Frá upphafi Covid-19-faraldursins hef ég og starfsfólk félagsmálaráðuneytisins lagt áherslu á að styðja við ýmsa viðkvæma hópa, en það eru þeir hópar sem verða fyrir hvað mestum áhrifum af faraldrinum. Það er alveg ljóst í mínum huga að við verðum að hafa þessa hópa áfram í forgangi og við viljum alls ekki að þeir þurfi aftur að loka sig af til lengri tíma með tilheyrandi áhrifum á andlega líðan.
Undanfarið höfum við í félagsmálaráðuneytinu styrkt fjölmörg verkefni sem miðast að því að vinna gegn félagslegri einangrun og einmanaleika aldraðra. Einmanaleiki og félagsleg einangrun er algeng hjá öldruðum og er styrkjunum ætlað að bregðast við þeirri stöðu og styðja við fjölþættar aðgerðir til að draga úr félagslegri einangrun og einmanaleika þessa hóps. Aðgerðunum er bæði ætlað að bregðast við þeim áhrifum sem Covid-19-faraldurinn hefur haft á hópinn en einnig að styrkja stöðu aldraðra og draga úr einmanaleika til lengri tíma.
Meðal verkefna sem við höfum stutt má nefna styrki til sveitarfélaga landsins til að efla félagsstarf fullorðinna í sumar vegna Covid-19. Ríkisstjórnin ákvað að verja um 75 milljónum króna í átaksverkefni til að efla félagsstarf fullorðinna í sumar en margir aldraðir hafa upplifað mikla félagslega einangrun í faraldrinum. Það er mikilvægt að sporna gegn því með því að bjóða upp á frístundaiðkun, geðrækt og hreyfingu meðal annars og hvatti ég sveitarfélögin sérstaklega til að efla félagsstarf fullorðinna enn frekar í sumar.
Rauði krossinn á Íslandi hlaut styrk til að efla hjálparsímann og netspjall 1717, en þau gegna mikilvægu hlutverki við að veita virka hlustun og ráðgjöf um samfélagsleg úrræði til fólks á öllum aldri sem þarf á stuðningi að halda og sérstaklega á tímum sem þessum. Alzheimersamtökin hlutu styrk til þess að geta brugðist við auknu álagi í þjónustu samtakanna við viðkvæma hópa sem hafa orðið fyrir áhrifum vegna Covid-19. Samtökin fengu einnig styrk vegna verkefnisins Styðjandi samfélag, þar sem markmiðið er að gera fólki með heilabilun kleift að lifa í samfélagi sem skilur aðstæður þess, mætir því af virðingu og aðstoðar eftir þörfum.
Þá hlaut Landssamband eldri borgara fjárframlag sem annars vegar er ætlað að styrkja samtökin í því að bregðast við auknu álagi í þjónustu við viðkvæma hópa sem faraldurinn hefur haft áhrif á og berjast gegn einmanaleika og einangrun eldri borgara. Hins vegar fengu samtökin styrk í tengslum við gerð upplýsingasíðu fyrir eldri borgara. Verkefnið Aldur er bara tala hlaut styrk, en það miðar að því að opna upplýsingaveitu á vefnum þar sem stefnt er að því að ná til fólks sem er eldra en 60 ára auk starfsfólks í öldrunarþjónustu. Er vefurinn liður í því að innleiða velferðartækni betur inn í þjónustu við elstu aldurshópana.
Aldraðir og aðrir viðkvæmir hópar upplifa margir hverjir mikla félagslega einangrun og Covid-19-faraldurinn hefur aukið félagslega einangrun þessara hópa. Það er því gríðarlega mikilvægt fyrir okkur sem samfélag að styðja við fjölbreyttar aðgerðir til þess að vega á móti einmanaleika og félagslegri einangrun og það er ánægjulegt að fá að styðja við bakið á fjölmörgum góðum verkefnum sem gera nákvæmlega það. Þær ákvarðanir sem við tökum til að bregðast við faraldrinum verða alltaf að miðast að því að vernda viðkvæma hópa í samfélaginu. Annað er ekki í boði að mínu mati.
Ásmundur Einar Daðason, félags- og barnamálaráðherra.
Greinin birtist fyrst í Morgunblaðinu 16. október 2020.
