Categories
Fréttir Greinar

Eigum afganginn

Deila grein

08/05/2025

Eigum afganginn

Það eru góðar frétt­ir fyr­ir borg­ar­búa að á síðasta ári hafi tek­ist að snúa við halla­rekstri borg­ar­inn­ar. Við í Fram­sókn erum ánægð með að áhersl­ur okk­ar um ráðdeild í rekstri hafi skilað þess­um ár­angri.

Árs­reikn­ing­ur árs­ins 2024, sem birt­ur var í borg­ar­stjórn á þriðju­dag, sýn­ir að með kröft­ugu aðhaldi og út­sjón­ar­semi í rekstri tókst að snúa um 5 millj­arða halla frá ár­inu 2023 í tæp­lega 5 millj­arða af­gang á A-hluta. Sam­stæðan, þar sem fyr­ir­tæki borg­ar­inn­ar eru meðtal­in, skil­ar 10,7 millj­örðum í af­gang og er það 14,2 millj­örðum betri niðurstaða en árið áður. Skuldaviðmið lækk­ar og veltu­fé frá rekstri eykst.

Þegar kjör­tíma­bilið hófst var halli borg­ar­sjóðs 16,3 millj­arðar. Það hef­ur því verið stór áskor­un þessa kjör­tíma­bils að hagræða í rekstr­in­um en um leið að bæta og efla mik­il­væga þjón­ustu við borg­ar­búa. Við í Fram­sókn lít­um svo á að for­senda þess að geta bætt þjón­ustu við íbúa sé að reka borg­ina með ábyrg­um hætti.

Við tók­um í taum­ana

Í valdatíð Sam­fylk­ing­ar, VG, Pírata og Viðreisn­ar á síðasta kjör­tíma­bili fjölgaði stöðugild­um hjá borg­inni mjög mikið. Það hef­ur eðli máls sam­kvæmt af­drifa­rík áhrif á rekst­ur borg­ar­inn­ar enda er stærst­ur hluti út­gjalda borg­ar­inn­ar laun til starfs­manna. Þessi vöxt­ur í fjölda stöðugilda var stöðvaður á síðasta ári með beit­ingu ráðning­ar­reglna og betri yf­ir­sýn yfir mönn­un. Í fyrra bætt­ist aðeins við 31 stöðugildi á þess­um stærsta vinnustað lands­ins þar sem fyr­ir eru um 8.600 stöðugildi.

Fyr­ir síðustu kosn­ing­ar lofuðum við í Fram­sókn borg­ar­bú­um að við mynd­um taka í horn­in á ósjálf­bær­um rekstri borg­ar­inn­ar. Það er gott að hafa getað staðið við lof­orðið og leyft töl­un­um að tala sínu máli. Á sama tíma og við höf­um verið í því að hagræða höf­um við for­gangsraðað fjár­fest­ing­um í þágu leik- og grunn­skóla­mála og innviðum fyr­ir hús­næðis­upp­bygg­ingu.

Nú er ár til kosn­inga og tek­inn er við nýr meiri­hluti Sam­fylk­ing­ar og Sósí­al­ista, Pírata, VG og Flokks fólks­ins. Þessi meiri­hluti er skipaður flokk­um sem fá fleiri út­gjalda­hug­mynd­ir en hug­mynd­ir að hagræðingu. Ég hef því mikl­ar áhyggj­ur af því hvað verður um af­gang­inn frá síðasta ári.

Eyðum ekki um efni fram

Það verður að halda áfram á sömu braut. Ekk­ert stjórn­kerfi er meitlað í stein og við verðum ávallt að vera til­bú­in að gera breyt­ing­ar. Við í Fram­sókn vild­um gera nokkuð rót­tæk­ar skipu­lags­breyt­ing­ar sem leitt hefðu til bæði bættr­ar þjón­ustu og hag­kvæm­ari rekstr­ar. Nú­ver­andi borg­ar­stjóri Sam­fylk­ing­ar­inn­ar lagðist gegn þeim hug­mynd­um og því náði málið ekki lengra inn­an síðasta meiri­hluta.

Það var rétt af Fram­sókn að sprengja meiri­hlut­ann og freista þess að mynda nýtt sam­starf með flokk­um sem voru til­bún­ir til að taka nauðsyn­leg­ar ákv­arðanir í rekstr­ar­mál­um, skipu­lags- og hús­næðismál­um og horfa til lengri framtíðar í borg­ar­mál­um. Við í Fram­sókn höf­um efnt lof­orð okk­ar til borg­ar­búa um breyt­ing­ar í fjár­mál­um borg­ar­inn­ar en verk­efn­inu er ekki lokið. Trúnaður okk­ar við kjós­end­ur skipt­ir öllu máli og við erum til­bú­in að leggja allt und­ir til þess að efna orð okk­ar gagn­vart þeim.

Enn eru mik­il­væg verk­efni sem verður að leysa og það ger­um við ekki án fjár­hags­legs svig­rúms. Það þarf að fjár­festa í skóla­kerf­inu svo börn­in okk­ar fái betri mennt­un og kenn­ar­ar búi við betri starfsaðstæður til að sinna starfi sínu.

Við þurf­um að eiga fyr­ir fjár­fest­ing­um í innviðum fyr­ir ný íbúðahverfi og brýnt er að létta und­ir með heim­il­um og fyr­ir­tækj­um með því að lækka fast­eigna­gjöld. Við þurf­um að halda áfram að bæta rekst­ur­inn til þess að geta búið þannig um sam­fé­lag eldra fólks að það lifi ham­ingju­sömu og heil­brigðu lífi og til að geta stutt við fé­lags­starf sem dreg­ur úr ein­mana­leika.

Það er skylda okk­ar að mæta bet­ur vænt­ing­um fólks um borg þar sem ein­falt og gott er að búa. Við í Fram­sókn höf­um sýnt að við kunn­um að taka á mál­um, snúa tapi í hagnað, án þess að skerða mik­il­væga þjón­ustu. Nú þjón­um við borg­ar­bú­um úr stöðu stjórn­ar­and­stöðu og hlökk­um til næstu kosn­inga.

Einar Þorsteinsson, odd­viti Fram­sókn­ar­manna í borg­ar­stjórn.

Greinin birtist fyrst í Morgunblaðinu 8. maí 2025.

Categories
Fréttir

„Þetta snýst um unga fólkið okkar og hvort það eigi rétt á þjónustu sem virkar“

Deila grein

07/05/2025

„Þetta snýst um unga fólkið okkar og hvort það eigi rétt á þjónustu sem virkar“

Ingibjörg Isaksen, alþingismaður og formaður þingflokks Framsóknar, kynnti í störfum þingsins að hún muni leggja fram þingsályktunartillögu sem hefur að markmið að tryggja áframhaldandi stuðning við geðendurhæfingu ungmenna með fjölþættan vanda. Tilefnið er að starfsemi Janusar endurhæfingar, sem þjónustað hefur ungt fólk með alvarlegan geðrænan og félagslegan vanda í yfir 25 ár, stendur frammi fyrir lokun án þess að sambærilegt úrræði komi í staðinn.

Loforð stjórnvalda

Ingibjörg vakti athygli á því að stjórnvöld hafi ítrekað lýst yfir vilja sínum til að efla geðheilbrigðisþjónustu, sérstaklega fyrir ungt fólk. Hún benti á að í stjórnarsáttmála ríkisstjórnarinnar sé lögð sérstök áhersla á þessi mál, auk þess sem fjölbreytt rekstrarform eigi að fá að njóta sín.

„Við þekkjum öll setningarnar; geðheilbrigðismál í forgang, sérstök áhersla á þjónustu við ungt fólk, fjölbreytt rekstrarform á að fá að njóta sín,“ sagði Ingibjörg. „En orð duga skammt ef ábyrgð fylgir ekki.“

Hvers vegna að loka Janusi endurhæfingu?

Í ræðu sinni gagnrýndi hún þá ákvörðun að loka Janusi endurhæfingu án útskýringa og án þess að kynna valkost í staðinn. „Það sem hefur virkað er nú lagt niður og engin sambærileg lausn er tilbúin í staðinn,“ sagði hún og bætti við að fyrir marga skjólstæðinga hafi þetta ekki verið valkostur, heldur líflína. „Þjónustan hefur skipt sköpum og fyrir marga því verið beinlínis lífsspursmál.“

Tillagan sem Ingibjörg leggur fram felur í sér bráðabirgðasamning, samráð við fagfólk og notendur og vinnu að framtíðarskipulagi. Að hennar mati er þetta nauðsynleg brú milli þess sem hefur virkað og framtíðarsýnar í geðheilbrigðisþjónustu fyrir ungt fólk.

Ingibjörg kallaði eftir ábyrgð frá þingmönnum meirihlutans og hvatti til þess að orð í stjórnarsáttmála verði látin fylgja með raunverulegum aðgerðum. Hún lagði áherslu á að þetta mál snúist ekki um hana sjálfa né um Janus endurhæfingu sem stofnun, heldur um rétt ungs fólks til árangursríkrar þjónustu:

„Þetta snýst ekki um mig og þetta snýst ekki um Janus endurhæfingu, þetta snýst um unga fólkið okkar og hvort það eigi rétt á að fá þjónustu sem virkar eða ekki.“

Categories
Fréttir Greinar

Líflínan

Deila grein

07/05/2025

Líflínan

Í þessari viku legg ég fram þingsályktunartillögu sem snýr að því að tryggja áframhaldandi starfsemi Janusar endurhæfingar eða tryggja sambærilega geðendurhæfingu fyrir ungmenni með fjölþættan vanda.

Markmið tillögunnar er skýrt: Að tryggja að einn viðkvæmasti hópur samfélagsins — ungt jaðarsett fólk með fjölþætt geðræn vandamál og félagslegan vanda — fái áfram þá þjónustu sem reynst hefur vel, meðan unnið er að heildstæðri framtíðarsýn um fyrirkomulag þjónustu við þennan viðkvæma hóp.

Janus endurhæfing hefur starfað í rúm 26 ár og veitt samþætta, einstaklingsmiðaða þjónustu sem sameinar heilbrigðis-, mennta- og velferðarsvið í þágu einstaklingsins. Þeir sem þekkja starfsemina best — fagfólk, notendur og aðstandendur — hafa lýst þeirri miklu óvissu og ógn sem steðjar að nú þegar ekki liggja fyrir neinar skýrar tillögur eða hugmyndir um hvað taki við. Yfir 3.000 manns hafa lýst yfir stuðningi við áframhaldandi starfsemi, sem og fjölmörg fagfélög og sérfræðingar. Leitun er að þeim sem geta útskýrt hvers vegna leggja eigi starfsemina niður.

Að standa við gefin loforð

Ríkisstjórnin hefur ítrekað lagt áherslu á að efla geðheilbrigðisþjónustu og tryggja jafnt aðgengi að úrræðum — sérstaklega fyrir ungt fólk í viðkvæmri stöðu. Þessi þingsályktun er í fullu samræmi við þær áherslur og býður upp á raunhæfar aðgerðir sem hægt er að hrinda í framkvæmd án tafar: bráðabirgðasamning við Janus endurhæfingu, virkt samráð við fag- og notendahópa, og að unnið sé markvisst að heildstæðri framtíðarsýn.

Það er ósk mín að tillagan verði grunnur fyrir ríkisstjórnina til að sýna pólitískan vilja, hugrekki og ábyrgð. Það verður því áhugavert að sjá hversu margir þingmenn stjórnarflokkanna standa með tillögunni — en þegar þessi grein er rituð hef ég fengið fjölmarga tölvupósta með staðfestingu um stuðning þingmanna stjórnarandstöðuflokka. Á sama tíma hafa engin viðbrögð borist frá stjórnarþingmönnum. Ekki einum.

Þetta mikilvæga málefni á ekki að snúast um pólitík eða hvort við styðjum einkarekstur í heilbrigðiskerfinu eður ei. Þetta snýst um viðkvæma einstaklinga sem þurfa á þjónustu á borð við Janus endurhæfingu að halda. Þetta er líflínan þeirra!

Við getum valið að grípa inn í

Aðgerðarleysi í þessu máli er aðgerð í sjálfu sér — og slík aðgerð bitnar á fólki sem getur engan veginn brugðist við. Með þessari tillögu vil ég leggja mitt af mörkum til að skapa brú yfir það óhuggulega bil sem nú blasir við og hefja vinnu að nýrri lausn sem nýtur trausts notenda, fagfólks og samfélagsins alls.

Ungt fólk með fjölþættan vanda á ekki að falla á milli kerfa. Það er okkar að grípa það og útvega þjónustuúrræði við hæfi.

Ingibjörg Isaksen, þingflokksformaður Framsóknarflokksins

Greinin birtist fyrst á visir.is 7. maí 2025.

Categories
Fréttir

„Hvar standið þið?“ spyr Halla Hrund – Skörp gagnrýni að stjórnvöldum vegna þöggunar um Gaza

Deila grein

06/05/2025

„Hvar standið þið?“ spyr Halla Hrund – Skörp gagnrýni að stjórnvöldum vegna þöggunar um Gaza

Í kraftmikilli ræðu á Alþingi í dag vakti Halla Hrund Logadóttir, alþingismaður, athygli á því hvernig alþjóðasamfélag – og íslensk stjórnvöld sérstaklega – hafi brugðist þegar kemur að hörmungunum sem nú eiga sér stað í Gaza.

Þögn um átökin í Gaza

Í ræðu sinni minnti Halla Hrund á grimmdarverk fortíðar og lýsti reynslu sinni sem nemandi við háskóla, þegar hún skrifaði ritgerð um þjóðarmorðin í Rúanda:

„Ég man svo vel eftir ritgerð sem ég skrifaði í háskólanum um þjóðarmorðin í Rúanda. Þegar ég fór yfir söguna þá greyptist hún fast í huga mér. Þarna féllu þúsundir Tútsa fyrir framan augu heimsins og enginn svaraði kallinu.“

Halla Hrund benti á að heimurinn hefði að lokum sagt „aldrei aftur“, en að nú væri samskonar hryllingur að eiga sér stað á Gaza – án þess að stjórnvöld víða um heim bregðist við.

„Í dag er þó slíkt hið sama að raungerast á Gaza og aftur horfir heimurinn þögull á hryllingsmynd í beinni.“

Þögnin eftir kosningar

Halla Hrund gagnrýndi harðlega aðgerðarleysi íslenskra stjórnmála eftir kosningar, sérstaklega þegar horft væri til orða leiðtogaefna fyrir kosningar:

„Það er ekki boðlegt að leiðtogaefni keppist við að stíga fram sem friðardúfur í aðdraganda kosninga og þegi svo þunnu hljóði úr valdastóli í kjölfarið.“

Hún benti á að loforð um norrænt samstarf og að beita rödd Íslands fyrir friði hefðu litlu skilað. Sömuleiðis vakti hún athygli á því hvernig stjórnmálamenn forðuðust þátttöku í mikilvægustu friðarviðburðum Evrópu, eins og minningarathöfn í Auschwitz.

„Afboði sig jafnvel á stærsta friðarviðburð Evrópu í Auschwitz […] eða tjái sig ekki með skýrum hætti fyrr en allt í einu um Eurovision þegar þátttaka þjóða í keppninni er löngu staðfest.“

Orð fylgi ábyrgð

Ræðu sinni lauk Halla Hrund með ákalli til ráðamanna um að sýna ábyrgð og ganga heiðarlega til verka í samræmi við orð og loforð:

„Kæru ráðamenn þjóðar vorrar. Verið sannar í orðum ykkar og gjörðum. Þið eruð fyrirmyndir, ekki síst fyrir unga fólkið, um hvað loforð og yfirlýsingar og aðgerðir þýða í raun. Þeim fylgir ábyrgð og það þarf að sýna þá ábyrgð í verki.“

Og hún endaði með hnífskarpri spurningu:

„Hvar standið þið og þjóðin öll þegar nemendur framtíðarinnar rýna í söguna?“

Categories
Fréttir

Ríkisstyrkur til íþrótta er nauðsynlegur – „Þetta er jafnréttis- og sanngirnismál“

Deila grein

06/05/2025

Ríkisstyrkur til íþrótta er nauðsynlegur – „Þetta er jafnréttis- og sanngirnismál“

Stefán Vagn Stefánsson, alþingismaður, hvetur ríkið til að axla aukna ábyrgð á stuðningi við íþróttastarf, sérstaklega á landsbyggðinni.

Mikill kostnaður fellur á fjölskyldur

Í ræðu á Alþingi í dag beindi Stefán Vagn athygli sinni að mikilvægi íþrótta fyrir börn og samfélagið, og þeirri fjárhagslegu byrði sem fellur á fjölskyldur – einkum á landsbyggðinni.

„Það verkefni sem við stöndum frammi fyrir í dag er kostnaðurinn við að halda úti slíku starfi, sérstaklega á landsbyggðinni, þar sem ferðakostnaður félaganna er oft mikill, sem endar oftar en ekki hjá iðkendum og fjölskyldum þeirra,“ sagði Stefán Vagn og lagði áherslu á að kostnaðurinn geti orðið umtalsverður fyrir venjulegar fjölskyldur, sérstaklega þegar um fleiri en eitt barn er að ræða.

Opinber ábyrgð og jöfn tækifæri

Íslensk löggjöf og stefna í málefnum barna og íþrótta leggur áherslu á jöfn tækifæri til þátttöku óháð búsetu eða efnahag. Þrátt fyrir það segir Stefán Vagn að ríkið hafi brugðist hlutverki sínu þegar kemur að stuðningi við starfsemi íþróttafélaga á landsbyggðinni.

„Stuðningurinn við félögin kemur að mestu frá nærsamfélaginu og sveitarfélögunum. Þarna þarf ríkið að stíga sterkar inn,“ bætti hann við.

Lýðheilsa og samfélagslegur ávinningur

Stefán Vagn vísaði til jákvæðra áhrifa íþrótta á börn og samfélagið í heild: „Jákvæð áhrif íþrótta eru óumdeild hvað varðar lýðheilsu, félagslega sem og samfélagslega.“ Hann benti á að aukinn stuðningur við íþróttastarf muni skila sér margfalt til baka með sterkari einstaklingum, bættri heilsu og samheldnari samfélögum.

Áhrifum kostnaðarins gerði hann sérstaklega góð skil: „Foreldrar eru á sitthvorum enda landsins á sama tíma að fylgja barninu sínu eftir. Ekki þarf að útskýra fyrir þingmönnum hvað ein slík helgi kostar; akstur, möguleg gisting og fæði.“

Ríkið þarf að stíga inn – þetta snýst um réttlæti

Í niðurlagi sinnar ræðu lagði Stefán Vagn áherslu á að nú væri tímabært að ríkið létti undir með íþróttafélögum og þar með fjölskyldum og börnum þeirra.

„Við þurfum að gera betur í stuðningi við íþróttastarf; fjármagn sem við munum fá margfalt til baka,“ sagði hann og ítrekaði: „Þetta er jafnréttis- og sanngirnismál, virðulegur forseti.“

Categories
Fréttir

„Við þurfum raunhæfa byggðastefnu“

Deila grein

06/05/2025

„Við þurfum raunhæfa byggðastefnu“

Jónína Brynjólfsdóttir, varaþingmaður, flutti í dag jómfrúarræðu sína á Alþingi og kallaði hún eftir skýrri og markvissri byggðastefnu sem stuðli að fjölgun opinberra starfa á landsbyggðinni og eflingu samfélaga utan höfuðborgarsvæðisins.

Skortur á markvissri stefnu

Jónína vakti athygli á því að íbúafjölgun á landsbyggðinni haldi ekki í við fjölgun íbúa á höfuðborgarsvæðinu og benti á að áratugalangar tilraunir til að skapa raunhæfa byggðastefnu hafi mistekist.

„Hingað til hefur stefnumörkunin einkennst af tilviljanakenndum ákvörðunum, teknum á ólíkum tímum og án samhæfingar,“ sagði hún og bætti við að afleiðingin sé sú að bæði fólk og opinber stjórnsýsla sé í sífellu beint inn á sama svæði.

Byggðirnar bjóða upp á tækifæri

Þrátt fyrir skort á opinberri stefnu, benti hún á að landsbyggðirnar bjóði upp á fjölmörg tækifæri, betri lífsgæði og bætt þjónustustig, meðal annars vegna aukinnar ferðaþjónustu.

„Á landsbyggðunum er nóg pláss fyrir alla, húsnæði á sanngjörnu verði, nægt framboð af lóðum, pláss á leikskólum […]. Við búum nær náttúrunni, höfum meiri fjármuni til ráðstöfunar og meiri tíma til að lifa lífinu án þess að sitja föst í umferð.“

Hún lagði einnig áherslu á að þar eigi sér stað mikil verðmætasköpun – í sjávarútvegi, orkuvinnslu, stóriðju, landbúnaði og þjónustu – en að opinber störf hafi sífellt fækkað.

Skýr aðgerðaráætlun nauðsynleg

Jónína beindi spjótum sínum að ríkisstjórninni og krafðist breytinga.

„Ég hvet ríkisstjórnina til að breyta stefnu sinni og stuðla að fjölgun opinberra starfa á landsbyggðunum,“ sagði hún og bætti við að leggja verði fram „byggðastefnu með skýrri aðgerðaáætlun sem styrkir landsbyggðirnar í stað þess að leggja auknar álögur á atvinnuvegina sem halda samfélögunum gangandi.“

„Eins konar nýlendustefna“ gagnrýnd

Í ræðu sinni vék hún að þeirri hugmynd að íbúar landsbyggðanna væru ekki treystandi til að stjórna eigin málum. Hún sagði slíka afstöðu jafngilda nýlendustefnu og mótmælti harðlega.

„Ég vil sérstaklega mótmæla þeirri eins konar nýlendustefnu að treysta ekki íbúum landsbyggðanna til að reka og stýra þeim opinberu fyrirtækjum sem nánast eingöngu hafa starfsemi sína þar.“

Tími til að stíga skrefið

Jónína lauk ræðu sinni með áskorun til ríkisstjórnarinnar um að gera betur og horfa til raunhæfra lausna.

„Við þurfum byggðastefnu sem beinir fólki til landsbyggðanna, ekki frá þeim.“

Categories
Fréttir Greinar

Betri nýting á tíma og fjár­munum Reykja­víkur­borgar 3/3

Deila grein

06/05/2025

Betri nýting á tíma og fjár­munum Reykja­víkur­borgar 3/3

Ábyrgur og sjálfbær rekstur Reykjavíkurborgar er grundvöllur þess að hægt sé að þjónusta borgarbúa með þeim hætti sem þeir eiga skilið. Borgarfulltrúar Framsóknar hafa beitt sér fyrir aukinni hagræðingu og umbótum í rekstri borgarinnar, forgangsröðun verkefna og betri þjónustu í þágu borgarbúa. Á þeim tíma sem við í Framsókn stýrðum borginni náðist, með samstilltum og skýrum aðgerðum, að snúa rekstri A-hluta borgarsjóðs úr 15,6 milljarða halla í 4,7 milljarða afgang árið 2024.

Það er mikið fagnaðarefni að sjá árangur í rekstri borgarinnar en ljóst er að meira þarf að koma til svo hægt sé mæta auknum útgjöldum og greiða niður skuldir borgarinnar. Áætlaðar skuldir og skuldbindingar samstæðu borgarinnar árið 2025 nema um 558 milljarða króna. Það er upphæð sem flestir myndu telja óásættanlega háa. Áætlanir gera ráð fyrir að skuldahlutfall borgarinnar fari lækkandi og brýnt er að það gangi eftir.

Ég hef því tekið saman 27 tillögur, stórar sem smáar, sem miða að betri nýtingu tíma og fjármuna í rekstri Reykjavíkurborgar. Tillögunum er skipt í 3 þemu; samvinnu og skipulag, aukið aðhald og forgangsröðun verkefna og að lokum umbætur í þjónustu. Þær snúa meðal annars að skipulagsbreytingum, endurskoðun á verkefnum, auknu samstarfi milli eininga, fækkun stöðugilda, frestun og fækkun verkefna, hagkvæmari innkaupum og útvistun verkefna, bættu skipulagi og eftirliti með framkvæmdum og viðhaldi, auknu aðhaldi í rekstri og skilvirkari verkferlum. Tillögunum var skilað inn á samráðsvef borgarinnar 30. apríl s.l.

Hér birtist þriðji og síðastihluti tillögupakkans sem snýr að umbótum í þjónustu Reykjavíkurborgar. Tillögunum er ekki raðað eftir mikilvægi, enda er markmiðið að skoða allar leiðir sem geta leitt til hagræðingar í rekstri borgarinnar – í því samhengi skiptir máli að velta hverjum steini við.

ÞEMA 3: UMBÆTUR Í ÞJÓNUSTU

Tillaga 21 – Endurnýta og deila efni í leik- og grunnskólum og frístundastarfi

Mikill tími starfsfólks fer í það að búa til efni til kennslu og frístundaiðkunar. Með því að búa til gagnagrunn í skýinu fyrir efni frá öllum skólum og frístundamiðstöðvum borgarinnar er hægt að nýta efnið þvert á borgina og draga úr undirbúningstíma sem fer í það að búa til efni til kennslu og frístundaiðkunnar. Með þessu skapast einnig tækifæri til að nýta betur góðar hugmyndir í skóla og frístundastarfi og þar með auka gæði skóla- og frístundastarfs.

Tillaga 22 – Stafvæða og einfalda ferla

Með því að einfalda og stafvæða fleiri umsóknar- og þjónustuferla innan borgarkerfisins má fækka handtökum starfsfólks, bæta þjónustu og auka skilvirkni. Sem og að auka hraða og gagnsæi í afgreiðslu umsókna, draga úr pappírsnotkun og einfalda innri verkferla, minnka álag og bæta nýtingu á tíma starfsfólks og þjónustuupplifun íbúa.

Tillaga 23 – Setja aukinn kraft í innleiðingu á velferðartækni

Setja aukinn kraft í innleiðingu á velferðartækni, þ.e. tækni sem er notuð til þess að viðhalda eða auka öryggi, virkni eða sjálfstæði fólks í daglegu lífi. Með markvissri innleiðingu má auka skilvirkni, eftirlit og gæði þjónustu, stuðla að betri nýtingu á tíma starfsfólks og fjölga þeim sem fá þjónustu velferðarsviðs.

Tillaga 24 – Sveigjanleg mönnun í leikskólum

Ráða starfsfólk sem er ekki bundið einum leikskóla heldur starfar þvert á skólahverfi og róterar eftir mönnunarþörf hverju sinni. Með því má hugsanlega spara tíma starfsfólks á afleysingarstofu, auka sveigjanleika, draga úr tímabundnum lokunum vegna manneklu og bæta fyrirsjáanleika í rekstri leikskóla.

Tillaga 25 – Hlutirnir hugsaðir til enda – uppbygging og endurbætur

Við uppbyggingu og endurbætur á húsnæði verði hlutirnir hugsaðir til enda frá upphafi t.a.m. þegar kemur að algildri hönnun, lýsingu, loftræstingu og hljóðvist. Með því sparast að tvítaka þurfi vinnu og þannig er dregið úr kostnaði. Áður en útboð á sér stað fylgi greining frá aðgengisfulltrúa borgarinnar til að tryggja að horft sé til aðgengis áður en verkið hefst.

Tillaga 26 – Markviss innleiðing gervigreindar

Innleiða gervigreindarlausnir í starfsemi Reykjavíkurborgar með það að markmiði að auka skilvirkni, bæta þjónustuupplifun og styðja við hraðari og nákvæmari gagnavinnslu og greiningar. Með slíkri innleiðingu má einnig draga úr álagi á starfsfólk og skapa ný tækifæri til nýsköpunar í opinberri þjónustu.

Tillaga 27 – Nýta mannauð borgarinnar betur

Nýta menntun og reynslu starfsfólks betur í starfi borgarinnar í stað þess að ráða inn nýtt starfsfólk eða kaupa aðkeypta þjónustu til að sinna einstökum verkefnum. Aðstoða starfsfólk við að fá viðurkennt nám erlendis frá.

Hluti 1/3 má lesa hér

Hluti 2/3 má lesa hér

Magnea Gná Jóhannsdóttir, borgarfulltrúi Framsóknarflokksins

Greinin birtist fyrst á visir.is 6. maí 2025.

Categories
Fréttir

„Landsbyggðin undanskilin“

Deila grein

06/05/2025

„Landsbyggðin undanskilin“

Sigurður Ingi Jóhannsson, formaður Framsóknar, gagnrýndi harðlega forsætisráðherra í ræðu á Alþingi og lýsti yfir miklum áhyggjum af nýlegri skipan í stjórnir ríkisfyrirtækja. Hann velti því upp hvort ríkisstjórnin væri að víkja frá eigin stefnu um gegnsæi og fagmennsku í stjórnarkjörum.

„Ég verð að viðurkenna að eftir síðustu samskipti hér í óundirbúnum fyrirspurnum er ég enn meira hugsi yfir svörum forsætisráðherra heldur en ég var fyrir,“ sagði Sigurður Ingi og vísaði til þeirra breytinga sem ný ríkisstjórn hefur gert á verklagi við stjórnarskipanir.

Sigurður Ingi rifjaði upp að fyrri ríkisstjórn hefði sett fram „ágætisplan“ um að opna fyrir umsóknir og tryggja að hæfustu einstaklingarnir kæmust að. „Ekki þannig að skilja að það hafi ekki setið hæft fólk í stjórnum ríkisfyrirtækja hingað til,“ bætti hann við. „En engu að síður hefur þetta verklag nú vikið fyrir kerfi sem einkennist af einsleitni og takmörkuðum samfélagslegum þverskurði.“

Sérstaklega gagnrýndi hann að fulltrúar af landsbyggðinni væru nær alfarið undanskildir í nýrri skipan. „Það var næstum því forskrift,“ sagði hann. „Þó að ríkisfyrirtækin mörg hver starfi fyrst og fremst úti á landsbyggðinni […] þá virtist meginlínan vera að velja einsleita menn.“

Þá lýsti hann furðu á því að ráðherra hefði skipað eingöngu flokksmenn í stjórn Húsnæðis- og mannvirkjastofnunar. „Það var ekki gert í síðustu stjórn HMS,“ sagði hann. „Þar var tekið tillit til ólíkra sjónarmiða ólíkra flokka.“

Að lokum beindi Sigurður Ingi spurningu að forsætisráðherra:
„Var þetta planið, að gera eitt í dag og annað á morgun og undanskilja algerlega landsbyggðina?“

Ræða Sigurðar Inga í heild sinni á Alþingi:

Categories
Fréttir Greinar

Samvinnuhreyfingin á alþjóðavísu

Deila grein

05/05/2025

Samvinnuhreyfingin á alþjóðavísu

Árið 2025 hjá Sam­einuðu þjóðunum er til­einkað sam­vinnu­hreyf­ing­um um heim all­an und­ir yf­ir­skrift­inni: „Sam­vinna um betri heim“. Lögð er áhersla á já­kvæð áhrif sam­vinnu­fé­laga og hvernig þeim hef­ur tek­ist að koma lausn­ir á mörg­um áskor­un­um sam­tím­ans.

Sam­vinnu­hreyf­ing­in á ræt­ur sín­ar að rekja til þess upp­róts sem kom í kjöl­far iðnbylt­ing­ar­inn­ar. Mestu efna­hags­legu fram­far­ir hag­sög­unn­ar eiga upp­runa sinn að rekja til iðnbylt­ing­ar­inn­ar en þar fer hag­vöxt­ur sam­fé­laga fyrst af stað. Hins veg­ar voru vinnuaðstæður og kjör verka­fólks­ins oft afar bág­bor­in og sem svar við þessu ástandi tók fólk sig sam­an og stofnaði sam­vinnu­fé­lög, þ.e. fyr­ir­tæki í eigu og und­ir stjórn fé­lag­anna, sem tóku ákv­arðanir og deildu jafnt arði fé­lags­ins. Fæðing­arstaður sam­vinnu­hreyf­ing­ar­inn­ar er í Rochdale á Eng­land en árið 1844 stofnaði hóp­ur 28 vefara og hand­verks­manna versl­un sem seldi gæðavör­ur á sann­gjörnu verði. Í Frakklandi boðaði Char­les Fourier sam­fé­lags­lega sam­hjálp og sam­vinnu. Í Þýskalandi störfuðu Friedrich Raif­feisen og Her­mann Schulze-Delitzsch að stofn­un lána­sam­vinnu­fé­laga til stuðnings bænd­um og hand­verks­mönn­um. Í Banda­ríkj­un­um voru sett á lagg­irn­ar sam­vinnu­fé­lög í tengsl­um við land­búnað, þar sem bænd­ur tóku sig sam­an til að fá betra verð á vör­um sín­um og samn­inga um inn­kaup og dreif­ingu. Sam­vinnu­hreyf­ing­in á Íslandi á ræt­ur sín­ar að rekja til árs­ins 1882, þegar stofnað var Kaup­fé­lag Þing­ey­inga. Kjör bænda höfðu farið versn­andi, og ein­kennd­ust af háu vöru­verði og ein­ok­un kaup­manna. Sam­vinnu­hreyf­ing­in á Íslandi hef­ur verið veiga­mik­ill þátt­ur í at­vinnu- og fé­lags­mál­um þjóðar­inn­ar í yfir eina og hálfa öld. Níu kaup­fé­lög eru starf­rækt á Íslandi í dag.

Um 3 millj­ón­ir sam­vinnu­fé­laga eru starf­andi í heim­in­um í dag. Allt frá stór­fyr­ir­tækj­um í vel­ferðarsam­fé­lög­um til sam­yrkju­fé­laga í fá­tæk­um lönd­um. Fé­lags­menn eru um 1,2 millj­arðar og starfs­fólk er um 280 millj­ón­ir. Til hins fé­lags­lega hag­kerf­is telj­ast svo marg­vís­leg önn­ur fé­lags­drif­in fyr­ir­tæki og óhagnaðardrif­in fé­lög sem sam­an­lagt eru veru­leg­ur hluti af efna­hags­um­svif­um heims­ins.

Sam­vinnu­formið má nýta mun bet­ur. Á síðasta þing­vetri var samþykkt lög­gjöf um sam­vinnu­fé­lög. Þetta er fyrsta heild­ar­end­ur­skoðunin á lög­un­um í ára­tugi. Ein veiga­mesta breyt­ing­in var að auðvelda stofn­un sam­vinnu­fé­lags. Lág­marks­fjöldi stofn­enda var lækkaður í þrjá úr 15. Þessi breyt­ing end­ur­spegl­ar að sum verk­efni nú­tím­ans geta haf­ist með fá­menn­um hópi sem þó hef­ur þörf fyr­ir sam­vinnu­formið. Ég hvet lands­menn til að kynna sér sam­vinnu­hreyf­ing­una bet­ur á ári henn­ar hjá Sam­einuðu þjóðunum og hvaða tæki­færi fel­ast í henni. Sam­einuðu þjóðirn­ar leggja mikið upp úr getu sam­vinnu­fé­laga til að stuðla að vel­sæld sem flestra í sam­fé­lag­inu.

Lilja Dögg Alfreðsdóttir, vara­formaður Fram­sókn­ar og fv. viðskiptaráðherra.

Greinin birtist fyrst í Morgunblaðinu 3. maí 2025.

Categories
Fréttir Greinar

Nýjar rætur – framtíð íslenskrar matvælaframleiðslu byrjar hér

Deila grein

03/05/2025

Nýjar rætur – framtíð íslenskrar matvælaframleiðslu byrjar hér

Ísland geymir ríkulegar náttúruauðlindir og landið er stórt. Umfram allt eigum við kraftmikla og unga, skapandi kynslóð sem vill leggja sitt af mörkum.

En sú spurning vaknar æ oftar: hverjir fá raunverulega tækifæri til að nýta landið okkar og byggja upp verðmæti fyrir framtíðina? Þingsályktunartillagan „Nýjar rætur“ leggur fram nýja sýn – og nýtt tæki – til að gefa ungu fólki á landsbyggðinni raunhæfan möguleika til að hefja sjálfbæra matvælaframleiðslu, fóðurframleiðslu eða skógrækt.

Kaupréttur sem opnar dyr

„Nýjar rætur“ snýst um að styðja við ungt fólk – yngra en 45 ára – sem hefur hug og metnað til að kaupa jörð og hefja starfsemi og framleiðslu. Hugmyndin er þessi: Ef ungt athafnafólk fær samþykkt kauptilboð í tiltekna jörð, getur ríkissjóður í gegnum Byggðastofnun gengið inn í kaupin, orðið tímabundinn eigandi jarðarinnar, og jafnframt gert leigusamning við nýliðann með kauprétti að fimm árum liðnum. Á þeim tíma fær viðkomandi tækifæri til að þróa rekstur, afla sér reynslu og fjárhagslegs bolmagns til að nýta kaupréttinn.

Viðbragð við markaðsbresti

Fyrirkomulagið er svarið við augljósum markaðsbresti – of fáir ungir einstaklingar hafa ráð á að kaupa land eða jörð í rekstri, þrátt fyrir að þar sé forsenda matvælaframleiðslu, skógræktar og sjálfbærrar byggðarþróunar. Tillagan snýst ekki um niðurgreiðslur heldur raunverulegt svigrúm til að hefja starfsemi með ábyrgum hætti.

Verndun lands og auðlinda

Tillagan fellur að stefnu Framsóknarflokksins um skýrt eignarhald og ábyrga nýtingu náttúruauðlinda. Íslenskar jarðir geyma vatnsréttindi, jarðhita og aðgang að verðmætum vistkerfum. Með „Nýjum rótum“ er stigið mikilvægt skref til að tryggja að þessi verðmæti sem jarðir eru nýtist samfélaginu en þróist ekki í eyðijarðir, eyðidali eða verði að sumarleyfissvæðum fyrir erlenda auðmenn.

Samstaða

Hugmyndin hefur vakið jákvæð viðbrögð úr breiðum hópi þvert á flokka. Hún snýst ekki einungis um landbúnað, heldur sameinar skógrækt, landgræðslu, nýsköpun og ábyrga samfélagslega uppbyggingu. „Nýjar rætur“ gætu orðið lykilþáttur í heildstæðri sýn fyrir vistvæna uppbyggingu í dreifðum byggðum.

Ræktum saman framtíðina

Það sem skiptir mestu máli er að fólk með vilja og hæfileika fái raunverulegt tækifæri til þátttöku í verðmætasköpun og þróun byggða. Þetta verkefni getur verið leiðarljós nýrrar nálgunar á nýliðun og sjálfbærni. Við getum – með ábyrgri stefnu og markvissri framkvæmd – ræktað nýjar rætur sem verða til hagsbóta fyrir samfélagið allt.

Hóflegt umfang, en mikil áhrif

Að lokum er rétt að hafa í huga að hér er einungis um eitt skref að ræða í átt að aukinni verðmætasköpun. Gert er ráð fyrir að ekki fleiri en 5–20 jarðir verði teknar inn í verkefnið árlega. Það sýnir að þetta er hófstillt í umfangi, en metnaðarfullt í tilgangi – og getur reynst dýrmæt tilraun sem leiðir af sér frekari lausnir til framtíðar.

Fleiri hugmyndir Framsóknar verða kynntar á komandi mánuðum.

Þórarinn Ingi Pétursson, þingmaður Framsóknar.

Greinin birtist fyrst í Bændablaðinu 1. maí 2025.