Categories
Fréttir Greinar

Orka er vinna, vöxtur og velferð

Deila grein

29/12/2023

Orka er vinna, vöxtur og velferð

Árið 1886 komst Ludwig Boltzmann, einn af stofn­end­um varma­fræðinn­ar, að þeirri niður­stöðu að orka væri hjarta alls. Hann sagði að allt líf væri bar­átta fyr­ir frjálsri orku – orka sem væri til staðar til að snúa fólki til trú­ar. Erw­in Schröd­in­ger, sem hlaut Nó­bels­verðlaun­in í eðlis­fræði 1933, tók í sama streng. Sér­hver líf­vera nær­ist á óheftri orku, skrifaði hann, og þær líf­ver­ur sem vinna best úr þeirri orku hafa for­skot í þró­un­ar­sög­unni. Hvað er orka ann­ars? Orðsifjar orðsins, sem nær aft­ur til Grikk­lands hins forna, eru góður byrj­un­ar­reit­ur. Orðið er komið af nafn­orðinu enér­geia, sem myndað er með orðinu ergon, og merk­ir „vinna“. Og það er nokkuð mikið í staðlaðri vís­inda­legri skil­grein­ingu: „Ork­an er hæfi­leik­inn til að vinna verk.“

Orku­öfl­un hef­ur verið burðarás í ís­lenskri lífs­kjara­sókn en orku­fram­kvæmd­ir fortíðar hafa reynst heilla­drjúg­ar fyr­ir þjóðfé­lagið, en sam­hliða auk­inni orku- og verðmæta­sköp­un í sam­fé­lag­inu hef­ur ís­lenskt sam­fé­lag farið úr því að vera eitt fá­tæk­asta ríki Evr­ópu í eitt það rík­asta. Á þess­um tíma hef­ur einnig ís­lenskt hug­vit orðið til þess að Ísland er í fremstu röð er kem­ur að nýt­ingu end­ur­nýj­an­legr­ar orku, en hingað til lands kem­ur fólk víða að úr heim­in­um til að læra af reynslu okk­ar í orku­mál­um. Þannig er ís­lenskt orku­hug­vit orðið út­flutn­ings­vara til ólíkra horna heims­ins þar sem vatns- og jarðhita­auðlind­ir eru til staðar.

Eitt af keppikefl­um alþjóðastjórn­mál­anna til margra ára hef­ur verið að stemma stigu við lofts­lags­breyt­ing­um. Helstu kröf­ur í því sam­hengi snúa að því að draga veru­lega úr notk­un jarðefna­eldsneyt­is og stuðla að al­vöru orku­skipt­um í lofti, láði og legi. Ljóst er að slíkt um­skipti eru meðal ann­ars háð stór­auk­inni fram­leiðslu á end­ur­nýj­an­legri orku. Þannig hafa fjöl­mörg ríki stór­aukið fjár­fest­ingu í slík­um orku­gjöf­um. Öflug og inn­lend orku­fram­leiðsla er líka eitt stærsta þjóðarör­ygg­is­mál ríkja. Það kom ber­sýni­lega í ljós í kjöl­far ólög­legr­ar inn­rás­ar Rússa í Úkraínu. Orku­skort­ur á meg­in­landi Evr­ópu, með ým­is­kon­ar skerðing­um á af­hend­ingu og mikl­um hækk­un­um á orku­verði í álf­unni, komu ríkj­um henn­ar í koll.

Þessi at­b­urðarás und­ir­strikaði mik­il­vægi þess fyr­ir okk­ur á Íslandi að búa við sjálf­stæði í orku­mál­um. Í ofanálag greiða ís­lensk heim­ili lágt verð fyr­ir orku en verðlagn­ing henn­ar lýt­ur ekki sömu lög­mál­um og verðlagn­ing á orku á meg­in­landi Evr­ópu, þar sem ís­lenska flutn­ingsnetið er ótengt því evr­ópska.

Sú stöðnun sem hef­ur orðið í orku­mál­um hér á landi er ekki af hinu góða og það þarf að vinda ofan af henni. Verðmæti verða ekki til af sjálfu sér, það þarf að hafa fyr­ir því að búa þau til, í sátt við nátt­úru og menn. Á Íslandi hef­ur vinna, vöxt­ur og vel­ferð sam­fé­lags­ins hald­ist hönd í hönd við nýt­ingu orku­auðlinda lands­ins. Okk­ur hef­ur vegnað vel í þeirri sjálf­bærri nýt­ingu og á þeirri braut eig­um við að halda áfram.

Lilja Dögg Alfreðsdóttir, menn­ing­ar- og viðskiptaráðherra og vara­formaður Fram­sókn­ar.

Greinin birtist fyrst í Morgunblaðinu 29. desember 2023.

Categories
Fréttir Greinar

Svar við á­kalli heil­brigðis­starfs­fólks

Deila grein

28/12/2023

Svar við á­kalli heil­brigðis­starfs­fólks

Það voru ánægjuleg og mikilvæg tímamót fyrir íslenska heilbrigðiskerfið þegar frumvarp um hlutlæga refsiábyrgð var samþykkt samhljóða á Alþingi rétt fyrr jól. Frumvarpið á sér langan aðdraganda og byggir á tillögum sem komu fram í skýrslu starfshóps um alvarleg atvik í heilbrigðisþjónustu ásamt tillögum til úrbóta frá árinu 2015. Á vormánuðum 2022 fól ég starfshóp að rýna tillögur skýrslunnar frá 2015 og skoða áhrif þess ef refsiábyrgð yrði breytt í samræmi við tillögur skýrslunnar. Starfshópurinn vann á breiðum samráðsgrunni og skilaði af sér drögum að frumvarpi í febrúar á þessu ári og var það lagt fyrir Alþingi.

Með nýjum lögum erum við að innleiða hlutlæga refsiábyrgð heilbrigðisstofnana í þeim tilgangi að auka öryggi sjúklinga, að efla öryggismenningu innan heilbrigðiskerfisins, stuðla að umbótum og fækka alvarlegum atvikum. Einnig er tilgangurinn að bæta starfsumhverfi heilbrigðisstarfsfólks með því að skýra og auka réttaröryggi framlínufólks heilbrigðiskerfisins.

Að axla ábyrgð

Starfsumhverfi heilbrigðisstarfsfólks einkennist oft af miklum hraða og óvæntum aðstæðum. Öll ákvarðanataka og hvert handtak krefst því ekki aðeins reynslu, þjálfunar og þekkingar heldur líka trausts. Það traust á og þarf að vera gagnkvæmt. Rannsóknir sýna að orsakir alvarlegra atvika í heilbrigðisþjónustu eru í langflestum tilfellum margir samverkandi og kerfislægir þættir í starfsemi heilbrigðisstofnunar, en sjaldan sök einstaklinga sem vinna verkin.

Með breyttri nálgun laganna verður nú hægt að koma refsiábyrgð á hendur heilbrigðisstofnunar eða rekstraraðila, fremur en einstaka heilbrigðisstarfsmanni, þegar margir samverkandi þættir eða röð atvika eru orsök alvarlegs atviks. Það kallast hlutlæg og uppsöfnuð refsiábyrgð og með henni axlar heilbrigðiskerfið ábyrgð. Breytingarnar eru svar við ákalli heilbrigðisstarfsfólks og sjúklinga um umbætur við meðferð og rannsókn alvarlegra atvika í heilbrigðisþjónustu.

Upplýsa til umbóta

Með lagabreytingunum verður áfram unnið að því að efla rannsóknir á orsökum alvarlegra atvika, gera þær ítarlegri, bæta verkferla og tryggja betur aðkomu sjúklinga og aðstandanda. Sú vinna mun fara af stað á næstunni.

Að rannsaka orsök og upplýsa um ástæður alvarlegra atvika sem upp geta komið við veitingu heilbrigðisþjónustu er mikilvægt til umbóta og sömuleiðis til að fyrirbyggja að slíkt atvik endurtaki sig. Brýnt er að rannsókn kalli fram tillögur til úrbóta fremur en að ákvarða um sök eða ábyrgð.

Öryggismenningin er heilbrigðiskerfinu okkar mikilvæg, og byggir á gagnkvæmu trausti. Sterk öryggismenning eykur gæði og öryggi þjónustunnar ásamt því að stuðla að framþróun og umbótum í heilbrigðiskerfinu.

Willum Þór Þórsson, heilbrigðisráðherra.

Greinin birtist fyrst á visir.is 28. desember 2023.

Categories
Fréttir Greinar

Loksins kviknað á perunni?

Deila grein

22/12/2023

Loksins kviknað á perunni?

Síðustu daga hafa þingmenn og heilu þingflokkarnir lýst því yfir að þeir ætli að beita sér fyrir aukinni orkuöflun til að mæta yfirvofandi raforkuskorti hér á landi. Ítrekaðar áhyggjur hafa verið hunsaðar og nú, þegar vandinn er farinn að vera virkilega alvarlegur og er orðinn öllum kýrskýr, keppast þingmenn við að koma með háfleygar yfirlýsingar eins og að hulunni hafi verið svipt.

Ég fagna því vissulega að kollegar mínir hafi loksins kveikt á perunni og áttað sig á þeim vanda sem lengi hefur legið í loftinu. Vonandi eru þetta ekki tóm orð í von um aukið fylgi. Því það er ljóst að margir þessara þingmanna þurfa að taka U-beygju á sinni afstöðu t.d. hvað varðar friðun og regluverk.

Takmarkaður áhugi hingað til

Ýmsar aðgerðir hafa verið lagðar til með það að markmiði að geta framleitt meiri orku, nýtt hana betur og efla dreifingu hennar. Lengi hafa sérfræðingar í orkugeiranum bent á yfirvofandi orkuskort og kallað eftir aðgerðum, en undirrituð hefur unnið að því að koma skilaboðum þeirra áleiðis bæði í þingsal, á fundum og í hinum ýmsu fjölmiðlum. Áhugi þingheims fyrir alvöru aðgerðum hefur verið takmarkaður hingað til.

Stjórnkerfið í kringum leyfisveitingar og rannsóknir er óþarflega flókið og hægfara. Það líða jafnvel áratugir frá því að virkjanakostur kemur upp sem hugmynd þar til hann verður að veruleika. Við höfum of lengi beðið eftir aðgerðaráætlun og regluverki í kringum nýtingu nýrra grænna orkukosta eins og vindorku. Friðun vatnasviða og þar með útilokun mögulegra virkjunarframkvæmda er sett á dagskrá þrátt fyrir að þörfin fyrir aukna orku liggur fyrir.

Þörf á hugarfarsbreytingu

Stjórnvöld og samfélagið allt þurfa að horfa á orkumál landsins með öðru viðhorfi. Núverandi hugarfar virkar greinilega ekki og það gengur ekki að seinka mikilvægum fyrirbyggjandi aðgerðum um mörg ár og jafnvel virða þær að vettugi. Við viljum vera sjálfum okkur nóg í orkuöflun og tryggja orkuöryggi hér á landi en við sjáum dæmi erlendis um það hversu mikilvægt það reynist að þurfa ekki að stóla á önnur ríki til að fullnægja grundvallarþörfum samfélagsins.

Standið við stóru orðin

Nú er komið að þingheimi að taka á honum stóra sínum og sýna fram á að yfirlýsingarnar séu ekki bara orðin tóm. Miðað við fjölda yfirlýsinga þingmanna og þingflokka þá ætti það ekki að reynast erfitt að skapa sátt og komast að niðurstöðu.

Ég er, og hef lengi verið, tilbúin í þá vinnu.

Við þurfum að setja okkur markmið; hversu mikla orku þurfum við á að halda til framtíðar? Í kjölfarið getum við sett á laggirnar alvöru aðgerðir til að mæta þeirri framtíðarorkuþörf í stað þess að bregðast við aðstæðum hverju sinni.

Á meðan er það virkilega óábyrgt að ræða frekari friðun heilu vatnasviðanna. Það er óforsvaranlegt að setja friðun á dagskrá þegar við höfum ekki gert áætlun til framtíðar. Við megum ekki við því að útiloka heilu virkjunarmöguleikana í því ástandi sem við erum.

Á ríkisstjórnarborðinu er það nauðsyn að endurskoða rammaáætlun á nýjan leik með það að leiðarljósi að endurskoða friðlýsingu vatnasviða, nýta þau tækifæri sem okkur bjóðast og alls ekki útiloka virkjunarmöguleika til framtíðar.

Ingibjörg Isaksen, þingflokksformaður Framsóknar og fyrsti þingmaður Norðausturkjördæmis.

Greinin birtist fyrst á visir.is 22. desember 2023.

Categories
Fréttir Greinar

Sterk og snörp

Deila grein

20/12/2023

Sterk og snörp

Það er fastur liður í aðventudagskrá Alþingis að fjalla um og samþykkja fjárlög fyrir komandi ár. Það getur verið vandasamt á krefjandi tímum, óvissa bæði hér á landi sem og í alþjóðlegu samhengi. Að mörgu þarf að huga, bregðast við ríkjandi þörfum en ekki síður að gera ráð fyrir hinu óvænt. Það ríkir nokkur spenna í hagkerfinu og hefur það verið í nokkurri sveiflu sem birtist í vaxandi verðbólgu. Sumir vilja kalla þá verðbólgu séríslenska líkt og Grýla en við höfum séð að bólgan sú hefur einnig verið vandamál í Evrópu og vestanhafs. Þó ætlar skömmin að vera þrálátari hér á landi og við því verður að bregðast. Við í Framsókn höfum lagt á það ríka áherslu að skapa jafnvægi í efnahagsstjórn, til að sporna við frekari þenslu svo að vaxtarstig geti hjaðnað á nýju ári. Þess vegnar tel ég mikilvægt að þessi fjárlög sem við samþykkjum nú fyrir jólin séu hlutlaus fjárlög og ekki þensluhvetjandi.

Snörp viðbrögð stjórnvalda

Miklar náttúruhamfarir á undanförnum vikum vegna eldsumbrota á Reykjanesskaga er hvergi nær lokið. Þá ríkir óvissa vegna stríðsástands í heiminum sem varðar íslenskt samfélag eins og aðrar þjóðir. Þrátt fyrir að nýafstaðinn Covid faraldur sem hafði gríðarleg áhrif á efnahagsumhverfið er staða ríkissjóðs sterk. Við getum tekist á við verkefni, sem okkur óraði ekki fyrir í upphafi þessa árs, sem eru flókin en jafnframt áríðandi að leysa með hraði.  Við höfum vissulega ekki stjórn á öllu sem gerist, en höfum að sama skapi val um viðbrögð og aðgerðir, það er mikilvægt að muna þegar við búum í landi þar sem náttúran stjórnar oft för.

Atburðir síðustu þrjú ár á Reykjanesskaga hafa minnt okkur á að Ísland er land elds og ísa, við þekkjum það sem hér búa. Náttúran ríkir og okkar er að læra að lifa við hana, njóta og nýta. Stórir viðburðir eins og snjóflóð, skriðuföll og eldgos eru tíðir og bjóða upp á allskonar áskoranir. Þeir atburðir sem hófust í nóvember hafa valdið því að heilt samfélag þurftu að flýja heimili sín og hefur enn ekki getað snúið aftur. Framhaldið er í óvissu náttúrunnar, þar sem ekki er ljóst hvort eða hvernig framhald verður á hreyfingu landsins. Stjórnvöld vinna nú að ýmsum mótvægisaðgerðum, finna leiðir til aðstoða íbúa og fyrirtæki á svæðinu, vegna tekjuskerðingar, húsnæðis, skóla og ýmiskonar þjónustu en einnig aðstoðar við það fólk til að takast á við óvissuna og áföllin. Það er erfitt að setja sig í þau spor sem íbúar Grindavíkur eru í núna en mikilsvert að hafa hugfast að áfram er óvissa, það snertir okkur öll. Það er gott að finna þann samhug sem ríkir í samfélaginu, þegar kemur að slíkum náttúruhamförum stöndum við saman.

Eitt stórt heimili

Að reka ríkissjóð er eins og að reka stórt heimili, allir á heimilinu skipta máli og allar ákvarðanir koma við íbúa landsins. Kjarasamningar á vinnumarkaði verða lausir á næstu mánuðum. Ríkið er stærsti atvinnurekandi landsins og þar á eftir eru sveitarfélög, launakostnaður eru einn stærsti útgjaldaliður í þeim rekstri. Nú ríður á að allir taki höndum saman til að bæta lífskjör, ná niður verðbólgu til að skapa aukna hagsæld fyrir alla. Það skiptir máli að ná fram langtímakjarasamningum með hógværum hækkunum, Sveitarfélögin verða því að vera með hófstilltar hækkanir á gjaldsskrám hagsmunir allra er að ná niður vaxtastiginu því þar liggur ávinningurinn. Sveitarfélögin hafa lengi barist fyrir því að varanleg lausn verði fundinn á halla sveitarfélaga á málaflokki fatlaðs fólks. Því ber að fagna að með 5. ma kr. framlagi á þessu ári og 6. ma. framlagi á næsta ári með lækkun tekjuskatts á móti hækkun á útsvari. Áfram er mikilvægt að horfa til breytilegra þarfa, halda áfram að efla uppbyggingu þjónustunnar í samtalið allar aðila er málin varða.

Treystum íslenska matvælaframleiðslu

Hér á Íslandi búum við enn þá við þá sérstöðu að matvælaframleiðsla í hefðbundnum búgreinum er rekin sem fjölskyldubú og því mikið undir. Nýliðar hafa staðið í miklum fjárfestingum í greininni síðustu ár til að bregðast við hagræðingu og nýjum reglugerðum. Við í Framsókn viljum ekki segja staðar numið við þessa aðgerð, heldur er mikilvægt að tryggja rekstrargrunn landbúnaðarins svo það sé raunverulegur kostur fyrir ungt fólk að koma inn í greinina og tryggja neytendum hér á landi heilnæma vöru.

Það er afar ánægjulegt að í fjáraukalögum fyrir árið 2023 var samþykkt að 2,1 ma. króna framlag til þeirra sem starfa við landbúnað, að tillögu starfshóps sem skipaður var til að bregðast við erfiðri stöðu bænda. Framsókn hefur lagt ríka áherslu á að mæti breyttu rekstrarumhverfi í landbúnaði og því ánægjulegt að sjá að hér er verið að bregðast við þessari brýnu þörf. Þá er vert að nefna hversu mikilvert það er að finna vitundarvakningu í samfélaginu um að við þurfum að byggja undir íslenska matvælaframleiðslu. Vandi landbúnaðar varðar okkur öll og því þurfa stjórnvöld áfram að byggja undir greinina og hjálpa þannig til við að tryggja fæðuöryggi þjóðarinnar.

Halla Signý Kristjánsdóttir, þingmaður Framsóknar.

Greinin birtist fyrst á skessuhorn.is 18. desember 2023.

Categories
Fréttir

Tímamót fyrir íþróttir á Íslandi

Deila grein

18/12/2023

Tímamót fyrir íþróttir á Íslandi

Ásmundur Einar Daðason, mennta- og barnamálaráðherra, Lárus L. Blöndal forseti ÍSÍ og Jóhann Steinar Ingimundarson formaður UMFÍ undirrituðu í dag samning um átta nýjar starfsstöðvar til eflingar íþróttastarfs á landsvísu.

Samningurinn markar tímamót fyrir íþróttir á Íslandi en á grundvelli hans mun íþróttahreyfingin koma á fót átta svæðisskrifstofum með stuðningi stjórnvalda. Svæðisskrifstofurnar munu þjónusta öll 25 íþróttahéruð landsins og ná til tæplega 500 íþrótta- og ungmennafélaga um allt land og allra iðkenda á öllum aldri.

Stofnun starfsstöðvanna átta fellur vel að áherslum og stefnu mennta- og barnamálaráðuneytisins í íþróttamálum til ársins 2030. Horft er til þess að auka íþróttaþátttöku barna og ungmenna, auka áherslu á þátttöku fatlaðra barna í íþróttastarfi, ná betur til barna af tekjulægri heimilum og barna með fjölbreyttan tungumála- og menningarbakgrunn.

Eitt af markmiðum stefnumótunarinnar er jafnframt að ÍSÍ og UMFÍ skilgreini hlutverk íþróttahéraða að nýju og meti starfsemi þeirra með það að leiðarljósi að efla hana enn frekar. Til viðbótar er horft til samlegðaráhrifa við verkefni ríkis og sveitarfélaga, s.s. samþættingu þjónustu í þágu farsældar barna, skólaþjónustu og æskulýðsstarf.

Tillögur um stofnun starfsstöðvanna voru samþykktar á þingi ÍSÍ í vor og á þingi UMFÍ í haust. Auk þess að setja á laggirnar átta svæðisskrifstofur munu ÍSÍ og UMFÍ samkvæmt samningnum koma á Hvatasjóði, þar sem íþróttahéruð/félög/deildir geta sótt um stuðning við verkefni er miða t.d. að útbreiðslu íþrótta og aukinni þátttöku barna.

Mennta- og barnamálaráðuneytið mun veita 400 m.kr. til verkefnisins á næstu tveimur árum. Þar af setja ÍSÍ og UMFÍ 130 m.kr. af árlegu framlagi ráðuneytisins til svæðisskrifstofa og 70 m.kr. til Hvatasjóðs. Á hverri svæðisskrifstofu verða tvö stöðugildi, annað fjármagnað af ráðuneytinu og hitt af íþróttahreyfingunni.

Lárus L. Blöndal forseti ÍSÍ, Ásmundur Einar Daðason, mennta- og barnamálaráðherra, og Jóhann Steinar Ingimundarson formaður UMFÍ við undirritun samnings

Heimild: stjr.is

Categories
Fréttir Greinar

Framsókn í 107 ár

Deila grein

16/12/2023

Framsókn í 107 ár

Það að ná mjög háum aldri er ekki sjálf­gefið, sér­stak­lega fyr­ir stjórn­mála­flokka. Í dag fögn­um við í Fram­sókn því að 107 ár eru liðin frá stofn­un flokks­ins, en flokk­ur­inn er eini stjórn­mála­flokk­ur­inn sem hef­ur fylgt ís­lensku þjóðinni sam­fleytt í meira en heila öld – og vel það. Þessi vel rúm­lega ald­ar­langa saga Fram­sókn­ar er sam­tvinnuð fram­förum á Íslandi. Heim­ur­inn hef­ur gengið í gegn­um mikl­ar breyt­ing­ar frá stofn­un flokks­ins fyr­ir 107 árum. Þannig hef­ur staða Íslands um­turn­ast til hins betra en á tíma­bil­inu fór Ísland úr því að vera fá­tækt sam­fé­lag und­ir er­lendri stjórn yfir í því að vera sjálf­stætt og full­valda ríki þar sem lífs­kjör eru með því besta sem þekk­ist á byggðu bóli.

Lengst­an part af sögu sinni hef­ur Fram­sókn verið treyst fyr­ir stjórn Íslands. Frjáls­ar kosn­ing­ar eru horn­steinn þess lýðræðis­sam­fé­lags sem við búum í en það að búa í frjálsu og opnu lýðræðisþjóðfé­lagi er ekki sjálf­gef­inn hlut­ur eins og fjöl­mörg dæmi í heim­in­um sanna. Það er mik­ill heiður að vera treyst fyr­ir stjórn lands­ins, en því fylg­ir einnig mik­il ábyrgð.

Grasrót flokks­ins hef­ur í gegn­um tíðina sam­an­staðið af öfl­ug­um hópi fólks sem á það sam­eig­in­legt að vilja vinna sam­vinnu­hug­sjón­inni braut­ar­gengi og stuðla að upp­byggi­leg­um stjórn­mál­um út frá miðjunni. Sem miðju­flokk­ur legg­ur Fram­sókn áherslu á skyn­sam­leg­ar og raun­sæj­ar lausn­ir sem eru til þess falln­ar að bæta líf fólks ásamt því að geta unnið með ólík­um stjórn­mála­flokk­um til að bæta sam­fé­lagið. Hið síðast­nefnda er mik­il­væg­ur eig­in­leiki í heimi þar sem við sjá­um skaut­un í stjórn­mál­um aukast til muna.

Það dylst ekki nein­um að það hef­ur gengið á ýmsu í sam­starfi nú­ver­andi stjórn­ar­flokka. Það vill hins veg­ar oft gleym­ast í umræðunni að mik­ill ár­ang­ur hef­ur náðst í fjöl­mörg­um mála­flokk­um. Þannig hafa fjöl­mörg mál fengið fram­gang í þeim mála­flokk­um sem Fram­sókn ber ábyrgð á. Ný hús­næðis­stefna og auk­in fram­lög til mála­flokks­ins munu marka leiðina fram á við. Kröft­ug upp­bygg­ing sam­göngu­innviða, hvort sem um ræðir vegi, flug­velli eða hafn­ir, hef­ur bætt bú­setu­skil­yrði og sam­keppn­is­hæfni lands­ins alls. Rót­tæk­ar um­bæt­ur í mennta­kerf­inu hafa nú þegar og munu til lengri tíma skila ávinn­ingi. Þannig er kenn­ara­nem­um strax tekið að fjölga veru­lega eft­ir fyr­ir­sjá­an­leg­an skort, sem og nem­um í verkiðn og starfs­námi og unnið er eft­ir mennta­stefnu til árs­ins 2023. Um­gjörð menn­ing­ar­mála hef­ur verið efld veru­lega með fjöl­mörg­um aðgerðum. Rót­tæk­ar breyt­ing­ar hafa verið gerðar á mál­efn­um barna sem auka lífs­gæði þeirra og góður ár­ang­ur hef­ur náðst í að efla heil­brigðis­kerfið, til að mynda með sam­vinnu hins op­in­bera og einka­geir­ans með samn­ing­um við sér­greina­lækna sem aukið hafa aðgengi sjúk­linga að heil­brigðisþjón­ustu óháð efna­hag svo örfá dæmi séu tek­in.

Það er gam­an og gef­andi að taka þátt í stjórn­mál­um og vinna fyr­ir landið sitt á þeim vett­vangi. Hvort sem er í sveit­ar­stjórn­um eða í lands­mál­un­um mun flokk­ur­inn halda áfram að vinna að því að gera sam­fé­lagið betra en það var í gær, með vinnu­semi og sam­vinnu­hug­sjón­ina að leiðarljósi.

Lilja Dögg Alfreðsdóttir, menn­ing­ar- og viðskiptaráðherra og vara­formaður Fram­sókn­ar.

Greinin birtist fyrst í Morgunblaðinu 16. desember 2023.

Categories
Fréttir

Bréf frá formanni Þingflokks Framsóknar

Deila grein

15/12/2023

Bréf frá formanni Þingflokks Framsóknar

Kæru flokksfélagar!

Við höfum öll þörf fyrir skjól og öryggi. Að eiga traustan samastað, eiga heimili og geta farið heim. Heimili eru fjölbreytt og margskonar en eiga það sammerkt að vera griðastaður.

Mikilvæg samstaða hefur ríkt á Alþingi um að vinna að farsælum lausnum, til lengri og skemmri tíma, til að tryggja Grindvíkingum lausnir í húsnæðismálum,  afkomutryggingum tengdar svæðinu en þessi mál hafa verið sett í forgang hjá ríkisstjórninni. Mikil áhersla hefur verið lögð á það að tryggja fjölskyldum heimili áður en hátíðirnar ganga í garð.

Alþingi er nú á loka metrunum fyrir jólaleyfi. Þriðja umræða fjárlaga að ljúka, annarri umræðu bandormsins er lokið, en það frumvarp er til breytinga á ýmsum lögum fjárlaga. Þá fór önnur umræða frumvarps um skatta og gjöld fram í gær og eins er handan við hornið þriðja umræða fjáraukalaga 2023.

Af fjölmörgum góðum málum sem áunnist hafa þetta haust, vil ég sérstaklega nefna mikilvæga áfanga sem náðust fram við fjárframlög til landbúnaðar og þá sérstaklega í þá málaflokka sem styðja við nýliðun í greininni.

Við erum sjaldan minnt jafn sterkt á farsæld þess að lifa í friðsælu landi og þegar stríðsátök blossa upp. Það er ekkert sem snertir okkur á sama hátt og það skelfilega ástand og átök sem ríkja í Palestínu. Öll fordæmum við árásir á börn, konur og almenna borgara í Ísrael og Palestínu. Reglulega hafa málefni Palestínu verið rædd á Alþingi, nú síðast í gær í framhaldi af munnlegri skýrslu utanríkisráðherra, um stöðu mála fyrir botni Miðjarðarhafs.

Formaður Framsóknar, Sigurður Ingi Jóhannsson, hefur verið afdráttarlaus í sínum málflutningi og stefna flokksins er skýr. Við í Framsókn tölum fyrir friðarviðræðum og það gerði Sigurður Ingi þegar hann mælti fyrir hönd þingflokksins á Alþingi í vikunni. Við teljum að Ísland eigi að þrýsta á Evrópuþjóðir og Bandaríkin um að vinna að því að þessum hræðilegu árásum linni. Að stjórnvöld í Ísrael og Palestínu setjist niður og semji um frið á grundvelli tveggja ríkja lausnar. Sigurður Ingi ítrekaði að við Íslendingar getum haft bein áhrif með því að bjóða fram mannúðaraðstoð,  með því að taka á móti kvótaflóttafólki frá Palestínu og með því að bjóða fram fundarstað fyrir friðarviðræður.

Íslensk stjórnvöld hafa lengi talað fyrir stuðningi í málefnum Palestínu og þar hafa verk Framsóknar verið viðamikil og mikilvæg. Steingrímur Hermannsson, þáverandi formaður Framsóknar, var fyrsti utanríkisráðherra Íslands til að taka undir málstað Palestínumanna með afgerandi hætti og gagnrýni á framkomu Ísraelsmanna.

Mátti sjá þess stað í kjölfar harkalegra viðbragða Ísraela við uppreisn Palestínumanna á herteknu svæðunum sem braust út í lok árs 1987. Steingrímur tók þá stefnu að fylgja ekki Bandaríkjunum að öllu leyti og talaði fyrir að Íslendingar ættu að berjast fyrir friði og gegn öllu ofbeldi. Um sögulega afstöðu í utanríkisstefnu þjóðarinnar var að ræða. Enginn utanríkisráðherra Íslands eða annar íslenskur ráðherra hafði áður gagnrýnt Ísraela jafn harkalega. Steingrímur var skýr með að eðlilegt væri að Palestínumenn fengju yfirráð yfir Vesturbakkanum og fengju að stofna þar ríki. Átti hann síðar eftir, eða árið 1990, að eiga tvíhliða fund með leiðtoga PLO, Yasser Arafat, þá í embætti forsætisráðherra.

Síðar átti Halldór Ásgrímsson, þáverandi formaður Framsóknar, eftir að leggja sitt lóð á vogarskálarnar. En eftir að Halldór tók við embætti utanríkisráðherra 1995 greiddu íslensk stjórnvöld á vettvangi Sameinuðu þjóðanna í fyrsta skipti atkvæði með ályktun þar sem lýst var yfir stuðningi við sjálfsákvörðunarrétt Palestínumanna. Halldór talaði hreint út fyrir stofnun ríkis Palestínu, svo að Palestínumenn skyldu öðlast full yfirráð yfir eigin landsvæðum, í því augnamiði að leysa átökin. Halldór tók því í raun fyrsta alvöru skrefið að viðurkenningu Íslands á ríki Palestínumanna sem varð loks raunin árið 2011.

Mér þykir rétt að halda þessum staðreyndum til haga. Forystumenn Framsóknar hafa í gegnum tíðina haft frumkvæði að því að hitta og hlusta á forystumenn Palestínu. Verk og afstaða Framsóknar hafa verið heilladrjúg skref til að draga fram skýr sjónarmið Íslands. Þingflokkurinn hefur síðar áréttað afstöðu sína með yfirlýsingu frá 2021, þar sem árásir ísraelska hersins á Palestínumenn á Gaza ströndinni eru harðlega fordæmd. Þar sem fórnarlömbin eru óbreyttir borgarar, konur og börn. Glæpur gegn mannúð er aldrei réttlætanlegur, það er mannúðarmál að fá að lifa og búa við öryggi, það er forsenda farsældar.

Ég vil að lokum þakka ykkur öllum fyrir viðburðaríkt og skemmtilegt ár í lifandi flokksstarfi Framsóknar. Það er þingflokknum, eins og áður, mjög mikilvægt að eiga í sem bestu sambandi við ykkur í grasrót flokksins. Ég fullyrði enn og aftur að fáir flokkar standa að svo öflugu baklandi eins og við í Framsókn.

Vil ég fyrir hönd þingflokksins óska ykkur öllum gleðilegra jóla og farsældar á nýju ári, 2024!

Með kveðju frá Austurvelli,

Ingibjörg Isaksen

Categories
Fréttir

Tökum höndum saman um að bæta lífskjör!

Deila grein

15/12/2023

Tökum höndum saman um að bæta lífskjör!

Halla Signý Kristjánsdóttir, alþingismaður, gerði samþykkt fjárlaga 2024 að umtalsefni í störfum þingsins. Sagði hún verkefnið geta verið krefjandi á tímum óvissu, bregðast verði við þörfum og gera ráð fyrir hinu óvænta.

„Við í Framsókn höfum lagt á það ríka áherslu að skapa jafnvægi í efnahagsstjórn til að sporna við frekari þenslu svo að vaxtastig geti hjaðnað á nýju ári. Þess vegna tel ég mikilvægt að þessi fjárlög sem við erum að samþykkja núna fyrir jólin séu hlutlaus fjárlög og ekki þensluhvetjandi,“ sagði Halla Signý.

Minnti hún á að staða ríkissjóðs væri sterk og þó svo að ekki sé hægt að hafa stjórn á öllu sem gerist, þá höfum við val um viðbrögð og aðgerðir. „Það er mikilvægt að muna það þegar við búum í landi þar sem náttúran stjórnar oft för.“

„Að reka ríkissjóð er eins og að reka stórt heimili. Allir á heimilinu skipta máli og allar ákvarðanir koma við íbúa landsins. Kjarasamningar á vinnumarkaði verða lausir á næstu mánuðum. Nú ríður á að allir taki höndum saman til að bæta lífskjör, ná niður verðbólgu til að skapa aukna hagsæld fyrir alla. Það skiptir máli að ná fram langtímakjarasamningnum með hógværum hækkunum, það er til hagsbóta fyrir þjóðfélagið allt,“ sagði Halla Signý að lokum.


Ræða Höllu Signýjar í heild sinni á Alþingi:

„Virðulegi forseti. Það er fastur liður í aðventudagskrá Alþingis að fjalla um og samþykkja fjárlög fyrir komandi ár. Það getur verið vandasamt og krefjandi á tímum óvissu, bæði hér á landi og í alþjóðlegu samhengi. Að mörgu þarf að huga, bregðast við þörfum og ekki síður að gera ráð fyrir hinu óvænta. Efnahagsleg áhrif í kjölfar heimsfaraldurs voru margvísleg. Það er til marks um hversu kvikk við erum og snörp hversu hratt þjóðarbúið hefur tekið við sér að nýju. Við í Framsókn höfum lagt á það ríka áherslu að skapa jafnvægi í efnahagsstjórn til að sporna við frekari þenslu svo að vaxtastig geti hjaðnað á nýju ári. Þess vegna tel ég mikilvægt að þessi fjárlög sem við erum að samþykkja núna fyrir jólin séu hlutlaus fjárlög og ekki þensluhvetjandi.

Miklum náttúruhamförum á Suðvesturlandi á undanförnum vikum vegna eldsumbrota á Reykjanesskaga er hvergi nærri lokið. Þá ríkir óvissa vegna stríðsástands í heiminum sem varðar íslenskt samfélag eins og aðrar þjóðir. Staða ríkissjóðs er sterk. Við getum tekist á við verkefni sem okkur óraði ekki fyrir í upphafi þessa árs, sem eru flókin en jafnframt áríðandi að leysa með hraði. Við höfum vissulega ekki stjórn á öllu sem gerist en höfum að sama skapi val um viðbrögð og aðgerðir. Það er mikilvægt að muna það þegar við búum í landi þar sem náttúran stjórnar oft för.

Virðulegi forseti. Að reka ríkissjóð er eins og að reka stórt heimili. Allir á heimilinu skipta máli og allar ákvarðanir koma við íbúa landsins. Kjarasamningar á vinnumarkaði verða lausir á næstu mánuðum. Nú ríður á að allir taki höndum saman til að bæta lífskjör, ná niður verðbólgu til að skapa aukna hagsæld fyrir alla. Það skiptir máli að ná fram langtímakjarasamningnum með hógværum hækkunum, það er til hagsbóta fyrir þjóðfélagið allt.“

Categories
Fréttir

„Við krefjumst vopnahlés. Við krefjumst mannúðar, friðar ‒ mannúðin verður að sigra“

Deila grein

14/12/2023

„Við krefjumst vopnahlés. Við krefjumst mannúðar, friðar ‒ mannúðin verður að sigra“

Sigurður Ingi Jóhannsson, innviðaráðherra og formaður Framsóknar, tók þátt í umræðu um ástandið fyrir botni Miðjarðarhafs, vegna munnlegrar skýrslu utanríkisráðherra, á Alþingi. Sagðist hann hafa þá trú að Ísland geti haft áhrif með því að bjóða fram mannúðaraðstoð, með því að taka á móti kvótaflóttafólki frá Palestínu og með því að bjóða fram vettvang fyrir friðarviðræður.

„Við í Framsókn studdum viðurkenningu sjálfstæðrar Palestínu á Alþingi Íslendinga árið 2011 og við studdum tveggja ríkja lausnina. Við trúum á tveggja ríkja lausnina. Forystumenn Framsóknar hafa í gegnum tíðina haft frumkvæði að því að hitta og hlusta á forystumenn Palestínu. Við fordæmum allt ofbeldi. Við fordæmum þegar hryðjuverkamenn ráðast á saklaust fólk. Við virðum rétt ríkja til að verja sig eins og stuðningur okkar við Úkraínu sýnir. Við virðum réttinn til sjálfsvarnar en við fordæmum viðbjóðslegar árásir á saklaust fólk og börn á Gaza. Við krefjumst vopnahlés. Við krefjumst mannúðar, friðar,“ sagði Sigurður Ingi.

„Ísland talar fyrir friði og lýðræði á alþjóðavettvangi. Við verðum að tala fyrir friðarviðræðum, fyrir því að stjórnvöld í Ísrael og Palestínu setjist niður og semji frið á grundvelli tveggja ríkja lausnarinnar, halda samtalinu opnu milli þeirra, milli okkar og þeirra og að samtalsleiðirnar séu opnar. Við verðum að þrýsta á bandalagsþjóðir okkar, Evrópuþjóðir og Bandaríkin, um að þessum hræðilegu árásum linni.“

„Ísland talar fyrir friði og lýðræði á alþjóðavettvangi. Við verðum að tala fyrir friðarviðræðum, fyrir því að stjórnvöld í Ísrael og Palestínu setjist niður og semji frið á grundvelli tveggja ríkja lausnarinnar, halda samtalinu opnu milli þeirra, milli okkar og þeirra og að samtalsleiðirnar séu opnar. Við verðum að þrýsta á bandalagsþjóðir okkar, Evrópuþjóðir og Bandaríkin, um að þessum hræðilegu árásum linni. Við getum ekki horft upp á þúsundir barna drepnar. Mannúðin verður að sigra,“ sagði Sigurður Ingi að lokum.


Ræða Sigurðar Inga í heild sinni á Alþingi:

„Virðulegi forseti. Hv. þingheimur. Við höfum öll fylgst með hryllingi sem nú geisar fyrir botni Miðjarðarhafs. Saklaust fólk hefur týnt lífi sínu í þúsundatali. Þar af er samkvæmt fréttum stór hluti fórnarlambanna börn. Við þekkjum flest þá tilfinningu að missa, þekkjum hvernig sorgin og angistin heltekur okkur þegar einhver nákominn fellur frá. Það er hins vegar erfiðara að reyna að setja sig í spor fólks sem hefur misst ættingja og ástvini í hryðjuverkaárás eða þegar hermenn láta byssukúlum og sprengjum rigna yfir heimili þess. Það er erfiðara að ímynda sér tilfinninguna þegar einhver nákominn hefur verið tekinn í gíslingu. Ég get ímyndað mér sorgina en ég get ekki ímyndað mér heiftina, heiftina sem hefur byggst upp í hugum og hjörtum fólks í áratugi, heiftina sem sprettur af ótta við næstu nágranna.

Ísland hefur í utanríkismálum haft þá stefnu að standa með vina- og bandalagsþjóðum okkar í Evrópu og Bandaríkjunum. Sérstaklega hefur samband okkar við Norðurlandaþjóðirnar verið mikilvægt. Norðurlöndin eru líka fyrirmynd í heiminum þegar kemur að velferð og friðsæld. Við í Framsókn studdum viðurkenningu sjálfstæðrar Palestínu á Alþingi Íslendinga árið 2011 og við studdum tveggja ríkja lausnina. Við trúum á tveggja ríkja lausnina. Forystumenn Framsóknar hafa í gegnum tíðina haft frumkvæði að því að hitta og hlusta á forystumenn Palestínu. Við fordæmum allt ofbeldi. Við fordæmum þegar hryðjuverkamenn ráðast á saklaust fólk. Við virðum rétt ríkja til að verja sig eins og stuðningur okkar við Úkraínu sýnir. Við virðum réttinn til sjálfsvarnar en við fordæmum viðbjóðslegar árásir á saklaust fólk og börn á Gaza. Við krefjumst vopnahlés. Við krefjumst mannúðar, friðar.

Ég er ekki svo oflætisfullur að ég trúi því að íslensk stjórnvöld geti komið á friði fyrir botni Miðjarðarhafs, ekki frekar en við getum lægt ofbeldisöldur í Mjanmar, Jemen, Úkraínu og öllum þeim löndum þar sem hræðileg stríð geisa. En ég trúi því að við getum haft áhrif þegar við tökum saman höndum með vinaþjóðum okkar og ég trúi því að við getum, Íslendingar, lagt okkar af mörkum með því að bjóða fram mannúðaraðstoð, sem við höfum gert með því að skoða að taka á móti kvótaflóttafólki frá Palestínu, með því að bjóða fram vettvang fyrir friðarviðræður.

Ísland talar fyrir friði og lýðræði á alþjóðavettvangi. Við verðum að tala fyrir friðarviðræðum, fyrir því að stjórnvöld í Ísrael og Palestínu setjist niður og semji frið á grundvelli tveggja ríkja lausnarinnar, halda samtalinu opnu milli þeirra, milli okkar og þeirra og að samtalsleiðirnar séu opnar. Við verðum að þrýsta á bandalagsþjóðir okkar, Evrópuþjóðir og Bandaríkin, um að þessum hræðilegu árásum linni. Við getum ekki horft upp á þúsundir barna drepnar. Mannúðin verður að sigra.“

Categories
Fréttir

Samfylkingin gefur lítið fyrir staðreyndir eða gögn!

Deila grein

14/12/2023

Samfylkingin gefur lítið fyrir staðreyndir eða gögn!

„Samfylkingin hefur ekki látið staðreyndir eða gögn flækjast fyrir sér í þeirri vegferð að sannfæra íslensku þjóðina um það að íslenska heilbrigðiskerfið standi á brauðfótum, sé fjársvelt og þjónustan fari versnandi þrátt fyrir að staðreyndir og alþjóðlegur samanburður bendi til hins gagnstæða,“ sagði Ingibjörg Isaksen, alþingismaður, í störfum þingsins.

„Það er ábyrgðarhluti kjörinna fulltrúa að halda sig í raunheimum og við staðreyndir.

Í tíð ríkisstjórnarinnar hafa framlög til heilbrigðismála vaxið um 32% á föstu verðlagi — 32%. Það gerir um 80 milljarða viðbót í kerfi sem vissulega þurfti á auknu fjármagni að halda.

Í frumvarpi til fjárlaga er gert ráð fyrir 1 milljarði í varanlegt viðbótarfjármagn til heilbrigðisstofnana á landsbyggðinni og stefnan er að tryggja að þær stofnanir geti sinnt mikilvægri grunnþjónustu í sínu umdæmi og létt álagi af Landspítala og Sjúkrahúsinu á Akureyri.

Sú viðbót kemur í kjölfarið á því að grunnrekstur allra heilsugæslustöðva var styrktur um 2 milljarða ásamt því að gerð var varanleg viðbótarfjárveiting upp á 450 milljónir til heilbrigðisstofnana til endurheimtar og endurreisnar.

Þetta eru allt staðreyndir sem endurspegla áherslur ríkisstjórnarinnar um að standa vörð um heilbrigðiskerfið.

Við erum á réttri leið og við höfum bætt verulega í en við vitum það líka að Róm var ekki byggð á einum degi. Vissulega má alltaf gera betur og alltaf viljum við meira fjármagn inn í velferðarkerfið okkar og því er afar ánægjulegt að heyra að Samfylkingin ætli ekki að láta á sér standa þar. En að halda því fram að kerfið sé fjársvelt og þjónustan fari sífellt versnandi á ekki við rök að styðjast. Fólkið sem vinnur dag og nótt í heilbrigðiskerfinu okkar á betra skilið,“ sagði Ingibjörg að lokum.


Ræða Ingibjargar í heild sinni á Alþingi:

„Virðulegi forseti. Það er ábyrgðarhluti kjörinna fulltrúa að halda sig í raunheimum og við staðreyndir. Samfylkingin hefur ekki látið staðreyndir eða gögn flækjast fyrir sér í þeirri vegferð að sannfæra íslensku þjóðina um það að íslenska heilbrigðiskerfið standi á brauðfótum, sé fjársvelt og þjónustan fari versnandi þrátt fyrir að staðreyndir og alþjóðlegur samanburður bendi til hins gagnstæða. Í tíð ríkisstjórnarinnar hafa framlög til heilbrigðismála vaxið um 32% á föstu verðlagi — 32%. Það gerir um 80 milljarða viðbót í kerfi sem vissulega þurfti á auknu fjármagni að halda. Í frumvarpi til fjárlaga er gert ráð fyrir 1 milljarði í varanlegt viðbótarfjármagn til heilbrigðisstofnana á landsbyggðinni og stefnan er að tryggja að þær stofnanir geti sinnt mikilvægri grunnþjónustu í sínu umdæmi og létt álagi af Landspítala og Sjúkrahúsinu á Akureyri. Sú viðbót kemur í kjölfarið á því að grunnrekstur allra heilsugæslustöðva var styrktur um 2 milljarða ásamt því að gerð var varanleg viðbótarfjárveiting upp á 450 milljónir til heilbrigðisstofnana til endurheimtar og endurreisnar. Þetta eru allt staðreyndir sem endurspegla áherslur ríkisstjórnarinnar um að standa vörð um heilbrigðiskerfið. Við erum á réttri leið og við höfum bætt verulega í en við vitum það líka að Róm var ekki byggð á einum degi. Vissulega má alltaf gera betur og alltaf viljum við meira fjármagn inn í velferðarkerfið okkar og því er afar ánægjulegt að heyra að Samfylkingin ætli ekki að láta á sér standa þar. En að halda því fram að kerfið sé fjársvelt og þjónustan fari sífellt versnandi á ekki við rök að styðjast. Fólkið sem vinnur dag og nótt í heilbrigðiskerfinu okkar á betra skilið.“