Categories
Forsíðuborði Greinar

Tækifæri og áskoranir í menntamálum

Deila grein

05/12/2017

Tækifæri og áskoranir í menntamálum

Öflugt menntakerfi er forsenda þess að samfélag okkar haldi áfram að dafna og þróast. Því er lögð á það áhersla í nýjum stjórnarsáttmála að blása til sóknar á þessum vettvangi, efla enn frekar þá þætti sem standa styrkum stoðum og takast á við þær áskoranir sem við stöndum frammi fyrir.

Miklar tækniframfarir eiga sér nú stað og munu til framtíðar hafa áhrif á öll störf, starfshætti og samfélag. Nemendur okkar þurfa að vera í stakk búnir til að takast á við ný störf sem grundvallast á sköpun, færni og hæfni til að leysa vandamál. Mikilvægt er að menntakerfið taki mið af þessum breytingum og myndi hvetjandi námsumhverfi. Þess vegna er lagt mikið upp úr starfsmenntun og nýsköpun í nýjum stjórnarsáttmála til að íslenskt samfélag geti nýtt sér þessa framþróun. Hér verðum við að að skipa okkur í fremstu röð og horfa til ríkja sem standa hvað best er stefnumótun varðar.

Styrkja þarf umgjörð skólakerfisins og stöðu kennara. Yfirvofandi fækkun í kennarastétt er mikil áskorun. Margir kennarar eru að komast á eftirlaunaaldur og margir kjósa að starfa á öðrum vettvangi en í menntakerfinu. Á meðan sækja of fáir í kennaranám. Samfélagið verður að bregðast við þessari þróun. Hvers vegna velja kennarar að starfa við annað en það sem þeir mennta sig til? Hérna þarf að greina orsakir svo unnt sé að bregðast við í samráði við kennara, skólastjórnendur, foreldra og nemendur. Kennaraskortur er reyndar áhyggjuefni víða, t.d. á Norðurlöndunum.

Þegar tekið er mið af reynslu annarra þjóða er margt sem bendir til þess að með skipulegum langtíma­aðgerðum verði unnt að bæta stöðu íslensks menntakerfis. Ein lykilforsenda er að hafa áreiðanlegar upplýsingar til þess að geta áttað sig á stöðu mála og dregið ályktanir. Þess vegna hefur verið sett af stað verkefni um ítarlega greiningu á stöðu og þróun menntakerfisins. Meginhlutverk vinnunnar er að stuðla skal að auknum gæðum skólastarfs og framförum í þágu samfélagsins. Brýnt er að allt samfélagið taki þátt í þessari vegferð til að vel takist.

Lilja Dögg Alfreðsdóttir, mennta- og menningarmálaráðherra

Greinin birtist í Fréttablaðinu 5. desember 2017

Categories
Forsíðuborði Greinar

Spennandi tímar í menntamálum

Deila grein

04/12/2017

Spennandi tímar í menntamálum

Í upphafi síðustu aldar lögðu íslensk stjórnvöld mikla áherslu á menntamál í aðdraganda fullveldisins, þrátt fyrir að vera eitt fátækasta ríki Evrópu. Árið 1907 samþykkti Alþingi ný fræðslulög en fram að þeim tíma var fræðsla á ábyrgð heimilanna. Kennaraskólinn var svo í framhaldinu stofnaður árið 1908 til að tryggja að börn fengju leiðsögn menntaðra kennara og 1911 var Háskóli Íslands stofnaður. Ljóst er að þessi framfaraskref í menntamálum þjóðarinnar lögðu grunninn að þeim framförum sem íslenskt samfélag og hagkerfi tók næstu áratugina. Enda er það svo að fá ríki hafa aukið lífsgæði og lífskjör á jafn skömmum tíma og Ísland. Þessi þróun er þó ekki sjálfgefin og framsýni þeirra sem lögðu grunninn að menntun þjóðarinnar skiptir hér miklu máli. Þegar menntastefnan er mótuð, þarf að huga sérstaklega að framtíðinni og ákveða hvernig við sem þjóð ætlum að tryggja velsæld í krafti framfara.

Ný ríkisstjórnin boðar stórsókn í menntamálum með hagsmuni samfélagsins að leiðarljósi. Meginmarkmiðið í þeirri vinnu er að tryggja að allir geti stundað nám við hæfi, óháð efnahag eða búsetu. Ætlunin er að efla iðnnám, verk- og starfsnám í þágu fjölbreyttara og öflugra samfélags. Við viljum auka tækniþekkingu til að gera íslenskt samfélag samkeppnishæfara á alþjóðavísu. Lögð verður áherslu á að efla nýsköpun og þróun á öllum skólastigum. Skapandi greinum verður gert hátt undir höfði. Liður í því er að tryggja framhaldsskólunum frelsi og fjármagn til eigin stefnumótunar. Annað mikilvægt markmið þessarar ríkisstjórnar varðar auknar fjárveitingar til háskólastigsins. Í samræmi við stefnu Vísinda- og tækniráðs ætlar ríkisstjórnin að tryggja að Ísland nái meðaltali OECD-ríkjanna fyrir árið 2020 er varðar fjárframlög á hvern nemanda. Þetta mun skipta sköpum fyrir kennslu og rannsóknir í íslenskum háskólum. Farið verður í stefnumótun sem miðar að því að bæta samkeppnishæfni háskólastigsins.

Á 100 ára fullveldisafmælinu er kjörið tækifæri til að horfa yfir farinn veg. Meta þarf hvar vel hefur tekist hjá þjóðinni og hvað megi gera betur. Þrátt fyrir að íslenskt menntakerfi sé öflugt hefur þróun síðustu ár því miður verið sú að frammistaða íslenska skólakerfisins í hinni alþjóðlegu PISA-könnun hefur versnað. Ég er þó sannfærð um það að í framsækinni stefnumótun munum við skipa okkur aftur í fremstu röð. Við lifum í heimi örra breytinga og tæknibyltingin mun breyta vinnumarkaði mikið. Þau störf sem verða til í framtíðinni munu í æ ríkari mæli byggjast á hugviti og sköpun. Þess vegna er brýnt að skólakerfið taki mið af þessari þróun og að við sem þjóð búum okkur undir þá spennandi tíma sem framundan eru. Til að vel takist í þróun menntamála þarf allt samfélagið að taka þátt í þeirri vegferð.

Lilja Dögg Alfreðsdóttir, mennta- og menningarmálaráðherra

Greinin birtist í Morgunblaðinu 1. desember 2017

Categories
Forsíðuborði Greinar

Tæknin er lykill að framtíðinni

Deila grein

01/12/2017

Tæknin er lykill að framtíðinni

Herakleitos hafði rétt fyrir sér þegar hann benti á að maður stigi aldrei tvisvar í sömu ána, því að þegar maður stígur fætinum í ána rennur sífellt um hann nýtt vatn. Stjórnmálamenn geta valið á milli þess að verja kerfið eða viðurkenna nauðsyn endurskoðunar þess og um leið framþróunar samfélagsins. Íslenska menntakerfið er ein af grunnstoðum samfélagsins. Við þurfum því að hlúa að því og miða stjórnun og stefnumótun þess við að búa ungt fólk undir atvinnulífið.

Á hvers konar færni þarf atvinnulífið að halda?

Heimurinn smækkar
Ný tækni hefur aukið möguleika okkar til náms og jafnað aðstöðumun, þ.e. með auknum aðgangi að fjarnámi eiga flestir þess kost að stunda nám óháð búsetu (nema þeir sem eru ekki komnir með ljósleiðara – en það er eitt af stóru verkefnum nýrrar ríkisstjórnar), hvort sem það er komið út á vinnumarkað, með fjölskyldu eður ei. Heimurinn smækkar með hverjum deginum sem líður. Fjarnám er líka hægt að stunda við erlenda háskóla sem eru þá í samkeppni við íslenska háskóla. Við þurfum því að huga að samkeppnishæfni skólanna okkar með því að bæta rekstrargrunn þeirra.

Í ljósi þess að almennt er viðurkennt að fjórða iðnbyltingin sé hafin þá þurfum við að velta fyrir okkur hvort menntakerfi Vesturlanda séu nægilega skilvirk. Kerfi sem á sér rætur í forngrískri klassík og síðan í iðnbyltingu 18. og 19. aldar, þar sem samfélög voru byggð í kringum verksmiðjur. Stundvísi, endurtekningar, hlýðni og það að læra utanbókar ákveðnar formúlur voru taldar til æðstu dyggða. Dugar slíkt skipulag í hinum frjálsa og flókna nútíma 21. aldar? Ég held ekki.

Aðlögun eykur samkeppnishæfni
Niðurstaðan er því sú að næmni fyrir umhverfinu, skapandi hugsun og góð aðlögun að þeim breytingum sem samfélagið kallar eftir, eru lykilþættir ef menntakerfið okkar á að mæta þörfum atvinnulífs framtíðarinnar í breyttum heimi. Í stjórnarsáttmála ríkisstjórnarinnar er lögð áhersla á menntamál, rannsóknir og þróun. Þangað þurfum við að fara til að tryggja samkeppnishæfni þjóðarinnar og velsæld til lengri tíma. Lokaorð Charles Darwin eiga því ágætlega við í þessu samhengi: „It is not the strong­est of the species that survives, nor the most intelligent that survives. It is the one that is the most adaptable to change.“

Silja Dögg Gunnarsdóttir

Höfundur er þingmaður Framsóknarflokksins

Greinin birtist í Fréttablaðinu 1. desember 2017.

Categories
Forsíðuborði Fréttir

Samstarf um sterkara samfélag

Deila grein

30/11/2017

Samstarf um sterkara samfélag

Í nýrri ríkisstjórn munu flokkar sem spanna hið pólitíska litróf allt frá vinstri til hægri freista þess að slá nýjan tón, einhenda sér í þau lykilverkefni sem koma Íslandi í fremstu röð og búa þannig um hnútana að hér verði gott að lifa og starfa fyrir unga sem aldna.
Á Íslandi er staðan í þjóðfélagsmálum um margt óvenjuleg. Tekist hefur að ná jafnvægi í ríkisfjármálum en þegar horft er til innviða samfélagsins og nýrra viðfangsefna blasa við brýn og umfangsmikil verkefni. Efnahagur á landsvísu hefur vænkast hratt undanfarin ár en gæta þarf að jafnvægi með þjóðinni og tækifærum allra sem landið byggja.
Stefna þarf að stöðugleika til lengri tíma og auka gagnsæi í athafnalífi og allri stjórnsýslu til að efla traust almennings á rekstri fyrirtækja, fjármálalífi, stjórnmálum og stofnunum samfélagsins. Frá efnahagshruninu hefur náðst margvíslegur árangur en enn skortir á þá félagslegu sátt sem þjóðin hefur lengi kallað eftir. Að henni þarf að vinna. Um leið þarf að bregðast við örum þjóðfélagsbreytingum og breyttri sýn á samfélagið á ótal sviðum en líka ójöfnuði og umróti á heimsvísu.
Hægt er að lesa stjórnarsáttmálann í heild sinni í PDF-skjalinu hér neðst. Hann inniheldur um hundrað aðgerðir og áherslumál nýrrar ríkisstjórnar.
Á meðal þeirra eru:
● Efling Alþingis er eitt af forgangsmálum ríkisstjórnarflokkanna. Sjálfstæði þingsins verður styrkt, meðal annars með auknum stuðningi við nefndastarf og þingflokka.
● Í þágu aukins samráðs og breiðari samstöðu verða þverpólitískir hópar settir á fót um nokkur veigamikil verkefni, svo sem stofnun miðhálendisþjóðgarðs, mótun orkustefnu og nýsköpunarstefnu og endurskoðun stjórnarskrárinnar.
● Heilbrigðiskerfið á að standast samanburð við það sem best gerist í heiminum og allir landsmenn eiga að fá notið góðrar þjónustu, óháð efnahag og búsetu. Átak verður gert í uppbyggingu hjúkrunarrýma, heilbrigðisstefna fyrir Ísland fullunnin, dregið úr greiðsluþátttöku sjúklinga og geðheilbrigðisáætlun hrint í framkvæmd.
● Hafin verður stórsókn í menntamálum. Stefnt verður að því að fjármögnun háskólastigsins nái meðaltali OECD-ríkjanna fyrir árið 2020. Iðnnám og verk- og starfsnám verður eflt. Framhaldsskólum verður tryggt fjármagn og frelsi til eigin stefnumótunar innan ramma framhaldsskólalaganna. Brugðist verður við yfirvofandi kennaraskorti í samstarfi við sveitarfélögin.
● Uppbyggingu í vegamálum verður hraðað, bæði nýframkvæmdum og viðhaldi. Stutt verður við borgarlínu. Ljósleiðaravæðingu landsins verður lokið 2020, afhendingaröryggi raforku aukið og átak gert í fráveitumálum í samstarfi við sveitarfélög. Sóknaráætlanir landshlutanna verða styrktar.
● Lögð verður áhersla á ábyrg ríkisfjármál og efnahagslegan stöðugleika. Til að styðja við farsæla niðurstöðu kjarasamninga hyggst ríkisstjórnin leggja áherslu á lækkun tekjuskatts í neðra skattþrepi. Þá er það einnig forgangsmál á kjörtímabilinu að lækka tryggingagjald.
● Áform um hækkun virðisaukaskatts á ferðaþjónustu verða lögð til hliðar. Fjármagnstekjuskattur verður hækkaður í 22% samhliða því að skattstofn fjármagnstekna verður tekinn til endurskoðunar. Kolefnisgjöld verða hækkuð um 50% fyrst um sinn. Virðisaukaskattur af bókum verður afnuminn.
● Farið verður í endurskipulagningu á fjármálakerfinu og markviss skref tekin til að afnema verðtrygginguna á neytendalánum. Leitað verður leiða til að draga úr eignarhaldi ríkisins á fjármálafyrirtækjum. Gerð verður hvítbók um framtíðarsýn fyrir íslenskan fjármálamarkað og hún lögð fyrir Alþingi.
● Unnið verður með aðilum vinnumarkaðarins að ábyrgum vinnumarkaði. Innleidd verða ákvæði um keðjuábyrgð í ólíkum atvinnugreinum, unnið gegn kynbundnum launamun, félagslegum undirboðum, mansali og kennitöluflakki og vinnueftirlit eflt.
● Stuðlað verður að bættu aðgengi landsmanna að öruggu húsnæði með eflingu stuðningskerfa, samræmdri stefnumörkun í uppbyggingu félagslegs húsnæðis og auknu gagnsæi á leigumarkaði. Þröskuldur ungs fólks og tekjulágra inn á húsnæðismarkaðinn verður lækkaður. Skoðaðir verða möguleikar á að nýta lífeyrissparnað til þessa.
● Markviss skref verða tekin á kjörtímabilinu til afnáms verðtryggingar á lánum og samhliða hugað að mótvægisaðgerðum í þágu ungs fólks og tekjulágra.
● Frítekjumark atvinnutekna aldraðra verður hækkað í hundrað þúsund krónur strax um næstu áramót. Gjaldskrá vegna tannlækninga aldraðra og örorkulífeyrisþega verður uppfærð til að lækka kostnað þessara hópa. Samráð verður haft við heildarsamtök örorkulífeyrisþega um umbætur á almannatryggingakerfinu í þeirra þágu.
● Gerð verður úttekt á kjörum tekjulægstu hópanna í íslensku samfélagi, tillögur til úrbóta settar fram og þeim fylgt eftir.
● Í loftslagsmálum verður stefnt að því að gera betur en Parísarsamkomulagið segir til um. Stefnt verður að kolefnishlutlausu Íslandi í síðasta lagi árið 2040 og 40% samdrætti í losun gróðurhúsalofttegunda fyrir 2030. Loftslagsráð verður sett á laggirnar og aðgerðaáætlun um samdrátt í losun verður tímasett og fjármögnuð.
● Þjóðarsjóður verður stofnaður utan um arð af auðlindum landsins og byrjað á orkuauðlindinni. Hlutverk sjóðsins verður að byggja upp viðnám til að mæta fjárhagslegum áföllum. Afmarkaður hluti ráðstöfunarfjár sjóðsins verður notaður til að efla nýsköpun og ráðast í átak í uppbyggingu hjúkrunarrýma.
● Ísland á að vera leiðandi í framleiðslu á heilnæmum landbúnaðarafurðum. Lögð verður áhersla á nýsköpun og vöruþróun í landbúnaði til að stuðla að byggðafestu, auka verðmætasköpun og nýta tækifæri sem felast í áhuga á matarmenningu með sjálfbærni og gæði að leiðarljósi. Innleiddir verða sérstakir aðlögunarsamningar um nýja starfsemi til sveita.
● Tryggja þarf samkeppnishæfni sjávarútvegs, leggja þarf áfram áherslu á sjálfbæra auðlindanýtingu og efla hafrannsóknir. Veiðigjald á að tryggja þjóðinni réttlátan hlut í arðinum af auðlindinni ásamt því að endurspegla afkomu greinarinnar. Fiskeldi er vaxandi atvinnugrein sem felur í sér tækifæri til atvinnuuppbyggingar en þarf að byggja upp með ýtrustu varúð í samræmi við ráðgjöf vísindamanna.
● Mörkuð verður langtímastefna í ferðaþjónustu í samvinnu við hagsmunaaðila. Stutt verður við rannsóknir í greininni og innviðauppbyggingu.
● Heildstæð nýsköpunarstefna fyrir Ísland verður mótuð í samstarfi við fulltrúa stjórnmálaflokka og í nánu samráði við atvinnulífið og vísindasamfélagið. Hún verður samþætt við framtíðarsýn í menntamálum, frá leikskóla til háskóla, í samráði við skólasamfélagið.
● Umhverfi fyrir rannsóknir og þróun á að vera framúrskarandi. Fyrirkomulag endurgreiðslna vegna rannsókna og þróunar verður endurskoðað í því skyni að afnema þak sem verið hefur á slíkum endurgreiðslum.
● Aðgerðaáætlun um úrbætur í meðferð kynferðisbrota verður framfylgt og hún fjármögnuð að fullu. Innviðir réttarvörslukerfisins verða efldir til að styrkja stöðu brotaþola innan þess og efla og samhæfa þjónustu við brotaþola á landsvísu, ekki síst í heilbrigðiskerfinu. Lagaumhverfi kynferðisbrota verður rýnt með það að markmiði að styrkja stöðu kærenda kynferðisbrota.
● Ísland á að vera í fremstu röð í málefnum hinsegin fólks. Í því skyni verður sett metnaðarfull ný löggjöf um kynrænt sjálfræði.
Stjórnarsáttmáli.

Categories
Forsíðuborði Greinar

Kynbundið ofbeldi er samfélagsmein

Deila grein

29/11/2017

Kynbundið ofbeldi er samfélagsmein

Í haust fór af stað átakið MeToo á samfélagsmiðlum undir myllumerkinu #metoo. Með því vilja konur rjúfa þögnina um kynferðislega áreitni og ofbeldi. Átakið hefur farið eins og eldur í sinu um allan heim. Konur úr flestum starfsstéttum hafa stigið fram og sagt frá kynferðislegri áreitni og ofbeldi sem þær hafa orðið fyrir í starfsumhverfi sínu. Konur sem vinna að því að ná árangri innan sinnar starfsstéttar hafa sagt frá ótrúlegum hindrunum sem orðið hafa á vegi þeirra.

Konur í stjórnmálum hafa einnig orðið fyrir slíkri áreitni þegar barátta um áheyrn og jafnrétti til áhrifa er annars vegar. Það hefur haft þær afleiðingar að margar konur hafa ekki treyst sér til að starfa áfram á vettvangi stjórnmálanna. MeToo átakið hvetur konur til að rísa upp gegn kynbundnu ofbeldi, óháð þjóðfélagsstöðu og búsetu. Það fær karlmenn til að leiða hugann að þeim röngu skilaboðum sem þeir eru að senda út og sýnir þeim að slíkt viðmót verður hvorki viðurkennt né umborið.

Dagana 28.-30. nóvember verður haldin ráðstefna í Hörpu á vegum Women Political Leaders sem eru alþjóðleg samtök kvenna í stjórnmálum. Ráðstefnan er haldin í samvinnu við Alþingi og munu íslenskar konur í stjórnmálum vera gestgjafar að þessu sinni. Það er óhætt að fullyrða að MeToo átakið mun þjappa konum saman á heimsvísu til að rísa upp gegn kynbundnu ofbeldi og rjúfa þögnina sem fylgt hefur konum í gegnum aldirnar.

Opin umræða er besta vopnið
Framsókn hefur lagt ríka áherslu á fræðslu og forvarnir til að sporna gegn kynbundnu ofbeldi og vill að sett verði aukið fé í verkefnið svo það megi verða að veruleika. Í ráðherratíð Eyglóar Harðardóttur var sett reglugerð um aðgerðir gegn einelti, kynferðislegri áreitni, kynbundinni áreitni og ofbeldi á vinnustöðum, nr. 1990/2015. Þar er komið inn á skyldur bæði starfsmanna og atvinnurekenda þegar upp koma slík mál á vinnustöðum og hvaða leiðir eru færar til að uppræta slíkt. Fyrst og síðast er að opin umræða um málefnið er okkur öllum nauðsynleg, því í þögguninni leynast holur fyrir gerendur að dyljast í og halda áfram á sömu braut. Konur á Íslandi geta verið leiðandi í þessari mikilvægu umræðu og stutt kynsystur sínar víðsvegar um heiminn til að standa upp og verjast þessu.

Halla Signý Kristjánsdóttir

Greinin birtist í Fréttablaðinu, 29. nóvember 2017.

Categories
Forsíðuborði Greinar

Heimsókn 400 kvenleiðtoga víða að úr heiminum lýsir upp skammdegið

Deila grein

29/11/2017

Heimsókn 400 kvenleiðtoga víða að úr heiminum lýsir upp skammdegið

Allar þessar mögnuðu konur eru hingað komnar á vegum alþjóðlegra samtaka kvenleiðtoga (WPL) í þeim tilgangi að læra um þann árangur sem Íslendingar hafa náð í jafnréttismálum og til að læra hver af annarri. Þrátt fyrir að við Íslendingar eigum enn næg verkefni fyrir höndum við að auka jafnrétti í samfélaginu mælumst við ítrekað efst þjóða á alþjóðlegum mælikvörðum sem mæla jafnrétti kynjanna.
Árangurinn sem við höfum náð leggur okkur íbúum Íslands skyldur á herðar við að miðla þeim aðferðum og lausnum sem við höfum notað til að ná árangri. Jafnframt setur það gífurlega pressu á þjóðina að láta ekki staðar numið heldur halda áfram að leita lausna og finna leiðir til að auka jafnrétti.

Ég hlakka til að eiga samtöl við þessar konur og mun stolt geta sagt frá þeim aðferðum sem minn 100 ára flokkur, Framsóknarflokkurinn, notar til að vinna að jafnrétti í flokksstarfinu. Aðferðum sem skiluðu jafnrétti í þingflokknum, eftir kosningar 2017 þar sem konum fækkaði mikið á Alþingi. Ég mun líka deila persónulegri reynslu og læra af gestunum.

Í samtölum mínum við erlenda kvenleiðtoga hef ég áttað mig á því hversu mikil áhrif gott aðgengi að leikskólum í Íslandi hefur haft á þróun jafnréttis. Tilkoma fæðingar- og foreldraorlofs, þar sem feður fengu sjálfstæðan rétt til fæðingarorlofs árið 2000, er eitt af stóru skrefunum til jafnréttis á Íslandi. Nú er kominn tími á næsta skref, því eitt af brýnustu verkefnum dagsins í dag er einmitt að tryggja samfellu milli foreldraorlofs og leikskóladvalar.

Önnur stór áskorun er hversu kynskiptur íslenskur vinnumarkaður er, til að ná fram breytingum þarf að breyta viðhorfum og menningu og þar hefur skólakerfið mikilvægu hlutverki að gegna. Við þurfum að fjölga karlmönnum í umönnunarstörfum af öllu tagi og konum í iðn- og tæknigreinum. Viðfangsefnið er flókið og til að ná árangri þarf fjölþætta vinnu og það verður að vera eitt af því sem lagt er til grundvallar við mótun menntastefnu á Íslandi.

Áskoranirnar eru vissulega fleiri, eins og að fylgja eftir þeirri byltingu gegn kynferðislegri áreitni og kynferðislegu ofbeldi sem sprottið hefur upp með aðstoð samfélagsmiðla síðustu árin.

Í jafnréttismálum þurfum við stöðugt að halda vöku okkur, á því sviði eru fjölmargar áskoranir og þá er heimsókn fremstu kvenleiðtoga heims svo sannarlega hvatning til að halda áfram á brautinni til jafnréttis.

Líneik Anna Sævarsdóttir

Greinin birtist í Morgunblaðinu 29. nóvember 2017

Categories
Forsíðuborði Greinar

Augu heimsins beinast að Kóreu

Deila grein

22/11/2017

Augu heimsins beinast að Kóreu

Undanfarið hafa augu heimsins beinst að Kóreuskaganum vegna þeirrar kjarnorkuvár sem er fyrir hendi og óstöðugs stjórnarfars í Norður-Kóreu. Saga Kóreu er merkileg og miðast við Gojoseon-keisaradæmið árið 2333 f. kr. Sökum landfræðilegrar legu sinnar hefur Kórea gegnt mikilvægu hlutverki í samskiptum Kína og Japans en þrátt fyrir að vera á milli þessara öflugu ríkja náði Kórea að halda sjálfstæði. Kóreubúar hafa til að mynda alltaf talað kóresku en notuðu kínversk tákn fram á miðja 15. öld. Keisarinn í Kóreu á þeim tíma vildi auka læsi og lét því þróa sérstakt letur í stað þess að nota kínversk tákn. Miklu tímafrekara var að læra lestur í gegnum táknin og með þessu sérstaka letri jókst almennt læsi í Kóreu til muna og lægri stéttir höfðu það betra í kjölfarið. Árið 1905 hernam Japan Kóreu og var það mjög blóðugt. Japanir fóru kerfisbundið í að útrýma keisarafjölskyldunni og bönnuðu til að mynda öllum að tala kóresku. Í kjölfar seinni heimsstyrjaldarinnar öðlaðist Kórea aftur sjálfstæði frá Japönum 15. ágúst 1945. Hins vegar var kalt stríð í uppsiglingu á milli stórveldanna, Sovétríkjanna og Bandaríkjanna, og framtíð Kóreu tók mið af því. Sovétmenn studdu Norður-Kóreu en Bandaríkin studdu við Suður-Kóreu. Mikil átök voru á milli þessara aðila sem enduðu svo með stríði í Kóreu árið 1950 en því lauk með vopnahléi 1953. Síðan þá hefur Kóreuskaganum verði skipt upp í þessu tvö ríki á 38. breiddargráðu.

Efnahags- og stjórnarfarsleg þróun þessara ríkja hefur verið gerólík síðustu sextíu árin. Alræðisstjórn hefur verið í N-Kóreu en S-Kórea hefur þróast í að verða lýðræðisþjóðfélag. Þjóðartekjur á mann í S-Kóreu eru um tuttugufalt hærri, lífslíkur mun meiri og menntunarstig betra. N-Kórea hefur átt erfitt með að brauðfæða þjóð sína og heilsufari hennar hrakað fyrir vikið. Sá umfangsmikli munur sem er á milli þessara ríkja skýrist fyrst og fremst af því að N-Kóreu hefur verið stjórnað með alræði og ósjálfbærri efnahagsstjórn. Þetta hefur kostað milljónir mannslífa og miklar hörmungar. Ástæða þess að hægt er að komast að þessari niðurstöðu hratt og örugglega er sú að uppruni og saga fólksins í báðum ríkjum er sú sama og hefur ekki haft áhrif á framvinduna.

Alþjóðasamfélagið hefur þrengt verulega að N-Kóreu með efnahagsþvingunum. Samskipti Bandaríkjanna og N-Kóreu hafa ekki verið fjandsamlegri síðan í Kóreustríðinu. Fórnarkostnaðurinn vegna þessa stjórnarfars N-Kóreu er mikill fyrir ríki Austur-Asíu, þar sem hernaðarútgjöld allra ríkjanna eru mun hærri vegna ástandsins. Farsælast væri fyrir alla aðila að auka efnahagslega samvinnu á svæðinu gegn því að N-Kórea léti af kjarnorkuáætlun sinni. Langtímamarkmiðið er friðsamleg sameining ríkjanna, sem eiga þessa löngu og merku sögu. Útkoman væri án efa mun betri en það ófremdarástand sem ríkir núna og minnir helst á Kúbudeiluna í hægum takti.

Lilja Dögg Alfreðsdóttir, varaformaður

Greinin birtist í Morgunblaðinu 22. nóvember 2017

Categories
Forsíðuborði Fréttir

Yfirlitsræða formanns á haustfundi miðstjórnar 2017

Deila grein

21/11/2017

Yfirlitsræða formanns á haustfundi miðstjórnar 2017

Yfirlitsræða Sigurðar Inga Jóhannssonar formanns Framsóknarflokksins á haustfundi miðstjórnar, að Laugarbakka í Miðfirði, 17.-18. nóvember 2017.
„Kæru vinir,
Á fundi sem þessum, á haustfundi Miðstjórnar Framsóknarflokksins fjöllum við sérstaklega um félagsstarf flokksins. Hér þurfa raddir ykkar að heyrast, hvernig við getum breytt og bætt það sem betur mætti fara í okkar flokki, í félögum og kjördæmissamböndum. Hver rödd skiptir máli og hvert og eitt sjónarmið og tillögur um hvað má betur fara eru ævinlega vel þegnar. Þegar starfið í grasrótinni er sterkt er flokkurinn sterkastur og þá náum við baráttumálum okkar í gegn. Rödd og áhrif Framsóknarmanna í rúm hundrað ár sannar það.
Við vitum að við erum sterk sem heild og á síðustu vikum hefur okkur auðnast að ganga í takt á ný. Saman sigldum við í gegnum djúpan öldudal en við bárum gæfu til að rísa upp. Við máttum sjá á eftir ýmsum. Fólki sem flokkurinn hafði treyst og trúað fyrir ýmsum trúnaðarstörfum, fólki sem valdi að yfirgefa okkar trausta og gamalgróna flokk. Góðum og almennum flokksmönnum.
En ánægjulegt var að sjá að nýtt fólk bættist í flokkinn. Sumir sem höfðu hoppað af vagninum síðustu ár, en einnig kom inn nýtt fólk sem fann samleið með okkur við þessar aðstæður. Skarðið sem varð í röðum okkar minnkar óðum. Með öflugu starfi inná við í flokknum og út á við í sveitarstjórnum og landsmálum munum við fylla það aftur og meira til, með góðri samvinnu okkar á milli. Máttur hinna mörgu er afl sem enginn stenst.
Kosningabaráttan var snörp og skemmtileg. Hún var fyrsta skrefið í þeirri uppbyggingu sem framundan er. Frambjóðendur okkar hringinn í kringum landið fundu fyrir jákvæðni, gleði og trú á hlutverki og gildum flokksins. Við uppskárum í takt við þau viðbrögð og urðum þriðji stærsti þingflokkurinn. Rétt hugarfar skilaði okkur sigri, en eins og einn góður Íslandsvinur okkar sagði „með réttu hugarfari getur þú alltaf unnið“.
Á bak við slíkan sigur liggur ómæld og óeigingjörn vinna frá sterku baklandi sem vann að því að styrkja og treysta kjarnann. Fyrir það vil ég þakka sérstaklega. Hvort sem verkefnin voru að hringja og tala við fólk, skipuleggja og taka þátt í viðburðum, taka á móti fólki á kosningaskrifstofum eða baka kökur, eða hvað annað, þá er hvert og eitt þeirra mikilvægt og styrkir liðsheildina. Allt ykkar framlag skilaði sér margfalt til baka, í atkvæðum frá kjósendum sem vita að við höfum kjark, þor og samheldni til að ráðast í erfið verkefni sem hafa varanleg áhrif á líf og kjör þjóðar.
Án ykkar hefðum við ekki náð þessum stórkostlega sigri. Sú mikla samstaða sem varð til meðal okkar er ómetanleg. Það er í gegnum slíka samkennd og skilning sem við verðum sterkari. Þannig öðlumst við traust sem við munum áfram byggja okkar hugsjónir á sem öflugt og stöðugt afl á miðjunni.
Sigurinn í kosningunum er eitt, hitt er endurreisn flokksins. Samvinnan, samheldnin, gleðin og þá um leið sköpunarkrafturinn er komin miklu lengra en nokkurn gat grunað. Það er, kæru vinir, sætasti sigurinn, og hann eigum við öll saman.
Þingflokkur Framsóknar er nú skipaður átta þingmönnum, fimm konum og þremur körlum. Þó konum hafi fækkað á þingi í kjölfar kosninga þá er ánægjulegt að sjá að staða kvenna er sterkust í okkar flokki. Vinna að jafnræði, og þar með jafnrétti, í hundrað ár hefur skilað sér.
Það er sérstaklega ánægjulegt að sjá kröftugt starf hjá unga fólkinu í flokknum. Þar eru framsýnir og öflugir einstaklingar sem vinna að því að því að byggja upp og búa í haginn fyrir framtíðina. Það er sannarlega hvatning fyrir okkur hin að sjá að mikið af nýju og ungu fólki hefur bæst við í flokkinn. Kosningavökurnar vöktu mína athygli, ég man ekki fyrr eftir þvílíkum fjölda, þar var hvert sæti skipað af skapandi ungum einstaklingum sem munu taka fullan þátt í því að móta framtíðina. Þar stóðu þau sig eins og sannar hetjur.
Kosningarnar í haust, voru mikil áskorun fyrir flokkinn. Á þessum haustfundi er mikilvægt að við leyfum okkur að njóta með stolti þeirrar ríkulegu uppskeru sem við náðum. Við þurfum að hlúa að jarðveginum og rétt næring skiptir sköpum til að við getum haldið áfram að vaxa og dafna. Gleðjumst því yfir góðum árangri og að hafa endurheimt traust kjósenda okkar.
Það hefur áður verið sagt, og skal hér endurtekið; Framsókn hefur ætíð vegnað best þegar framsóknarfólk stendur saman. Og gleymum því ekki, það á að vera gaman að vera í Framsókn! Og þegar Framsókn vegnar vel – gengur þjóðfélaginu vel.
Ágætu félagar,
Framsóknarflokkurinn er miðjuflokkur. Við getum unnið með flokkum frá hægri til vinstri, leitt ólíka aðila saman og skapað pólitískan stöðugleika. Fólk kaus Framsókn af ýmsum ástæðum, en margir töluðu um að ástæðan væri að það treystir okkur og veit fyrir hvað við stöndum.
Og hver er staðan á Íslandi? Efnahagsaðstæður eru almennt góðar, lífskjör eru með því besta sem þekkist, við búum við öryggi og lífslíkur Íslendinga eru með þeim hæstu í Evrópu. Samkvæmt flestum mælikvörðum stöndum við vel, en okkur hefur ekki auðnast að ná stöðugleika á hinu pólitíska sviði. Að því þurfum við að vinna.
Kjósendur kalla eftir því að kjörnir fulltrúar vinni saman af einurð og heilindum svo hægt sé að viðhalda stöðugleika í landinu. Óstöðugt stjórnmálaástand hefur umfangsmikil áhrif og kemur niður á okkur öllum. Fyrir utan beinan kostnað sem kosningar hafa í för með sér þá er öllu alvarlegri sá óbeini kostnaður sem hlýst af óstöðugu stjórnarfari. Skortur á stefnu og stöðugleika verður til þess að ákvarðanir eru settar á bið sem getur orðið til þess að hagvöxtur dragist saman til lengri tíma með neikvæðum áhrifum á lífskjör í landinu.
Kæru miðstjórnarmenn,
Framsóknarflokkurinn hefur átt samleið með þjóðinni í heila öld, vaxið og tekið breytingum í takt við áherslur á hverjum tíma. Hann er eins og við þekkjum byggður á traustum grunni á þeim gildum og hugsjónum sem við sem flokkur höfum valið að starfa eftir. Gildin skilgreina hver við erum og hvert við stefnum og eru leiðarljós og hvatning til góðra verka þar sem við erum stöðugt að leita eftir hvernig við getum unnið að umbótum á samfélaginu. Lausnir viðfangsefnanna eru byggðar á samvinnu og jöfnuði til að bæta hag allra, en ekki hinna fáu.
Það er því mikilvægt að við sem störfum í flokknum þekkjum fyrir hvað hann stendur, hvert hann stefnir og segjum frá því. Ekki bara okkar á milli, heldur ekki síst út á við. Okkar hlutverk er að standa vörð um grunngildi Framsóknarflokksins og hvetja til umræðu byggða á þeim, þar sem borin er virðing gagnvart samborgunum og velferð þeirra sett í öndvegi. Manngildi ofar auðgildi með sanngirni að leiðarljósi eru grunnstef í öllu okkar starfi. Út frá þeim grunni byggjum við sterkt og kröftugt samfélag. Samfélag með einni öflugri millistétt byggða á síauknum jöfnuði í landinu en um leið verða tækifæri einstaklingsins betri til að dafna.
Sú þróun um heim allan, að æ færri aðilar eigi jafnmikið og fátækari helmingur mannkyns er því ógnvægleg og andstætt hugmyndum okkar um jöfnuð. En sterk millistétt er forsenda efnahagslegra framfara og ber uppi samfélagslega grunnþjónustu.
Áskoranir framtíðarinnar eru því margvíslegar og skipa loftslagsmálin þar stóran sess. Okkur mannfólkinu fjölgar og setur það aukinn þrýsting á auðlindir. Okkar stærsta auðlind er hafið í kringum landið, en þar er súrnun sjávar raunveruleg ógn. Við verðum að taka aðvaranir okkar færustu vísindamanna alvarlega. Til að stemma stigu við aukinni losun gróðurhúsalofttegunda þarf að styðja betur við áframhaldandi tækniþróun. Í því geta falist ný tækifæri fyrir atvinnulífið með nýsköpun og nýtingu endurnýjanlegrar orku.
Þeir sem stofnuðu flokkinn fyrir rúmlega hundrað árum síðan höfðu þá sýn sem er okkur sýnileg í dag en þóttu þá framsæknar lausnir. Á þeim tíma þurfti að berjast fyrir jákvæðari byggðaþróun og uppbyggingu landsins alls. Enn er þörf fyrir flokk sem berst fyrir uppbyggingu alls landsins og styður við jákvæða byggðaþróun. Það hefur verið og er enn eitt aðalverkefni Framsóknarflokksins.
Við höfum sagt að afloknum kosningum að mynda þyrfti trausta ríkisstjórn sem stuðli að pólitískum, félagslegum og efnahagslegum stöðugleika. Ríkisstjórn með breiða skírskotun frá hægri til vinstri yfir miðjuna. Framundan eru stór verkefni sem við sem þjóð þurfum að sameinast um. Þess vegna höfum við lagt á það áherslu í stjórnarmyndunarviðræðunum að eiga samtal við aðila vinnumarkaðarins, landlækni og fleiri til að ramma inn grundvöll að frekari samtali milli flokkanna og um þau stóru og mikilvægu verkefni.
Án þess að ég geti farið nánar út í innihald viðræðnanna þá hefur þeim miðað vel áfram. Við viljum gera þetta vel og erum því að vanda okkur. Ef allt gengur upp þá verður boðað til miðstjórnarfundar um miðja næstu viku. Meira um það síðar.
En fyrir hvað stendur Framsóknarflokkurinn árið 2017? Grunngildi okkar standa alltaf með okkur en þar til viðbótar voru áherslur okkar í kosningabaráttunni þær að efla grunnþjónustuna um allt land. Til þess að bæta samfélagið og byggja upp kerfi sem ríkisvaldið ber ábyrgð á ásamt því að hlúa að undirstöðuatvinnugreinum hringinn í kringum landið. Markmið okkar er að tryggja að allir geti sótt sér menntun óháð búsetu, aldri og stöðu sem stuðli að bættum lífskjörum og dragi úr áhrifum stéttarskiptingar.
Það er okkar stjórnmálamannanna að berjast fyrir þeim forsendum sem þarf til að fjölga og halda í störf hringinn í kringum landið. Berjast fyrir bættum atvinnutækifærum, samgöngum, öflugri fjarskiptum og þétta heilbrigðisþjónustu úti á landi.
Það er hluti af okkar sjálfstæði og efnahagslegu öryggi að innlendar náttúruauðlindir lúti íslenskri stjórn. Landið okkar er ríkt af endurnýjanlegum auðlindum og þær leggja grunn að okkar efnahagslega sjálfstæði. Í ljósi þess er mikilvægt að þær séu nýttar á skynsaman og sjálfbæran hátt, en ekki fyrir einsleita hópa eða útvalda.
Þessi mál endurspegla það sem við stöndum fyrir og tel ég vænlegast til árangurs að styðjast við þau stef sem Framsóknarflokkurinn grundvallast á og forðast öfgar til hægri og vinstri.
Landsmenn vilja fjölbreytta þjónustu í takt við þarfir á hverjum tíma óháð búsetu, og aðgengi má ekki takmarka út frá efnahag fólks.
Til að takast á við áskoranir framtíðarinnar er lykilatriði að menntun sé fjölbreytt og ýtt sé undir nýsköpun þannig að okkar stærsta auðlind, mannauðurinn, fái að njóta sín.
Við höfum áorkað mörgu og eigum að vera stolt af þeim árangri sem náðst hefur og verið til hagsbóta fyrir fjölda heimila í landinu. Árangur kemur ekki af sjálfu sér. Árangur næst með samstöðu, samvinnu, mikilli vinnu, úthaldi, fórnum og ekki síst þeirri hugsjón og ástríðu sem sameinar okkur sem flokk.
Framundan eru sveitarstjórnarkosningar. Mikilvægt er að skapa sem mestan samhljóm á milli ríkis og sveitarfélaga. Uppbygging innviða og grunnþjónustu ræðst ekki síst af góðu samstarfi þeirra á milli. Mikilvægt er að Framsóknarflokkurinn haldi áfram að vinna af krafti til að tryggja góðan framgang í sveitarstjórnarkosningunum. Eins og kom fram í gær þá eigum við um hundrað sveitarstjórnarfulltrúa um land allt, það er mannauður sem byggja má á.
Til að undirbúa komandi sveitarstjórnarkosningar þá þurfum við að setja af stað vel skipulagða málefnavinnu. Það eflir innra starf flokksins og ólík sjónarmið koma fram.
Flokksþingið okkar er á næsta ári. Mikilvægt er að vel takist til og undirbúningur verði góður svo slá megi öflugan upptakt með spennandi málefnum og umræðum sem býr okkur sem best fyrir sveitarstjórnarkosningarnar. Félögin vítt og breitt um landið þurfa að halda áfram að virkja sína kraftmiklu, jákvæðu og hugmyndaríku einstaklinga svo að sem flestir í grasrótinni komi sínum hugsjónum að.
Hvetjum okkar fólk til þátttöku og notum tímann til að efla grasrótarstarfið þannig að við höldum áfram að eflast og styrkjast. Þannig getum við nálgast fólk með því að benda á hvað skiptir máli í hverju samfélagi svo hver og einn sjái og finni að um trúverðug mál sé að ræða sem skipta samfélagið máli.
Þá getum við fengið þingmenn á fundi til að koma með innlegg og sitja fyrir svörum úr sal. Hver fundur þarf að hafa markmið um að skila einhverri afurð sem við vinnum síðan út frá.
Því langar mig að segja að lokum, tökum nú höndum saman og höldum áfram að efla starf flokksins. Nýtum tímann vel svo að við getum haldið áfram að vinna að okkar góðu málum.
Ég þakka kærlega fyrir frábæra mætingu, þátttöku og skemmtilega samveru um leið og ég bið miðstjórn leyfis að fara fyrr vegna viðræðnanna. Góðar stundir.“

Categories
Forsíðuborði Fréttir

Stjórnmálaályktun frá 17. Kjördæmisþingi KFSV

Deila grein

08/11/2017

Stjórnmálaályktun frá 17. Kjördæmisþingi KFSV

17. Kjördæmisþing Framsóknarmanna í Suðvesturkjördæmi (KFSV) haldið í Kópavogi 5. nóvember 2017 fagnar niðurstöðu kosninganna 28. október síðastliðinn. Spár gerðu flestar ráð fyrir miklu fylgistapi Framsóknarflokksins frá 2016, en með jákvæðni, samstöðu og baráttugleði að vopni tókst að snúa þeirri þróun við og halda sama þingsætafjölda og áður.
Kosningabaráttan tókst vel og gefur Framsóknarflokknum tækifæri til áframhaldandi uppbyggingar til dæmis í sveitarstjórnarkosningunum næsta vor. Þar þarf að nýta þennan meðbyr til að bjóða fram B-lista í sem flestum
sveitarfélögum í Suðvesturkjördæmi.

Kjördæmisþingið telur mikilvægt að helstu áherslumál flokksins nái fram að ganga á kjörtímabilinu sem nú fer í hönd og hvetur forystuna til að fylgja þeim fast eftir í viðræðum við aðra flokka um ríkisstjórnarsamstarf.
Þar má nefna möguleika á að nýta lífeyrisiðgjald til kaupa á fyrstu íbúð, afborgunarhlé á námslánum af sama tilefni, bann við verðtryggingu á nýjum neytenda- og íbúðalánum og að húsnæðiskostnaður falli út úr vísitölu neysluverðs.
Ennfremur hugmyndir um samfélagsbanka, átak í uppbygginu innviða í heilbrigðis-, samgöngu- og menntamálum sem og hugverka- og þekkingariðnaðar. Þá er minnt á stefnumál um uppbyggingu þjónustu- og hjúkrunaríbúða fyrir aldraðra, afnám skerðinga á atvinnutekjur lífeyrisþega, minni greiðsluþátttöku í heilbrigðiskerfinu, að byggja þurfi upp geðheilbrigðiskerfið og að ráðast í þjóðarátak gegn ofbeldi.
Categories
Forsíðuborði Fréttir

Kærar þakkir

Deila grein

01/11/2017

Kærar þakkir

Nýliðin kosningabarátta var stutt og snörp sem var að mörgu leyti mjög gott. Baráttan var gefandi og skemmtileg allt fram á síðustu stundu. Ég er gríðarlega þakklátur fyrir þann stuðning og traust sem kjósendur hafa sýnt okkar öflugu frambjóðendum. Á bak við slíkan sigur liggur ómæld og óeigingjörn vinna frá sterku baklandi sem vann nótt sem dag að því að styrkja og treysta kjarnann. Á brattann var að sækja allt fram á síðustu stundu en ómetanleg er sú mikla samstaða sem varð til meðal okkar, alls staðar á landinu. Það er ekki sjálfgefið að slík samvinna og samkennd verði til svona skömmum tíma.
Uppbygging er hafin
Ég vil þakka öllum þeim sem lögðu fram óeigingjarna vinnu og settu svip sinn á kosningabaráttuna, en hún var fyrsta skrefið í þeirri uppbyggingu sem framundan er hjá flokknum. Hvort sem verkefnin voru að hringja og tala við fólk, skipuleggja og taka þátt í viðburðum, taka á móti fólki á kosningaskrifstofunni eða baka kökur, þá er hvert og eitt þeirra mikilvægt og styrkir liðsheildina. Þá vil ég þakka fyrir góðar móttökur frá öllum þeim sem tóku á móti okkar frambjóðendum og sýndu málefnum okkar áhuga. Það var einkar ánægjulegt að sjá hve mikið af nýju og kraftmiklu fólki bættist við í okkar góða hóp, sérstaklega ungt fólk. Því vil ég þakka skýrri málefnalegri sýn.
Ganga þarf rösklega til verks. Leysa þarf húsnæðismálin fyrir unga jafnt sem aldna, efla heilbrigðismálin, menntamálin og samgöngur vítt og breitt um landið. Við munum fylgja málefnum okkar eftir af miklum krafti og leggja okkar af mörkum til stöðugs stjórnarfars og bættra lífskjara um allt land. Samhliða málefnalegum áherslum þá er krafa kjósenda okkar um að stjórnmálamenn axli meiri ábyrgð. Menn þurfa að þora að treysta, finna leiðir í erfiðum málum og vinna saman af heiðarleika. Hlutverk okkar stjórnmálamanna er jafnframt að hlusta, skilja og virða. Þannig öðlumst við traust. Getum við ekki öll verið sammála um það?
Sigurður Ingi Jóhannsson, formaður Framsóknarflokksins