Author: Einar Gunnar

„Hæstv. forseti. Ég ætla hvorki að varpa sprengjum né hneykslast en ég þreytist seint á að ræða leiðir til þess að fara betur með og auka nýtni. Staðan hjá okkur er sú að á hverju heimili er matvælum að andvirði tugum ef ekki hundruðum þúsunda hent á hverju ári, beinlínis sóað, líkt og gerist reyndar í allri virðiskeðjunni. Það segir sig sjálft að fyrir þann pening er hægt að gera ýmislegt uppbyggilegt, skemmtilegt og jafnvel gagnlegt.
Í gær efndi umhverfis- og auðlindaráðherra, Sigrún Magnúsdóttir, til morgunverðarfundar á Hallveigarstöðum í tengslum við stefnu ráðherra um að draga úr sóun sem ber heitið Saman gegn sóun og gildir til 12 ára. En matarsóun, plast og textíll verða í forgangi tvö ár í senn.
Á fundinum voru flutt mörg áhugaverð erindi og athygli vakin á ýmsum leiðum til nýtni og sagt frá mörgu áhugaverðu sem þegar er komið af stað í úrgangsforvörnum. Þar kynnti fulltrúi Umhverfisstofnunar nýja vefsíðu, matarsoun.is, sem var hleypt af stokkunum í tilefni dagsins og gerði grein fyrir umfangsmikilli rannsókn sem er fram undan. Þetta er aðgengileg síða, afar gagnleg, og ég hvet almenning til að nýta sér hana.
Þá var erindi um Databar-strikamerki og hvernig notkun þess getur leitt til minni matarsóunar og meira neytendaöryggis með því að mæta auknum kröfum neytenda um rekjanleika, vöruupplýsingar og vöruöryggi.
Fulltrúi Kvenfélagasambands Íslands fjallaði um aðgerðir sem félagið hefur staðið fyrir og þá hugarfarsbreytingu sem hver og einn þyrfti að tileinka sér.
Loks kynnti Landvernd námsefni fyrir grunnskóla sem sett er fram á mjög áhugaverðan hátt og jafnvel gott innlegg í vinnu sveitarfélaga og fyrirtækja á þessu sviði.
Hæstv. forseti. Þá vil ég benda á að mögulegt er að sækja um verkefnastyrki til ráðuneytisins sem stuðla að því að markmiðum stefnunnar verði náð og verði hvati til góðra verka eða nýsköpunar á þessu sviði.“
Þórunn Egilsdóttir í störfum þingsins 18. mars 2016.

„Hæstv. forseti. Ég ætla að ræða hér efnahagsmálin. Í gær var aðalfundur Seðlabanka Íslands og mjög markverðir og afgerandi hlutir fyrir efnahagsmál þjóðarinnar ef við horfum til náinnar framtíðar og framvindu um þau mál. Vissulega eru bjartir tímar en vandasamt um leið.
Í ræðum hæstv. fjármálaráðherra og seðlabankastjóra kom fram að í kjölfar aflandskrónuútboðs yrði hægt að fara tiltölulega hratt í afnám hafta á innlenda aðila. Það er afar mikilvægt og því ber að fagna.
Margt annað athyglisvert kom fram á þeim fundi, virðulegi forseti. Seðlabankastjóri boðaði viðbrögð við óhóflegu innflæði fjármuna vegna vaxtamunarviðskipta, tæki og tól í formi bindiskyldu eða skatts sem ættu að verða virk hér þegar höftin verða afnumin og ekki vanþörf á og er mikilvægt verðstöðugleikatæki til að verjast verðbólgu og þjóðhagslegu ójafnvægi.
Maður veltir því hins vegar fyrir sér hvort lægri og vaxtastig mundu ekki samhliða vinna að sama markmiði og gagnast þá heimilum og atvinnulífi. Svar Seðlabankans er nokkuð augljóst: Það mundi örva hér eftirspurn og auka einkaneyslu og þenslu.
Ég trúi því ekki með þetta innstreymi í formi vaxtamunarviðskipta sem kostar mikið og getur ógnað gengi útflutningsatvinnuvega og fjármálastöðugleika að við getum ekki náð sömu markmiðum með lægra vaxtastigi í bland við þau fjárstreymistæki sem ég tek fram að eru mikilvæg viðbót í vopnabúrið og gefa okkur aukin færi á að ná jafnvægi og viðhalda þeim verðstöðugleika sem hefur verið hér.
Verkefnið fram undan er öguð hagstjórn peninga og ríkisfjármála.“
Willum Þór Þórsson í störfum þingsins 18. mars 2016.

Alþingi samþykkti tvö mál í vikunni sem leið, sem Sigrún Magnúsdóttir, umhverfis-og auðlindaráðherra, mælti fyrir sl. haust og marka ákveðin tímamót.
Annars vegar er um að ræða samþykkt nýrra laga um gerð langtímaáætlunar um uppbyggingu á ferðamannasvæðum og hins vegar þingsálytkun um landskipulagsstefnu 2015-2026. Bæði málin varða skipulag og kortlagningu sem nær yfir allt landið, þar sem horft verður til lengri tíma.
Landskipulagsstefna
Samþykkt landskipulagsstefnu markar tímamót hér á landi þar sem í fyrsta sinn er sett fram heilstæð stefna ríkisins á landsvísu um skipulagsmál. Í stefnunni eru samgöngur, byggðamál, náttúruvernd, orkunýting og önnur landnýting samþætt og varðar dreifbýli, miðhálendi Íslands, búsetumynstur og dreifingu byggðar og haf- og strandsvæði.
Í stefnunni er lagt upp með að skipulag byggðar og landnotkunar þurfi að stuðla að sjálfbærri þróun svo það sé sveigjanlegt og styðji samkeppnishæfni landsins alls og einstakra landshluta.
Uppbygging ferðamannasvæða
Þá mun ráðherra setja vinnu af stað sem miðar að því að móta stefnu á ferðamannasvæðum.
Þetta er einnig í fyrsta sinn hér á landi sem unnið er að heildstæðri áætlun sem nær yfir allt landið og verður unnið að því að móta stefnu, samræma og forgangsraða tillögum um uppbyggingu og viðhaldi á ferðamannsvæðum.
Slík uppbygging þarf ávallt að hafa náttúruvernd og sjálfbærni að leiðarljósi, enda er náttúran sú auðlind sem ferðaþjónustan byggir. Mikilvægt er að hafa yfirsýn yfir þau verkefni sem þarf að vinna, skilgreina fjárþörf, forgangsraða verkefnum, fylgja á eftir framkvæmdum, tryggja hagkvæmni og vinna að skilgreiningu nýrra svæða. Það eru verkefni eins og að fyrirbyggja skemmdir, merkja leiðir, byggja göngustíga, göngubrýr, hreinlætisaðstöðu og fleira. Þannig er stuðlað að vernd náttúrunnar ásamt bættri upplifun og öryggi fólks á ferð um landið, enda hefur fjöldi ferðamanna vaxið gífurlega á undanförnum árum með tilheyrandi álagi á náttúru Íslands og menningarminjar.
Vinna við áætlunina hefst strax og byggir á fyrirliggjandi vinnu. Ráðherra er ætlað, innan sex mánaða frá samþykkt laganna, að leggja fram og birta opinberlega bráðabirgðaæáætlun um uppbyggingu innviða.

41. Sambandsþing Ungra Framsóknarmanna var haldið 19. mars á Akureyri og gekk þingið fram úr björtustu vonum. Ný stjórn var kjörin ásamt nýjum formanni. Nýr formaður SUF er Páll Marís Pálsson, 18 ára Kópavogsbúi og er hann yngsti kjörni formaður SUF frá upphafi. Hann hefur mikla reynslu af félagsmálum, bæði innan flokksins sem og utan hans. Hann stundar nám í Fjölbrautaskólanum í Garðabæ (FG).
Páll Marís hefur tekið að sér hin ýmsu félagsstörf og má þar nefna að hann hefur setið í nemendaráði FG sem og verið kjörinn formaður Nýnemaráðs á sínu fyrsta ári þar, tók við forseta nemendafélagsins í apríl á síðasta ári og situr í skólanefnd Garðarbæjar. Hann á einnig sæti í forvarnar- og frístundarnefnd Kópavogsbæjar fyrir hönd Framsóknar í Kópavogi.
Aðrir í aðalstjórn SUF 2016-2017 eru:
Gunnar Þórólfsson – Norðaustur
Tanja Rún Kristmannsdóttir – Norðaustur
Gauti Geirsson – Norðvestur
Lilja Rannveig Sigurgeirsdóttir – Norðvestur
Róbert Smári Gunnarsson – Norðvestur
Elka Hrólfsdóttir – Reykjavík
Magnús Arnar Sigurðarson – Reykjavík
Ármann Örn Friðriksson – Suður
Fjóla Hrund Björnsdóttir – Suður
Sandra Rán Ásgrímsdóttir – Suður
Ágúst Bjarni Garðarsson – Suðvestur
Guðmundur Hákon Hermannsson – Suðvestur
Á þinginu var ályktað um mörg mikilvæg mál til að stuðla að bættu samfélagi.
Meðal helstu áhersluatriða SUF er opinber stuðningur við hugmyndir Sigmundar um að flytja Landsspítalann á Vífilstaði, stofnun heimavistar fyrir framhaldsskóla- nema sem flytja til höfuðborgarsvæðisins til að stunda nám og að LÍN skuli horfa til Norðurlandanna varðandi afskriftir á námslánum, allt að 30% ef nám er klárað á tilsettum tíma.
Nýtt sjúkrahús á Vífilsstöðum
„Ungt Framsóknarfólk fagnar hugmyndum Sigmundar Davíðs varðandi staðsetningu nýs Landspítala og hvetur stjórnvöld til byggingar nýs spítala á Vífilstöðum. Við teljum að það sé mikilvægt að hefja byggingu nýs spítala strax þar sem að núverandi aðstæður spítalans setur líf fólks í hættu. Nýr og fullkominn spítali byggður frá grunni er mikilvægt fyrir heilbrigðisöryggi landsmanna. Nauðsynlegt er að standa vörð um þessa grunnstoð samfélagsins sem þjónusta Landspítalans veitir.“
Bág staða námsmanna af landsbyggðinni
„Ungt Framsóknarfólk leggur til að stofnað verði sameiginleg heimavist framhaldskóla á höfuðborgarsvæðinu. Leita þarf úrræða fyrir þennan hóp þar sem hann hefur verið utanveltu í kerfinu.“
Nýtt og betra lánafyrirkomulag
„Ungt Framsóknarfólk ítrekar fyrri ályktanir um uppstokkun LÍN. Horfa skuli til Norðurlandanna varðandi afskriftir á námslánum, allt að 30% ef nám er klárað á tilsettum tíma.“

„Virðulegi forseti. Það er dapurlegt að heyra þegar hv. varaþingmenn koma hér og reyna að draga umræðuna niður í svaðið. Ég get ekki orða bundist um það.
Fæðingarorlof hefur verið mikið í umræðunni. Fæðingarorlof fyrir feður er eitt mesta jafnréttisspor sem stigið hefur verið hér á landi. Fyrir okkur, þessa gömlu sem nutum ekki þessa sanngjarna kerfis í barneignum okkar er sérstakt en ánægjulegt að sjá feður gangandi um bæinn með barnavagn. Það var nánast undantekning að sjá það hér áður fyrr. Ég viðurkenni reyndar að það var slæmt að missa unga og fríska menn í frí um hávertíð til að sinna börnum sínum, en það þykir sjálfsagt mál í dag, auðvitað er það sjálfsagt. Það hefur leitt til þess að ungir menn taka ekki aðeins meiri þátt í uppeldi barna sinna heldur taka þeir einnig mun meiri þátt í venjulegum heimilisstörfum.
Það er því dapurlegt að heyra frá sjómönnum að ítrekað hafni Fæðingarorlofssjóður umsóknum eða skerði greiðslur til sjómanna á grundvelli sjónarmiða og skilyrða sem ekki eiga sér stoð í lögum um sjóðinn. Hefur afgreiðsla sjóðsins á umsóknum sjómanna gefið til kynna algjört þekkingarleysi á störfum sjómanna, fyrirkomulagi og launakerfi þeirra sem er auðvitað frábrugðið því sem er hjá fólki sem starfar í landi.
Umboðsmaður Alþingis hefur síðustu ár ítrekað slegið á hendur sjóðsins og gert hann afturreka með ákvarðanir sínar, en engu að síður virðist sem sjóðurinn ætli að halda áfram á sömu braut. Vinnufyrirkomulag sjómanna hefur breyst mikið og byggist oft og tíðum á löngum útiverum og löngum fríum, sem má alls ekki verða til þess að útiloka sjómenn frá þeim sjálfsögðu réttindum sem allir aðrir þjóðfélagsþegnar hafa.“
Páll Jóhann Pálsson í störfum þingsins 16. mars 2016.

„Virðulegi forseti. Mig langar að fagna því sérstaklega hér að Alþjóðlega norðurskautsvísindanefndin hafi samþykkt á fundi sínum þann 14. mars að skrifstofa nefndarinnar flytjist frá Þýskalandi til Akureyrar um næstu áramót. Þessa ákvörðun má meðal annars rekja til þess að ríkisstjórn Íslands ákvað um miðjan febrúar að tillögu forsætisráðherra að veita fjármagn til reksturs hennar næstu fimm árin.
Markmið Alþjóðlegu norðurskautsvísindanefndarinnar er að stuðla að samstarfi um rannsóknir á norðurslóðum og veita stjórnvöldum ráðgjöf um málefni þeirra. Stofnunin leiðir saman opinberar rannsóknastofnanir og samtök frá 23 löndum og hefur skapað sér sess sem einn mikilvægasti alþjóðlegi samstarfsvettvangurinn um rannsóknir og vöktun á norðurslóðum. Frá upphafi hefur Rannís átt aðild að nefndinni fyrir hönd Íslands.
Alþjóðlega norðurskautsvísindanefndin gegnir mikilvægu hlutverki við miðlun upplýsinga frá vísindasamfélaginu til Norðurskautsráðsins um niðurstöður rannsókna á náttúru- og samfélagsbreytingum á norðurslóðum. Ég hef haft tækifæri til að fylgjast með þessu starfi og kynnast því í gegnum störf mín í Íslandsdeild þingmannaráðstefnunnar um norðurskautsmál og veit að það skiptir máli.
Skrifstofan verður mikilvæg viðbót við það öfluga norðurslóðasamfélag eða norðurslóðaklasa sem nú er á Akureyri. Þar má nefna Stofnun Vilhjálms Stefánssonar og tvær af skrifstofum Norðurskautsráðsins og þar starfar einnig fyrirtæki sem er sérhæft við söfnun, úrvinnslu og miðlun upplýsinga um norðurslóðir, Arctic Portal, og Norðurslóðanet Íslands.
Því má vænta enn öflugra starfs að málefnum norðurslóða á Akureyri. Íslenskt vísindasamfélag fær aukinn aðgang að öflugu tengslaneti vísindamanna á norðurslóðum og líklegt er að áhugi erlendra vísindamanna á rannsóknasamstarfi við Íslendinga aukist.“
Líneik Anna Sævarsdóttir í störfum þingsins 16. mars 2016.