Framtíð Heiðmerkur

Á næsta fundi borg­ar­stjórn­ar mun­um við í Fram­sókn leggja fram til­lögu um að stofnaður verði stýri­hóp­ur skipaður full­trú­um allra flokka í borg­ar­stjórn til þess að móta framtíðar­sýn Reykja­vík­ur­borg­ar um Heiðmörk. Verk­efnið er að tryggja að hags­mun­ir al­menn­ings séu tryggðir í þeirri vinnu sem stend­ur yfir vegna krafna um aukna vernd vatns­bóla sem Veit­ur starf­rækja.

Aðgengi að græn­um svæðum er meðal mik­il­væg­ustu gæða nú­tíma borg­ar­sam­fé­laga. Vin­sæld­ir Heiðmerk­ur hafa auk­ist mikið á síðustu árum. Því er mik­il­vægt að huga að betri stýr­ingu gesta Heiðmerk­ur til þess að tryggja vatns­vernd en um leið þarf að tryggja lýðheilsu­sjón­ar­mið og aðgengi að úti­vist­ar­svæðum Heiðmerk­ur.

Nú eru uppi hug­mynd­ir um að loka fyr­ir aðgengi ak­andi um­ferðar að stór­um hluta Heiðmerk­ur vegna vatns­vernd­ar. Þó að mik­il­vægi hreins neyslu­vatns sé óum­deilt hafa til­lög­ur Veitna sætt gagn­rýni frá fjöl­mörg­um hagaðilum – sér­stak­lega vegna þess að þær fela í sér lok­un aðgeng­is að vin­sæl­um svæðum. Þetta hefði í för með sér að gest­ir þyrftu að ganga 3-4 kíló­metra til að kom­ast að vin­sæl­um stöðum í Heiðmörk, á borð við Furu­lund og Vígslu­flöt. Í raun væri verið að tak­marka aðgengi stórs hóps að Heiðmörk – sér í lagi fólks sem á erfitt með gang, fjöl­skyldna með lít­il börn og hreyfi­hamlaðra. Sam­kvæmt rann­sókn­inni „Virði Heiðmerk­ur“ sem Bryn­hild­ur Davíðsdótt­ir, pró­fess­or í um­hverf­is- og auðlinda­fræði í HÍ, gerði ásamt hópi fræðimanna árið 2013 kom fram að 92% gesta Heiðmerk­ur fara á bíl í Heiðmörk og 30% gesta eru eldri en 60 ára.

Heiðmörk hef­ur fylgt okk­ur í gegn­um kyn­slóðir. Þar fór amma með mömmu um lág­reist­an skóg og ég með mömmu um þétt­an og tölu­vert hærri skóg. Við vilj­um öll geta áfram notið Heiðmerk­ur um ókomna tíð og á sama tíma vilj­um við öll vernda upp­tökustað vatns, enda er aðgengi að ör­uggu og hreinu vatni ein und­ir­staða lífs. Tíma­bært er að mótuð sé heild­stæð framtíðar­sýn fyr­ir svæðið og að kjörn­ir full­trú­ar fái ít­ar­leg­ar grein­ing­ar á því hvaða ákv­arðanir þurfi að taka til þess að tryggja ör­yggi neyslu­vatns sem sótt er á svæðið sem og aðgengi íbúa að Heiðmörk. Slík vinna þarf að byggja á sam­ráði við hagaðila og mati á áhrif­um á vatns­gæði, nátt­úru og sam­fé­lagið allt – með lang­tíma­sýn að leiðarljósi.

Magnea Gná Jóhannsdóttir, borg­ar­full­trúi Fram­sókn­ar.

Greinin birtist fyrst í Morgunblaðinu 4. júní 2025.