Ræða Lilju Daggar Alfreðsdóttur, mennta- og menningarmálaráðherra, í umræðu um stefnuræðu forsætisráðherra á Alþingi fimmtudaginn 1. október 2020.
***
Virðulegi forseti. Góðir landsmenn. Ekkert í heiminum er fegurra en hamingjusöm börn sem njóta umhyggju, ástar, búa að sjálfstrausti og bjartsýni. Börn sem vita að þeirra bíða tækifæri í góðu og fjölskylduvænu samfélagi. Stærsta verkefni okkar þingmanna er að gera allt sem við getum til að auka þessa hamingju, tryggja að börn njóti menntunar frá unga aldri og upp á fullorðinsár, skapa umgjörð sem laðar fram það besta í hverju barni og búa þannig í haginn fyrir framtíðina. Víða um heim hefur yfirstandandi heimsfaraldur sett skólastarf úr skorðum. Dæmi eru um að börn hafi ekki farið í skólann síðan í febrúar og séu ekkert á leiðinni þangað á næstunni. Hérlendis hafa innviðir samfélagsins staðist hið fordæmalausa álagspróf. Mikilvægi skólakerfisins er ómælt í því samhengi, bæði fyrir menntun og hamingju barna og atvinnulífið í heild sem í raun stendur og fellur með skólastarfinu. Viðbrögð kennara og skólastjórnenda á öllum skólastigum við mjög krefjandi aðstæður í vor og í haust verða seint fullþökkuð sem og samhugurinn sem enn þá einkennir nemendur og fjölskyldur þeirra.
Árangurinn af samhentu skólastarfi er margvíslegur. Til dæmis hefur það ótrúlega gerst að víða er brotthvarf nemenda í framhaldsskólum lægra en það er í venjulegu árferði. Kennarar og námsráðgjafar hafa sinnt þeim sérstaklega vel sem eru í mestri brotthvarfshættu og tekist að halda þeim við efnið. Markmiðið er að ekkert barn sé skilið eftir í skólakerfinu. Öll börn búa yfir styrkleikum sem skólakerfið á að mæta ef þörf krefur og sjá til þess að viðkomandi aðili fái notið tækifæranna sem það á rétt á. Auðvitað setur ástandið mark sitt á skólahald þar sem félagslegt hlutverk skólanna er ómælt og það er áhugavert að sjá unga fólkið okkar upplifa mikilvægi þess að mæta í skóla. Í þeirra huga er skólasókn ekki lengur kvöð heldur mikilvæg réttindi sem þau vilja nýta.
Í vikunni hitti ég efnilegan framhaldsskólanema á Selfossi sem sagði: Það eru allir æstir í að komast í skólann. Einhvern tímann hefði slík fullyrðing jafnvel komið á óvart en ekki nú. Skólarnir skipta líka sköpum fyrir marga sem upplifa núna atvinnumissi því að margir hafa ákveðið að nýta tímann til að mennta sig, jafnvel á nýjum vettvangi. Slíkt er til marks um nýja tíma og nýtt upphaf. Þau viðhorf til menntunar sem birtast í fjárlagafrumvarpinu eru fagnaðarefni. Aukin fjárfesting í menntun mun skila góðri ávöxtun, bæði fyrir einstaklinga og samfélagið allt. Það sama má segja um auknar fjárveitingar til menningarmála því að sannarlega lifir maðurinn ekki á brauðinu einu saman. Við erum menningarverur, þurfum andlega næringu jafnt sem líkamlega og það er gleðilegt að geta færst meira í fang á sviði menningarmála á nýju ári. Á Íslandi eru glæsilegir listamenn sem bera hróður Íslands um allan heim, leikarar, myndlistarmenn og tónlistarfólk sem komist hefur til æðstu metorða. Við skulum muna að fólk sem fær Óskarsverðlaunin fyrir list sína ávinnur sér ekki bara virðingu heldur fylgja því tækifæri fyrir land og þjóð, beinhörð verðmæti sem við getum notað til að bæta samfélagið okkar og auka verðmætasköpun og styrkt hina fjórðu útflutningsstoð. Slík margföldunaráhrif höfum við séð af árangri íþróttafólks, einstaklinga og liða, sem hafa blásið okkur bjartsýni í brjóst. Það eiga listamenn og íþróttamenn sameiginlegt og hafa sýnt með elju og dugnaði að allt er mögulegt.
Góðir landsmenn. Þann lærdóm tökum við með okkur inn í síðasta þing kjörtímabilsins, þing sem ég trúi að muni einkennast af nútímalegum vinnubrögðum og samvinnu til heilla fyrir fjölskyldurnar í landinu. Fjölskylduflokkurinn Framsóknarflokkurinn hlakkar til samstarfsins og er búinn undir veturinn. — Góðar stundir, kæru landsmenn.
***
