Category: Fréttir

,,Hæstv. forseti. Þann 24. september 2015 skilaði starfshópur um jafna stöðu barna niðurstöðum sínum. Niðurstöðurnar voru að gerðar verði breytingar á barnalögum til að jafna stöðu foreldra sem fara sameiginlega með forsjá barna sinna og ákveða að ala upp barn saman á tveimur heimilum. Niðurstöður hópsins voru að nýtt ákvæði ætti að koma inn í lögin sem heimili skipta búsetu barns á grundvelli staðfests samkomulags foreldra að uppfylltum ákveðnum skilyrðum. Auk þess eru lagðar til breytingar á ýmsum lögum varðandi opinberan stuðning, breytingar á lögum um lögheimili og breytingar á barnalögum. Ásamt því er lagt til að sveitarfélög landsins lagi þjónustu sína að breyttum þjóðfélagsháttum og taki þannig virkt tillit til jafnrar ábyrgðar og skyldna foreldra á uppeldi og umönnun barna í málum sem þau varða og falla undir valdsvið sveitarfélaga.
Nú er komið eitt og hálft ár síðan starfshópurinn skilaði niðurstöðum sínum. Einu breytingarnar sem komið hafa fram eru að með nýjum lögum um húsnæðisbætur telst barn til heimilis hjá báðum foreldrum sínum og eru það afar jákvæð skref. En enn er beðið eftir öðrum aðgerðum sem starfshópurinn lagði til. Þess vegna lagði ég á dögunum fram fyrirspurn á hv. Alþingi til hæstv. dómsmálaráðherra þar sem ég spurði hvort unnið væri að lagabreytingum á grunni skýrslu fyrrverandi hæstv. innanríkisráðherra um jafnt búsetuform barna sem búa á tveimur heimilum sem lögð var fyrir Alþingi í september 2015. Ef svo væri, hvenær yrðu frumvörpin um málin lögð fram. Ef ekki, hvenær ætlar ráðherra að hefja þá vinnu?
Ég hef fulla trú á að ráðherra svari fyrirspurn minni fljótt og vel þar sem þetta mál er eitt af áherslumálum núverandi hæstv. ríkisstjórnar.
Í stjórnarsáttmálanum segir m.a. að samfélagið eigi að styðja við ólíkar fjölskyldugerðir og hvetja til þess að foreldrar sem ekki búa saman ali börn sín upp í sátt. Þar kemur jafnframt fram að réttur barna skuli tryggður til að vera skráð í skiptri búsetu á tveimur lögheimilum og að aðstaða umgengnisforeldra á lögheimilisforeldra verði jöfnuð.”
Elsa Lára Arnardóttir í störfum þingsins 1. mars 2017.

,,Virðulegi forseti. Sterk erlend staða þjóðarbúsins og styrking krónunnar að undanförnu hafa skapað tækifæri til afnáms fjármagnshafta. Trúverðug áætlun um losun fjármagnshafta hefur skilað miklum árangri og hefur Ísland áunnið sér að nýju traust á alþjóðavettvangi.
Nú berast fregnir af því að stjórnvöld eigi í viðræðum við fulltrúa bandarískra fjárfestingarsjóða til að kanna grundvöll að samkomulagi sem myndi gera þeim kleift að flytja eignir sínar úr landi í skiptum fyrir gjaldeyri. Samtals nema eignir þessara sjóða vel yfir 100 milljarða í aflandskrónum á Íslandi.
Sjóðirnir neituðu á sínum tíma að taka þátt í gjaldeyrisútboði Seðlabanka Íslands í júní og fallast á skilyrði stjórnvalda eða skiluðu inn tilboðum í útboðið sem Seðlabankinn gat ekki samþykkt. Sjóðirnir hafa kvartað til eftirlitsstofnunar EFTA vegna aðgerða íslenskra stjórnvalda og segjast ætla að láta reyna á rétt sinn fyrir dómstólum. Í úrskurði sem barst frá ESA í nóvember var hins vegar ekkert gert með athugasemdir sjóðanna heldur sagði að aðgerðir stjórnvalda hefðu verið í samræmi við skuldbindingar Íslands gagnvart EES-samningnum.
Þeir aflandskrónueigendur sem kusu að taka ekki þátt í gjaldeyrisútboði Seðlabankans í júní þurfa að sæta því að fjármunir þeirra flytjist yfir á vaxtalausa reikninga um ófyrirséðan tíma. Ég tel afar brýnt að stjórnvöld haldi sig við þá áætlun sem gerð var um losun fjármagnshafta þar sem gengisstöðugleiki og fjármálastöðugleiki í þágu landsmanna var ávallt leiðarstefið í allri vinnu stjórnvalda. Áætlunin hefur notið trúverðugleika og gengið afar vel. Næsta skrefið í losun fjármagnshafta er enn frekari losun á almenning og fyrirtæki í landinu. Því væri það stefnubreyting ef hleypa ætti aflandskrónueigendum með eignir sínar á undan almenningi og fyrirtækjum í landinu.”
Lilja Alfreðsdóttir í störfum þingsins 1. mars 2017.

,,Virðulegi forseti. Á Alþingi starfa 63 þingmenn. Helstu verkefni okkar felast í að afgreiða þingsályktanir og lagafrumvörp. Í þá vinnu fara mörg þúsund vinnustundir á ári hverju.
Hæstv. forseti. Það hefur tekið þann þingmann sem hér stendur nokkur ár að komast að því hversu ómarkviss og óskilvirk þessi vinna er oft og tíðum. Við getum gert miklu betur. Dæmi um óskilvirkni er að hér afgreiðum við oft þingmál sem ekki hafa verið kostnaðarmetin. Þingmannamál eru t.d. sjaldnast kostnaðarmetin og hið sama gildir um breytingartillögur nefnda Alþingis. Þar af leiðir að við afgreiðum frá okkur mál sem síðan dagar jafnvel uppi í ráðuneytunum hjá framkvæmdarvaldinu þar sem menn telja sig ekki hafa fjármuni til að framkvæma þau. Dæmi um slíkt verkefni er þingsályktunartillaga sem ég lagði fram og Alþingi samþykkti á síðasta ári. Tillagan gekk út á að fela heilbrigðisráðherra að endurskoða reglur um greiðsluþátttöku ríkisins vegna tæknifrjóvgunarmeðferða fyrir árslok 2016. Velferðarnefnd afgreiddi málið á þann veg að gætt yrði að eftirtöldum atriðum: Að greiðsluþátttaka sjúkratrygginga nái til fyrstu glasafrjóvgunarmeðferðar og að greiðsluþátttaka sjúkratrygginga sé óháð því hvort pör eða einstaklingar eigi barn fyrir.
Svona afgreiddi Alþingi málið frá sér þann 8. september síðastliðinn. Nú erum við að detta inn í þriðja mánuð ársins 2017. Samkvæmt mínum heimildum hefur ekkert gerst í tæknifrjóvgunarmálinu síðan það var samþykkt í september. Það þykir mér miður þar sem ég veit að fjöldi fólks treystir á að reglunum verði breytt.
Við verðum að laga vinnubrögðin á Alþingi þannig að öll mál sem við samþykkjum hafi raunverulegt gildi og séu ekki bara orðin tóm.”‘
Silja Dögg Gunnarsdóttir 28. febrúar 2017.

„Hæstv. forseti. Nú hefur hæstv. ríkisstjórn ákveðið að setja á fót aðgerðahóp sem gera á tillögur um samræmdar aðgerðir á sviði húsnæðismála og er það vel. Eins og mörgum er kunnugt fór síðasta ríkisstjórn, undir forystu Framsóknarflokksins, í umfangsmiklar aðgerðir í húsnæðismálum og í þeirri vinnu var m.a. mikið rætt um sérstakar húsnæðisbætur og húsnæðisbætur til námsmanna á aldrinum 15–17 ára sem búa á heimavist eða á viðurkenndum námsgörðum. Í framhaldi af þeirri vinnu var þverpólitísk sátt héðan frá hv. Alþingi um það, meðal allra nefndarmanna í hv. velferðarnefnd, að frá og með síðustu áramótum væri öllum sveitarfélögum skylt að veita þennan stuðning.
Leiðbeinandi reglur voru settar um þennan stuðning en þær eru eftirfarandi: Að sveitarfélög skuli veita sérstakan húsnæðisstuðning í samræmi við nánari reglur sem sveitarstjórn setur og að sveitarfélög skuli veita foreldrum eða forsjáraðilum 15–17 ára barna sem leigja herbergi á heimavist eða námsgörðum, vegna náms fjarri lögheimili, húsnæðisstuðning. Sá stuðningur skal vera óháður tekjum og eignum foreldra eða forsjármanna og ekki yfir 75% af húsnæðiskostnaði vegna leigunnar. Auk þessa þarf að meta þunga framfærslubyrði einstaklinga sem sækja um sérstakan húsnæðisstuðning og líta til félagslegra aðstæðna. Markmið þessara laga, um almennan húsnæðisstuðning, og þessara reglna, sem ég vitna hér í, voru að enginn kæmi verr út úr nýja kerfinu en því gamla.
Hins vegar er það svo að við, mörg hver, hv. þingmenn, höfum fengið upplýsingar um að fjöldi einstaklinga fær ekki þennan sérstaka húsnæðisstuðning. Ég hef nú þegar kallað eftir fundi í hv. velferðarnefnd Alþingis til að ræða þessi mál og óskað eftir því að aðilar Sambands íslenskra sveitarfélaga, Reykjavíkurborgar og velferðarráðuneytis mæti á fund nefndarinnar.
Ég skora jafnframt á hæstv. félagsmálaráðherra að beita sér fyrir þessum málum í þeim aðgerðum sem unnið er að í húsnæðismálum þessa dagana. Það er einstaklega mikilvægt að kanna hvort eina leiðin til að þessi sérstaki húsnæðisstuðningur virki eins og hann á að gera sé jafnvel að lögfesta hann. Til þessa verkefnis voru 800 milljónir skildar eftir hjá sveitarfélögunum svo að þau gætu sinnt því.“
Elsa Lára Arnardóttir í störfum þingsins 28. febrúar 2017.

,,Hæstv. forseti. Ég ætla að ræða dagskrána þessa vikuna. Það hefur vakið athygli mína á jákvæðan hátt að á dagskrá hvers þingfundar eru sérstakar umræður. Það er vel, virðulegur forseti, vegna þess að það er tækifæri til að dýpka umfjöllun um mörg mikilvæg málefni sem dagskráin þessa vikuna hefur sannarlega borið vitni um. Á hinn bóginn sakna ég þess verulega að á dagskrá séu stefnumótandi mál frá hæstv. ríkisstjórn. Það er kannski hin hliðin sem er reyndin, eins og margir hafa bent á, að stjórnarsáttmáli hæstv. ríkisstjórnar er býsna opinn þegar kemur að stefnumarkmiðum og fyrirætlunum. Í stjórnarsáttmálanum er til að mynda talað um að efla starf á sviði forvarna og lýðheilsu. Ríkisstjórn sem setur heilbrigðiskerfið í forgang mætti vera mun nákvæmari í sáttmála þegar kemur að þeim þætti. Fjölmargar rannsóknir staðfesta að skipulagt íþrótta- og æskulýðsstarf dregur mjög úr líkum á hvers konar frávikshegðun og ungmenni sem ekki taka þátt í skipulögðu íþróttastarfi eru mun líklegri t.d. til að nota vímuefni en þau sem eru virkir þátttakendur í slíku starfi. Ég mun örugglega ekki ítreka það nægilega oft að við eigum að beina sjónum okkar að þessum þætti í auknum mæli í forvarnaskyni og beinar aðgerðir og stuðningur stjórnvalda á þessu sviði stuðla að heilsuábata inn í framtíðina og minna álagi á heilbrigðiskerfið og dregur úr tíðni alvarlegra lífsstílssjúkdóma.
Ég ætla hins vegar að enda á jákvæðum nótum, virðulegi forseti, og hrósa hæstv. ríkisstjórn og sér í lagi hæstv. ráðherra ferðamála fyrir stofnun skrifstofu í ráðuneytinu með sérstakri áherslu á þá ört vaxandi atvinnugrein sem ferðaþjónustan er.”
Willum Þór Þórsson í störfum þingsins 24. febrúar 2017. 

,,Hæstv. forseti. Í gær fóru hér fram mjög áhugaverðar sérstakar umræður um skýrslur, aflandseignir og skuldaleiðréttingu. Á síðasta kjörtímabili ræddu mjög margir hv. þingmenn gjarnan undir þessum lið, störf þingsins, um að dagskrárliðnum sérstakar umræður mætti gefa meiri gaum í dagskrá þar sem verið væri að kryfja tiltekin mál til mergjar.
Oft beindu ræðumenn orðum sínum til virðulegs forseta um að ræðutíminn væri helst til knappur og vildu fá lengri ræðutíma, eins og hv. þm. Steinunn Þóra Árnadóttir kom inn á í umræðu um þetta mál undir liðnum störf þingsins.
Ég fékk tækifæri í gær til að taka þátt í umræðu um skýrsluskil um eignir Íslendinga á aflandssvæðum og hefði gjarnan viljað taka þátt í umræðunni um skýrslu um niðurfærslu verðtryggðra fasteignalána. Það kom mér verulega á óvart að engir fulltrúar tveggja stjórnarflokka, Bjartrar framtíðar og Viðreisnar, sáu sér fært að taka þátt í umræðunni um þessa aðgerð síðustu hæstv. ríkisstjórnar.
En ég ætla að nota tækifærið hér og taka undir með þeim hv. þingmönnum sem tóku þátt í umræðunni í gær og töluðu fyrir þessari framkvæmd og útlistuðu hversu vel hún heppnaðist og hvers vegna. Aðgerðin var nauðsynleg framkvæmd og útfærsla hennar var vel ígrunduð, úthugsuð og vönduð. Mér fannst umræðan draga það fram. Slík framkvæmd er auðvitað vandasöm og aldrei hægt að draga þannig línu í sandinn að hún verði gallalaus. En það er ekki hægt að deila um þá staðreynd að skuldir heimila hafa lækkað og staða þessarar mikilvægu efnahagseiningar hefur batnað verulega. Ef við metum árangur af þessari aðgerð út frá settum markmiðum er ekki hægt að segja annað en að hún hafi sannarlega verið vel heppnuð og farsæl aðgerð.”
Willum Þór Þórsson í störfum þingsins 22. febrúar 2017.

„Virðulegi forseti. Að undanförnu hafa borist fréttir af því að verið sé að bjóða allt að því 95% lán til kaupa á fasteignum. Ég vil fá að koma hér og lýsa yfir áhyggjum af þeirri þróun. Það kom fram í máli hagfræðings ASÍ í gær að í þeim lánum felst umtalsverð áhætta. Það þarf mjög lítið til að kaupandi lendi í vandræðum. Það hefur oft verið þannig og það verið rökstutt að erfitt sé fyrir ungt fólk að kaupa sér húsnæði. Tölur sýna hins vegar að í dag eru nýir kaupendur 20–25%, um fjórðungur til fimmtungur, af þeim kaupsamningum sem verið er að gera. Vandinn sem við erum að fást við snýr ekki að eftirspurn, hún er næg, heldur að framboði á húsnæði. Ég vil því minna þá sem hafa í hyggju að bjóða upp á þess háttar lánveitingar að þann 20. október sl. samþykkti Alþingi ný lög um fasteignalán. Þau taka gildi 1. apríl 2017. Þar er m.a. fjallað um slíkar lánveitingar þannig að það er ekki aðeins verið að eyrnamerkja þær sem eru með veði í fasteign heldur líka lán sem eru veitt í þeim tilgangi að kaupa eða viðhalda eignarrétti á fasteign. Þar er Fjármálaeftirlitinu, að fenginni tillögu frá fjármálastöðugleikaráðinu, sem ég vona svo sannarlega að Fjármálaeftirlitið hafi fengið, ætlað að setja reglur um hámark veðsetningarhlutfalls, sem getur verið 60–90%, og líka reglur um takmörkun í hlutfalli við tekjur neytanda, þess sem tekur lánið, annars vegar varðandi heildarfjárhæð og hins vegar greiðslubyrðina. Þessi ákvæði eru nokkuð sem Seðlabankinn hafði kallað eftir sem hluta af þeim þjóðhagsvarúðartækjum sem þyrftu að vera til að tryggja hér efnahagslegan stöðugleika.
Það er ekki verið að veita lán af einskærri góðmennsku, við verðum að hafa það í huga, og það hefur svo sannarlega sýnt sig að lán er ekki sama og lukka.“
Eygló Harðardóttir í störfum þingsins 7. febrúar 2017: