Category: Fréttir

Ræða Ágústs Bjarna Garðarssonar, alþingismanns, á eldhúsdegi á Alþingi miðvikudaginn 12. júní 2024:

„Virðulegi forseti. Kæru landsmenn. Á Íslandi er gott að búa. Hér er mikill hagvöxtur, hér er hátt atvinnustig og kaupmáttur heimilanna hefur farið vaxandi ár eftir ár. Allt skiptir þetta máli og þegar ég horfi á stóru myndina er ég í raun þakklátur fyrir okkar góða samfélag sem vissulega hefur þurft að glíma við áskoranir síðustu misseri líkt og samfélög um allan heim.

Utanaðkomandi þættir sem við höfum litla sem enga stjórn á hafa haft óvenjumikil áhrif á okkar daglega líf. Verkefni stjórnvalda er að bregðast við með skynsamlegum aðgerðum sem miða að því að milda áhrifin á samfélagið og létta þeim byrðar sem þyngstar bera þær nú um stundir.

Hér ætla ég að nefna sérstaklega nýgerða langtímakjarasamninga. Þeir auka á fyrirsjáanleika þar sem markmiðið er að ná niður vöxtum og verðbólgu samhliða því að verja lífskjör og velferð hér á landi. Þar skipti aðkoma ríkisins og samstaða samningsaðila við borðið miklu máli. Við gerð þessara samninga var lögð sérstök áhersla á vaxandi velsæld og stuðning við barnafjölskyldur, til að mynda með gjaldfrjálsum skólamáltíðum, hækkun barnabóta, sérstökum vaxtastuðningi, stuðningi við leigjendur, hærri fæðingarorlofsgreiðslum og svo mætti áfram telja. Ég hef sjálfur fengið skilaboð og símtöl frá fólki sem segir að þessar aðgerðir hafi skipt raunverulegu máli, og þær skiptu raunverulegu máli.

Markvisst hefur verið unnið að því að tryggja öllum landsmönnum aðgengi að heilbrigðisþjónustu óháð efnahag. Eftir áralangt samningsleysi hefur nú m.a. verið samið við sérgreinalækna og sjúkraþjálfara. Með þessum samningum lækkar greiðsluþátttaka einstaklinga sem hefur hækkað jafnt og þétt í samningsleysinu. Að draga úr greiðsluþátttöku almennings í heilbrigðisþjónustu er liður í því að jafna aðgengi að þjónustunni sjálfri. Á þeim forsendum var styrkur til almennra tannréttinga tæplega þrefaldaður og hækkaði úr 150.000 kr. í 430.000 kr. þann 1. september síðastliðinn. Við þessa breytingu lækkar kostnaðarþátttaka almennings í almennum tannréttingum um 500 milljónir á ári.

Hér mætti halda áfram að telja. Risastór skref hafa verið tekin í þágu menningar í landinu og það hefur sýnt sig að ógrynni tækifæra felast í því að efla kvikmyndaframleiðslu á Íslandi. Verkefni af þessum toga eru atvinnu- og gjaldeyrisskapandi og landið öðlast kynningu erlendis sem getur skilað sér í jákvæðri ímynd og auknum gjaldeyristekjum vegna komu ferðamanna hingað til lands. Hæstv. mennta- og barnamálaráðherra hefur lagt ríka áherslu á uppbyggingu verk- og starfsnáms og stefnt er að því að byggja 12.000 fermetra fyrir námið um land allt, auk þess sem nýr Tækniskóli mun rísa í Hafnarfirði.

Verðbólga hefur lækkað en hún er enn of há og það er verkefni okkar stjórnmálamanna að sjá til þess að hún lækki enn frekar. Það gerum við með raunhæfum aðgerðum, svo sem á framboðshlið húsnæðis. Þar komum við að stöðunni á húsnæðismarkaði en þar eru að mínu mati áskoranir sem hægt er að leysa hratt og örugglega ef viljinn er til staðar og þar þurfa ríki og sveitarfélög að taka höndum saman.

Hér þarf áfram, með góðum aðgerðum hins opinbera sem ráðist hefur verið í á undanförnum árum, að tryggja nægt framboð af fjölbreyttu húsnæði og skapa umhverfi svo að fýsilegt sé fyrir framkvæmdaraðila á almennum markaði að byggja íbúðir fyrir fólk en ekki fjárfesta. Fólki á Íslandi er að fjölga hratt og það er fyrirséð að hér þurfi að byggja meira. Við vorum á réttri leið en það hefur komið bakslag á síðustu árum. Það má helst rekja til skorts á byggingarhæfum lóðum. Þar hefur höfuðborgin á vakt Samfylkingarinnar borið mesta ábyrgð á núverandi stöðu. Seðlabankinn hefur boðið upp á eitraðan kokteil með sinni stefnu. Hátt vaxtastig, sem m.a. eykur kostnað við byggingu húsnæðis og dregur úr vilja framkvæmdaraðila, ásamt hertum lánþegaskilyrðum hafa gert kaupendum erfiðara um vik að stíga skref inn á fasteignamarkaðinn. Þannig hefur verið hlaðið í snjóhengju kynslóða sem bíða eftir tækifæri til að koma sér upp þaki yfir höfuðið. Aðgerðir Seðlabanka Íslands eru því þvert á það sem við þurfum nú um stundir.

Virðulegur forseti. Við höfum þann eiginleika að vera tiltölulega bjartsýn þjóð. Áfram munum við sýna að þegar þörf er á þá munum við standa saman. — Góðar stundir.“

Ræða Lilju Rannveigar Sigurgeirsdóttur, alþingismanns, á eldhúsdegi á Alþingi miðvikudaginn 12. júní 2024:

„Hæstv. forseti. Kæra þjóð. Síðustu ár hafa fært okkur ýmsar áskoranir. Þingið hefur þurft að kljást við fjölda mála á þessu kjörtímabili og því síðasta; mál sem komu skyndilega upp og enginn stjórnmálaflokkur hafði á stefnuskránni sinni. Mál eins og heimsfaraldur og skriðuföll, eldgos og jarðskjálftar og flutningur á heilu bæjarfélagi. Einnig hefur fjöldi vopnaðra átaka aldrei verið meiri í heiminum á sama tíma frá lokum seinni heimsstyrjaldar.

Allt þetta hefur áhrif til skemmri og lengri tíma. En þrátt fyrir þessar aðstæður höfum við í Framsókn unnið hér statt og stöðugt að því að halda samfélaginu gangandi, komið fram með fjölda mála sem eru samfélaginu til bóta og við erum hvergi nærri hætt. Við höfum aldrei áður byggt jafn margar íbúðir. En landsmenn hafa heldur aldrei verið fleiri og okkur fjölgar hratt. Ég get líklega tekið einhverja ábyrgð á því. [Hlátur í þingsal.]

Við komum að gerð kjarasamninga og leggjum okkar af mörkum með ýmsum aðgerðum, m.a. fyrir barnafólk. Má þar nefna hækkun á þaki fæðingarorlofs og hækkun barnabóta. Einnig er aukinn stuðningur við eigendur húsnæðis og leigjendur og lögð áhersla á bætt aðgengi að heilbrigðisþjónustu óháð búsetu.

Með Framsókn í fararbroddi í íslenskum stjórnmálum hefur samfélagið okkar náð að blómstra. Við trónum nálægt toppum á listum sem mæla jafnrétti kynjanna eða stöðu hinsegin fólks. En við sjáum bakslag í jafnréttisbaráttunni á heimsvísu og við þurfum stöðugt að vera á verðinum til að tryggja mannréttindi. Við búum á landi þar sem er einna öruggast að vera kona og þar sem eru mestu tækifærin fyrir ungt fólk. Það er vegna þeirra aðstæðna sem við sem samfélag höfum skapað, en það má þó alltaf gera betur.

Mig langar til þess að ræða hér sérstaklega stöðu ungs fólks í íslensku samfélagi. Mér hefur hlotnast sá heiður síðastliðin þrjú ár að vera yngsti kjörni alþingismaðurinn. Það er titill sem tíminn tekur af manni en við sjáum það úti um allan heim að ungu fólki er ekki treyst til þess að kjósa, því er ekki treyst til að bjóða sig fram eða til þess að gegna stjórnunarstöðum. Og sjálfri þykir mér það gríðarlega mikilvægt að ungt fólk taki þátt í öllum ákvarðanatökum. Því að það er nauðsynlegt að hópurinn á bak við stórar ákvarðanir sýni ákveðna breidd þar sem mismunandi sjónarmið liggja að baki og framtíðarsýnin er til staðar á sama tíma og við höfum reynslu fortíðarinnar. En þó að það sé margt ungt fólk á góðum stað og komi að ákvarðanatökum þá er samt nauðsynlegt að taka utan um hópinn í heild því að við erum að sjá það að það eru allt of margir einstaklingar undir þrítugu sem eru hvorki í vinnu né námi. Hópurinn frá 18–30 ára er á viðkvæmu stigi í sínu lífi og við eigum að koma með fleiri aðgerðir sem koma sérstaklega til móts við þann hóp, aðgerðir eins og hlutdeildarlánin sem voru sett á fót til þess að hjálpa ungu fólki til að komast inn á húsnæðismarkaðinn. Það var tillaga sem Framsókn lagði fram og var samþykkt hér inni. Við þurfum að skoða þennan hóp heildstætt. Við höfum farið af stað í miklar kerfisbreytingar í málefnum barna og erum að stíga fyrstu skrefin þar og það er hægt að horfa til þeirrar vinnu. Ég myndi vilja að ríkisstjórnin setti sér sérstaka ungmennastefnu með aðgerðaáætlun og ég hvet hana eindregið til þess.

Að mínu mati eru stefnur ríkisstjórna eitt besta verkfærið til framtíðarstefnumótunar því að þær standa þó að ný ríkisstjórn komi að borðinu. Í þeim felst framtíðarsýn þingsins í mismunandi málaflokkum og nú á þessu kjörtímabili hafa verið lagðar fram og samþykktar mikilvægar stefnur og aðgerðaáætlanir þeim tengdar. Má þar nefna matvælastefnu og landbúnaðarstefnu, tónlistarstefnu, byggðaáætlun og samgönguáætlun sem og aðgerðaáætlanir um íslenska tungu, í geðheilbrigðismálum og í málefnum hinsegin fólks. Svo eru nú til umræðu hér í þinginu stefnur er varða ferðaþjónustu, bókmenntir og húsnæðismál. Þetta gefur tóninn er varðar stöðu og framtíðarsýn ríkisstjórnarinnar í ótal mörgum málaflokkum.

Hæstv. forseti. Þrátt fyrir fjölda áskorana síðastliðin ár þá vitum við samt að mörg verkefni bíða okkar. Framsókn mun áfram ganga í þau mál sem þarf að vinna, bæði þau sem eru umdeild og vekja mikla athygli en líka þau sem fá ekki sömu athygli. Við munum halda áfram að vinna fyrir ykkur og ganga í þau verk sem þarf að ganga til þess að allt virki rétt. — Gleðilegt sumar.“

„Við í Framsókn fögnum áhuga hans á bættum kjörum bænda og bjóðum hann velkominn í hópinn. En umræða um efnahagsmál á Íslandi einkennist hins vegar oft á því að leitað er logandi ljósi að sökudólgi. Í því samhengi er oft bent á íslensku krónuna, hún sé orsök alls ills,“ sagði Ingibjörg Isaksen, alþingismaður, í störfum þingsins er hún þakkaði þingmanni Viðreisnar opið bréf til Framsóknar í Morgunblaðinu.

„Það er þægilegt að telja sér trú um að til séu sársaukalausar töfralausnir á efnahagsáskorunum Íslendinga, eins og t.d. að skipta bara um gjaldmiðil, eins og hv. þingmaður vill meina að bjargi stöðu landsins. Því miður er slíkt sjaldnast lykillinn. Hvað varðar stöðu bænda í gegnum tíðina hafa sannarlega skipst á skin og skúrir,“ sagði Ingibjörg.

„Síðasta haust urðum við öll vör við ákall ungra bænda um laun fyrir lífi. Samkeppnisstaða bænda á Íslandi er ekki á jafnræðisgrundvelli. Á Íslandi gerum við ríkar kröfur hvað varðar sýklalyfjanotkun og aðbúnað dýra en setjum ekki sömu kröfur hvað varðar innflutning.“

„Hér þarf að endurskoða tolla og lánakjör bænda og við höfum talað fyrir því að skapa tækifæri fyrir bændur til að endurfjármagna lán sín til lengri tíma á sanngjörnum kjörum.
Við viljum auka tækifæri ungra bænda, nýliðun eða ættliðaskipti í greininni, að þeir geti nýtt sér þau úrræði sem stjórnvöld bjóða upp á við fyrstu íbúðarkaup með því að aðskilja búrekstur og heimili, svo eitthvað sé nefnt.“

„Ég get ekki séð að innganga í Evrópusambandið bjargi slíku á næstu mánuðum eða árum. En gefum okkur það að hér verði tekin ákvörðun um að taka upp evru. Slíkt ferli tekur mörg ár og alls óvíst að sú leið muni skila þeirri niðurstöðu sem hv. þingmaður sér í hillingum. Bændur geta einfaldlega ekki beðið í mörg ár,“ sagði Ingibjörg að lokum.

---

Ræða Ingibjargar í heild sinni á Alþingi:

Halla Signý Kristjánsdóttir, alþingismaður, ræddi í störfum þingsins flugsamgöngur sem sé eini raunhæfi samgöngumátinn fyrir almenning frá norðanverðum og sunnanverðum Vestfjörðum við höfuðborgarsvæðið. Margir íbúanna þurfa að nýta sér flugið til læknisferða og annarra brýnna erinda.

„En er það raunhæfur valkostur þegar verðið á flugmiðanum getur sveiflast um allt að 30-70% eftir því hvenær flugið er pantað, á hvaða dögum það er eða með hvaða skilmálum það er sett?

Ég þekki til þess að flug sem var pantað með fimm daga fyrirvara fyrir helgi í maí var með sama fyrirvara 30% dýrara en helgin á undan og þó með sömu skilmálum. Aðrar almenningssamgöngur eru ekki í boði á þessu svæði auk þess sem verð í innanlandsflug hefur hækkað eins og fyrr segir,“ sagði Halla Signý.

Tilkoma Loftbrúarinnar, sem sett var á fót árið 2020, er um að kenna vilja margir meina. „Það væri í hæsta máta einkennilegt að tengja þarna á milli. Ef svo væri mætti miklu frekar velta fyrir sér siðferði flugfélaganna. Loftbrúin er ein stærsta byggðaaðgerð sem gripið hefur verið til á undanförnum árum sem til þess er fallin að jafna aðstöðumun þeirra sem nýta sér innanlandsflug sem almenningssamgöngur.“

„Þegar rýnt er í rannsóknir og kannanir sem hafa verið gerðar frá því að Loftbrúin leit dagsins ljós má sjá að mikill meiri hluti þeirra sem hafa nýtt sér úrræðið segjast ánægðir með það en þó er talin ástæða til að endurskoða úrræðið enn frekar. Margir nýta Loftbrúna til að sækja sér heilbrigðisþjónustu eða í tengslum við íþróttaiðkanir og vegna skólasóknar. Það er viðurkennd staðreynd að við fitnum ef við borðum mikið súkkulaði. Tilkoma Loftbrúar og hækkandi flugfargjöld innan lands hafa ekki sömu fylgni,“ sagði Halla Signý að lokum.

---

Ræða Höllu Signýjar í heild sinni á Alþingi:

Líneik Anna Sævarsdóttir, alþingismaður, ræddi í störfum þingsins mikilvægi Barnamenningarsjóðs Íslands til að efla börn og ungmenni til þátttöku í menningarstarfi. Eins hafa styrkirnir sem verkefnin fara til snertiflöt við mjög mörg heimili landsins. Á degi barnsins, þann 26. maí, var styrkjum fyrir árið 2024 úthlutað. Sjóðurinn styrkir 41 verkefni í ár og er heildarupphæð úthlutunar rúmar 100 millj. kr.

„Hann styður fjölbreytta starfsemi á sviði barnamenningar með áherslu á sköpun, listir og virka þátttöku barna í menningarlífi. Byggt er á áherslum menningarstefnu um samstarf stofnana, skóla, félagasamtaka og einstaklinga ásamt því markmiði að jafna aðgengi barna og ungmenna að fjölbreyttum og vönduðum listviðburðum óháð búsetu og efnahag,“ sagði Líneik Anna.

„Gróskan í barnamenningu blasti einmitt við okkur öllum í þættinum Sögur, verðlaunahátíð barnanna, sem sýndur var á RÚV síðastliðinn laugardag, þar sem börn verðlaunuðu það sem vel var gert í barnamenningu á Íslandi í beinni útsendingu.“

„Sjóðurinn var festur í sessi á síðasta ári þegar Alþingi samþykkti þingsályktun hæstv. menningarmálaráðherra Lilju Alfreðsdóttur um aðgerðaáætlun um eflingu barnamenningar fyrir árin 2024–2028. Meðal verkefna sem fengu styrk í ár eru verkefni sem byggja á samstarfi við leik- og tónlistarskóla í Reykjavík, Akureyri og Ísafirði; Barnamenningarhátíð Vestfjarða, Púkinn 2025, og BRAS, menningarhátíð barna og ungmenna á Austurlandi. BRAS-hátíðin er haldin að hausti. Yfirskrift hátíðarinnar í ár er uppspretta og verður hún samstarfsverkefni listafólks, stofnana, skóla og safna á Austurlandi auk þess sem komið hefur verið á samstarfi við Listaleypurin í Færeyjum og verður áhugavert að sjá hvert það samstarf leiðir. Einkunnarorð BRAS eru: Þora, vera, gera,“ sagði Líneik Anna að lokum.

---

Ræða Líneikar Önnu í heild sinni á Alþingi:

Halla Signý Kristjánsdóttir, alþingismaður, ræddi í störfum þingsins stóraukna ásókn í verknám og forgang Ásmundar Einars Daðasonar, mennta- og barnamálaráðherra, um stækkun verk- og starfsmenntaskóla um allt land á kjörtímabilinu. Eins hafi átak til að auka aðsókn í verk- og starfsnám í tíð Lilju Alfreðsdóttur sem menntamálaráðherra farið fram úr okkar björtustu vonum.

„Síðustu ár hefur atvinnulífið verið að kalla eftir iðnmenntuðu starfsfólki. Samfélagið hefur tekið miklum breytingum og atvinnulífið kallar á iðnmenntað starfsfólk,“ sagði Halla Signý.

„Í morgun las ég frétt um það að metfjöldi nemenda taki nú sveinspróf í múrverki við Tækniskólann og að aukin jákvæðni sé í garð iðnnáms. Það hefur ekki alltaf verið raunin. Sífellt fleiri nemendur koma nú beint úr grunnskóla í iðnnám og það er vel. Það er greinilegt að aðgerðir sem miða að því að efla iðnnám eru að bera árangur,“ sagði Halla Signý.

„Nú þegar liggur fyrir samkomulag um kostnaðarskiptingu milli ríkis og viðkomandi sveitarfélaga til að ráðist verði í stækkun Fjölbrautaskólans í Breiðholti, Menntaskólans á Ísafirði, Fjölbrautaskóla Suðurnesja ásamt Fjölbrautaskóla Norðurlands vestra og Verkmenntaskólanum á Akureyri. Til viðbótar verður ráðist í slíka samningagerð við Fjölbrautaskóla Suðurlands, Borgarholtsskóla og Verkmenntaskóla Austurlands og stefnt er á að viðbygging við alla þessa skóla komist í framkvæmdafasa á þessu kjörtímabili. Þessu til viðbótar stendur til að byggðar verði nýjar höfuðstöðvar Tækniskólans í Hafnarfirði,“ sagði Halla Signý að lokum.

---

Ræða Höllu Signýjar í heild sinni á Alþingi: