.

„Hæstv. forseti. Ég ætla að hefja mál mitt á því að frábiðja mér málflutning eins og þann sem hv. þm. Björn Valur Gíslason býður okkur upp á. Þar held ég að botninum hafi verið náð og finnst ekki ólíklegt að menn sem komnir eru á þennan stað á botninum eigi erfitt með að finna viðspyrnu til að koma sér upp. Það er algjörlega óboðlegt að vera með svona málflutning. Öll málefni þeirra ágætu hjóna eru uppi á borðinu, allir skattar hafa verið greiddir og hér er ekki verið að fela neitt.
Ég krefst þess að hv. þingmaður biðjist afsökunar á orðum sínum.
Annars ætla ég að byrja á því að óska Akureyringum til hamingju með þá ákvörðun Alþjóðlegu norðurskautsvísindanefndarinnar að flytja aðalskrifstofu hennar til Akureyrar. Þar er enn eitt dæmið um niðurstöðu af góðum verkum ríkisstjórnarinnar sem skilar sér beint inn í samfélagið og nýtist til fjölbreyttrar innviðauppbyggingar. Tvö til þrjú störf munu fylgja skrifstofunni auk starfa í tengslum við alþjóðanefndir vinnuhópa.
Það mun styðja við þær stofnanir um málefni norðurslóða sem þegar eru á svæðinu og efla rannsóknir í háskólabænum Akureyri. Það er vel.
Það leiðir mig svo að öðru máli sem ríkisstjórnin hefur haft forgöngu um og varðar umhverfismál, því að nú hefur umhverfis- og auðlindaráðherra birt stefnu um úrgangsforvarnir. Ég hef vikið að því áður en vil benda á að kynning á stefnunni sem ber nafnið Saman gegn sóun verður í fyrramálið og er öllum opin. Matarsóun verður í forgangi fyrstu tvö ár stefnunnar og verða ýmsar aðgerðir á því sviði kynntar á fundinum. Mál sem varða úrgang fá stöðugt meira vægi vegna aukinna kvaða um meðhöndlun hans. Vissulega hafa íbúar margra sveitarfélaga náð miklum árangri á þessu sviði en þrátt fyrir það vantar enn þá nokkuð upp á að við Íslendingar stöndumst samanburð við þær þjóðir Evrópu sem lengst hafa náð.
Hæstv. forseti. Þarna er um að ræða mál sem við sem einstaklingar getum tekið ábyrgð á og lagt okkar af mörkum.“
Þórunn Egilsdóttir í störfum þingsins 16. mars 2016.

„Hæstv. forseti. Ég ætla að nefna hér tvö mál, fyrst dagskrárliðinn sérstakar umræður. Oftar en ekki á sér stað mjög gagnleg umræða undir þeim lið og mér finnst formið á þeirri umræðu afar skilvirkt. Einn galli sem ég upplifi þó þegar ég tek þátt í þeirri umræðu er að tvær mínútur eru helst til knappur tími og ég tek undir með öðrum hv. þingmönnum sem hafa tjáð sig um það og mælst til að hæstv. forseti taki það til athugunar, nú síðast hv. þm. Helgi Hrafn Gunnarsson að lokinni umræðu um afglæpavæðingu fíkniefna sem var í gær.
Þá að öðru, virðulegi forseti. Ég ætla að ræða vexti og vaxtastig sem er hér hátt í öllum alþjóðlegum samanburði. Nú í morgun birti peningastefnunefnd yfirlýsingu sína og heldur sig við óbreytta stýrivexti, 5,75%, þar sem verið er að bregðast við innlendum verðbólguþrýstingi en innflutt verðhjöðnun talin vega á móti. Það má ráða af þeirri ákvörðun að ef ekki væri fyrir þessa innfluttu verðhjöðnun væri full ástæða til að hækka stýrivexti. Tilgangur peningastefnunefndar og peningastefnu er að viðhalda stöðugleika og hann er mikilvægur þegar kemur að kaupmætti og kjörum. Á móti vegur að hátt vaxtastig er íþyngjandi fyrir bæði heimili og atvinnulíf. Það er eitt meginviðfangsefni hagstjórnar til lengri tíma að við festumst ekki í þessu vaxtastigi, með þessa háu vexti, með hættu á tilheyrandi innstreymi fjármagns í formi vaxtamunarviðskipta. Það hefur áhrif á útflutningsatvinnugreinar og getur haft mjög alvarlegar afleiðingar fyrir ferðaþjónustuna og getur að sama skapi haft áhrif á framþróun losunar hafta. Þetta er auðvitað viðvarandi en um leið aðkallandi viðfangsefni og þarf að leysa í stóru samhengi peningamála, ríkisfjármála, vinnumarkaðar og afnáms verðtryggingar á fasteignalánum til neytenda.“
Willum Þór Þórsson í störfum þingsins 16. mars 2016.

„Virðulegi forseti. Mig langar, eins og aðrir hafa gert í þessum þingsal, að vekja athygli á einu atriði í Borgunarmálinu. Mig langar að taka það til umræðu hverjir hinir raunverulegu hagsmunir í málinu eru. Hinir raunverulegu hagsmunir eru þeir að almenningur tapaði ekki bara verulegum fjármunum heldur ótrúlega miklum fjármunum, svo að hleypur á milljörðum króna.
Í bréfi Bankasýslunnar til bankaráðs Landsbankans kemur fram að hafi Landsbankinn athugasemdir við upplýsingagjöf af hálfu annarra aðila í tengslum við sölumeðferð á eignarhlut í Borgun eigi bankinn að leita réttar síns, ef hann telur tilefni til. Ég held nefnilega að hér sé einmitt komið það tilefni.
Ég bendi á grein sem birtist í Viðskiptablaði Morgunblaðsins eftir hæstaréttarlögmanninn Hauk Örn Birgisson. Þar bendir hann á ákvæði í samningalögum, nr. 7/1936, sem heimila í vissum tilvikum endurskoðun á viðskiptum aðila, jafnvel ógildingu; að það sé með öðrum orðum hægt að ógilda þennan samning og ná þessum fjármunum til baka. Hann vísar í dómafordæmi þar sem Hæstiréttur hefur bent á að sé verðmætið margfalt meira en endurgjaldið sé hægt að færa rök fyrir því að samningagerðin hafi verið byggð á brostnum eða röngum forsendum, og hægt sé að ógilda hana á grundvelli 36. gr. samningalaga.
Ég tel einboðið að Landsbankinn höfði mál, geri það hið allra fyrsta. Ég vil líka hvetja Bankasýsluna, vegna þess að hún fer með eignarhlut ríkisins, til að hafa forgöngu í málinu, að höfðað verði dómsmál og allra leiða leitað til að ná þessum fjármunum aftur. Þó að kostnaður við dómsmál geti hlaupið á einhverjum milljónum þá eru það smámunir miðað við þá gríðarlegu hagsmuni sem hér eru í húfi fyrir almenning í landinu.“
Höskuldur Þórhallsson í störfum þingsins 15. mars 2016.