„Fyrir um ári átti ég samtal í munnlegu fyrirspurn við hæstv. umhverfis-, orku- og loftslagsráðherra um förgun dýraafurða og dýrahræja. Staðan er þannig að núverandi lög og reglur ganga hreinlega ekki upp sökum þess að úrræðin vantar. Það er einungis einn brennsluofn til staðar til að brenna hræ og annar hann ekki þörf. Söfnun hræja og förgun er bæði mjög dýr og erfið í framkvæmd, m.a. vegna varnarlína,“ sagði Halla Signý Kristjánsdóttir, alþingismaður, í störfum þingsins.
„Samkvæmt svari frá hæstv. ráðherra þá eru þessi málefni lögbundin hlutverk sveitarfélaganna þar sem þessi mál falla undir úrgangsmál. En er það svo? Fyrir liggur úrskurður frá EFTA-dómstólnum um að Ísland hafi ekki uppfyllt skuldbindingar sínar samkvæmt innleiddu EES-regluverki. Í kjölfar þessa úrskurðar hefur verið umræða innan sveitarfélaganna um hvar ábyrgð á verkefninu liggi.“
„Skilningur minn var að þetta væri að finna undir lögum um meðhöndlun úrgangs en réttara er að þetta fellur undir lög um dýrasjúkdóma og varnir gegn þeim. Þetta málefni er því ekki eingöngu á ábyrgð sveitarfélaganna. Hjá nágrannalöndum okkar koma sveitarfélög ekki að söfnun eða fjármögnun þeirra innviða sem þarf til þessara verkefna heldur er það framtak frá sláturleyfishöfum að sjá til þess að koma dýraleifum í lóg. Þar er því líka komið þannig fyrir að dýraleifar eru endurunnar í bæði fóður og fitu sem nýtt er til brennslu sem orkugjafi.“
„Sögunni um hver beri ábyrgð á förgun dýraleifa má líkja við söguna um litlu gulu hænuna. Ríkið segir: Ekki ég, og sveitarfélögin segja: Ekki ég. En við þurfum að taka hænuna okkur til fyrirmyndar og sýna ábyrgð í þessum efnum. Í dýraleifum felast líka verðmæti sem hægt er að nýta og draga þar með úr kostnaði sem annars fellur að fullu á bændur og neytendur,“ sagði Halla Signý að lokum.
Ræða Höllu Signýjar í heild sinni á Alþingi:
„Virðulegur forseti. Fyrir um ári átti ég samtal í munnlegu fyrirspurn við hæstv. umhverfis-, orku- og loftslagsráðherra um förgun dýraafurða og dýrahræja. Staðan er þannig að núverandi lög og reglur ganga hreinlega ekki upp sökum þess að úrræðin vantar. Það er einungis einn brennsluofn til staðar til að brenna hræ og annar hann ekki þörf. Söfnun hræja og förgun er bæði mjög dýr og erfið í framkvæmd, m.a. vegna varnarlína.
Samkvæmt svari frá hæstv. ráðherra þá eru þessi málefni lögbundin hlutverk sveitarfélaganna þar sem þessi mál falla undir úrgangsmál. En er það svo? Fyrir liggur úrskurður frá EFTA-dómstólnum um að Ísland hafi ekki uppfyllt skuldbindingar sínar samkvæmt innleiddu EES-regluverki. Í kjölfar þessa úrskurðar hefur verið umræða innan sveitarfélaganna um hvar ábyrgð á verkefninu liggi. Skilningur minn var að þetta væri að finna undir lögum um meðhöndlun úrgangs en réttara er að þetta fellur undir lög um dýrasjúkdóma og varnir gegn þeim. Þetta málefni er því ekki eingöngu á ábyrgð sveitarfélaganna. Hjá nágrannalöndum okkar koma sveitarfélög ekki að söfnun eða fjármögnun þeirra innviða sem þarf til þessara verkefna heldur er það framtak frá sláturleyfishöfum að sjá til þess að koma dýraleifum í lóg. Þar er því líka komið þannig fyrir að dýraleifar eru endurunnar í bæði fóður og fitu sem nýtt er til brennslu sem orkugjafi.
Virðulegi forseti. Sögunni um hver beri ábyrgð á förgun dýraleifa má líkja við söguna um litlu gulu hænuna. Ríkið segir: Ekki ég, og sveitarfélögin segja: Ekki ég. En við þurfum að taka hænuna okkur til fyrirmyndar og sýna ábyrgð í þessum efnum. Í dýraleifum felast líka verðmæti sem hægt er að nýta og draga þar með úr kostnaði sem annars fellur að fullu á bændur og neytendur.“
Deila
Prenta grein
„Köstum ekki barninu út með baðvatninu“
22/02/2024
„Köstum ekki barninu út með baðvatninu“Líneik Anna Sævarsdóttir, alþingismaður, ræddi í störfum þingsins mikilvæg skref ríkisstjórnarinnar í málefnum útlendinga og innflytjenda er hafa ekki alltaf verið stigin í takt. „Nú er hér í fyrsta skipti tekið heildstætt utan um verkefnið og það skiptir máli. Áherslan sem lögð er byggir á mannúð og mikilvægi þess að fjárfesta í fólki með markvissri afgreiðslu umsókna og inngildingu þeirra sem hér setjast að. Þessar aðgerðir eru í fullu samræmi við stefnu Framsóknar.“
„Ég vil fagna þeirri heildarsýn í málefnum útlendinga og innflytjenda sem ríkisstjórnin kynnti í gær ásamt aðgerðum til að ná markmiðum sem sett eru fram undir þeirri sýn. Á síðustu árum hafa verið stigin alla vega skref í málaflokknum en þau hafa ekki alltaf verið stigin í takt. Nú er hér í fyrsta skipti tekið heildstætt utan um verkefnið og það skiptir máli. Áherslan sem lögð er byggir á mannúð og mikilvægi þess að fjárfesta í fólki með markvissri afgreiðslu umsókna og inngildingu þeirra sem hér setjast að. Þessar aðgerðir eru í fullu samræmi við stefnu Framsóknar og þann málflutning sem sú sem hér stendur hefur staðið fyrir á þingi í tíu ár. Verkefnin sem sjónum er beint að skipta allar byggðir landsins máli,“ sagði Líneik Anna.
„Ég vil sérstaklega draga fram aðgengi að íslenskunni, ráðgjöf til starfsfólks skóla og umbætur við mat á menntun innflytjenda. Ég vil líka leggja áherslu á að við höfum víða góðan grunn undir þær aðgerðir sem sjónum er nú beint að. Sérstaklega vil ég vekja athygli á því sem framhaldsfræðslan hefur unnið að í meira en 20 ár, sennilega nær 25 árum, en þar hafa símenntunarmiðstöðvarnar sinnt íslenskukennslu og samfélagsfræðslu. Þær hafa unnið mikið frumkvöðlastarf og seinna kom Fræðslumiðstöð atvinnulífsins inn í verkefnið. Þær unnu frumkvöðlastarf þar sem skorti þekkingu og reynslu. Byggjum á þeirri vinnu sem þar hefur verið unnin til þessa.“
„Köstum ekki barninu út með baðvatninu,“ sagði Líneik Anna að lokum.
Ræða Líneikar Önnu í heild sinni á Alþingi:
„Virðulegi forseti. Ég vil fagna þeirri heildarsýn í málefnum útlendinga og innflytjenda sem ríkisstjórnin kynnti í gær ásamt aðgerðum til að ná markmiðum sem sett eru fram undir þeirri sýn. Á síðustu árum hafa verið stigin alla vega skref í málaflokknum en þau hafa ekki alltaf verið stigin í takt. Nú er hér í fyrsta skipti tekið heildstætt utan um verkefnið og það skiptir máli. Áherslan sem lögð er byggir á mannúð og mikilvægi þess að fjárfesta í fólki með markvissri afgreiðslu umsókna og inngildingu þeirra sem hér setjast að. Þessar aðgerðir eru í fullu samræmi við stefnu Framsóknar og þann málflutning sem sú sem hér stendur hefur staðið fyrir á þingi í tíu ár. Verkefnin sem sjónum er beint að skipta allar byggðir landsins máli. Ég vil sérstaklega draga fram aðgengi að íslenskunni, ráðgjöf til starfsfólks skóla og umbætur við mat á menntun innflytjenda. Ég vil líka leggja áherslu á að við höfum víða góðan grunn undir þær aðgerðir sem sjónum er nú beint að. Sérstaklega vil ég vekja athygli á því sem framhaldsfræðslan hefur unnið að í meira en 20 ár, sennilega nær 25 árum, en þar hafa símenntunarmiðstöðvarnar sinnt íslenskukennslu og samfélagsfræðslu. Þær hafa unnið mikið frumkvöðlastarf og seinna kom Fræðslumiðstöð atvinnulífsins inn í verkefnið. Þær unnu frumkvöðlastarf þar sem skorti þekkingu og reynslu. Byggjum á þeirri vinnu sem þar hefur verið unnin til þessa. Köstum ekki barninu út með baðvatninu.“
Deila
Prenta grein
22/02/2024
Umræðan um útlendingamál verður að vera málefnaleg og byggjast á staðreyndumJóhann Friðrik Friðriksson, alþingismaður, ræddi í störfum þingsins heildaraðgerðir í málaflokki útlendingamála er ríkisstjórnin kynnti í vikunni þar sem höfð eru til grundvallar sjónarmið um skilvirkni, mannúð og inngildingu.
„Ég er sammála þessum aðgerðum enda ríma þær við stefnu Framsóknarflokksins í málaflokknum,“ sagði Jóhann Friðrik.
„Þetta er yfirgripsmikið og efni í langa ræðu en svo að ég minnist nú á nokkra þætti þá á þarna m.a. að efla virkni fólks af erlendum uppruna með menntabrú inn á vinnumarkað sem annast mat á menntun, eflingu raunfærnimats, starfstengda íslenskukennslu o.fl. Einnig verður afgreiðslutími umsókna um alþjóðlega vernd styttur í 90 daga að meðaltali á hvoru stjórnsýslustigi um sig. Aukin áhersla verður lögð á landamæraeftirlit með þeim sem fengið hafa endurkomubann. Ráðist verður í breytingar á regluverki á sviði verndarmála til samræmingar við löggjöf á Norðurlöndunum, m.a. með afnámi séríslenskra málsmeðferðarreglna. Áherslan verður á að tryggja að verndarkerfið þjóni fyrst og fremst þeim sem búa við hvað mesta neyð. Forgangsraða á móttöku flóttafólks og fjölskyldum í viðkvæmri stöðu sem ég er að sjálfsögðu sammála og þar verður horft til kvótaflóttafólks.“
„Það er alveg klárt að þegar gerðar voru nauðsynlegar breytingar á málaflokknum á síðasta þingi voru hér stjórnmálamenn sem studdu hvorki þær breytingar né virtust gera sér grein fyrir því hversu mikilvægt er að málaflokkurinn verði reglulega endurskoðaður. Við þurftum líka að sitja undir einu lengsta málþófi sögunnar. Ég hef ekki hugmynd um það hvort þeir flokkar sem greiddu atkvæði gegn því frumvarpi eða höfðu uppi stór orð séu að huga að einhvers konar stefnubreytingu. Það er bara þeirra mál.
Ég vil þó taka fram hversu mikilvægt það er að umræðan um málaflokkinn sé bæði málefnaleg og byggist á staðreyndum hér á næstu misserum,“ sagði Jóhann Friðrik að lokum.
Ræða Jóhanns Friðriks í heild sinni á Alþingi:
„Virðulegi forseti. Í gær kynnti ríkisstjórnin gríðarlega mikilvægar aðgerðir sem byggjast á því að horft verði á málaflokk útlendingamála á heildrænan hátt með skilvirkni, mannúð og inngildingu að leiðarljósi. Ég er sammála þessum aðgerðum enda ríma þær við stefnu Framsóknarflokksins í málaflokknum. Þetta er yfirgripsmikið og efni í langa ræðu en svo að ég minnist nú á nokkra þætti þá á þarna m.a. að efla virkni fólks af erlendum uppruna með menntabrú inn á vinnumarkað sem annast mat á menntun, eflingu raunfærnimats, starfstengda íslenskukennslu o.fl. Einnig verður afgreiðslutími umsókna um alþjóðlega vernd styttur í 90 daga að meðaltali á hvoru stjórnsýslustigi um sig. Aukin áhersla verður lögð á landamæraeftirlit með þeim sem fengið hafa endurkomubann. Ráðist verður í breytingar á regluverki á sviði verndarmála til samræmingar við löggjöf á Norðurlöndunum, m.a. með afnámi séríslenskra málsmeðferðarreglna. Áherslan verður á að tryggja að verndarkerfið þjóni fyrst og fremst þeim sem búa við hvað mesta neyð. Forgangsraða á móttöku flóttafólks og fjölskyldum í viðkvæmri stöðu sem ég er að sjálfsögðu sammála og þar verður horft til kvótaflóttafólks.
Virðulegi forseti. Það er alveg klárt að þegar gerðar voru nauðsynlegar breytingar á málaflokknum á síðasta þingi voru hér stjórnmálamenn sem studdu hvorki þær breytingar né virtust gera sér grein fyrir því hversu mikilvægt er að málaflokkurinn verði reglulega endurskoðaður. Við þurftum líka að sitja undir einu lengsta málþófi sögunnar. Ég hef ekki hugmynd um það hvort þeir flokkar sem greiddu atkvæði gegn því frumvarpi eða höfðu uppi stór orð séu að huga að einhvers konar stefnubreytingu. Það er bara þeirra mál. Ég vil þó taka fram hversu mikilvægt það er að umræðan um málaflokkinn sé bæði málefnaleg og byggist á staðreyndum hér á næstu misserum.“
Deila
Prenta grein
Kæru flokksfélagar!
21/02/2024
Kæru flokksfélagar!Kjördæmavika þingflokks Framsóknar verður í næstu viku, líkt og áður má leiða að því líkum að því að fram undan séu áhugaverðir og skemmtilegir dagar. Það að þeysast um kjördæmið og hitta á mann og annan er eitt að því sem okkur þingmönnum þykir skemmtilegt. Þingmenn og ráðherrar munu eiga fjölmarga fundi í öllum landsfjórðungum og eins munum við nýta tímann til að heimsækja fyrirtæki og stofnanir eins og við komumst yfir. Á heimasíðu flokksins verður hægt að nálgast yfirlit yfir fundina. Auk þess mun flokksfólk að sjálfsögðu fá sérstakt boð á fundi. Samtalið við ykkur er okkur mikilvægt og gefur gott veganesti í áframhaldandi störf okkar.
Einnig, sem hluti af því að vera í betra sambandi við grasrótina verður boðað til fundar með flokksfólki á Teams nk. fimmtudag kl. 20. Fundurinn er hugsaður sem framhald af bréfi þingflokksformanns þar sem farið er yfir helstu málin í þinginu hverju sinni. Þá gerum við ráð fyrir að boðað verði til fleiri slíkra funda í framtíðinni með reglulegu millibili, eða á um tveggja mánaða fresti, svo hægt sé að halda áfram virku samtali. Nauðsynlegt er að skrá sig á fundinn hér:
Störf þingsins – Rafrænn fundur
Hlekkur á fundinn verður sendur skömmu fyrir fund.
Öruggari framtíð fyrir Grindvíkinga
Ætla verður að engan hafi órað fyrir því, við þingsetningu Alþingis 12. september sl., að stjórnarfrumvarp um uppkaup ríkisins á heilu sveitarfélagi, 1.200 íbúðum, yrði á dagskrá þingsins þennan veturinn. En því miður er það raunin. Frumvarpið er í góðu samræmi við ákall frá Grindvíkingum á fjölmennum íbúafundi í Laugardalshöll 16. janúar. Þar kölluðu Grindvíkingar eftir að ríkisvaldið myndi borga Grindvíkinga út úr húsnæðum sínum, fyrir þá sem það kysu. Ríkið stefnir nú að því að kaupa íbúðarhúsnæði í eigu einstaklinga innan Grindavíkurbæjar, ef eftir því er leitað af hálfu viðkomandi eigenda. Í frumvarpinu er lagt til að greiðsla fyrir íbúðarhúsnæði muni verða 95% af brunabótamati á kaupdegi að frádregnum áhvílandi veðskuldum. Frumvarpið kveður eins á um forgangsrétt eiganda, í samningi um kaup þess, sem veitir honum forgangsrétt að íbúðarhúsnæðinu, en að rétturinn falli niður tveimur árum eftir gildistöku laganna.
Engin ein leið passar fyrir alla, en þarna er leitast við að mæta sem flestum á eins sanngjarnan hátt og hægt er í svo flóknu og viðamiklu máli. Reikna má með að málið geti tekið breytingum í þinglegri meðferð þar sem innsendar umsagnir verða teknar til umfjöllunar. Undirrituð tekur undir með Jóhanni Friðrik Friðrikssyni, alþingismanni, í fyrstu umræðu málsins er hann sagði:
„Eins og hér hefur komið fram þá höfum við verið vakin og sofin yfir því að reyna að koma til móts við þá stöðu sem við erum búin að vera að ganga í gegnum á Suðurnesjum og í Grindavík. Allur þingheimur hefur verið einhuga um það að vinna hratt og vel að málefnum Grindvíkinga. 63 þingmenn hafa hér verið á grænu í öllum þeim málum sem þegar hafa komið fram og hafa verið kláruð. Ég er þess fullviss að sú samvinna í þeirri vegferð mun halda áfram og við munum gera allt sem í okkar valdi stendur til að tryggja það að við léttum eins og mögulegt er áhyggjum af Grindvíkingum á þessum erfiða tíma.“
Málefni útlendinga framarlega í umræðunni
Annað mál hefur verið mjög hávært í þjóðfélagsumræðunni, málefni útlendinga. Í gær átti Framsókn pláss í óundirbúnum fyrirspurnum á Alþingi þar sem fyrirspurn okkar var beint til dómsmálaráðherra um hvernig eftirliti með landamærum okkar sé háttað. Í fréttum síðustu helgi fór hátt mál hælisleitanda, er hafi verið synjað um vernd hér á landi, á þeim grundvelli að hafa þegar fengið vernd í Grikklandi. Var honum vísað brott í lögreglufylgd auk þess sem hann fékk á sig endurkomubann. Daginn eftir var hann þó aftur kominn til landsins og er hér enn. Hér er því svo sannarlega ekki um að ræða skilvirka brottför að ræða og mikilvægt að tekið verði af málum sem þessu með festu.
Stjórnarflokkarnir hafa sammælst um aðgerðir í málefnum umsækjenda um alþjóðlega vernd, flóttafólks og innflytjenda. Þar er verið að taka utan um málaflokkinn með heildstæðum hætti með það til hliðsjónar að samræma framkvæmd við þá sem þekkist annars staðar á Norðurlöndunum, m.a. með niðurfellingu séríslensks ákvæðis í 2. mgr. 36. gr. laga um útlendinga. Markmiðið er aðallega að fækka óþörfum umsóknum, gera afgreiðslur mála skilvirkari og stytta málsmeðferðartíma til muna. Með því er talið að kostnaður við þann málaflokk muni lækka, en hann hefur aukist umtalsvert.
Málið hefur nú þegar verið afgreitt frá þingflokkunum og reikna má með að ráðherra muni mæla fyrir því í vikunni.
Málið verður reifað betur á framangreindum fundi með grasrót flokksins nk. fimmtudag.
Vikan í þinginu litast í þetta sinn að miklu leyti af málefnum Grindvíkinga og stefnumótun stjórnvalda í málefnum útlendinga. Mikilvægasta verkið þessa dagana er að ljúka umfjöllun í nefndum um uppkaup húsnæðisins í Grindavík og fjárauka því tengdu í þessari viku svo hægt sé að útrýma óvissu.
Við munum nú í kjördæmaviku eiga mjög dýrmætt tækifæri til að eiga milliliðalaust samtal um þessi mál og fleiri við grasrót flokksins og stuðningsfólk. Við hlökkum til að koma og eiga gott samtal við ykkur.
Með kveðju frá Austurvelli,
Ingibjörg Isaksen
Deila
Prenta grein
21/02/2024
Áfengið selt af dönsku félagi til sænskra neytenda af lager staðsettum í DanmörkuLíneik Anna Sævarsdóttir, alþingismaður, ræddi í störfum þingsins álita- og ágreiningsmál vegna smásölu áfengis í netsölu. Í Svíþjóð er það Systembolaget er hefu einkaleyfi til smásölu áfengis og sér um söluna. Það er sambærilegt og ÁTVR hefur einkaleyfi til smásölu áfengis hér á landi. „Einkasölufyrirkomulag áfengis á smásölustigi er hér liður í forvarnastefnu eins og víðar um lönd.“
„Í júlí 2023 féll dómur í hæstarétti Svíþjóðar sem er áhugaverður í því samhengi. Systembolaget höfðaði mál gegn fyrirtækjum í netsölu. Í málinu var deilt um hvort fyrirkomulag fyrirtækjanna á sölu áfengis væri í trássi við einkarétt eða hvort um væri að ræða einkainnflutning einstaklinga á áfengi frá öðru landi innan ESB sem væri heimill samkvæmt sænskum áfengislögum eins og þeim íslensku,“ sagði Líneik Anna.
„Niðurstaða Hæstaréttar var sú að einkainnflutningur sænskra neytenda á áfengi frá Danmörku væri heimill en athyglisvert er að skoða á hverju sú niðurstaða byggist en það var einkum að áfengið væri selt af dönsku félagi til sænskra neytenda af lager sem væri staðsettur í Danmörku og flutt inn til Svíþjóðar af óháðum flutningsaðila, danska félagið sem var seljandinn starfaði sannarlega í Danmörku og var ekki með starfsemi í Svíþjóð og félögin stunduðu ekki beina sölustarfsemi í Svíþjóð.“
„Það er ljóst af því að fyrirkomulag netverslunar með áfengi á Íslandi er í mörgum atriðum frábrugðið þessu, og í mörgum tilfellum, og mörg dæmi eru um að hún brjóti flestar ef ekki allar þessar forsendur og því vandséð að sú netsala falli undir undanþáguákvæðið,“ sagði Líneik Anna að lokum.
Ræða Líneikar Önnu í heild sinni á Alþingi:
„Virðulegi forseti. Hér á landi hefur ÁTVR einkaleyfi til smásölu áfengis. Einkasölufyrirkomulag áfengis á smásölustigi er hér liður í forvarnastefnu eins og víðar um lönd. Markmið laga um verslun með áfengi og tóbak er m.a. að skilgreina umgjörð um smásölu áfengis og heildsölu tóbaks sem byggist á bættri lýðheilsu, samfélagslegri ábyrgð og vernd ungs fólks.
Í Svíþjóð er þetta sambærilegt og Systembolaget sér um söluna. Þar eins og hér hafa risið álita- og ágreiningsmál vegna netsölu. Í júlí 2023 féll dómur í hæstarétti Svíþjóðar sem er áhugaverður í því samhengi. Systembolaget höfðaði mál gegn fyrirtækjum í netsölu. Í málinu var deilt um hvort fyrirkomulag fyrirtækjanna á sölu áfengis væri í trássi við einkarétt eða hvort um væri að ræða einkainnflutning einstaklinga á áfengi frá öðru landi innan ESB sem væri heimill samkvæmt sænskum áfengislögum eins og þeim íslensku.
Niðurstaða Hæstaréttar var sú að einkainnflutningur sænskra neytenda á áfengi frá Danmörku væri heimill en athyglisvert er að skoða á hverju sú niðurstaða byggist en það var einkum að áfengið væri selt af dönsku félagi til sænskra neytenda af lager sem væri staðsettur í Danmörku og flutt inn til Svíþjóðar af óháðum flutningsaðila, danska félagið sem var seljandinn starfaði sannarlega í Danmörku og var ekki með starfsemi í Svíþjóð og félögin stunduðu ekki beina sölustarfsemi í Svíþjóð.
Það er ljóst af því að fyrirkomulag netverslunar með áfengi á Íslandi er í mörgum atriðum frábrugðið þessu, og í mörgum tilfellum, og mörg dæmi eru um að hún brjóti flestar ef ekki allar þessar forsendur og því vandséð að sú netsala falli undir undanþáguákvæðið.“
Deila
Prenta grein
21/02/2024
„Að skapa óvissu þar sem engin óvissa var fyrir“Ingibjörg Isaksen, alþingismaður og formaður þingflokks Framsóknar, ræddi þjóðlendukröfur fjármála- og efnahagsráðherra á allar eyjar og sker umhverfis landið og þau gríðarlegu miklu viðbrögð almennings er þær hafa vakið, í störfum þingsins.
Fram eru komnar verulegar áhyggjur sveitarstjórnarfólk víða um land af málinu og sagt „kröfulýsinguna vera gríðarstórt inngrip í mat á eignarrétti og framtíðarsýn fjölmargra íbúa og landeigenda um land allt. Auk þess hefur borið á gagnrýni að ekkert samráð hafi verið haft við eigendur þessara eyja.“
„Í staðinn fyrir samráð eða póst frá óbyggðanefnd frétta eigendur af kröfunni í gegnum fjölmiðla,“ sagði Ingibjörg og hélt áfram, „flestar eyjar sem kröfurnar beinast að eru þinglýstar eignir einstaklinga, sveitarfélaga og annarra aðila og í sumum tilvikum hefur ríkið selt eyjar sem það ætlar nú að taka aftur til sín.“
„Upphaflegur tilgangur með setningu laga um þjóðlendur var að leysa úr ágreiningi sem ríkt hafði í áratugi um eignarhald á hálendisvegum landsins eða þau svæði sem lengst hafa verið nefnd afréttir og almenningar. Þvert á upphaflegar áætlanir eru þessar kröfulýsingar ríkisins nú að skapa óvissu þar sem engin óvissa var fyrir auk þess sem þær leggja stein í götu hugmynda einkaframtaks um framkvæmdir og sköpun, enda ná þessar kröfur inn á byggð svæði. Að mínu mati er nú fulllangt seilst frá upphaflegum markmiðum laganna. Nú þegar er verið að sækjast eftir landsvæðum þar sem nú eru m.a. fasteignir og rúmast innan deiliskipulags sveitarfélaga,“ sagði Ingibjörg.
„Það er eðlilegt að fólk sé ósátt því að ljóst er að þetta mun hafa töluverðan kostnað í för með sér fyrir sveitarstjórnir og eigendur þessara landsvæða. Þessar hugmyndir óbyggðanefndar hefðu þurft að fara í gegnum mun grófara sigti auk þess sem horfa hefði mátt á gömul skjöl sem þegar eru til staðar, því að þannig hefði mátt koma í veg fyrir óþarfaupphlaup,“ sagði Ingibjörg að lokum.
Ræða Ingibjargar í heild sinni á Alþingi:
„Virðulegi forseti. Það er óhætt að segja að framkomnar þjóðlendukröfur fjármála- og efnahagsráðherra í allar eyjar og sker umhverfis landið sem eru ofan sjávar á stórstraumsfjöru veki gríðarlega mikil viðbrögð almennings. Sveitarstjórnarfólk víða um land hefur verulegar áhyggjur af málinu og segir kröfulýsinguna vera gríðarstórt inngrip í mat á eignarrétti og framtíðarsýn fjölmargra íbúa og landeigenda um land allt. Auk þess hefur borið á gagnrýni að ekkert samráð hafi verið haft við eigendur þessara eyja. Í staðinn fyrir samráð eða póst frá óbyggðanefnd frétta eigendur af kröfunni í gegnum fjölmiðla. Flestar eyjar sem kröfurnar beinast að eru þinglýstar eignir einstaklinga, sveitarfélaga og annarra aðila og í sumum tilvikum hefur ríkið selt eyjar sem það ætlar nú að taka aftur til sín.
Virðulegi forseti. Upphaflegur tilgangur með setningu laga um þjóðlendur var að leysa úr ágreiningi sem ríkt hafði í áratugi um eignarhald á hálendisvegum landsins eða þau svæði sem lengst hafa verið nefnd afréttir og almenningar. Þvert á upphaflegar áætlanir eru þessar kröfulýsingar ríkisins nú að skapa óvissu þar sem engin óvissa var fyrir auk þess sem þær leggja stein í götu hugmynda einkaframtaks um framkvæmdir og sköpun, enda ná þessar kröfur inn á byggð svæði. Að mínu mati er nú fulllangt seilst frá upphaflegum markmiðum laganna. Nú þegar er verið að sækjast eftir landsvæðum þar sem nú eru m.a. fasteignir og rúmast innan deiliskipulags sveitarfélaga. Það er eðlilegt að fólk sé ósátt því að ljóst er að þetta mun hafa töluverðan kostnað í för með sér fyrir sveitarstjórnir og eigendur þessara landsvæða. Þessar hugmyndir óbyggðanefndar hefðu þurft að fara í gegnum mun grófara sigti auk þess sem horfa hefði mátt á gömul skjöl sem þegar eru til staðar, því að þannig hefði mátt koma í veg fyrir óþarfaupphlaup.“
Deila
Prenta grein
20/02/2024
Skörp stefnubreyting SamfylkingarinnarEnn á ný er nýr tónn sleginn hjá Samfylkingunni og nú eru það útlendingamálin. Það er ekki bara Evrópusambandsaðild og „nýja stjórnarskráin“ sem er komin ofan í kassa og inn í geymslu, því nú hefur flokkurinn tekið upp nýja stefnu í útlendingamálum sem reynt er að mála upp sem einhvers konar stefnumótun. Gamla stefna Samfylkingarinnar lúrir þó enn á heimasíðu flokksins, en þeim finnst betra að viðra aðra stefnu opinberlega, stefnu sem er orðin ansi keimlík stefnu Framsóknar.
Vindar blása í allar áttir
Á sínum tíma lýsti Logi Einarsson fyrrv. formaður Samfylkingarinnar því yfir að hann væri fullkomlega ósammála formanni systurflokks Samfylkingarinnar í Danmörku, Mette Frederiksen, þegar danskir jafnaðarmenn kynntu nýjar tillögur í útlendingamálum. Nú segist formaður Samfylkingarinnar vera að einhverju leyti sammála stefnu Mette Frederiksen hvað málefni útlendinga varðar. Þetta kemur á óvart þar sem meðlimir þingflokks Samfylkingarinnar hafa hingað til verið ósammála þeirri nálgun. Nú þegar kostnaður við málaflokkinn hefur aukist gríðarlega og ólga er farin að myndast í umræðum í samfélaginu þá er Samfylkingin tilbúin að hoppa á vagninn, þrátt fyrir að sami flokkur hafi ítrekað komið í veg fyrir mikilvægar kerfisbreytingar í þessum málaflokki næðu fram að ganga á Alþingi.
Hvað á formaðurinn við?
Ég furða mig á nálgun formanns Samfylkingarinnar. Hún talar í sífellu um innflytjendur og að fjölgun þeirra sé stórt vandamál, en reynir eftir fremsta megni að skauta fram hjá rót vandans, sem er það kerfi sem byggt hefur verið upp í kringum hælisleitendur. Formaðurinn gefur í og dregur úr á sama tíma. Þá gagnrýnir hún atvinnustefnu stjórnvalda og talar um atvinnugreinar sem við sjálf viljum ekki taka þátt í. Hvað á formaður Samfylkingarinnar við með þessum orðum? Er formaður Samfylkingarinnar að leggja til að lögð verði niður störf á landsbyggðinni, líkt og í ferðaþjónustu, sjávarútvegi, iðnaði og svo framvegis? Öflugt atvinnulíf um land allt er forsenda byggðar um land allt. Það skulum við hafa í huga.
Við þurfum á innflytjendum að halda
Ég tel afar brýnt í umræðunni að rugla ekki saman innflytjendum og hælisleitendum. Sá sem hér skrifar getur ekki séð fyrir sér það samfélag sem við hér byggjum án innflytjenda. Staðreyndin er sú að innflytjendur halda uppi lífskjörum og hagvexti hér á landi. Samkvæmt gögnum Hagstofunnar er hlutfall erlends starfsfólks í nær öllum íslenskum atvinnugreinum almennt orðið um 30-40%. Hingað til lands kemur vel menntað fólk sem vill setjast að í okkar góða samfélagi og við þurfum að nýta þá þekkingu. Hér má nefna nýsköpun sem dæmi svo eitthvað sé nefnt.
Tölum ekki niður innflytjendur, þeir eru fjársjóður fyrir okkur sem þjóð. Þegar að kemur að umræðu um innflytjendur þurfum við að beina spjótum okkar að því hvernig við getum hjálpað því fólki sem hér vill búa og skila til baka til samfélagsins. Hingað til hafa þeir flóttamenn sem hingað koma farið hratt inn á vinnumarkaðinn, en það hefur breyst á síðustu tveimur árum vegna tilhæfulausra umsókna sem erfitt hefur verið að ná tökum á. Ástæðan; ekki hefur verið hægt að gera nauðsynlegar breytingar á útlendingalöggjöfinni vegna meðal annars mjög mikillar andstöðu frá þingmönnum Samfylkingarinnar.
Heildarsýn í útlendingamálum
Að lokum er rétt að minnast á að ríkisstjórnin hefur nú sammælst um aðgerðir í málefnum umsækjenda um alþjóðlega vernd, flóttafólks og innflytjenda. Á grundvelli þeirra aðgerða verður tekið utan um málaflokkinn með heildstæðum hætti með aukinni samhæfingu á milli ráðuneyta og stofnana. Ætlunin er að fækka umsóknum sem ekki uppfylla skilyrði um vernd og auka skilvirkni í afgreiðslu á umsóknum. Þannig má spara fé sem að hluta til verður nú nýtt í aukna íslenskukennslu, aðstoð við börn í skólum og samfélagsfræðslu fyrir flóttafólk. Þá verður afgreiðslutími umsókna um alþjóðlega vernd styttur í 90 daga að meðaltali á hvoru stjórnsýslustigi fyrir sig.
Markmiðið er að stuðla að betri, skilvirkari og skýrari framkvæmd innan málaflokksins, og bættri þjónustu til að renna styrkari stoðum undir stjórn útlendingamála. Með þessari heildarsýn er lögð áhersla á mannúð og virðingu og unnið gegn skautun í íslensku samfélagi. Horft verður sérstaklega til framkvæmdar þessara mála á Norðurlöndum þannig að aukið samræmi sé á milli landa.
Ágúst Bjarni Garðarsson, þingmaður Framsóknar og 1. varaformaður efnahags- og viðskiptanefndar Alþingis.
Greinin birtist fyrst á visir.is 20. febrúar 2024.
Deila
Prenta grein
19/02/2024
Við þurfum á Reykjavíkurflugvelli að haldaHvort sem okkur líkar betur eða verr er staðreyndin sú að eldgosatímabil er hafið á Reykjanesskaga, tímabil sem talið er að geti staðið í upp undir 400 ár. Þessi breytta sviðsmynd neyðir okkur til þess að breyta fyrri plönum og taka nýjar ákvarðanir. Síðustu ár hefur mikið verið rætt um uppbyggingu á nýjum flugvelli og ber þar einna hæst hugmyndir um uppbyggingu á flugvelli í Hvassahrauni. Undirrituð telur að flestir séu nú sammála um það að sú staðsetning sé líklega ekki vænlegur kostur en rétt er þó að bíða með allar yfirlýsingar. Skýrslan um Hvassahraun er væntanleg í mars og þá fáum við endanlega niðurstöðu. Til þess að sú mikla vinna sem lögð var í skýrsluna komi að fullum notum og að hún er á lokametrunum er auðvitað skynsamlegast að sjá hvað hún hefur að segja.
Við getum ekki beðið í 20 ár
Það er þó ljóst er að það tekur um 15 til 20 ár að hanna og byggja flugvöll sem rúmað getur innanlandsflug, sjúkraflug og þyrluþjónustu Landhelgisgæslunnar. Á sama tíma ekki hægt að una við núverandi aðstæður til flugsamgangna, brýn þörf er á úrbótum. Sú sem hér skrifar telur að við höfum góðan flugvöll sem getur þjónustað okkur áfram um ókomin ár, Reykjavíkurflugvöll, en hann þarf að efla og bæta. Sigurður Ingi Jóhannsson tilkynnti á síðasta ári um uppbyggingu á nýrri flugstöð, hér er um að ræða uppbyggingu sem lengi hefur verið beðið eftir enda þjónar núverandi flugstöð illa nútíma þörfum. Þá ber að halda því til haga að það er Reykjavíkurborg sem fer með skipulagsvaldið í Vatnsmýrinni og mikilvægt er að það skipulag komi ekki til með að draga úr flug- og rekstraröryggi Reykjavíkurflugvallar.
Hlutverk höfuðborgar
Það gleymist oft í umræðunni hversu Reykjavíkurflugvöllur er samfélagslega mikilvægur, nálægð við miðborg, stjórnsýslu, háskóla og Landspítala spilar þar lykilhlutverk. Eins gleymist í umræðunni um uppbyggingu íbúðabyggðar í Vatnsmýrinni mikilvægi nálægðar Reykjavíkurflugvallar við Landspítalann. Samkvæmt lögum eiga allir landsmenn rétt á sömu heilbrigðisþjónustu. Í því samhengi er mikilvægt að einfalt sé að nálgast þá þjónustu, flugvöllur í Reykjavík tryggir það. Það má ekki gleyma að Reykjavík er höfuðborg allra landsmanna og tryggja verður að allir landsmenn geti sótt þangað þá þjónustu sem þar er veitt.
Ingibjörg Isaksen, þingflokksformaður Framsóknar.
Greinin birtist fyrst á visir.is 19. febrúar 2024.
Deila
Prenta grein
19/02/2024
Hrein brjóst og leghálsForvarnir og skimun gegn krabbameinum er eitt stærsta lýðheilsumál sem sett hefur verið á laggirnar hérlendis. Nýgengi krabbameins hefur aukist og er það mikið áhyggjuefni, hvað veldur því er sérstakt rannsóknarefni út af fyrir sig, margar tilgátur eru uppi og eru þekktar en þær verða ekki raktar hér. Rannsóknir á auknu nýgengi gætu gefið leiðarljós um þá áhættuþætti sem okkur ber að forðast og því mikilvægt að það verði farið í slíkar rannsóknir því þær gagnast okkur öllum.
Breytt fyrirkomulag
Fyrir nokkrum árum var breytt fyrirkomulag á skimunum fyrir brjóstakrabbameini og einnig fyrir leghálskrabbameinum. Skimun var flutt frá Krabbameinsfélaginu sem hefði staðið þá vakt með sóma frá upphafi. Brjóstaskimanir fara nú fram í Brjóstamiðstöð Landspítalans og á Sjúkrahúsinu á Akureyri. Þá er skimað á öðrum þéttbýlisstöðum á landsbyggðinni eftir sem áður og er það skipulag að finna á vefnum skimanir.is. Öllum konum á aldrinum 40-69 ára er boðin skimum á tveggja ári festi og konum 70-74 ára á þriggja ára fresti. Leghálsskimanir fara reglulega fram á heilsugæslustöðvum um allt land. Þegar breytt fyrirkomulag var í umræðunni urðu margir áhyggjufullir að aðgengi að skimun yrði skert, konur þyrftu um langan veg að fara og hvatning og fræðsla yrði út undan. Eins og rakið var hér að ofan ætti aðgengi kvenna um land allt að vera í svipuðu formi og hefur verið þótt breytingar kalli alltaf á aðlögun.
Berum ábyrgð á eigin heilsu
Það er verulegt áhyggjuefni að dregið hafi úr þátttöku kvenna í skimunum, bæði fyrir brjóstakrabbameini og leghálskrabbameini. Það er áhyggjuefni sér í lagi þegar nýgengi brjóstakrabbameins hefur aukist. Þetta á við um alla aldurshópa þó mest í yngsta aldurshópunum, en um 240 konur og 4 karlar greinast árlega með brjóstakrabbamein. Þá eru konur í hópi innflytjenda síður líklegar til að mæta í skimun en aðrar. Í Danmörku hefur einnig dregið úr þátttöku kvenna í skimunum á meðan finnskar og sænskar konur standa sig betur.
Inn á Heilsuveru hvers og eins er hægt að sjá skimunarsögu okkar. Ég brýni fyrir konum að kíkja þar inn og sjá hvort og hvenær tímabært er að fara í skimun og setja inn í dagbókina að taka þátt. Þá er það einnig mikilvægt að fylgjast með einkennum og þukla brjóst reglulega og gera viðvart þegar eitthvað óvenjulegt er á seiði.
Þörf er á vitundarvakningu
Minni mæting í skimun kallar á vitundarvakningu , kostnaðurinn er ekki hár en getur verið hamlandi og hægt er að fá þetta endurgreitt frá stéttarfélögum, en þegar það er virkilega þörf á vitundarvakningu ætti að koma á móts við konur, t.d. með gjaldfrjálst í fyrsta sinn og eða fella niður gjald í eitt til tvö ár og sjá hvort mætingin aukist. Aukin fræðsla og þá á fleiri tungumálum en íslensku. Hvað eru frændur okkar Finnar að gera betur? Í rannsókn sem Krabbameinsfélagið lét gera var framtaksleysi eða tímaskortur algengasta ástæðan fyrir því að konur sögðust ekki hafa mætt í skimun. Látum ekki tímaleysi eða framtaksleysi reisa okkur veggi gegn því að mæta skimun, það fer nefnilega svo fjandi mikill tími í krabbameinið sjálft!
Halla Signý Kristjánsdóttir, þingmaður Framsóknar.
Greinin birtist fyrst á visir.is 19. febrúar 2024.
Deila
Prenta grein
Orkuinnviðum á Suðurnesjum ógnað
19/02/2024
Orkuinnviðum á Suðurnesjum ógnaðNáttúruhamfarir halda uppteknum hætti á Suðurnesjum og telja vísindamenn í raun nýtt tímabil eldsumbrota hafið á svæðinu. Eldgos hófst fimmtudaginn 8.febrúar um kl 6 að morgni. Örfáum klukkustundum síðar höfðu vísindamenn keyrt hraunflæðilíkan sem fól í sér að hætt væri við að hraun frá eldgosinu ógnaði heitavatnslögn frá orkustöð HS Orku í Svartsengi sem flytur heitt vatn til byggðarlaganna á Suðurnesjum. Kl 12:05 sama dag rofnaði heitavatnslögnin eftir að hraunjaðarinn og glóandi hraunið fór yfir hana. Þar með var orðið heitavatnslaust á Suðurnesjum.
Sú staðreynd blasið við að hraun hefur runnið nú í tvígang yfir hitaveitulagnir á Suðurnesjum. Í því ljósi hlýtur að teljast að mjög líklegt sé að virkjunin í Svartsengi fari undir hraun í náinni framtíð. Málið var á dagskrá á stjórnarfundi Sambands Sveitarfélaga Suðurnesjum á dögunum þar sem undirritaður situr fyrir hönd Suðurnesjabæjar. Stjórn SSS bókaði eftirfarandi „Svartasta myndin rættist í síðustu eldgosum í ljósi þess leggur stjórn S.S.S. áherslu á mikilvægi þess að huga að innviðum, m.a. að koma upp öðrum veitum á Reykjanesskaganum til að tryggja heitt vatn og raforku. Ljóst er að ekki dugar lengur að treysta á eina virkjun til húshitunar eins og verið hefur.“
Raforka
Suðurnesjamenn þurfa á Suðurnesjalínu 2 að halda og það strax, Um gríðarlega mikilvæga innviðaframkvæmd er að ræða fyrir öll Suðurnes heild sinni. Lengi hefur verið kallað eftir frekari raforku inn á svæðið og hefur deila staðið um framkvæmdina í rúma tvo áratugi. Það hefur legið fyrir um langa hríð að Nauðsynlegt væri að ráðast í framkvæmdir sem þessar til að bæta afhendingaröryggi raforku á Suðurnesjum og auka flutningsgetu raforkukerfisins milli höfuðborgarsvæðisins og Suðurnesja.
Heitt vatn
Heita vatnið er mikið hagsmunamál fyrir svæðið í heild sinni í raun stórt og veiga mikið öryggismál sem snertir alla Suðurnesjamenn. Hafin er vinna við það að endurvekja lághitaholur á svæðinu með 70 til 100 gráða heitu vatni með það fyrir augum að koma upp eins konar varahitaveitu. sem voru boraðar fyrir um 50 árum. Eru þær holur á Njarðvíkurheiði í Reykjanesbæ og á Rosmhvalanesi í Suðurnesjabæ.
Kalt vatn
Varavatnsból fyrir Suðurnesjabæ og Reykjanesbæ er núna tilbúið. Vatnsbólið er staðsett við Árnarétt hjá Garði í Suðurnesjabæ. Ráðist var í verkið í tengslum við jarðhræringar og eldgos á Suðurnesjum og möguleg áhrif þeirra á vatnsbólið að Lágum við Svartsengi
Kalda vatnið er algjör grunnforsenda byggðar og atvinnulífs og það þarf að vera aðgengi að því þegar á reynir.
Mikilvægt að þétta samtalið um næstu skref
Það liggur í hlutarins eðlis að það þarf að hafa hraðar hendur um næstu skref. 30.000 manna samfélag á Suðurnesjum er undir ásamt starfsemi í Flugstöð Leifs Eiríkssonar í Suðurnesjabæ
Þétta þarf markvisst samtöl Alþingismanna, Sveitarstjórnarmanna, Sérfræðinga og embættismanna til þess eins að veita málefnum sem snerta innviðaruppbyggingu á Suðurnesjum framgang í stjórnsýslu og stjórnsýslu ákvörðunum vegna þess að það liggur mikið við.
Anton Guðmundsson, formaður bæjarráðs og oddviti Framsóknar í Suðurnesjabæ.
Greinin birtist fyrst á visir.is 17. febrúar 2024.
Deila
Prenta grein