Halla Hrund Logadóttir, alþingismaður, ræddi um alvarlegt ástand kynferðisofbeldis gegn börnum á í störfum þingsins á Alþingi. Hún benti á átakið „Ég lofa“ sem Barnaheill hefur staðið fyrir, þar sem kynferðisofbeldi gegn börnum er sérstaklega tekið fyrir.
Sláandi tölur
Samkvæmt nýjustu rannsóknum frá 2024, sem Barnaheill hefur tekið saman, eru tölurnar sláandi. Um 700 börn í 8.-10. bekk hafa orðið fyrir kynferðisofbeldi af hálfu jafnaldra og 250 börn af hálfu fullorðinna. Innan við helmingur þessara barna hefur sagt frá ofbeldinu.
Áhrif á stúlkur í 10. bekk
Halla Hrund lagði áherslu á að yfir 50% stelpna í 10. bekk hafa verið beðnar um að senda nektarmyndir og fengið óumbeðið klámfengið efni sent til sín. „Mörg mál eru tilkynnt til lögreglu en þó langt í frá stór hluti þeirra, um tvö á viku eða 126 á árinu 2024.“
Samkvæmt skýrslu Stígamóta frá 2023 voru 52,1% þeirra sem leituðu til samtakanna á barnsaldri þegar ofbeldið átti sér stað og 27,4% undir tíu ára.
Kallað eftir aukinni fræðslu
Halla Hrund kallaði eftir aukinni fræðslu og umræðu um kynferðisofbeldi gegn börnum. „Þetta er einfaldlega hræðileg staða. Hvert og eitt barn sem verður fyrir slíku ofbeldi glímir við afleiðingarnar út ævina og það er okkar skylda að tala meira um þetta og efla fræðslu.“
Hún skoraði á þingmenn og ráðherra málaflokksins að setja þetta mál á oddinn og tryggja að börn fái þá vernd sem þau eiga rétt á.
Ræða Höllu Hrundar í heild sinni á Alþingi:
Ofþétting byggðar í Breiðholti?
10/04/2025
Ofþétting byggðar í Breiðholti?Það er kannski mikilvægt á þessum tímapunkti að minna á þá orðræðu sem við í Framsókn í Reykjavík höfum talað fyrir á þessu kjörtímabili; Þéttum byggð þar sem það er skynsamlegt, en riðjum líka nýtt land og gerum fleiri lóðir byggingarhæfar. Við þurfum nefnilega að byggja bæði meira og fjölbreyttar. Þetta er í sjálfu sér ekki flókið.
Sem íbúi í Seljahverfinu í Breiðholti vil ég benda á að í hverfinu eru tveir frábærir skólar. Það eru Ölduselsskóli, og svo besti grunnskóli í heimi, gamli skólinn minn; Seljaskóli. Þétting byggðar í Seljahverfi kann að hljóma eins og hin allra besta hugmynd, en við verðum að hafa í huga að hverfið er að yngjast, barnafólki er að fjölga þarna aftur og skólarnir verða þéttar setnir á næstu árum en þeir hafa verið núna – og er þó ansi þétt setinn bekkurinn.
Við skulum líka ekki gleyma að í öllum hverfum er þörf á einhverjum grænum blettum, grænum svæðum. Það ríkir gríðarleg ánægja með Seljahverfið eins og það er – og í raun Breiðholtið allt. Breiðhyltingar eru stoltir af hverfinu sínu og njóta þess að vera þarna úti við leik og hreyfingu. En það þýðir ekki að það megi ekkert byggja – heldur verðum við að gera það í takt við útlit og anda hverfisins, vilja íbúa og þróa áfram grænu svæðin þannig að þau nýtist íbúum sem best. Við getum gert bæði.
Gleymum því ekki að fólk sem býr í Breiðholti býr í dag við bílastæðaskort. Sá skortur hefur verið viðvarandi frá upphafi, þar sem fleiri íbúðir voru byggðar á flestum reitum en upphaflega var áætlað. Það er því full ástæða til þess að minna alla kjörna fulltrúa á það að hvar sem á að byggja, í Breiðholtinu eða annars staðar, þarf að gera ráð fyrir fleiri bílastæðum en 0,5 á hverja íbúð, enda fæstir að keyra um á hálfum bílum. Það er ekki á bílastæðaskortinn í Breiðholti bætandi. Við þurfum að styðja við raunverulegt val fólks til ferðamáta.
Að lokum, þegar kemur að þéttingu, þá þarf að huga að góðu samráði við íbúa þar sem verið er að raska gömlum og grónum hverfum. Þétting má ekki hafa þau áhrif að hún rýri lífsgæði íbúa sem fyrir eru: það verður að hlusta á áhyggjur íbúa hverfanna þegar þær koma upp og vinna að lausnum þar sem mesta sáttin ríkir.
Kjörnir fulltrúar þurfa að mæta íbúum með auðmýkt og samtali. Við þurfum að hlusta á sérfræðingana í hverju hverfi, það er íbúana.
Þorvaldur Daníelsson, fyrsti varaborgarfulltrúi Framsóknar
Greinin birtist fyrst á visir.is 10. apríl 2025.
10/04/2025
Aldrei fleiri klárað iðnnámBrautskráningum úr iðnnámi hjá einstaklingum yngri en 21 árs hefur fjölgað um 150% frá árinu 2016, samkvæmt tölfræði Hagstofu Íslands. Algjör straumhvörf hafa orðið í áhuga á námi í iðngreinum.
Eitt af áherslumálum síðustu ríkisstjórnar var að efla iðnnám á Íslandi, og því má með sanni segja að það hafi tekist í góðu samstarfi við skólasamfélagið, atvinnulífið og sveitarfélögin. Menntastefna til ársins 2030 leggur sérstakan metnað í iðnnám og framkvæmdaáætlun um stefnuna. Meginástæða þess að ráðist var í metnaðarfulla stefnugerð og aðgerðir var sú staðreynd að mun færri sóttu iðnnám á Íslandi en í öðrum OECD-ríkjum. Skýr vilji stjórnvalda stóð til þess að fleiri sæktu sér starfs- og tæknimenntun til að koma betur til móts við þarfir samfélagsins.
Stjórnvöld og skólasamfélagið gerðu samkomulag árið 2020 við Samtök iðnaðarins og Samband íslenskra sveitarfélaga um að fara í samstilltar aðgerðir til að efla iðnnám í fimm liðum: Í fyrsta lagi var ráðist í umfangsmiklar kerfisbreytingar á iðnnámi með það að markmiði að einfalda skipulag starfs- og tæknináms. Ný reglugerð var sett um vinnustaðanámið, þar sem helsta breytingin var að framhaldsskólar báru ábyrgð á gerð og staðfestingu vinnustaðanámssamninga fyrir iðnnema í gegnum rafræna ferlibók. Í stuttu máli: Framhaldsskólarnir tóku í auknum mæli ábyrgð á öllu náminu – frá innritun til útskriftar. Í öðru lagi var ráðist í breytingar á lögum um háskólastigið, þannig að iðnmenntaðir skyldu njóta sömu réttinda og þeir sem lokið hafa stúdentsprófi til að sækja um háskólanám. Í þriðja lagi var markvisst unnið að því að bæta aðgengi að starfs- og tækninámi á landsbyggðinni, enda ræður námsframboð í heimabyggð miklu um námsval ungmenna að loknum grunnskóla. Nýr Tækniskóli er á teikniborðinu og aðstaða bætt víða um land. Í fjórða lagi skyldi náms- og starfsráðgjöf í grunnskólum styrkt, bæði fyrir ungmenni og foreldra.
Farsæl samvinna og samstarf allra lykilaðila skilaði góðum árangri fyrir land og þjóð. Ég vil þakka öllum þeim sem lögðu hönd á plóg til að efla iðnnám á Íslandi fyrir gott samstarf.
Í ríkisfjármálaáætlun núverandi ríkisstjórnar er boðaður stórfelldur niðurskurður í menntamálum. Sérstakt áhyggjuefni er framhaldsskólastigið, þar sem verulega á að lækka fjárframlögin. Með þessum áformum er hætta á að ríkisstjórnin sé að fresta framtíðinni og grafa undan framtíðarhagvexti sem byggður er á menntun.
Ljóst er í mínum huga að ef handverk iðnmenntaðra væri ekki til staðar í íslensku samfélagi væri afar tómlegt um að litast. Fullyrðing Njáls á Bergþórshvoli, um að land vort skuli byggt með lögum, er ljóðræn og fögur – en raunin er sú að miklu meira en lagabókstafinn þarf til að byggja samfélag.
Lilja Dögg Alfreðsdóttir, varaformaður Framsóknar og fv. menntamálaráðherra. liljaalf@gmail.com
Greinin birtist fyrst í Morgunblaðinu 10. apríl 2025.
Iðkun rafíþrótta og velferð barna
09/04/2025
Iðkun rafíþrótta og velferð barnaRafíþróttir og framgangur þeirra hér á landi hefur mér hjartans mál um langt skeið og í dag mun ég mæla fyrir tillögu okkar í Framsókn um stofnun stýrihóps sem mun hafa það markmið að marka stefnu borgarinnar varðandi rafíþróttir og iðkun þeirra.
Rafíþróttahreyfingin hefur það að markmiði líkt og aðrar íþróttahreyfingar að stuðla að betri heilsu og bættri andlegri líðan barna, sem ég veit fyrir víst að skiptir alla Íslendinga máli. Með þetta að leiðarljósi hafa rafíþróttafélög hér á landi náð að laða til sín um 3.500 iðkendur á grunnskólaaldri.
Félög sem starfrækja rafíþróttadeildir núna í Reykjavík eru Fylkir og Ármann. KR starfrækti hér deild í stuttan tíma en hún varð frá að hverfa vegna fjármagnsleysis og er mikil eftirsjá að henni.
Umhverfi rafíþrótta er að mörgu leyti erfitt hér á landi. Starfsemi rafíþróttafélaga hefur mætt skilningsleysi hjá forsvarsmönnum ÍSÍ og hefur Reykjavíkurborg ekki enn markað sér stefnu um rafíþróttir og iðkun þeirra meðal barna og unglinga, þrátt fyrir að ÍBR hafi samþykkt að rafíþróttir tilheyri sínu sviði og komið því þannig fyrir að keppt er í rafíþróttum á Reykjavíkurleikunum.
Þessu þarf að breyta og því vill Framsókn að Reykjavíkurborg taki þetta mál föstum tökum og marki sér stefnu í rafíþróttum og iðkun þeirra.
Rökin fyrir því að borgin taki upp sérstaka stefnu í þessum málaflokki eru einföld. Með skýrri stefnu um rafíþróttir fyrir börn væri stuðlað að því að virkja fjölda af krökkum sem eru ekki í neinu skipulögðu íþróttastarfi eða hafa sýnt lítinn áhuga á slíku.
Frá stofnun Rafíþróttasambands Íslands (RÍSI) hefur Framsókn stutt dyggilega við uppbyggingu skipulagðrar starfssemi rafíþrótta. Ég tel nauðsynlegt að halda þeirri vegferð áfram og tryggja að við náum til stærri hóps krakka með fjölbreyttari nálgun í íþrótta- og tómstundamálum.
Frábær undirbúningur fyrir framtíðina
Í ungdómi Íslands er framtíð landsins falin og því er það mikilvægt málefni stjórnmálanna að styðja við þroska og hæfileikaræktun ungmenna. Fjórða iðnbyltingin er hafin og meirihluti þeirra starfa sem nú eru til verður horfinn eftir nokkra áratugi. Störf framtíðarinnar munu snúast um tölvutækni og því er afar mikilvægt að börn og unglingar séu hagvön að nýta sér hana. Ein vinsælasta dægradvöl íslenskra krakka og unglinga er að spila tölvuspil og geta slík spil bæði gefið þeim tækifæri til að kynnast tölvutækni þannig að það nýtist þeim á hinum ýmsum sviðum. Iðkun rafíþrótta getur kennt börnum okkar að spila tölvuleiki með ábyrgum hætti, en eins og ég kom inn á hér að ofan að er markmið rafíþróttahreyfingarinnar eins og skilgreint er af Rafíþróttasambandi Íslands (RÍSÍ) að stuðla að líkamlegri hreyfingu af ýmsu tagi og þjálfun í taktískri hugsun og áherslu á andlegan undirbúning og hollt matræði.
Það hljómar fyrir mér eins og frábær undirbúningur fyrir framtíðina.
Við stöndum frammi fyrir því verkefni að mennta okkar unga fólk þannig að það og Ísland verði samkeppnishæft inn í næstu 100 árin og geta rafíþróttir gegnt mikilvægu hlutverki í því sambandi.
Aðalsteinn Haukur Sverrisson, borgarfulltrúi Framsóknar.
Greinin birtist fyrst í Morgunblaðinu 9. apríl 2025.
09/04/2025
Óboðleg fjármálaáætlunÍ síðustu viku lagði ríkisstjórnin fram fjármálaáætlun fyrir árin 2026-2030. Þrátt fyrir yfirlýsingar um ábyrgð og gegnsæi vekur áætlunin áleitnar og alvarlegar spurningar um skort á skýrleika og aðgengi Alþingis og landsmanna að upplýsingum um hvert stefnir í fjármálum almennings og hins opinbera næstu ár. Hvaða stofnanir verða lagðar niður? Hver verður stefnan í gjaldtöku auðlinda? Hvar á að hagræða? Hvaða verkefni á að stöðva?
Blindflug eða langtímahorfur
Í mars 2025 kynnti fjármálaráðherra skýrslu um langtímahorfur í efnahagsmálum. Þrátt fyrir að veita almenna yfirsýn um áskoranir næstu ára og áratuga fjallaði skýrslan því miður hvorki um mikilvæga þætti eins og vaxandi þrýsting frá NATO um hærri útgjöld til varnarmála, tollastríð sem gæti haft áhrif á gengi krónunnar og útflutning (s.s. ferðaþjónustu), né tölulegt umfang innviðaskuldar sem krefst langtímafjárfestinga. Þessi vanræksla er mjög bagaleg.
Óljós fjármálastefna
Með sama hætti eru forsendur nýframlagðrar fjármálastefnu ríkisstjórnarinnar til næstu fimm ára (2026-2030) í besta falli óljósar. Eins og í skýrslu fjármálaráðherra um langtímahorfur í efnahagsmálum, sem birt var í mars, er í fjármálastefnunni lítið sem ekkert fjallað um fyrirhuguð aukin útgjöld til varnarmála næstu ára, sem utanríkisráðherra hefur þó gefið til kynna, nú síðast um liðna helgi.
Þá er engan veginn fjallað um möguleg neikvæð áhrif tollastríðs á íslenskt efnahagslíf, sérstaklega ferðaþjónustu. Útlitið er ekki bjart. Það veit fólk sem starfar í greininni. Engar tölulegar forsendur eru lagðar fram í því ljósi, sem vekur spurningar um hvort forsendur hagstjórnar séu réttar, hvort tekju- og útgjaldaforsendur standist og hvort afkomumarkmið séu raunhæf.
Óljós fjármálaáætlun
Svokölluð fjármálaáætlun er svo enn einn hluti af gangverki stefnumörkunar hins opinbera, og kemur í kjölfar fjármálastefnu. Fjármálaáætlun á að veita Alþingi og almenningi skýra og innihaldsríka mynd af þróun útgjalda og tekna málefnasviða eins og starfsemi framhaldsskóla, háskóla, landbúnaðar, sjávarútvegs og heilbrigðismála.
Í áætluninni á að birta áherslur, markmið og mælikvarða um starfsemi s.s. á sviði mennta- og heilbrigðismála og sýna forgangsröðun næstu fimm árin. Nánast engin slík markmið koma fram. Almenningur getur engan veginn áttað sig á hvað árangri ríkisstjórnin hyggst ná á fyrrnefndum málefnasviðum, enda vantar alla mælikvarða.
Alþingi sjálft veit lítið sem ekkert og áætlunin uppfyllir með engu móti þær kröfur sem gera verður til ríkisvaldsins um vandaða stefnumótun.
Réttur Alþingis til grunnupplýsinga
Samkvæmt lögum um opinber fjármál á Alþingi rétt á aðgangi að skýrum gögnum um markmið, mælikvarða, tímasetningar og fjármögnun aðgerða innan hvers málefnasviðs sem fjalla á um í greinargerð með fjármálaáætlun. Án þessara upplýsinga getur þingið ekki rætt grunnforsendur áætlunarinnar, sem dregur úr getu þess til að sinna eftirlitshlutverki sínu. Um hvað á að ræða ef ekkert markvert kemur fram í fjármálaáætlun næstu ára um markmið og mælikvarða í starfsemi málefnasviða?
Hagræðingartillögur og útgjaldastefna
Þá vekur meiri háttar athygli að nánast engin efnisleg umfjöllun er í fjármálaáætluninni um hagræðingartillögur ríkisstjórnarinnar, sem þó voru kynntar opinberlega nýlega – og ríkisstjórnin hefur samþykkt. Ekkert liggur fyrir um hvernig sparnaður upp á tugi milljarða króna á ári á að nást næstu fimm ár, hvaða stofnanir eigi að sameina eða leggja niður, svo dæmi séu tekin. Útgjaldaforsendur áætlunarinnar eru verulega ótryggar. Fólk, þ.m.t. opinberir starfsmenn, veit ekkert um hvað koma skal.
Gilda markmið fyrri ríkisstjórnar frá 2024?
Þar sem nánast engin markmið og mælikvarðar koma fram um starfsemi málefnasviða er réttmæt spurning hvort markmið síðustu fjármálaáætlunar, frá vori 2024, gildi enn og eigi að gilda næstu ár. Ef svo er má spyrja hvernig þau passa við nýja útgjaldaáætlun og stefnu ríkisstjórnarinnar.
Skýrt ósamræmi við lög um opinber fjármál
Samkvæmt 5. og 20. gr. laga um opinber fjármál skal fjármálaáætlun innihalda skýra stefnumörkun fyrir hvert málefnasvið, ásamt markmiðum, mælikvörðum, fjármögnun og áætlaðri tímasetningu aðgerða. Hver sá sem hefur grunnfærni í lestri, hvað þá grunnfærni í hagfræði, veit hvað átt er við. Þar sem þessa efnisþætti vantar uppfyllir fjármálaáætlun 2026-2030 ekki lagalegar kröfur. Í stað þess að gangast við mistökunum og bæta úr þeim mætir fjármálaráðherra og stjórnarþingmenn ábendingunum með fullyrðingum sem í besta falli eru hagræðing á sannleika málsins.
Blindflugið heldur áfram
Skortur á skýrleika, gegnsæi og aðgengi að grunnupplýsingum í fjármálaáætlun 2026-2030, sérstaklega um starfsemi innan málefnasviða s.s. landbúnaðar, sjávarútvegs, hjúkrunarheimila og menntamála, veldur óvissu, dregur úr skilningi almennings og hagaðila á stefnu ríkisstjórnarinnar og veikir almennt traust á stjórnvöldum.
Ríkisstjórnin verður að gera betur. Til að þingmenn geti sinnt lögbundnu hlutverki sínu verða að liggja fyrir fullnægjandi gögn í samræmi við ákvæði laga. Þau eru ekki til staðar og er með öllu óboðlegt að keyra málið áfram með þeim hætti sem gert var síðastliðinn mánudag í þinginu.
Stefán Vagn Stefánsson, þingmaður Framsóknar.
Greinin birtist fyrst í Morgunblaðinu 9. apríl 2025.
„Fjármálaáætlunin er fúsk“
08/04/2025
„Fjármálaáætlunin er fúsk“„Ríkisstjórnin sýnir enga raunverulega framtíðarsýn og vanrækir mikilvægustu málaflokkana,“ sagði Sigurður Ingi Jóhannsson, formaður Framsóknar, í umræðum á Alþingi í störfum þingins. Þar gagnrýndi hann fjármálaáætlun ríkisstjórnarinnar harðlega og sakaði hana um að fórna framtíðinni með skammsýnu fjármagni og vanrækslu á verðmætasköpun.
Sigurður Ingi benti á að ríkisstjórnin hefði tekið við ríkissjóði með 50 milljarða í umframtekjur, en engu að síður væri horft fram hjá tækifærum til að bæta stöðuna eða fjárfesta í grunnþjónustu.
„Því hefði mátt bæta fjárhag ríkissjóðs strax eða forgangsraða betur – í stað þess stefnir í niðurskurð á lykilþjónustu eins og menntun og heilbrigðismálum,“ sagði hann.
„Við erum að fresta framtíðinni“ – menntun látin sitja á hakanum
Í ræðu sinni lagði Sigurður Ingi sérstaka áherslu á stöðu menntakerfisins og kallaði stöðu framhaldsskólanna sérstaka áhyggjuefni:
„Það er eins og framhaldsskólinn sé skilinn eftir úti á þekju – þetta eru skilaboð um að fresta framtíðinni.“
Hann gagnrýndi jafnframt yfirvofandi niðurskurð í geðheilbrigðisþjónustu.
Óvissa eykst – en ríkisstjórnin minnkar varasjóð
Samkvæmt nýrri fjármálaáætlun hyggst ríkisstjórnin lækka árlegt framlag í varasjóð um 20 milljarða króna, miðað við síðustu áætlun. Þetta gerist á sama tíma og efnahagsleg óvissa á alþjóðamörkuðum eykst.
Sigurður Ingi benti á að 400 milljarðar hafi horfið úr Kauphöllinni á skömmum tíma, sem sé meira en tapðist í upphafi Covid-faraldursins.
„Á sama tíma og fjármálakerfið missir hundruð milljarða og alþjóðleg óvissa eykst, dregur ríkisstjórnin úr eigin viðbragðsgetu,“ sagði hann.
Framsókn leggur fram tillögu um innlent eignarhald í fiskeldi
Í lok ræðunnar boðaði Sigurður Ingi að Framsókn myndi leggja fram þingsályktunartillögu þess efnis að tryggja innlent eignarhald í sjókvíaeldi, með fyrirmynd frá Færeyjum. Hann lagði áherslu á að arður af auðlindum þjóðarinnar ætti að nýtast innanlands.
„Við verðum að tryggja að arðurinn af auðlindum okkar skili sér heim – það er forsenda verðmætasköpunar og lykill að því að ná 6.500 milljarða markmiðinu fyrir árið 2030.“
Ræða Sigurðar Inga í heild sinni á Alþingi:
Mikilvægi fjallaleiðsögunáms á Íslandi
07/04/2025
Mikilvægi fjallaleiðsögunáms á ÍslandiHalla Hrund Logadóttir, alþingismaður, ræddi á Alþingi í óundirbúnum fyrirspurnum um mikilvægi fjallaleiðsögunámsins við Framhaldsskólann í Austur-Skaftafellssýslu á Hornafirði. Námið, sem er einstakt á Íslandi, er í hættu vegna kostnaðar og er því kallað eftir stuðningi til að tryggja áframhaldandi starfsemi þess.
Mikilvægi fyrir ferðaþjónustu og almannavarnir
Halla Hrund vakti athygli á mikilvægi námsins fyrir öryggi og fagmennsku í fjallamennsku, sérstaklega á jöklum. „Þetta er nám í sérstakri leiðsögn á jöklum sem er afar mikilvægt fyrir öryggi og fagmennsku í okkar síbreytilegu náttúru. Námið er hið eina sinnar tegundar á Íslandi og starfar í höfuðstöðvum helstu jökla landsins þar sem ferðamannafjöldi hefur aukist um rúm 500% á undanförnum árum.“
Hún benti á að nemendur sem ljúka náminu fari flestir að starfa við fagið og að það sé mikilvægt fyrir ferðaþjónustuna og almannavarnir.
Dómsmálaráðherra tekur undir mikilvægi námsins
Dómsmálaráðherra tók undir mikilvægi námsins í sínu svari og benti á að það hafi forvarnagildi. Hún nefndi að öryggismál landsmanna séu á ábyrgð dómsmálaráðuneytisins og að menntun á þessu sviði sé mikilvæg.
Halla Hrund lagði áherslu á að finna leiðir til að tryggja áframhaldandi starfsemi námsins og kallaði eftir samstarfi ólíkra ráðuneyta til að leysa málið.
„Við erum að tala um þetta forvarnagildi og öryggissjónarmið fyrir okkar lykilatvinnugrein.“
Dómsmálaráðherra sagðist ætla að taka málið til skoðunar og nefna það við aðra ráðherra.
Fjallaleiðsögunámið er mikilvægt fyrir öryggi og fagmennsku í fjallamennsku á Íslandi. Það er nauðsynlegt að finna leiðir til að tryggja áframhaldandi starfsemi þess til að stuðla að öryggi ferðamanna og almannavarna.
07/04/2025
Sigurður Ingi gagnrýnir skort á samráði um varnarmál – kallar eftir auknu samstarfi Alþingis og ríkisstjórnarSigurður Ingi Jóhannsson, alþingismaður og formaður Framsóknar, átti orðastað við forsætisráðherra og ræddi samráð við Alþingi um öryggis- og varnarmál. Hann gagnrýndi ríkisstjórnina fyrir að hafa ekki nægilegt samráð áður en stefnumál eru lögð fram.
„Við höfum séð nýja ríkisstjórn fara af stað og í samskiptum hérna við þingið hef ég tekið eftir því að það er oft og tíðum þannig að ríkisvaldið virðist líta svolítið á að löggjafarþingið sé bara beinlínis framhald af framkvæmdarvaldinu,“ sagði Sigurður Ingi.
Áhyggjur af veiðigjöldum og fjármálaáætlun
Samkvæmt lögum og venjum ætti framkvæmdarvaldið að hafa samráð við löggjafarþingið áður en stefnumál eru lögð fram, sérstaklega þegar um er að ræða mikilvæg mál eins og öryggis- og varnarmál. Sigurður Ingi benti á að veiðigjöld hafi verið sett í samráð í aðeins sjö daga og að fjármálaáætlun hafi verið lögð fram án markmiða.
Samstarf við Kanada og Evrópusambandið
Sigurður Ingi lýsti áhyggjum sínum yfir því að utanríkisráðherra hafi talað um aukið samstarf við Kanada og Evrópusambandið án þess að ræða það við þingið. Hann spurði forsætisráðherra hvaða skilaboð hún myndi fara með á fund framkvæmdastjórnar Evrópusambandsins, síðar í vikunni.
Forsætisráðherra svaraði og sagði að utanríkisráðherra hafi skipað þverpólitíska nefnd til að fara yfir öryggis- og varnarmálin. Hún sagði að fundur með forseta framkvæmdastjórnar Evrópusambandsins myndi snúast um hagsmuni Íslands í tollastríði. Hún lagði áherslu á að samstaða væri mikilvæg á þessum viðsjárverðu tímum.
Þverpólitískt samráð mikilvægt
Forsætisráðherra lofaði að upplýsa þingið um niðurstöður fundarins með framkvæmdastjórn Evrópusambandsins.
07/04/2025
Við stöndum saman með íþróttafólkinu – en hvað með fólkið á bak við það?Það er fátt sem sameinar okkur eins og þegar íslenskt íþróttafólk stígur inn á stóra sviðið erlendis. Flest þekkjum við tilfinninguna þegar við setjumst saman fyrir framan sjónvarpið, klædd í landsliðstreyju, með hjartað í buxunum og full af stolti. Við hvetjum íþróttafólkið okkar áfram, lifum okkur inn í leikinn. Fögnum þegar vel gengur, syrgjum saman og styðjum okkar fólk – sama hvar það er í heiminum. Við stöndum saman sem þjóð.
Dýrmætt starf sjálfboðaliða
En það gleymist stundum að í hvert skipti sem íslenskur íþróttamaður stendur á sviðinu, þá standa ótal sjálfboðaliðar að baki hans – ósýnilegir en ómissandi. Á bak við hvert mark, hverja medalíu og hvern leik liggur þrotlaus vinna sem á sér rætur í hverfinu heima. Á íþróttasvæðinu, í félagsheimilinu, á æfingunni, á mótunum – þar eru sjálfboðaliðarnir mættir til að aðstoða, skipuleggja, keyra, moka snjó af vellinum, setja upp rásir, selja vöfflur og svo margt fleira – allt án þess að fá borgað fyrir. Án þessa fólks væru engin landslið – og ekkert EM.
Áætlað er að sjálfboðaliðar í íþróttum vinni um 7,7 milljónir klukkustunda á ári. Verðmæti þeirrar vinnu er metið á yfir 15 milljarða króna á ári ef miðað er við tímagjald upp á um 1.950 kr. Þetta er byggt á greiningum og svörum félaga innan ÍSÍ og UMFÍ og birtist í skýrslu ÍSÍ um sjálfboðaliða 2024. Þetta sýnir svart á hvítu að íslenskt íþróttastarf stendur og fellur með þessu gríðarlega ólaunaða framlagi. Í raun er þetta stærsti „sjóðurinn“ sem hreyfingin byggir á – og hann er algjörlega háður vilja fólks til að gefa vinnu sína. Þó að starfið hafi haldist öflugt lengi, þá standa blikur á lofti.
Stöndum með sjálfboðaliðunum okkar
Vísbendingar eru um að erfiðara sé að fá fólk til sjálfboðastarfa en áður. Sérstaklega í ábyrgðarhlutverk eins og stjórnir og nefndir, fá fólk til að sjá um viðburði og halda utan um starfið. Hluti þess skýrist af auknum kröfum og væntingum – en einnig af því að sjálfboðaliðar búa oft við óljósa réttstöðu og takmarkaðan stuðning. Það dregur úr vilja fólks til þátttöku ef það veit ekki hvaða ábyrgð það ber – eða hvort það fái aðstoð ef eitthvað kemur upp á.
Þess vegna lagði undirrituð fram þingsályktunartillögu um aukið réttaröryggi sjálfboðaliða í íþrótta- og æskulýðsstarfi. Með því að skipa starfshóp með fulltrúum úr öllum lykilstofnunum viljum við greina stöðuna, skýra ábyrgð, bæta tryggingavernd, efla fræðslu og styðja við sjálfboðaliða með markvissum hætti.
Það þarf að tryggja að tryggingar séu til staðar – bæði gegn slysum og mögulegri ábyrgð ef eitthvað fer úrskeiðis. Að verklýsingar séu skýrar. Að fræðsla og þjálfun sé aðgengileg. Að fólk viti hvað er verið að fara fram á – og hvað það fær til stuðnings. Það mun auka öryggi, draga úr brottfalli og ekki síst – hvetja fleiri til þátttöku.
Við viljum nefnilega hvetja fleiri til þátttöku. Það gerum við með því að gera hlutverk sjálfboðaliða skýrara, bjóða upp á handbækur, kynningar, aðgengi að upplýsingum – og ekki síst: sýna þakklæti. Það getur verið í formi viðurkenninga, fríðinda eða einfaldlega þess að einhver segi „takk fyrir“.
Íþróttahreyfingin hefur ekki efni á því að missa þetta fólk
Það er auðvelt fyrir okkur að fagna og hvetja áfram okkar afreksfólk og landslið Íslands. Við stöndum þétt saman þegar að þau keppa úti í heimi. En til að landsliðið verði til þurfa tugir, jafnvel hundruð sjálfboðaliða að hafa staðið vaktina árum saman. Nú er tími til kominn að við stöndum með fólkinu sem vinnur ósýnilegu vinnuna til að ryðja veginn svo afreksfólkið okkar geti haldið áfram að láta ljós sitt skína og skila árangri í hús.
Ingibjörg Isaksen, þingflokksformaður Framsóknarflokksins
Greinin birtist fyrst á visir.is 7. apríl 2025.
Stjórnmálaályktun KSFS
05/04/2025
Stjórnmálaályktun KSFS25. Kjördæmisþing Kjördæmissambands Framsóknarfélaganna í Suðurkjördæmi haldið í Suðurnesjabæ 5. apríl 2025 skorar á ríkisstjórnina að endurskoða þegar verklag við breytingar á sköttum eða skattahækkunum.
Breytingar og hækkanir á sköttum geta haft víðtæk áhrif á atvinnulíf um allt land og mikilvægt að samráð sé haft við sveitarfélög landsins. Sveitarfélög eiga mikið undir að ríkið kollvarpi ekki atvinnugreinum og raski þannig lífskjörum heilu byggðarlaganna með óvandvirkum vinnubrögðum.
***
25. Kjördæmisþing Kjördæmissambands Framsóknarfélaganna í Suðurkjördæmi haldið í Suðurnesjabæ 5. apríl 2025 skorar á ríkisstjórnina að stórefla samstarf og samráð við sveitarfélögin í landinu og bera virðingu fyrir sjálfsákvörðunarrétt þeirra og hagsmunum íbúa þeirra.
***
