Month: October 2016

„Hæstv. forseti. Ég vil byrja á að taka undir það sem nokkrir hv. þingmenn hafa talað um hér og fagna því að samkomulag sé að takast milli formanna stjórnarflokkanna. Ég tel það mjög mikilvægt upp á ásýnd þingsins. Þó eru þarna mál sem er mjög mikilvægt að klára og nefni ég t.d. almannatryggingar og að einhver skref verði stigin, helst sem stærst, í breytingum á útreikningi vísitölu.
Það er samt annað sem ég ætlaði að ræða í dag. Mig langar að ræða þá byggðastefnu sem við framsóknarmenn leggjum áherslu á í þeirri kosningabaráttu sem nú er hafin. Við viljum nýta skattkerfið á ívilnandi hátt fyrir íbúa landsins. Má þar helst nefna afslátt af ferðakostnaði til og frá vinnu, að þeir sem þurfa að sækja vinnu um langan veg fái skattafslátt á móti ferðakostnaði. Þetta fyrirkomulag þekkist í þeim löndum sem við berum okkur saman við, t.d. á Norðurlöndunum, og því er tilvalið fyrir okkur Íslendinga að skoða hvað gefist hefur vel og taka upp þær aðgerðir. Þessi aðgerð mun án efa styrkja hin ýmsu atvinnusvæði landsins.
Auk þess viljum við skoða hvort hægt sé að hafa lægra tryggingagjald fyrir fyrirtæki á landsbyggðinni sem hvata fyrir ýmis fyrirtæki og stofnanir til að færa starfsemi út á land. Auk þessa viljum við nýta skattkerfið á ívilnandi hátt fyrir íbúa landsins. Má þar helst nefna það að nýta námslánakerfið á ívilnandi hátt fyrir landsmenn. Það væri hægt að gera þannig að þeir sem fastráði sig til starfa, t.d. á heilbrigðisstofnunum þar sem skortur er á læknum eða öðrum sérfræðingum, fái afslátt af námslánum sínum. Þetta væri stórt skref í þá átt að auka aðgengi landsmanna að heilbrigðisþjónustu.
Það er gaman að segja frá því að þetta var eitt af fyrstu verkum hæstv. ráðherra Framsóknarflokksins, Gunnars Braga Sveinssonar, hjá Byggðastofnun eftir að hann tók við sem ráðherra landbúnaðar- og sjávarútvegsmála í vor. Það verður mjög spennandi að sjá hvað kemur út úr þeirri vinnu.“
Elsa Lára Arnardóttir í störfum þingsins 6. október 2016.

„Hæstv. forseti. Ég vil byrja á að fagna því, eins og aðrir hv. þingmenn, að formenn flokkanna eru alla vega í þann mund, trúi ég, að koma sér saman um það hvernig við háttum okkar störfum hér og getum lokið mikilvægum málum og klárað þingið. Það skiptir okkur öll máli vegna þess að ásýnd þingsins er ásköpuð. Þess vegna skiptir það okkur öll máli. Kosningabaráttan er löngu hafin, það má kannski segja að það sé viðvarandi barátta og eigi ekki að fela í sér nein tímabundin skil, upphaf eða endi, en auðvitað hefur maður skynjað hér á umræðunni og ekki síst í fundarstjórn forseta að leikar æsast.
Um hvað ætli verði kosið? Það má velta því fyrir sér. Málefnin, stefnan, loforðin. Ég tek með beinum hætti þátt í slíkri baráttu nú í annað sinn og get sagt það eitt að þetta er skemmtilegt og spennandi. Ég hlakka auðvitað bara til. Mikið hefur verið rætt um málefnin, um innviðauppbyggingu, húsnæðismál, heilbrigðis- og velferðarmál, menntamál jafnvel. Þetta hefur verið áberandi í umræðunni og það er skiljanlegt, en verður raunverulega kosið um það? Er það það sem skiptir máli, að við trompum hvert annað í loforðum og útgjaldaauka? Ég held ekki, ég held að raunverulega verði kosið um stöðugleika. Það orð eitt og sér felur það í sér að sá árangur sem náðst hefur á þessu kjörtímabili í efnahagslegri uppbyggingu, heimilin hafa lækkað skuldir sínar, atvinnulífið er á traustum grunni, býr við stöðugleika — ég held að það verði raunverulega kosið um áframhald á stöðugleika.“
Willum Þór Þórsson í störfum þingsins 6. október 2016.

„Hæstv. forseti. Ég ætla að ræða stöðugleika. Efnahagsmál og innviðauppbygging fer hátt í umræðunni og það sem hefur einkennt umræðuna er viljinn til að auka ríkisútgjöld og setja meiri fjármuni t.d. í heilbrigðis- og velferðarmál og aðra innviðauppbyggingu. Ég ætla ekki að mæla gegn því að fjárþörf sé til staðar víða en vil þó segja hér að efnahagslegur stöðugleiki hlýtur að skipta mestu máli, verðlagsstöðugleiki, gengisstöðugleiki, pólitískur stöðugleiki fyrir atvinnulífið og fyrir heimilið, til þess að við verðum áfram og í frekari færum til að styrkja innviðina.
En af hverju er stöðugleikinn svo mikilvægur? Í mjög einföldu máli erum við, heimilin og atvinnulífið, frekar tilbúin til að hreyfa okkur til athafna við slíkar aðstæður, til nýbreytni og nýsköpunar. Við verðum öruggari í stöðugu umhverfi. Í óstöðugu umhverfi höldum við að okkur höndum, bíðum átekta og leitum í skjól. Við mikinn öldugang úti á sjó þá stígum við annaðhvort ölduna eða leggjumst í koju. Við náttúruhamfarir, storma og hvirfilbylji leitum við skjóls og bíðum það af okkur. Þegar allt er á hreyfingu í kringum okkur stoppum við og bíðum af okkur þá hreyfingu. Það sama á við um efnahagsmálin. Hinar miklu skattbreytingar á síðasta kjörtímabili eru dæmi um það. Fyrirtæki halda að sér höndum í mannaráðningum, fjölskyldan dregur saman útgjöldin, ekki til uppbyggilegs sparnaðar heldur neyðarsparnaðar.
Hér boða flestir flokkar stóraukin útgjöld, uppskurð kerfa, kerfisbreytingar á grundvallaratvinnuvegum. Staðreyndin er að samhliða stöðugleika hefur atvinnulífið dafnað, kaupmáttur aukist og ráðstöfunargeta heimilanna sem og efnahagslega staða þjóðarinnar batnað á þessu kjörtímabil og sjaldan verið betri.“
Willum Þór Þórsson í störfum þingsins 5. október 2016.

„Hæstv. forseti. Hagstofan hefur vanreiknað vísitölu neysluverðs í hálft ár. Ástæðan er sú að í útreikningum Hagstofunnar var reiknuð húsaleiga vanmetin. Í 12 mánaða útreikningum Hagstofunnar, áður en mistökin komu fram, var verðbólga mæld 0,9% þar sem stuðst er við vísitölu neysluverðs. En ef reiknað væri út frá samræmdri vísitölu neysluverðs, líkt og gert er í OECD-ríkjunum, hefði verðbólgan verið -0,9%. Ástæðan er sú að í samræmdri vísitölu neysluverðs er húsnæðisliðurinn ekki inni. Þar er hann hugsaður sem fjárfesting en ekki neysla líkt og hér á landi. Í nýjum tölum Hagstofunnar mælist verðbólga síðustu 12 mánaða 1,8%, ef stuðst er við vísitölu neysluverðs, en 0,4%, ef reiknað væri út frá samræmdri vísitölu neysluverðs. Þarna er um gríðarlegan mun á útreikningum að ræða og birtast þessi áhrif m.a. á verðtryggðum fjárskuldbindingum heimila í landinu. Vegna þessara mistaka er upplagt að endurskoða þau viðmið sem við reiknum vísitöluna út frá. Því þarf að minnast á þingsályktunartillögu mína sem ekki hefur komist á dagskrá þingsins og hljómar á þessa leið, með leyfi forseta:

„Alþingi ályktar að fela fjármála- og efnahagsráðherra að skipa starfshóp óháðra sérfræðinga sem greini kosti og galla þess að gera breytingar á útreikningi verðbólgu og verðtryggingar þannig að framvegis verði notuð samræmd vísitala neysluverðs (SVN) í stað vísitölu neysluverðs (VNV). Við greiningarvinnuna verði sérstaklega horft til þess hvernig verðbólga er mæld í helstu viðskiptalöndum Íslands og metið hvaða áhrif breytingin hefði á launakjör, lánakjör, stöðu verðtryggðra lána og vexti.“

Við framsóknarmenn viljum koma þessu máli á dagskrá fyrir þinglok og við trúum ekki öðru en að aðrir flokkar séu okkur sammála. Það tekur enga stund að koma þessu máli í ferli. Hér er um afar hógværa tillögu að ræða en hún getur skipt gríðarlega miklu máli fyrir heimili landsins.“
Elsa Lára Arnardóttir í störfum þingsins 5. október 2016.

„Virðulegi forseti. Mig langar undir þessum lið, um störf þingsins, að vekja athygli á frumvarpi sem við, tveir framsóknarmenn, höfum lagt fram um breytingu á forkaupsrétti sveitarfélaga. Eins og segir í greinargerð er með frumvarpinu lagt til að sveitarstjórn eigi einnig forkaupsrétt samkvæmt 3. mgr. 12. gr. laga um stjórn fiskveiða þegar aflahlutdeildir eru framseldar útgerð sem hefur heimilisfesti í öðru sveitarfélagi. Samkvæmt gildandi lögum á sveitarstjórn aðeins forkaupsrétt ef fiskiskip er selt og því geta aflahlutdeildir færst í hendur útgerðar í öðru sveitarfélagi án þess að sveitarstjórn eigi þess kost að njóta forkaupsréttar. Það má kannski segja að full seint sé í rassinn gripið að koma með þetta frumvarp á þessum síðustu dögum þingsins en við teljum þó rétt að vekja athygli á þessu hér í von um að kannski verði drifið í þessu þjóðþrifamáli á næsta þingi.
Mörg þingmannamál liggja í nefndum og þar á meðal eitt þingmannamál sem mig langar að vekja athygli á sem ég lagði fram ásamt nokkrum öðrum þingmönnum. Það er um að sjómenn sitji við sama borð og aðrir, t.d. alþingismenn, og fái skattfrjálsa fæðispeninga rétt eins og aðrir landsmenn, eins og alþingismenn, opinberir starfsmenn, flugfreyjur og flugmenn, þegar þeir fara erlendis. Ef alþingismenn fara út í kjördæmi fá þeir dagpeninga og þeir fá dagpeninga ef þeir fara til útlanda. Mér þykir miður að það mál liggi í nefnd og verði ekki afgreitt þaðan.“
Páll Jóhann Pálsson í störfum þingsins 4. október 2016.

„Hæstv. forseti. Eins og hæstv. forseti kynnti verður eftir þennan dagskrárlið gert hlé að nýju til kl. 17 og var búið að fresta þingfundi þegar um tvær klukkustundir, væntanlega vegna viðræðna formanna um tilhögun starfa okkur á þingi fram undan og það er vel. Ég hef sagt það hér og segi enn að samstarfið hefur gengið vel og virðulegur forseti hefur haldið vel á málum. Samráðið hefur verið þétt um framvindu þingstarfa og samvinna þingmanna þvert á flokka í nefndum hefur verið góð.
Ég vil segja vegna þeirrar umræðu og athugasemda undir liðnum um fundarstjórn forseta um starfsáætlun að auðvitað er ekkert að því að stjórnarandstöðuþingmenn geri athugasemd við fundarstjórn forseta og komi sjónarmiðum sínum að. Ég hefði líklegast gert það sjálfur við þessar aðstæður á leið í kosningar og spennan að aukast. En það er líka mikilvægt, af því að við ræðum gjarnan um ásýnd og virðingu Alþingis, að þrátt fyrir umræðu og athugasemdir stjórnarandstöðunnar, og ég ítreka að þær eiga fullan rétt á sér, finnst mér rétt að koma því að að ríkt hefur gagnkvæmur og einlægur vilji til samráðs og samvinnu og til þess að ljúka mikilvægum málum þannig að við viðhöldum skilvirkni og verjum ásýnd Alþingis, verjum faglega vinnu og tíma sem fer í undirbúning málefna, umræðu málanna í þinginu, umsagnir sérfræðinga og hagsmunaaðila og eftirfylgni þeirra í nefndum, viðbrögð í nefndum, undirbúning og málatilbúnað nefndarmanna og framsögumanna.
Auðvitað glatast ekki öll sú vinna, en dýrmætum tíma er sóað og ekki er séð fyrir endann á framgangi margra hverra. Það er því ekkert síður vegna skilvirkni Alþingis en ásýndar þess að ég fagna því að við náum saman um stóru málin og ljúkum þessu þingi og kjörtímabili á þeim nótum að Alþingi sé sómi að.“
Willum Þór Þórsson í störfum þingsins 4. október 2016.