Framsókn kynnti lista sína um allt land um liðna helgi. Þá skipar öflugt og vinnusamt fólk með mikla reynslu og ólíkan bakgrunn sem vill láta gott af sér leiða fyrir samfélagið. Að sama skapi er ánægjulegt að sjá nýtt fólk bætast í hópinn og efla flokkinn enn frekar, en mikil ásókn var í að komast á lista flokksins fyrir komandi kosningar til að veita samvinnustefnunni brautargengi.
Það er heiður að fá að starfa fyrir Ísland á þessum vettvangi, en því fylgir einnig mikil ábyrgð. Í 108 ár hefur Framsókn, elsti stjórnmálaflokkur landsins, lagt sitt af mörkum við að stýra landinu og auka hér lífsgæði. Það er ekki sjálfgefið að stjórnmálaafl nái svo háum aldri. Að baki honum liggur þrotlaus vinna grasrótar og kjörinna fulltrúa flokksins í gegnum áratugina, sem hafa haldið stefnu flokksins á lofti. Kosningar eftir kosningar hafa kjósendur treyst flokknum til góðra verka fyrir land og þjóð, enda þekkir þjóðin Framsókn og Framsókn þekkir þjóðina.
Í því meirihlutasamstarfi sem liðið er einblíndi flokkurinn á verkefnin sem voru fram undan frekar en að taka þátt í opinberum erjum milli annarra flokka. Fyrir komandi kosningar munum við halda áfram að tala fyrir þeim brýnu verkefnum sem vinna þarf að á næstu misserum, enda skipta þau máli fyrir þjóðina. Þar ber fyrst að nefna lækkun verðbólgu og vaxta, sem er stærsta einstaka hagsmunamál heimila og fyrirtækja. Það voru jákvæð teikn á lofti er Seðlabankinn lækkaði stýrivexti með síðustu ákvörðun sinni. Algjört grundvallarmál er að búa svo um hnútana að sú þróun haldi áfram en verði ekki tafin vegna einhverra loftfimleika í stjórnmálunum. Samþykkt ábyrgra fjárlaga, líkt og þeirra sem liggja fyrir þinginu, er lykilatriði. Í þeim er ráðist í aukna forgangsröðun í opinberum fjármálum sem kallast á við aðgerðir stjórnvalda í þágu langtímakjarasamninga á vinnumarkaði. Á sama tíma og unnið er að því að ná auknu jafnvægi í rekstri ríkisins með hallalausum rekstri og að skuldahlutföll verði lækkuð enn frekar verður að tryggja að hið opinbera geti áfram fjárfest í fólki og innviðum um allt land með ábyrgum og skynsamlegum hætti.
Nú þegar 32 dagar eru til kosninga liggur fyrir að mikið líf á eftir að færast í leikinn. Það skemmtilegasta við stjórnmálin er samtalið við kjósendur í landinu um verk okkar og framtíðarsýn. Margt gott hefur áunnist á undanförnum árum, og ýmis tækifæri eru til þess að gera betur. Þannig er gangur lífsins. Við höfum ekki veigrað okkur við því að vera á skóflunni og vinna vinnuna af fullum krafti til þess að bæta samfélagið okkar, enda eiga stjórnmál að snúast um það. Við í Framsókn erum klár í bátana og hlökkum til komandi vikna.
Lilja Dögg Alfreðsdóttir, menningar- og viðskiptaráðherra og varaformaður Framsóknar.
Greinin birtist fyrst í Morgunblaðinu 29. október 2024.
Undanfarna mánuði hafa málefni útlendinga verið mikið í deiglunni og heilu stjórnmálaflokkarnir blásið þennan heildar málaflokk sem vandamál. Það er nýnæmi í stjórnmálaumræðu á Íslandi að flokkar ætla að keyra kosningabaráttu út frá þessari umræðu. Miðflokkurinn nær þarna nokkru flugi og nýstofnaður Lýðveldisflokkur ætlar sérstaklega að kasta veiðifærum sínum á þessi mið. Það er sama hver beitan er, allt er gert í þeirri von að kjósendur bíti á agnið. Sjálfstæðisflokkurinn sér þarna tækifæri og ekki kemur heldur Flokkur Fólksins á óvart.
Við eigum að varast það að frambjóðendur til Alþingis nýta sér upplýsingaóreiðu og afvegaleiða umræðuna til að næla sér í atkvæði, grugga vatnið og henda svo færinu út. Við þurfum átta okkur á að t.d. innflytjendur og hælisleitendur eru tveir ólíkir hópar, þó svo að sumir vilja samsama þá tvo í einn stóran hóp og gera hann tortryggilegan. Að stunda slíka pólitík hefur neikvæð áhrif á alla sem eru af erlendu bergi brotnu. Þar erum við að tala um fólk sem kemur hingað til lands til að vinna, borga skatta og taka virkan þátt í samfélaginu og börn þeirra, sem hafa jafnvel búið hér allt sitt líf.
Að ná atkvæðum með upplýsingaóreiðu og að búa til ímyndaðan óvin þjóðar er vafasamur heiður sem fæst á kostnað fólks sem kemur hingað í góðri trú og stuðlar að velmegun samfélags.
Vöxtur og velferð
Íslenska hagkerfið hefur á undanförnum árum og áratugum sýnt fram á að það þarf á erlendu vinnuafli að halda til að mæta vaxandi þörfum atvinnulífsins. Þetta hefur ekki síst komið fram í greinum eins og ferðaþjónustu, byggingariðnaði, heilbrigðisþjónustu og landbúnaði, þar sem umframeftirspurn eftir vinnuafli hefur verið við líði hér á landi. Við þurfum fjölbreytni og sveigjanleika á vinnumarkaði til að viðhalda hagvexti og efnahagslegum stöðugleika.
Ein helsta ástæða þess að Ísland treystir á erlent vinnuafl er að fjölgun landsmanna nær ekki að fylgja hraða vaxandi atvinnugreina. Við búum í litlu landi með takmörkuðum mannfjölda, og vinnuafl innanlands hefur ekki dugað til að fullnægja þörfum margra atvinnugreina. Erlendir starfsmenn hafa því komið til landsins til að fylla þau störf sem annars væru ómönnuð, og þar með stuðlað að áframhaldandi hagvexti og framþróun. Árið 2004 voru erlendir ríkisborgar hér á landi 7% af mannfjölda en í dag eru það 21%. Það var á ofanverðri síðustu öld sem það jókst að fólk fór að flytja hingað til lands til að vinna aðallega við íslenskan sjávarútveg. Alveg síðan hefur hlutfall íbúa sem eru að erlendu bergi brotnir hefur aukist jafn og þétt um landið. Til dæmis á Vestfjörðum er þriðja kynslóð þeirra að vaxa úr grasi og taka virkan þátt í okkar samfélagi og atvinnulífi.
Aukin samkeppnishæfni okkar
Erlent vinnuafl hefur einnig haft mikil áhrif á samkeppnishæfni íslensks atvinnulífs. Það hefur gefið fyrirtækjum tækifæri til að auka framleiðslugetu sína og svara eftirspurn á mörgum sviðum. Án erlends vinnuafls gæti íslenskt hagkerfi staðið frammi fyrir alvarlegri stöðnun, þar sem fyrirtæki myndu ekki geta nýtt tækifærin sem fylgja vaxandi ferðaþjónustu og vexti á öðrum sviðum.
Rétt skal vera rétt
Við megum ekki láta afvegaleiða okkur í umræðunni. Við verðum að vera vakandi fyrir auknum rasisma og þá eru öll þjóðarbrot undir. Helsta þrætueplið er hælisleitendakerfið, sem hefur vaxið og mikilvægt er að ná jafnvægi í því. Við í ríkisstjórninni höfum náð fram lagabreytingum sem styrkja lagaumhverfið og stuðla að því að innviðir okkar ráði við aukið magn hælisleitenda. Við erum hluti af alþjóðlegum samningum eins og flóttamannasamningi Sameinuðu þjóðanna og Ísland gerðist aðili að Dyflinnarsamningnum árið 2001.
Fjöldi samþykktra umsókna hælisleitenda hér á landi hefur lengst af verið undir evrópumeðaltali, en sú aukning sem hefur orðið á síðustu árum er að langstærstum hluta frá Úkraínu og Venesúela. Rétt ber að nefna að um er að ræða hópa sem allir flokkar á Alþingi samþykktu að taka skilyrðislaust á móti. Við höfum þó náð talsverðum breytingum á heildarsýn í málefnum útlendinga og síðan þá hefur dregið verulega úr samþykktum á umsóknum hælisleitenda.
Rykinu blásið upp
Það er ástæða til að óttast að nú í kosningabaráttunni verði rykinu blásið upp og útlendingaandúð muni vaxa. Við horfum hneyksluð til Bandaríkjanna, þar sem umræður um sama málefni fá óhindrað að lifa í kosningabaráttunni um Hvíta Húsið.. Þar er ekki hikað við að beita röngum staðhæfingum eins og gæludýraáti og aukinni glæpatíðni til að sópa til sín atkvæðum á kostnað allra innflytjenda. Slík barátta hugnast okkur í Framsókn ekki.
Sýnum skynsemi og lítum okkur nær. Hvar eru útlendingar að þvælast fyrir á þessu landi? Er það í innsta hring fjölskyldna okkar eða á hjúkrunarheimilum þar sem þeir annast foreldra okkar?
Kjósum með fjölbreytileikanum og munum að hann ber heilu landsvæðin uppi.
Halla Signý Kristjánsdóttir, situr í þriðja sæti á lista Framsóknar í Norðvesturkjördæmi.
Greinin birtist fyrst á visir.is 29. október 2024.
Mikilvægt skref hefur verið stigið í átt að því að tryggja betri aðlögun og inngildingu erlendra íbúa í Mýrdalshreppi og vinna markvisst að eflingu íslenskukunnáttu. Sveitarstjórn hefur ákveðið að setja fjármagn í ráðningu verkefnastjóra íslensku og inngildingar í fjárhagsáætlun næsta árs. Markmiðið er að bæta stöðu þess fjölda íbúa sveitarfélagsins sem hafa annað móðurmál en íslensku og stuðla að sterkari samfélagslegri tengingu. Fjárveitingin í stöðu verkefnastjóra er beint framhald af öflugu starfi enskumælandi ráðs sveitarfélagsins og er mikilvægt skref til að efla stöðu erlendra íbúa og auka samfélagslega virkni.
Mikilvægi íslenskunnar
Íslenskan er lykillinn að samfélaginu og forsenda þess að íbúar geti tekið fullan þátt í daglegu lífi og störfum innan sveitarfélagsins. Sérstaklega er öflug og markviss íslenskukennsla mikilvæg þegar kemur að því að tryggja fjöltyngdum börnum jöfn tækifæri á við aðra til framtíðar litið. Sveitarfélagið vinnur um þessar mundir að mótun inngildingarstefnu og hefur með þessu markað þá stefnu að fjárfest verði í mannauði til þess að fylgja henni eftir og vinna markvisst að eflingu íslenskunnar. Einnig er mikilvægt að mótuð verði málstefna og henni fylgt eftir til þess að styðja við og hvetja sem flesta til að efla íslenskukunnáttu sína.
Viðbragð við breytingum
Samfélagið í Vík og nágrenni hefur tekið miklum breytingum á síðustu árum. Mikilvægt er að hið opinbera sé sveigjanlegt til þess að bregðast við slíkum breytingum og sveitarfélagið hefur eftir fremsta megni lagt sig fram um að gera það með hag allra íbúa að leiðarljósi.
Samhliða er ekki síður mikilvægt að ríkið haldi áfram að þróa og bæta sína þjónustu. Þjónustustig af hálfu ríkisins hefur staðið í stað eða dregist saman á sama tíma og samfélagið vex. Sú staða er engan veginn ásættanleg og mikilvægt að ríkið rétti af kúrsinn og vinni með sveitarfélögum að eflingu þjónustu í samræmi við vöxt á öðrum sviðum.
Framtíðarsýn
Mýrdalshreppur er staðráðinn í að vera sveitarfélag sem tekur vel á móti öllum íbúum sínum, óháð þjóðerni og bakgrunni. Með þessari fjárfestingu í framtíð íslenskunnar er mörkuð skýr framtíðarsýn um að öllum íbúum séu tryggð jöfn tækifæri til að taka fullan þátt í samfélaginu.
Einar Freyr Elínarson, sveitarstjóri Mýrdalshrepps.
Greinin birtist fyrst í Morgunblaðinu 24. október 2024.
Árið 1974 var fyrst talað um í lögum að skólinn væri fyrir öll börn. Allar götur síðan hafa íslenskir stjórnmálamenn, að mestu, sammælst um þá framtíðarsýn. Í umræðum undanfarið hafa verið settar fram hugmyndir um að aðgreina eigi skóla eftir uppruna barna. Jafnframt hefur því verið fleygt fram að skynsamlegt sé að gera slíkt varðandi fleiri hópa barna. Þetta er ekki bara gamaldags hugsunarháttur, þetta eru líka hættulegar hugmyndir sem munu ekki gera neitt annað en að ýta undir ójöfnuð í okkar samfélagi.
Rannsóknir á Norðurlöndunum hafa sýnt fram á að börn með fjölbreyttan tungumála- og menningarbakgrunn ná oft bestum námsárangri í sínum hverfisskóla. Með því að efla stuðning og nám fyrir börn af erlendum uppruna innan hefðbundins skólakerfis og í sínu nærumhverfi næst mun betri árangur, fyrir hvert barn, og þar með fyrir samfélagið í heild. Aðgreining með sérstökum móttökuskólum er ekki endilega sú leið sem skilar mestum árangri. Auk þess er þetta ekki raunhæf af þeim augljósu ástæðum að landið er dreifbýlt.
Það er hins vegar hárrétt að við höfum alls ekki stutt nógu vel við kennara og skólasamfélagið í að taka á móti fjölbreyttari hópi barna, ekki síst hvað varðar börn með erlendan tungumála- og menningarbakgrunn. Í nýrri úttekt OECD, sem var birt í byrjun september, kemur skýrt fram að það sé mikilvægt að forgangsraða fjármunum í inngildingu innflytjenda. Þarna felast tækifæri til framfara. Ekki í aukinni aðgreiningu og stéttaskiptingu. Mikilvægast er að forgangsraða fjármagni þannig að það mæti fjölbreyttum þörfum barna. Þetta hafa kennarar og skólastjórnendur meðal annars bent á og þetta hef ég lagt áherslu á sem menntamálaráðherra.
Aðgerðir okkar í menntamálum sýna að við þorum að setja menntun allra barna í forgang – þau eiga það skilið! Í maí var undirritað samkomulag um þróunarverkefnið MEMM. Þar er markmiðið að koma á samræmdu verklagi um móttöku og menntun barna með fjölbreyttan tungumála- og menningarbakgrunn á landsvísu; í leikskólum, grunnskólum, framhaldsskólum og frístundastarfi. Reykjavíkurborg, Reykjanesbær og fleiri sveitarfélög hafa meðal annars þróað fjölbreyttar leiðir til að mæta ólíkum þörfum nýkominna barna, til dæmis með því að setja upp íslenskuver og með því að bjóða upp á markvissan stuðning, bjargir og starfsþróun þegar kemur að vinnu með málaflokkinn í skóla- og frístundastarfi. Með því að þróa lausnir sem mæta íslenskum veruleika og byggja á leiðum sem hafa reynst árangursríkar náum við bestu niðurstöðinni, bæði fyrir börnin og samfélagið.
Leiðin fram á við er ekki að boða gamaldags hugmyndafræði aðgreiningar sem lausn á áskoruninni. Þannig stuðlum við ekki að betri samfélagsgerð. Börnin sem hingað koma eru á okkar ábyrgð og okkar verkefni er að þau sem eru með erlendan tungumála- og menningarbakgrunn verði ekki sjálfkrafa jaðarsett. Að aðgreina börn enn frekar gerir ekkert annað en að ýta þeim lengra út á jaðarinn. Um þetta snúast þær breytingar sem nú er unnið að í íslensku menntakerfi; að ná betur utan um þessi börn.
Aflið og hraðinn á breytingunum ræðst hins vegar af því hvort við sem samfélag erum tilbúin að forgangsraða fjármagni í þágu þessara aðgerða. Við þurfum að viðurkenna það sem skólasamfélagið hefur sagt og það sem OECD sagði: Við þurfum að vera tilbúin að fjárfesta í börnunum!
Við skuldum þeim sem vinna með börnum í okkar samfélagi betri bjargir, stuðning og ráðgjöf til að mæta þessum hröðu samfélagsbreytingum. Við skuldum þeim líka að störf þeirra séu metin að verðleikum.
Ásmundur Einar Daðason, mennta- og barnamálaráðherra.
Greinin birtist fyrst á visir.is 24. október 2024.
Frjáls og virk skoðanaskipti eru grundvöllur hins sterka lýðræðisþjóðfélags sem við búum í. Í gær birtist einmitt áhugaverð skoðanagrein eftir Björn B. Björnsson kvikmyndagerðarmann undir yfirskriftinni Þingmenn verða að vita að Lilja segir ekki satt. Björn fer þar mikinn í umræðunni um Kvikmyndasjóð og meintrar ,,slátrunar‘‘ undirritaðar á sjóðnum þar sem hann rekur hvernig framlög ríkisins til Kvikmyndasjóðs hafa lækkað að undanförnu. Um er að ræða lækkun sem skýrist að stærstum hluta af því að tímabundin framlög sem sett voru í sjóðinn vegna Covid heimsfaraldurs, á grundvelli kvikmyndastefnu fyrir Ísland 2020-2030, eru fallinn niður, líkt og önnur slíkt Covid framlög í öðrum málaflokkum.
Tímabundin framlög eru tímabundin
Björn virðist ekki meðtaka það að tímabundin framlög vegna heimsfaraldurs eru tímabundin framlög ef marka má orð hans: ,,Lilja segir að þessi niðurskurður sé vegna þess að framlög í sjóðinn á árunum 2020 og 2021 hafi verið tímabundin framlög vegna covid. En þetta er því miður ekki satt. Aukin framlög í kvikmyndasjóð á þessum árum komu til vegna nýrrar kvikmyndastefnu sem ætlað var að stórefla greinina – eins og Lilja sagði margoft á þessum tíma í ræðum og riti. Hvergi sagði hún einu orði að þessi framlög væru tímabundin og vegna kóvid – og hvergi er stafkrókur um slíkt í opinberum skjölum.‘‘
Það er hinn eðlilegasti hlutur að berjast fyrir hagsmunum sínum í ræðu og riti, en það hlýtur að vera sanngjörn krafa að fara ekki með staðlausa stafi á þeirri vegferð – sér í lagi áður en menn fara að ásaka aðra um slátranir og lygar. Má ég því til með að benda Birni á þessa fréttatilkynningu frá ráðuneyti mínu þann 8. október 2020 svo dæmi sé tekið, þar sem farið var yfir hluta af fjárfestingarátaki ríkisstjórnarinnar til að sporna gegn niðursveiflu í efnahagslífinu í kjölfar heimsfaraldurs. Þar stendur skýrum stöfum:
,,Samkvæmt nýrri Kvikmyndastefnu verður 412 milljónum kr. varið til að efla kvikmynda- og sjónvarpsþáttagerð en alls nema framlög vegna nýrrar kvikmyndastefnu 550 milljónum kr. í frumvarpinu. Framlagið er liður í tímabundnu fjárfestingarátaki ríkisstjórnarinnar.‘‘
Birni hefði verið í lófa lagið að nenna að leita stundarkorn eftir staðreyndum áður en hann reisti hús sitt á sandi, nema hann hafi einfaldlega kosið að líta fram hjá staðreyndum málsins. Leiðréttist þessi misskilningur og yfirsjón Björns hér með.
Hefur eitthvað verið gert fyrir kvikmyndagerð á Íslandi?
Af lestri greina eins og Björn ritar mætti halda að íslensk menning væri í dauðateygjunum. Því fer víðsfjarri. Staðreynd málsins er sú að mjög margt hefur áunnist á síðastliðnum árum til þess að efla kvikmyndagerð á Íslandi og er ég verulega stolt af því. Raunar er staðan sú að mörgum af þeim aðgerðum sem kynntar voru í kvikmyndastefnu fyrir Ísland 2020-2030 hefur verið hrint til framkvæmdar, og enn eru 6 ár eftir af líftíma hennar. Hér eru nokkur dæmi um það sem hefur verið áorkað.
1,3 milljarði króna, eitt þúsund og þrjú hundruð milljónum króna, hefur verið veitt í tímabundin viðbótarframlög í kvikmyndasjóð frá árinu 2020.
Endurgreiðsluhlutfall í kvikmyndagerð var hækkað úr 25% í 35%
Velta í kvikmyndagerð hefur stóraukist
Fyrstu kvikmyndadeild landsins á háskólastigi við Listaháskóla Íslands var komið á laggirnar. Þar er nú boðið upp á 180 eininga BA nám með kjörsvið í leikstjórn, handritsgerð, framleiðslu, kvikmyndatöku, klippingu eða hljóðtækni.
Framlög til náms í kvikmyndagerð á framhaldsskólastigi voru hækkuð
Starfslaunasjóður kvikmyndahöfunda verður að veruleika á næsta ári eftir breytingar á lögum um starfslaun listamanna
Löggjöf um nýjan fjárfestingarsjóð sjónvarpsefnis ( framleiðslustyrki til lokafjármögnunar) var kláruð
Frumvarp um menningarframlag sem unnið hefur verið að er á lokametrunum. Með því yrði lögfest ný skylda á hendur streymisveitum til að greiða fjárframlag, sem rennur til Kvikmyndasjóðs (áætlað allt að 260 m.kr. á ári) eða skyldu til að fjárfesta með beinum hætti í framleiðslu í innlendu hljóð- og myndefni.
Efnahagslegt mikilvægi kvikmyndagerðar á Íslandi kortlagt, sbr. úttekt Olsberg
Stutt hefur verið sérstaklega við að varðveislu og stafvæðingu á íslenskum kvikmyndaarfi
Stutt hefur verið myndarlega við sjálfsprottin verkefni eins og kynningu á íslenskum myndum erlendis, innlendar kvikmyndahátíðir og menningarleg kvikmyndahús
Stutt hefur Kvikmyndatengda fræðslu, til dæmis fyrir ungt fólk
Sjálfbærni í kvikmyndagerð hefur verið stutt með gerð handbókar þar um
Rúmir 7 milljarðar áætlaðir til kvikmyndamála árið 2025
Heildarframlög til kvikmyndamála á málefnasviðum menningar- og viðskiptaráðuneytisins 2016-2025.
Áætluð fjárframlög til þeirra kvikmyndatengdu mála sem heyra undir menningar- og viðskiptaráðuneytið eru áætluð rúmir 7 milljarðar á næsta ári. Fellur þar undir, Kvikmyndasjóður, Kvikmyndamiðstöð, Kvikmyndasafn Íslands og endurgreiðslukerfi kvikmynda. Endurspeglar upphæðin þau auknu umsvif sem orðið hafa í kvikmyndagerð hér á landi á undanförnum árum, sem birtast meðal annars í hækkun á endurgreiðslum. Á undanförnum árum hafa upphæðir úr þeim skipst nokkuð jafnt á milli innlendra og erlendra verkefna.
Lægri verðbólga stærsta forgangsmál samfélagsins
Lækkun verðbólgu og þar með vaxta er stærsta hagsmunamál heimila og fyrirtækja. Jákvæð teikn eru á lofti þar en til að ná markmiði um lækkun verðbólgu þarf aðhald í ríkisfjármálum. Fyrir næsta ár birtist þetta meðal annars í sértæku aðhaldi á samkeppnissjóði hjá öllum ráðuneytum. Kvikmyndasjóður er var þar ekki undanskilinn, en hann er einn af 14 sjóðum á sviði menningarmála. Framlög í hann á næsta ári munu nema rúmum milljarði en áform um menningarframlag streymisveita er meðal annars ætlað að efla hann inn til framtíðar.
Þróun framlaga í Kvikmyndasjóð 2016-2025. Eftirstöðvum fjárfestingaráttaksins var dreift inn á árið 2024. Árið 2023 var sérstak 250 m.kr aukaframlag sett í sjóðinn til að standa undir fjármögnun verkefna sem þegar höfðu hlotið vilyrði eða sjóðurinn var skuldbundinn gagnvart með samningi.
Þegar til framtíðar er litið, og þegar efnahagsástand og fjármál hins opinbera leyfa, hljótum við að líta til þess að bæta í Kvikmyndasjóð að nýju, enda er sjóðurinn einn af burðarásum íslenskrar menningar. Ég sé fyrir mér að fyrirsjáanleiki í fjármögnun sjóðsins yrði aukin, til að mynda með samkomulagi til fjögurra ára í senn. Slíkt yrði þó alltaf háð fjárveitingu hvers árs.
Kvikmyndagerð orðin heilsárs atvinnugrein
Meiri háttar breyting sem hefur orðið á kvikmyndagerð hér á landi er að hún er orðin heilsársatvinnugrein og verkefnum, stórum sem smáum, hefur fjölgað. Hér hefur byggst upp dýrmæt sérþekking á öllum sviðum kvikmyndagerðar, hvort sem það snýr að listræna þættinum eða hinum tæknilega og umsóknum í kvikmyndasjóð hefur fjölgað verulega. Í úttekt breska ráðgjafafyrirtækisins Olsberg kom til að mynda fram að 4.200 bein, óbein og afleidd störf hefðu verið til vegna kvikmyndagerðar hér á landi árið 2022 og að heildaratvinnutekjur þeirra sem störfuðu við kvikmyndaverkefni hér á landi hafi numið 48,9 milljörðum króna á árunum 2019 -2022Þá er gríðarlega ánægjulegt að sjá stór verkefni í kvikmyndagerð raungerast á landsbyggðinni sem styrkir stoðir greinarinnar og smærri byggðir á landinu. Þá hafa upphæðir úr endurgreiðslukerfinu skipst nokkuð jafnt á milli innlendra og erlendra verkefna undanförnum árum, eins og rakið er í úttekt Olsberg.
Skipting endurgreiðslna í kvikmyndagerð
Ég hef lagt mig alla fram við að efla menningarlífið á Íslandi og umhverfi kvikmyndagerðar þar á meðal. Í virkilega góðu samráði við haghafa greinarinnar höfum við náð að stíga stór framfaraskref skömmum tíma. Ég vil meina að ekki hefur jafnmikið gerst á jafn stuttum tíma frá því að Kvikmyndasjóður var settur á laggirnar árið 1979 og endurgreiðslukerfinu í kvikmyndagerð var komið á fót árið 1999. Til gamans má geta var hvorug tveggja komið á fót af ráðherrum úr Framsóknarflokknum, sem segir kannski ákveðna sögu. Það breytir því ekki að við viljum sjá enn frekari árangur, og kvikmyndasjóð eflast út líftíma kvikmyndastefnunnar til ársins 2030 og enn lengra inn framtíðar. Íslensk kvikmyndagerð getur treyst því að undirrituð verði áfram góður liðsmaður í því verkefni, sama hvað rangfærslum Björns B. Björnssonar líður.
Lilja Dögg Alfreðsdóttir, menningar- og viðskiptaráðherra og varaformaður Framsóknar
Greinin birtist fyrst á visir.is 23. október 2024.
Í dag, 23. október, er Bleikur dagur, sem er hluti af októberátakinu. Á þessum degi fögnum við styrknum og seiglunni sem einkennir baráttuna gegn brjóstakrabbameini. Það er tilefni til að íhuga mikilvægi forvarna, klæðast bleikum litum til stuðnings, og hvetja konur til að mæta í skimun. Október er tími umhyggju þar sem við minnumst samstöðu og sýnum stuðning í baráttunni gegn þessum alvarlega sjúkdómi.
Lægri kostnaður
Krabbamein er eitt helsta heilsufarsvandamál okkar tíma, og sérstaklega brjóstakrabbamein, sem er algengasta krabbameinið meðal kvenna. Rannsóknir hafa leitt í ljós að regluleg skimun getur lækkað dánartíðni brjóstakrabbameins um allt að 20%. Skimun auðveldar greiningu á sjúkdómnum á fyrri stigum, sem býður upp á betri meðferðarúrræði og auknar lífslíkur.
Til að auka aðgengi að skimun hefur heilbrigðisráðherra Willum Þór Þórsson ákveðið að lækka kostnað við brjóstaskimun niður í 500 krónur. Þetta er mikilvægur áfangi í því að tryggja að þátttaka í skimanir verði ekki háð fjárhagslegri stöðu, og sömuleiðis að fleiri konur sjái sér fært að taka þátt.
Sveigjanleiki atvinnurekenda
Stuðningur atvinnurekenda er einnig ómetanlegur í þessari baráttu. Með átakinu „Skrepp í skimun“ er hvatt til þess að konur njóti sveigjanleika á vinnustöðum til að sækja þessa mikilvægu þjónustu. Það þarf skýra stefnu í að mynda svigrúm fyrir konur svo þær geti nýtt sér skimun sem oft gefst aðeins möguleiki á úti á landsbyggðinni í nokkra daga í einu.
Við höfum öll hlutverk að gegna í því að hvetja konur í okkar nærumhverfi – í vinnunni, innan fjölskyldur og í vinahópum – til að nýta sér skimun. Með hvatningu og samstöðu sýnum við ekki bara stuðning okkar, heldur tökum þátt í að tryggja heilsu fyrir framtíðina.
Tökum þátt, sýnum kærleik og vitund – skreppum í skimun.
Ingibjörg Isaksen, þingflokksformaður Framsóknar.
Greinin birtist fyrst á visir.is 23. október 2024.
Ísland er fámenn þjóð á stóru landi og þótt margt hafi áunnist á sviði framfara hefur byggðastefna okkar klikkað þegar kemur að jafnvægi milli höfuðborgarsvæðisins og landsbyggðarinnar. Þróunin hefur orðið sú að æ meiri mannfjöldi safnast saman á höfuðborgarsvæðinu, þar sem innviðir eru undir miklu álagi og lóðaskortur og umferðarvandi sívaxandi vandamál. Á sama tíma er víða á landsbyggðinni nóg pláss og mikil tækifæri. Það er tími til kominn að stokka spilin upp á nýtt og horfa til landsbyggðarinnar sem raunhæfs kosts til framtíðaruppbyggingar.
Það er einfaldlega ekki sjálfbært fyrir þjóðina að ætla öllum að búa á sama stað. Þegar aðeins einn landshluti er lagður undir mikla fólksfjölgun verður álag á innviði og þjónustu honum ofviða, á meðan landsbyggðin stendur frammi fyrir fólksfækkun og hnignandi atvinnumöguleikum. Við þurfum nýja stefnu sem lítur til þess að efla og styrkja byggðir landsins – bæði með því að fjölga opinberum störfum á landsbyggðinni og byggja upp fjölbreytt atvinnulíf í samvinnu við heimamenn.
Samvinnuhugsjónin – leiðin að sjálfbærri uppbyggingu
Samvinnuhugsjónin er lykillinn að því að byggja upp sjálfbær samfélög á landsbyggðinni. Í stað þess að fylgja eingöngu markaðsdrifnum ákvörðunum byggist samvinnuhugsjónin á því að fólkið sjálft komi að stjórnun, þróun og nýtingu þeirra auðlinda sem fyrir hendi eru. Þetta þýðir að arðurinn af starfseminni er endurfjárfestur í samfélaginu og skapar þannig langtímaáhrif.
Með því að fjölga samvinnufélögum á sviðum eins og ferðaþjónustu, nýsköpun, matvælaframleiðslu og grænum iðnaði getum við byggt upp sjálfbæra atvinnuvegi sem nýta sér sérstöðu hvers svæðis. Í þessum félögum eiga allir jafnan hlut, sem skapar meiri hvata til að þróa verkefni sem eru bæði arðbær og samfélagslega gagnleg.
Opinber störf út á land
Það er einnig nauðsynlegt að ríkisvaldið axli ábyrgð á þessari þróun. Með því að færa fleiri opinber störf út á landsbyggðina má dreifa fólksfjölda á skilvirkari hátt og stuðla að fjölbreytni í starfsemi á landsvísu. Nú þegar hafa fjölmörg tæknileg framfaraskref, eins og aukin fjarvinna, sýnt að margt af því sem áður þótti ómögulegt getur nú orðið raunverulegt. Ekki er lengur þörf á því að öll stjórnsýslan sé miðlæg í Reykjavík – hún getur virkað jafnvel á landsbyggðinni.
Að færa opinber störf út á landsbyggðina hefur þann ávinning að þau verða mikilvægur grunnur fyrir atvinnulíf á svæðunum, en einnig styðja þau við alla aðra starfsemi sem reiðir sig á öfluga innviði. Það er lífsnauðsynlegt að þessi dreifing eigi sér stað til að jafna álagið og skapa betri lífsskilyrði um land allt.
Nóg pláss og næg tækifæri á landsbyggðinni Landsbyggðin býr yfir miklum möguleikum sem ekki hafa verið nýttir til fulls. Hvort sem litið er til grænna orkumöguleika, sjálfbærrar ferðaþjónustu eða framleiðslu á hreinum íslenskum matvælum, þá eru tækifærin fyrir hendi. Það er nóg pláss á landsbyggðinni fyrir ný fyrirtæki, nýjar hugmyndir og nýtt fólk. Við þurfum bara að nýta þau skynsamlega.
Samvinnuhugsjónin gefur okkur tækifæri til að endurvekja gömlu gildin um að standa saman og byggja sameiginlega framtíð. Með slíkri nálgun getum við stutt við uppbyggingu innviða, skapað stöðugleika í atvinnulífi og tryggt að verðmæti verði eftir í samfélögunum sjálfum.
Byggjum upp framtíð fyrir allt landið
Það er ljóst að höfuðborgarsvæðið getur ekki eitt borið framtíðarþróun landsins. Við verðum að dreifa álaginu og byggja upp sterk samfélög um allt land. Samvinnuhugsjónin er verkfæri sem getur hjálpað okkur að ná þessu markmiði – með því að stuðla að sameiginlegri ábyrgð, fjölbreytni í atvinnulífi og sjálfbærri nýtingu auðlinda.
Með skýrri byggðastefnu sem lítur til framtíðar getum við tryggt jafnvægi milli landshluta og skapað betra og fjölbreyttara Ísland fyrir komandi kynslóðir. Það er tími til að taka af skarið og byggja upp landsbyggðina – til að styrkja landið í heild.
Anton Guðmundsson, oddviti Framsóknarflokksins í Suðurnesjabæ.
Greinin birtist fyrst í Morgunblaðinu 16. október 2024.
Stjórnvöld og ákvarðanir þeirra spegla þann tíðaranda sem er uppi hverju sinni, enda samsett fólki sem er þverskurður samfélagsins. Það er mikilvægt að líta um öxl og horfa gagnrýnum augum á þær ákvarðanir sem stjórnvöld hafa tekið í tilraun til þess að tryggja að ákvarðanir framtíðarinnar séu hafnar yfir persónulegar kreddur, vanþekkingu, fordóma og óöryggi. Stjórnvöld verða að tryggja það að hagsmunir heildarinnar eru hafðir að leiðarljósi um leið og staða þeirra verst settu í samfélaginu er sett á oddinn og bætt með öllum þeim leiðum sem okkur framast er unnt.
Langar mig í framhaldinu að minna á að Ísland á ekki fegurstu söguna þegar kemur að framkomu gagnvart konum og stúlkum. Í því samhengi nefni ég ástandið en bókin Kynlegt stríð eftir Báru Baldursdóttur kom út nýverið og varpar ljósi á tvö lykilskjalasöfn sem varpa algjörlega nýju ljósi á efnið sem við töldum okkur öll þekkja þokkalega vel. Íslensk stjórnvöld stunduðu á þeim tíma miklar persónunjósnir gagnvart konum og börnum og beittu stúlkur ofbeldi og frelsisviptingu vegna mögulegra samneyta þeirra við erlenda karlmenn.
Við verðum að læra af sögunni og vinna markvisst að því að hún endurtaki sig ekki, að við stöndum ekki vörð um kerfi sem eru mannanna verk og verja sérhagsmuni eða halda ákveðnum hópum samfélagsins í fjárhagslegri eða félagslegri gíslingu.
Bakslag um allan heim í stöðu jafnréttismála er einnig merkjanlegt í íslensku samfélagi og jafnréttisparadísin Ísland rétt slefar í það sæti. Við höfum dregist aftur úr okkar helstu viðlíkjendum hvað varðar t.d. heilsu og menntun kvenna og annarra jaðarsettra hópa hér á landi. Við þurfum í okkar stefnu að beina sjónum okkar að því sem viðheldur bágri stöðu kvenna og annarra jaðarsettra hópa.
Eru það þá helst vinnumarkaðstengdir þættir og í fyrsta lagi má nefna lágt virðismat kvennastétta.
Ég verð hér að benda á kjarabaráttu kennara, einnar stærstu kvennastéttarinnar. Það virðist vera „landlægur andskoti“ að kennarar þurfi að sætta sig við lág laun og krefjandi vinnuaðstæður af því að þeir eru svo lánsamir að „fá að kenna“ eins og formaður Samtaka Atvinnulífsins komst svo skemmtilega að orði í fjölmiðlum í vikunni.
Í öðru lagi og tengist einnig vinnumarkaði eru hlutastörf – en þriðjungur kvenna er í hlutastörfum til að geta axlað frekar þau umönnunarstörf sem falla til innan sem utan heimilisins.
Í þriðja lagi og það sem kemur á óvart að er ekki einu sinni breyta í jafnréttismælingum er kynbundið ofbeldi. Við gætum tekið langa stund til að telja upp nýleg atvik sem snúa að kynbundnu ofbeldi þar sem ljótasta birtingarmyndin eru kvenna- og barnamorð.
Bakslag hvað stöðu jafnréttis varðar er svo sannarlega greinanlegt hér á landi. Tölfræðin er svört þegar við skoðum fjölda kvenna sem starfa eða starfað hafa á Alþingi bæði sem kjörnir fulltrúar og sem starfsmenn þingsins og hafa orðið fyrir kynbundinni áreitni eða ofbeldi í starfi eða 80%. Það eru svimandi háar tölur.
Þetta er ekki fasti, þetta er menning sem þarf að uppræta.
Þessar tölur birtast á sama tíma og við þurfum að hvetja konur til að taka aukinn þátt í stjórnmálum svo jafnrétti verði hér náð. En þátttaka kvenna í stjórnmálum er grundvöllur jafnréttis.
Í stjórnmálum höfum við val um stefnu og strauma. Við höfum valið að setja skynsemina á oddinn og tala af yfirvegun og gegn þeirri pólun sem hefur átt sér stað í stjórnmálunum. Nú sem aldrei fyrr er mikilvægt að rödd skynseminnar nái í gegnum falsfréttir og popúlisma og komist alla leið inn að ríkisstjórnarborðinu á ný.
Hjördís Guðný Guðmundsdóttir, kennari og formaður Kvenna í Framsókn.
Greinin birtist fyrst á visir.is 20. október 2024.
Það er ábyrgðahluti að sitja í ríkisstjórn Íslands. Á undanförnum árum höfum við í Framsókn einbeitt okkur að því að horfa fram á veginn, vera á skóflunni og vinna vinnuna í þágu íslenskra hagsmuna. Við höfum haldið okkur fyrir utan reglulegt hnútukast milli annarra stjórnmálaflokka og reynt að einblína frekar á verkefnin og finna á þeim hagfelldar lausnir fyrir land og þjóð.
Ég er stolt af þeim árangri sem náðst hefur á ýmsum sviðum þjóðlífsins á undanförnum árum. Margt hefur áunnist þótt það séu fjölmörg tækifæri til þess að gera betur. Þannig er gangur lífsins.
Lægri verðbólga og lækkun vaxta eru stærsta hagsmunamál heimila og fyrirtækja um þessar mundir. Það voru jákvæð tíðindi þegar Seðlabankinn lækkaði vexti nú í byrjun mánaðar. Slíkt gerist ekki af sjálfu sér. Lykilatriði á næstu vikum er að tryggja að atburðarásin á næstunni verði ekki til þess að tefja vaxtalækkunarferlið. Framsókn mun ekki láta sitt eftir liggja í þinginu til að tryggja að skynsamleg fjárlög verði samþykkt, líkt og boðað er í því fjárlagafrumvarpi sem fjármála- og efnahagsráðherra hafði mælt fyrir fyrr í haust. Leiðarljós þess eru að ná niður verðbólgu og bæta þannig kjör heimila og fyrirtækja. Það er skoðun okkar að traust samspil peningastefnu Seðlabanka Íslands, opinberra fjármála og aðila vinnumarkaðarins sé lykilforsenda þess að stuðla að stöðugu verðlagi og skapa skilyrði fyrir lækkun verðbólgu og vaxta. Í þágu þessa þarf forgangsröðun í opinberum fjármálum sem kallast á við aðgerðir stjórnvalda í þágu langtímakjarasamninga á vinnumarkaði, sem snúa að því að fjárfesta í fólki.
Það eru áhugaverðir tímar í íslenskum stjórnmálum um þessar mundir. Það er skylda okkar sem störfum á þeim vettvangi að takast á við stöðuna af ábyrgð og festu enda er til mikils að vinna að ná mjúkri lendingu í hagkerfinu. Það er heiður að starfa í umboði kjósenda landsins og vinna í þágu íslenskra hagsmuna. Í komandi kosningum munu flokkarnir óska eftir endurnýjuðu umboði til þess að sitja á Alþingi Íslendinga. Við í Framsókn erum klár í bátana og vélarnar hafa verið ræstar, tilbúin til að leggja okkur öll áfram fram til þess að gera samfélagið betra en það var í gær.
Lilja Dögg Alfreðsdóttir, menningar- og viðskiptaráðherra og varaformaður Framsóknar.
Greinin birtist fyrst í Morgunblaðinu 19. október 2024.
Í vikunni birtist frétt í Morgunblaðinu um tillögur Viðskiptaráðs, en þær hafa það að markmiði að spara ríkinu ákveðnar fjárhæðir. Það sem þar kemur aðallega á óvart er að margar tillögur snúast um það að ríkið eigi að virða skuldbindingar sínar að vettugi og draga úr mikilvægum aðgerðum fyrir fólkið í landinu.
Að eiga aðild að samningum er ábyrgð sem ber að sinna af heiðarleika og heilindum og það er engum til heilla ef ríkið á að draga til baka loforð, skuldbindingar og undirritaða samninga. Slík ríkisstjórn myndi varla vera traustvekjandi í augum þjóðarinnar, hvað þá einstaklinga sem binda miklar vonir við þær aðgerðir sem ríkið hefur skuldbundið sig til.
Að sjálfsögðu á ríkið að vera með ábyrga og skynsamlega hagstjórn. Við sjáum að aðhald og aðgerðir núverandi ríkisstjórnar eru farin að hafa áhrif á lækkun verðbólgu og vextir eru byrjaðir að lækka.
Aðkoma að kjarasamningum
Það er umhugsunarvert að svo virðist sem að Viðskiptaráð beri ekki mikla virðingu fyrir rótgróinni meginreglu samningaréttar um að samninga skuli halda. Það er rétt að skiptar skoðanir eru á því hvort ríkið hefði átt að stíga inn í síðustu kjaraviðræður. Einnig er rétt að það er mikilvægt að við tökum þátt í slíkum samningaviðræðum af varfærni, eins og Viðskiptaráð hefur bent á. En þegar búið er að gefa fyrirheit, þá er mikilvægt að standa við það sem lagt hefur verið fram.
Undirritun kjarasamninga í mars sl. á almennum markaði var mikilvæg skref. Aðilar almenna vinnumarkaðarins sýndu með þessum samningum mikla ábyrgð og framsýni. Aðkoma stjórnvalda, bæði ríkis og sveitarfélaga, skipti sköpum í þeirri samningagerð. Þær aðgerðir, sem ríkið skuldbatt sig til, eru til þess fallnar að auka ráðstöfunartekjur heimila með sérstakri áherslu á húsnæðisuppbyggingu, tryggja húsnæðisstuðning og stórefla stuðning við barnafjölskyldur. Þetta er stuðningur við þau sem standa höllum fæti á húsnæðismarkaði og hafa orðið fyrir aukinni byrði vegna húsnæðiskostnaðar. Aðgerðir til að auka framboð íbúðarhúsnæðis stuðla að auknu jafnvægi á húsnæðismarkaði og lægri húsnæðiskostnaði.
Er Viðskiptaráð virkilega að leggja til að auka byrði barnafjölskyldna og auka byrði húsnæðiskostnaðar þeirra sem síst geta? Það að svíkja skuldbindingar sínar og láta þann hóp bera aukinn kostnað getur haft langvarandi áhrif þó svo að það myndi spara ríkissjóð einhverjar fjárhæð í dag.
Mikilvægar aðgerðir ríkisins í húsnæðismálum
Hvað varðar tillögu Viðskiptaráðs um lækkun vaxtabótakerfisins og hlutdeildarlána er nauðsynlegt að ítreka að ríki og sveitarfélög hafa aðkomu að þriðjungi af byggingu húsnæðis ár hvert. Það er ekki nýtt að ríkið gangi til aðgerða á húsnæðismarkaði með það að markmiði að grípa viðkvæma hópa og jafna aðgengi að markaðnum.
Tímabilið 2019-2024 hefur verið mesta uppbyggingartímabil Íslandssögunnar, en það hefur þó ekki dugað til. Eftirspurn eftir húsnæði hefur aukist umtalsvert á stuttum tíma samhliða mikilli fólksfjölgun hér á landi. Því erum við að byggja undir áætlaðri íbúðaþörf, en ekki vegna aðgerðaleysis í húsnæðismálum.
Við í Framsókn höfum lagt höfuðáherslu á að auka aðgengi að húsnæði, sérstaklega fyrir ungt fólk, fyrstu kaupendur og leigjendur. Þetta gerum við m.a. með hlutdeildarlánunum, sem hafa reynst þessum hópum vel og reynst mikilvæg aðgerð í húsnæðismálum.
Hlutdeildarlán fyrir fyrstu kaupendur eru komin til að vera og ríkisstjórnin hefur nú þegar samþykkt að veita 4 milljarða til hlutdeildarlána á þessu ári. Annars vegar til að styðja við fyrstu kaupendur og til að hvetja framkvæmdaaðila til að halda áfram að byggja. Eins var þetta til þess að framkvæmdaaðilar lækkuðu verð til að passa inn í viðmið hlutdeildarlána. Hlutdeildarlánin stuðluðu beinlínis að því að halda fasteignaverði niðri, þvert á orð Viðskiptaráðs.
Við stöndum við það sem segjum
Til að mæta auknum vaxtakostnaði heimilanna síðustu misseri var á árinu 2024 greiddur út sérstakur vaxtastuðningur til heimila með íbúðalán. Grunnfjárhæðir húsnæðisbóta og eignaskerðingamörk í húsnæðisbótakerfinu hækka 1. júní 2024 auk þess sem aukið tillit verður tekið til fjölskyldustærðar og munu framlög til húsnæðisbóta aukast um 2,5 ma.kr. á ársgrundvelli vegna þessa.
Áfram verður dregið úr tekjuskerðingum barnabóta þannig að mun fleiri foreldrar njóta stuðnings. Barnabætur hækka því ríflega og unnið verður að því í samstarfi ríkis og sveitarfélaga að skólamáltíðir grunnskólabarna verði gjaldfrjálsar frá og með hausti 2024. Þá verða hámarksgreiðslur úr Fæðingarorlofssjóði hækkaðar í þremur áföngum á næstu tveimur árum. Þegar breytingar á framlagi til Fæðingarorlofssjóðs verða að fullu komnar til framkvæmda árið 2027 nemur uppsöfnuð hækkun um 5,7 ma.kr. á ársgrundvelli.
Við í Framsókn leggjum mikla áherslu á hag íslensku þjóðarinnar í heild m.a. með nauðsynlegri íhlutun ríkisins á húsnæðismarkaði. Við höldum áfram með aðgerðir til að tryggja stöðugleika og draga úr neikvæðum áhrifum á hagkerfið og viljum stuðla að því að áfram verði unnið með þann grundvöll sem þegar hefur verið lagður.
This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
