Category: Fréttir

Leiguverð á húsnæðismarkaði hefur hækkað um 40,2% frá ársbyrjun 2011 til loka júlí 2015. Á sama tíma hefur verð á íbúðarhúsnæði hækkað um 41,8%. Árið 2008 til 2010 var hlutfall fyrstu íbúðakaupa lægra en 10% en frá þeim tíma hefur kaupsamningum fjölgað og samhliða hefur hlutfall fyrstu íbúðakaupa hækkað verulega. Hlutfall þeirra sem voru að kaupa sína fyrstu íbúð af heildarfjölda húsnæðiskaupenda var komið yfir 20% af öllum kaupsamningum á fyrsta ársfjórðungi 2015.
Í eftirfarandi samantekt sem byggð er á minnisblaði sem Eygló Harðardóttir félags- og húsnæðismálaráðherra kynnti á fundi ríkisstjórnar í gær má sjá ýmsar upplýsingar um stöðuna á íslenskum húsnæðismarkaði og þróun síðustu ára.

Almenni leigumarkaðurinn í kjölfar efnahagshrunsins.

Stöðug fjölgun var á hinum almenna leigumarkaði frá árinu 2007. Árið 2007 voru um 17% íslenskra heimila á leigumarkaði og var hlutfallið nær 27% árið 2013. Mest var fjölgunin meðal fólks á aldursbilinu 25 til 34 ára sem og tekjulágum og einstæðum foreldrum. Í kjölfar efnahagshrunsins gjörbreyttist staðan á almennum leigumarkaði, markaðsaðstæður versnuðu og verulega dró úr aðgengi að lánsfjármagni þannig að aukinn fjöldi þeirra sem komu nýir inn á húsnæðismarkað leituðu á leigumarkaðinn.

Mynd 1. Hlutfall heimila á leigumarkaði frá 2004 til 2013.

Byrði húsnæðiskostnaðar hækkaði hjá leigjendum eftir efnahagshrun en lækkaði hjá fólki sem bjó í eigin húsnæði eins og sjá má af mynd 2. Samkvæmt greiningardeild Arion banka þarf það samt sem áður ekki að endurspegla hækkun húsnæðiskostnaðar, heldur gæti samsetning hópanna hafa breyst þannig að hlutfall fólks með lágar tekjur hafi hækkað meðal leigjenda. Þrátt fyrir þessa sýn er ljóst að leiguverð hefur hækkað talsvert umfram hækkun kaupverðs frá byrjun árs 2012. Þessi mikla hækkun er talin vera tilkomin vegna mun meiri eftirspurnar eftir leiguhúsnæði í kjölfar efnahagshrunsins og að mjög hægði á fjölgun íbúða þar sem verulega dró úr íbúðaframkvæmdum.
Íslenskum heimilum á leigumarkaði fjölgaði um 13.000 frá árinu 2007 til 2013. Á sama tímabili fjölgaði heimilum um rúmlega 6.000, svo fjölgun heimila á leigumarkaði umfram fjölgun heimila var 7.000. Ekki liggur fyrir með ákveðinni vissu hvað olli þessari þróun en líkur eru á að fjölgun ferðamanna, strangari lánsskilmálar og erfið skuldastaða heimilanna í kjölfar efnahagserfiðleikanna haustið 2008 hafi haft samverkandi áhrif. Á árinu 2015 hefur dregið úr þessari miklu eftirspurn á leigumarkaði og hefur leiguverð einungis hækkað um 0,6% frá janúar til júlí 2015.

Mynd 2. Miðgildi hlutfalls húsnæðiskostnaðar af ráðstöfunartekjum eftir stöðu á fasteignamarkaði frá 2004 til 2013.

Þróun leiguverðs og íbúðaverðs.

Frá ársbyrjun 2011 til og með júlí 2015 hefur leiguverð hækkað um 40,2%, á meðan íbúðarhúsnæði hefur hækkað um 41,8% í verði. Á sama tímabili hækkaði launavísitalan um 36,5% en almennt verðlag án húsnæðis aðeins um 15,1%. Framan af hækkaði leiguverð talsvert umfram verð á íbúðarhúsnæði en sú þróun snerist við á fyrri hluta ársins 2015. Af mynd 3 má sjá hvernig húsnæðiskostnaður hefur hækkað töluvert umfram almennt verðlag, en ekki svo langt umfram almenn laun.

Heildarfjöldi kaupsamninga árið 2004 til 2014 var um 129.000. Mun fleiri kaupsamningar voru gerðir á árunum fyrir efnahagshrun og náðu þeir hámarki árið 2004 þegar gerðir voru 18.602 samningar. Fæstir kaupsamningar voru gerðir árið 2009 eða tæplega 6.000. Síðan þá hefur þinglýstum kaupsamningum fjölgað og hafa verið gerðir fleiri en 10.000 samningar á ári frá árinu 2012 eins og sjá má af mynd 5.
Þjóðskrá Íslands tók saman, að beiðni velferðarráðuneytisins, gögn um fjölda þeirra sem keyptu sitt fyrsta húsnæði frá árinu 2008 til mars 2015. Alls voru gerðir 66.444 kaupsamningar á tímabilinu og voru 9.040 vegna fyrstu íbúðakaupa, eða 13,6% allra samninga. Árið 2008 til 2010 var hlutfall fyrstu íbúðakaupa lægra en 10%, eins og sjá má af mynd 5, en frá þeim tíma hefur kaupsamningum fjölgað og samhliða hefur hlutfall fyrstu húsnæðiskaupa hækkað verulega og var komið yfir 20% af öllum kaupsamningum á fyrsta ársfjórðungi 2015. Frá maí 2012 hefur eftirspurn eftir minni íbúðum jafnframt verið að aukast og hefur verð fasteigna í fjölbýli hækkað um 31% frá þeim tíma en verð sérbýlis um 20% eins og sjá má af mynd 6. Frá janúar til og með júlí 2015 hefur hefur íbúðaverð í fjölbýli hækkað um 4,6% á meðan verð sérbýlis hefur einungis hækkað um 1,5%.

Mynd 5. Fjöldi kaupsamninga og hlutfall fyrstu íbúðakaupa af öllum kaupsamningum frá 2008 til mars 2015.

Nýbyggingar.

Ljóst er að eftirspurn eftir húsnæði mun halda áfram að aukast út frá lýðfræðilegri þróun, þar sem bæði Íslendingum er að fjölga og fleiri eru farnir að flytja til landsins en frá því. Fólksfjölgun og nýbyggingar íbúða á höfuðborgarsvæðinu hafa fylgst nokkuð vel að til lengri tíma eins og sjá má af mynd 7.
Frá árinu 2003 og allt til ársins 2008 var verulegur hvati til nýbygginga, bæði í byggingu fjölbýlis og sérbýlis. Veruleg offjárfesting var í íbúðarhúsnæði á tímabilinu. Þrátt fyrir að framboð íbúða á höfuðborgarsvæðinu hafði aukist talsvert hægði ekkert á verðhækkunum. Í kjölfar fjármálakreppunnar árið 2008 lækkaði fasteignaverð aftur á móti hratt á meðan byggingarkostnaður hélt áfram að hækka.
Þessi þróun leiddi til stöðnunar í byggingariðnaði og nánast ekkert var um að framkvæmdir hæfust á nýju íbúðarhúsnæði á árunum 2010 og 2011. Á árinu 2012 virðist sem einhver hvati hafi skapast til að hefja framkvæmdir að nýju. Þá var hafist handa við byggingu 457 nýrra íbúðarhúsa á höfuðborgarsvæðinu og var fjöldinn kominn í 570 á árinu 2014.

Byggingarkostnaður.

Hár byggingarkostnaður hefur haldið aftur af framboði nýs íbúðarhúsnæðis undanfarið, en svo virðist sem hækkun fasteignaverðs í fjölbýli umfram byggingarskostnað hafa þó ýtt við framkvæmdaraðilum að einhverju leyti. Frá ársbyrjun 2014 hefur kostnaður við nýbyggingar haldist nokkuð stöðugur og frá þeim tíma til júlí 2015 hækkaði verð íbúðarhúsnæðis í fjölbýli um 16% á meðan byggingarkostnaður hækkaði einungis um 4%. Það sem af er ári 2015 hefur byggingarkostnaður hækkað um 2,4% en kaupverð í fjölbýli um 4,6%.

Samanburður á leiguverði og kaupverði íbúðarhúsnæðis.

Eftirfarandi dæmi setti greiningardeild Arion banka upp þann 17. desember 2014. Þá var hægt að fá tveggja herbergja 75 m² íbúð leigða fyrir um 145-185 þús. kr. á mánuði að meðaltali en þriggja herbergja 100 m² íbúð fyrir um 165-215 þús. kr. á mánuði á höfuðborgarsvæðinu. Lægst var meðalleiguverð tveggja herbergja 75 m² íbúðar í Breiðholti, en ódýrustu þriggja herbergja 100 m² leiguíbúðirnar var að finna í Kópavogi að meðaltali.

Mynd 9. Meðalleiguverð íbúða á höfuðborgarsvæðinu árið 2014.

Miðað við Verðsjá fasteigna hjá Þjóðskrá var á sama tíma hægt að festa kaup á 75 m²tveggja herbergja íbúð í Reykjavík fyrir um 25,6 m. kr., en greiða þurfti nær 29,5 m.kr. fyrir 100 m² þriggja herbergja íbúð eins og sjá má af mynd 10.

Mynd 10. Meðalkaupverð á höfuðborgarsvæðinu árið 2014.

Dreift hefur verið á Alþingi frumvarpi um breytingu á lögum er varða uppbyggingu og viðhald íþróttamannvirkja. Lagt er til að íþrótta-, ungmenna- og æskulýðsfélögum verði endurgreiddur allur virðisaukaskattur sem greiddur hefur verið af vinnu manna við nýbyggingu, endurbyggingu og viðhaldi við íþróttamannvirki, en einnig af þjónustu vegna hönnunar, eftirlits eða viðhalds þeirra. Frumvarpið gerir ráð fyrir að þjónusta og vörusala sem stunduð er til að afla fjár fyrir hefðbundna starfsemi íþróttafélaga verði undanþegnar virðisaukaskatti. Tímabilið í frumvarpinu er eitt ár, frá 1. janúar 2016 til 1. janúar 2017.
Willum Þór Þórsson, þingmaður Framsóknarflokksins, er fyrsti flutningsmaður málsins en aðrir meðflutningsmenn eru þingmennirnir: Ásmundur Einar Daðason, Páll Jóhann Pálsson, Haraldur Einarsson, Silja Dögg Gunnarsdóttir og Ásmundur Friðriksson.
„Árangurinn í íþróttum undanfarnar vikur sýnir mikilvægi innviðauppbyggingar í íþróttum. Löggjafinn þarf að hvetja til uppbyggingar á íþróttamannvirkjum og þetta frumvarp er lykilatriði í mínum huga,“ segir Willum Þór Þórsson, alþingismaður Framsóknarflokksins.
Willum segir jafnframt að að sjálfboðaliðastarf hafi lengi verið grunnurinn að öflugu íþróttastarfi á Íslandi og markmiðið frumvarpsins sé að styðja við allt sjálfboðaliðastarf innan íþróttahreyfingarinnar hér á landi.

Nýir samningar Íslands og Evrópusambandsins um viðskipti með landbúnaðarvörur náðust á samningafundi sem staðið hefur sl tvo daga í Reykjavík. Samningarnir munu stuðla að auknu vöruúrvali og lægra vöruverði á Íslandi til hagsbóta fyrir neytendur. Jafnframt fela samningarnir í sér veruleg ný tækifæri fyrir útflytjendur. Vonir standa til að samningarnir geti tekið gildi í árslok 2016 eða byrjun árs 2017, að fenginni staðfestingu stofnana ESB og Íslands.
„Það er mjög ánægjulegt að hafa náð samningum um gagnkvæma niðurfellingu tolla sem mun hafa mjög jákvæðar áhrif fyrir neytendur og mikil sóknarfæri til aukins útflutnings,“ segir Sigurður Ingi Jóhannsson, sjávarútvegs- og landbúnaðarráðherra.
Samningarnir fela í sér að Ísland fellir niður tolla á yfir 340 nýjum tollskrárnúmerum og lækkar tolla á yfir 20 öðrum. Almennt gerir ESB slíkt hið sama. Niðurstaðan felur í sér að allir tollar á unnar landbúnaðarvörur eru felldir niður nema á jógúrt. Sem dæmi munu tollar falla niður á súkkulaði, pizzum, pasta,  bökunarvörum o.fl. Auk þessa eru tollar felldir niður eða lækkaðir á óunnum landbúnaðarvörum eins og t.d. villibráð, frönskum kartöflum, útiræktuðu grænmeti o.fl.
Jafnframt er samkomulag um að báðir aðilar auki verulega tollfrjálsra innflutningskvóta m.a. fyrir ýmsar kjöttegundir og osta sem munu koma til framkvæmda á tilteknum aðlögunartíma. Á móti fær Ísland verulega hækkun tollfrjálsra innflutningskvóta fyrir skyr, smjör og lambakjöt auk nýrra kvóta fyrir alifugla- og svínakjöt og ost.
Samhliða var lokið samningi milli Íslands og ESB um gagnkvæma viðurkenningu á heitum afurða sem vísa til uppruna. Í meginatriðum felur samningurinn í sér að íslensk stjórnvöld skuldbinda sig til að vernda á yfirráðasvæði sínu heiti afurða sem vísa til uppruna og njóta verndar innan ESB.
„Þetta er fagnaðarefni fyrir íslenska neytendur sem munu sjá þess stað í lækkuðu matvöruverði og útflytjendur sem munu vafalaust nýta sér þá möguleika sem í þessum samningum felast,“ segir Gunnar Bragi Sveinsson, utanríkisráðherra.
Formlegar viðræður hófust árið 2012. Nýjum samningum er ætlað að koma í stað samninga frá 2001 um viðskipti með unnar landbúnaðarvörur og 2007 um viðskipti með óunnar landbúnaðarvörur.
Samningarnir munu nú fara í lögfræðilega yfirferð og lokafrágang og verða lagðir fyrir til formlegs samþykkis ESB og íslenskra stjórnvalda.

Sigurður Ingi Jóhannsson,  sjávarútvegs-og landbúnaðarráðherra:
Í heildina litið eru útgjöld til sjávarútvegs-og landbúnaðarmála rúmir 20 milljarðar. Þar inni er rekstrarkostnaður ráðuneytisins rúmlega 800 millj. kr.
Fyrst ber að geta þess að gert er ráð fyrir tæplega 1.800 millj. kr. fjárveitingu til haf- og vatnarannsókna, rannsókna- og ráðgjafastofnunar sem komið verður á fót á grunni Veiðimálastofnunar og Hafrannsóknastofnunar.
Þá er einnig lagt til að veitt verði tímabundið 80 millj. kr. framlag til næstu fimm ára til verkefnis sem kallað erMatvælalandið Ísland. Þetta er uppbyggingarverkefni til þess að taka á því meðal annars, eins og rætt var hér áðan, að vaxandi fjölda ferðamanna í heiminum velur áfangastað vegna matarmenningar og upplifunar sem tengist mat með einum eða öðrum hætti.
Sem uppbyggingarverkefni til næstu ára er einnig lagt til að 25 millj. kr. tímabundið framlag verði veitt til næstu fjögurra ára til markaðsverkefnisins um íslenska hestinn., Þá er hér lögð til 9 millj. kr. hækkun á fjárheimild vegna kostnaðar við dýralæknisþjónustu á Norður- og Austurlandi.
Gert er ráð fyrir tæplega 500 millj. kr. fjárveitingu til liðarins Byggðaáætlun og Sóknaráætlun landshluta.
https://www.althingi.is/altext/raeda/145/rad20150911T171034.html
Eygló Harðardóttir, félags-og húsnæðismálaráðherra:
Húsnæðismál heimilanna eru sett í fyrsta sæti, en lífeyrismál og bættur hagur lífeyrisþega er einnig mál sem lög er rík áherslu á. Samkvæmt yfirlýsingu ríkisstjórnarinnar frá því í maí í sumar þar sem kynntar voru viðamiklar ráðstafanir og aðgerðir stjórnvalda, m.a. á sviði velferðar- og húsnæðismála, í tengslum við gerð kjarasamninga á almennum vinnumarkaði.
Eygló lítur á hana sem mikilvægan sáttmála og grunn að aðkallandi og mikilvægum úrbótum í þágu heimilanna og fjölskyldnanna í landinu.
Framlög til félags- og húsnæðismála eru samkvæmt fjárlagafrumvarpinu rúm 45% af útgjöldum velferðarráðuneytisins, þ.e. tæplega 133,5 milljarðar kr. Þetta er 7,7% aukning frá fyrra ári. Alls nemur aukning til almannatryggingakerfisins á næsta ári 11 milljörðum kr. eins og ég vík að nánar hér á eftir.
Aðgerðir til úrbóta í húsnæðismálum landsmanna eru forgangsverkefni og gert er ráð fyrir að 2.640 millj. kr. verði varið samtals til uppbyggingar á félagslegu húsnæði og í nýtt húsnæðisbótakerfi. Bætur almannatrygginga og atvinnuleysisbætur hækka um 9,4%
https://www.althingi.is/altext/raeda/145/rad20150911T171034.html
Gunnar Bragi Sveinsson, utanríkisráðherra:
Í kjölfar hruns bankakerfisins árið 2008 urðu íslensk stjórnvöld að spara gjaldeyri. Því voru fjárheimildir til utanríkismála skertar verulega. Fyrr á þessu ári benti Ríkisendurskoðun á það í skýrslu sinni um rekstur og starfsemi sendiskrifstofa að rekstrarkostnaður þeirra hafi minnkað um 30% á árunum 2007–2013 að teknu tilliti til þróunar gengis og verðlags. Og hagræðingin hélt áfram eftir það.
Þetta hefur óneitanlega haft áhrif á getu utanríkisþjónustunnar til að vinna að hagsmunum Íslands erlendis. Því fagna ráðherra að nú gefst tækifæri til að hefja uppbyggingarstarf að nýju því að fram undan eru spennandi tækifæri og um leið óvissutímar fyrir íslenska hagsmuni. Við stígum að sjálfsögðu varlega til jarðar því að áfram er mikilvægt að sýna aðhald í ríkisfjármálum. Sú stefna ríkisstjórnarinnar endurspeglast að verulegu leyti í þessu fjárlagafrumvarpi.
https://www.althingi.is/altext/raeda/145/rad20150911T124401.html
Sigrún Magnúsdóttir, umhverfis-og auðlindaráðherra:
Í frumvarpinu aukast útgjöld umhverfis- og auðlindaráðuneytisins um 78,5 millj. kr. á milli ára á föstu verðlagi eða sem svarar til um 0,8%. Að teknu tilliti til áhrifa almennra launa og verðlagsbreytinga hækka útgjöldin um 399,2 millj. kr. eða sem nemur 4%. Áætlað er að aðhaldsaðgerðir sem ráðuneytið hefur útfært í frumvarpinu lækki útgjöld sem nemur 0,5% af veltu ráðuneytisins í fjárlögum ársins 2015. Útgjaldasvigrúmi hefur verið forgangsraðað til einstakra verkefna og nú verður gerð grein fyrir þeim helstu.
Settar hafa verið aukalega 68,5 millj. kr. í verkefni sem tengjast náttúruvernd sem og vöktun.
Þá verður frumvarp um uppbyggingu innviða til verndar náttúru- og menningarsögulegum minjum endurflutt á næstu dögum.
Þá hafa fyrstu skrefin verið stigin til eflingar skógræktar og landgræðslu á ný sem hjálpar okkur að vernda umhverfið og mæta áskorunum í loftslagsmálum, endurheimta landgæði, efla byggð og byggja upp nýja auðlind. Um er að ræða 50 millj. kr. til fjölbreyttra verkefna sem fara beint í framkvæmdir til viðbótar við það sem nú er.
Jafnframt má geta þess að stefnumótandi byggðaáætlun 2014–2017 setur einnig fram markmið um eflingu stuðnings við skógrækt á bújörðum með áherslu á viðarframleiðslu, kolefnisbindingu, aukin landgæði, betri búsetuskilyrði og atvinnusköpun. Það er á ábyrgð okkar allra að sporna við súrnun sjávar og þarf Ísland að vera í fremstu röð meðal ríkja heims í baráttunni fyrir hreinu hafi.
https://www.althingi.is/altext/raeda/145/rad20150911T140229.html
Ásmundur Einar Daðason, þingflokksformaður Framsóknarmanna:
– Engin ríkisvæðing einkaskulda. Ástæða þess að Ísland er að rísa á nýjan leik. Sér í lagi þrennt sem skiptir höfuðmáli þegar kemur að því að við skilum hallalausum fjárlögum og erum í þeirri stöðu sem við erum. Það er í fyrsta lagi sú staðreynd að hér voru sett neyðarlög á sínum tíma og bankakerfið var tekið út fyrir og ríkið tók ekki á sig þær skuldir sem einkaaðilar höfðu stofnað til. Þeir sem komu að því, hvort sem það voru stjórnvöld, Seðlabanki eða aðrir og börðust fyrir því að þau yrðu sett á sínum tíma við erfiðar aðstæður, eiga auðvitað heiður skilið fyrir það.
Í öðru lagi var á síðasta kjörtímabili áfram reynt að ríkisvæða skuldir einkaaðila en það tókst að koma í veg fyrir það. Á sama tíma og lönd sem við berum okkur saman við í Suður-Evrópu voru á fullu að þjóðnýta einkaskuldir þá börðumst við Íslendingar gegn því, bæði í þingsal, almenningur, forsetinn kom að því og á heiður skilið, börðumst gegn því að þjóðnýta einkaskuldir.
Síðan í þriðja lagi og lokaáfanginn í því að berjast gegn því að einkaskuldir væru þjóðnýttar er það uppgjör þrotabúa föllnu bankanna.
https://www.althingi.is/altext/raeda/145/rad20150910T165013.html
Úr almennum umræðum:
Líneik Anna Sævarsdóttir um samgöngumál:
https://www.althingi.is/altext/raeda/145/rad20150911T111823.html
https://www.althingi.is/altext/raeda/145/rad20150911T112408.html
Haraldur Einarsson um umhverfismál:
https://www.althingi.is/altext/raeda/145/rad20150911T144944.html
Sigrún M: https://www.althingi.is/altext/raeda/145/rad20150911T145230.html
Haraldur:  https://www.althingi.is/altext/raeda/145/rad20150911T145442.html
Sigrún M:  https://www.althingi.is/altext/raeda/145/rad20150911T145654.html
Páll Jóhann Pálsson um Landhelgisgæsluna:
https://www.althingi.is/altext/raeda/145/rad20150911T121614.html https://www.althingi.is/altext/raeda/145/rad20150911T122124.html
Elsa Lára Arnardóttir um sjúkrahúsið í Stykkishólmi:
https://www.althingi.is/altext/raeda/145/rad20150911T152701.html
https://www.althingi.is/altext/raeda/145/rad20150911T153138.html
Ásmundur Einar Daðason um hvalárvirkjun og atvinnuupbbygingu á Vestfjörðum:
https://www.althingi.is/altext/raeda/145/rad20150911T163203.html
https://www.althingi.is/altext/raeda/145/rad20150911T163737.html
Stefnuræða Sigmundar Davíðs Gunnlaugssonar: https://www.althingi.is/altext/raeda/145/rad20150908T194145.html
Eygló Harðardóttir í stefnuumræðunni: https://www.althingi.is/altext/raeda/145/rad20150908T210011.html
Ásmundur Einar Daðason í stefnuumræðunni: https://www.althingi.is/altext/raeda/145/rad20150908T213835.html
Um fundarstjórn forseta
Vigdís Hauksdóttir:  https://www.althingi.is/altext/raeda/145/rad20150911T103934.html
Ásmundur Einar Daðason: https://www.althingi.is/altext/raeda/145/rad20150911T104209.html
 

„Hæstv. forseti. Á síðasta þingi lagði hæstv. félags- og húsnæðismálaráðherra fram frumvarp þess efnis að skilyrða mætti fjárhagsaðstoð sveitarfélaga. Frumvarpið verður lagt aftur fram á þessu þingi. Samkvæmt frumvarpinu nær skilyrðingin eingöngu til þeirra sem eru vinnufærir. Hún er byggð upp á því að einstaklingar fái hvata til sjálfshjálpar og sjálfsbjargar. Ef einstaklingur er metinn vinnufær, þá fer hann í gegnum ákveðið ferli sem byggir á einstaklingsmiðaðri nálgun. Í ferlinu fær hann handleiðslu sérfræðinga og sérfræðinga til vinnu í samráði við viðkomandi einstakling að áætlun sem hefur það markmið að hjálpa viðkomandi að stíga sín fyrstu skref annaðhvort á vinnumarkaði eða í öðrum úrræðum. Sumir þessara aðila hafa aldrei farið út á vinnumarkað, aðrir ekki til fjölda ára. Um er að ræða einstaklingsmiðað ferli sem varðar skilyrðinguna. Frumvarpið tekur ekki til þeirra sem eru metnir óvinnufærir og þeir fara heldur ekki í gegnum neinar skilyrðingar heldur er verið að hjálpa þeim sem hafa vinnugetu til að verða virkir í samfélaginu á ný.
Það er ekki ofsögum sagt að málið sé töluvert heitt og skiptar skoðanir eru um það milli flokka og innan flokka en það sjáum við m.a. á fréttaflutningi undanfarinna daga.
Mig langar í lokin að nefna ákveðið dæmi, eitt dæmi um skilyrta fjárhagsaðstoð og þau jákvæðu áhrif sem hún getur haft. Ég hitti afar jákvæða og glaða stúlku á vegi mínum. Hún sagði mér að hún væri loksins komin í vinnu. Hún var afar ánægð með lífið og tilveruna. Loksins væri hún komin í vinnu og farin að eiga félagsleg samskipti. Í of langan tíma var hún heima. Hún fór varla út fyrir hússins dyr, hún var full af kvíða. Hún fór í gegnum þetta ferli sem skilyrt fjárhagsaðstoð er, fékk handleiðslu sérfræðinga og einstaklingsmiðaða nálgun í því hvernig væri best fyrir hana að komast út á vinnumarkað eða í önnur úrræði á ný. Hún var afar ánægð. Í þessu tilviki hafði sveitarfélagið búið til störf fyrir þá einstaklinga sem fóru í gegnum ferlið hjá þeim. Það eru margir einstaklingar í því sveitarfélagi (Forseti hringir.) sem þessi dama býr í sem hafa nýtt sér þessi úrræði og eru glaðir með lífið og tilveruna á ný.“
Elsa Lára Arnardóttir – í störfum þingsins 15. september 2015.

„Hæstv. forseti. Fyrsta vikan hér í upphafi þings hefur að mestu farið í umræður um fjárlög, eðli máls samkvæmt, en í gær komust svo að mörg athygliverð þingmannamál. Mér finnst starfið fara vel af stað og er nokkuð bjartsýnn á þann tón sem gefinn er hér í upphafi þings. Tilefni er til bjartsýni á að þingstörfin geti gengið vel fyrir sig ef við fylgjum þessari byrjun eftir, enda eru mörg aðkallandi verkefni. Ég nefni húsnæðismálin, kjör eldri borgara og öryrkja og svo stuðning og móttöku flóttamanna. Ég gæti nefnt fleiri aðkallandi verkefni, en þegar ég tala um jákvæðan tón sem sleginn er hér í upphafi þings finnst mér hann markast af jákvæðum fjárlögum, þeim afgangi sem boðaður er og batahorfum í íslensku efnahagslífi, því jafnvægi sem komið er á í rekstri hins opinbera og þeirri staðreynd að hæstv. ríkisstjórn hefur nú lagt fram fjárlagafrumvarp með afgangi í þriðja sinn. Rekstur hins opinbera er að ná jafnvægi eftir viðvarandi hallarekstur og skuldasöfnun árin þar á undan.
Virðulegi forseti. Samhliða hefur náðst að stórbæta kjör á vinnumarkaði og verðlag hefur á þeim tíma haldist stöðugt og því hefur kaupmáttur aukist til muna. Þá hefur hæstv. ríkisstjórn klárað mörg af þeim stóru málum sem lagt var upp með og staðfest í stjórnarsáttmála. Þar vil ég nefna skuldaleiðréttingu fyrir heimilin og trúverðuga áætlun um losun hafta. Stór, viðamikil og flókin úrlausnarefni sem tekist hefur að koma í góðan farveg.
Virðulegi forseti. Vissulega er bjart yfir en stjórn ríkisfjármála getur verið vandasöm í uppsveiflu og stóra verkefnið fram undan er að greiða niður skuldir og nýta þá fjármuni sem ellegar fara í að greiða vexti og skapa þannig færi til að nýta þá í frekari uppbyggingu.“
Willum Þór Þórsson – í störfum þingsins 15. september 2015.

Haustfundur landsstjórnar Landssambands Framsóknarkvenna, haldinn í Reykjavík 12. september 2015, leggur áherslu á að Landsbankinn verði samfélagsbanki í eigu þjóðarinnar með það markmiði að þjóna samfélaginu í stað þess að hámarka hagnað. Til að bregðast við fákeppni á bankamarkaði er nauðsynlegt að Landsbankinn hafi þann tilgang að bjóða góða þjónustu á bestu kjörum til að efla samkeppni í bankaþjónustu á landsvísu. Landsbankinn verði bakhjarl sparisjóðakerfisins. Einnig vill landssamband framsóknarkvenna benda á að það er í samræmi við ályktun flokksþings Framsóknar árið 2015.
Haustfundur landsstjórnar Landssambands Framsóknarkvenna, haldinn í Reykjavík 12. september 2015, hvetur ríkisstjórn Íslands til þess að halda vel áfram í þá átt að afnema verðtryggingu. Ljóst er að stíga þarf varlega til jarðar en eftirfarandi áherslum þarf að halda á lofti: að óheimilt verði að bjóða neytendum verðtryggð lán með jöfnum greiðslum til lengri tíma en 25 ára, lágmarkstími nýrra verðtryggðra neytendalána verði lengdur í allt að 10 ár, takmarkanir verði gerðar á veðsetningu vegna verðtryggðra íbúðalána og hvatar auknir til töku og veitingar óverðtryggðra lána.