Categories
Fréttir

Út á hvað ganga eiginlega stjórnmálin í dag?

Deila grein

14/09/2023

Út á hvað ganga eiginlega stjórnmálin í dag?

Stefnuræða forsætisráðherra og umræður um hana fóru fram á Alþingi í gær. Ræðumenn Framsóknar voru Lilja Dögg Alfreðsdóttir, menningar- og viðskiptaráðherra, í fyrri umferð og Ásmundur Einar Daðason, mennta- og barnamálaráðherra, í seinni umferð.

Lilja Dögg sagði í ræðu sinni viðureignina við verðbólguna verða að ganga eftir svo vextir lækki fyrir heimilin. Sagði hún ríkisstjórnina muna gera allt sem í hennar valdi standi til að vinna bug á henni og telji hún að einhverju leyti séu jákvæð teikn á lofti í baráttunni. Sagði hún sitt ráðuneyti ekki láta sitt eftir liggja í samkeppnis- og neytendamálum.

Ekki einn dropi verður einkavæddur í Landsvirkjun

Lilja Dögg lagði áherslu á auðlindir Íslands og baráttuna um þær í ræðu sinni. Að okkur beri að umgangast auðlindir landsins af sérstakri virðingu og með sjálfbærri nýting þeirra til þess að komandi kynslóðir njóti þeirra. Lilja Dögg sagði það hvellskýrt í sínum huga og Framsóknar að ekki einn vatnsdropi í Landsvirkjun yrði einkavæddur. Hún sagðist sannfærð um að eignarhald þjóðarinnar á Landsvirkj­un muni skipta enn meira máli í framtíðinni. Ísland gæti verið leiðandi á heimsvísu í grænu orkuskiptunum ef við höldum rétt á spilunum með Landsvirkjun okkar allra í broddi fylkingar.

„Opinbert eignarhald á Landsvirkjun hefur reynst þjóðinni farsælt og er í raun fyrirmyndar táknmynd þess blandaða markaðshagkerfis sem við búum í,“ sagði Lilja Dögg.

„Við, okkar kynslóð, getum ekki skilað auðu í grænum orkuskiptum og látið sem rafmagnið komi til okkar úr engu og af sjálfu sér. Grænu orkuskiptin þurfa þó fara leið samvinnunnar, þar sem unnið er með sátt að uppbyggingu.

Stjórnmál eru hreyfiafl sem við verðum að nýta til þess að takast á við þessar áskoranir og fleiri til. Þjóðin verður að sækja fram og fara í grænu orkuskiptin og gera það með ákveðinni sátt að leiðarljósi,“ sagði Lilja Dögg.

Við, okkar kynslóð, getum ekki skilað auðu og látið sem rafmagnið komi til okkar úr engu og af sjálfu sér. Í ræðu minni…

Posted by Lilja Dögg Alfreðsdóttir on Miðvikudagur, 13. september 2023

Ræða Lilju Daggar í heild sinni á Alþingi:

„Virðulegi forseti. Góðir landsmenn. Nýr árstími er að ganga í garð, hið fallega haust. Fyrir marga markar haustið ákveðin tímamót, nýjar áskoranir og eftirvænting er í loftinu. Það sama á við hér í kvöld í upphafi nýs þings. Því er viðeigandi að spyrja sig: Út á hvað ganga eiginlega stjórnmálin í dag? Ljóst er að baráttuna við verðbólguna mun bera hæst í vetur og þar skiptir mestu máli fyrir heimilin að hún lækki svo vextir geti lækkað. Ríkisstjórnin mun auðvitað gera allt sem í hennar valdi stendur til að vinna bug á verðbólgunni og ég tel að það séu að einhverju leyti jákvæð teikn á lofti í þeirri baráttu. Í því samhengi mun mitt ráðuneyti ekki láta sitt eftir liggja í samkeppnis- og neytendamálum.

Mig langar þessa kvöldstund að víkja að einu framtíðarmáli; auðlindum Íslands og baráttunni um auðlindir Íslands. Snemma á síðustu öld gengu stjórnmálin út á hina pólitísku baráttu við dönsk stjórnvöld, um fullveldið og sjálfsákvörðunarrétt þjóðarinnar. Ekkert annað komst að í upphafi síðustu aldar. Um miðbik aldarinnar gekk baráttan út á efnahagslegt sjálfstæði og hvar við vildum staðsetja okkur í alþjóðasamvinnu. Hin nýja sjálfstæða þjóð fór í stríð við heimsveldi Breta til að öðlast eignarhald yfir sjávarauðlindinni. Orrusturnar voru nokkrar en sigur hafðist í stríðunum, sem var upphafið að efnahagslegu sjálfstæði þjóðarinnar.

Utanríkismálin urðu einnig mikið bitbein á þessum tíma þar sem hart var deilt um hina vestrænu samvinnu. Það var mikil framsýni á sínum tíma að taka afgerandi afstöðu með lýðræðisríkjum, gerast stofnaðili að Atlantshafsbandalaginu og leggja mikla rækt við opin utanríkisviðskipti. Farsæld Íslands er háð nánu samstarfi við þjóðir heimsins um verslun og viðskipti. Þessi pólitíska barátta skilaði landinu miklum auðæfum. Á skömmum tíma var byggt upp öflugt mennta- og heilbrigðiskerfi og undir lok síðustu aldar voru þjóðartekjur á hvern einstakling meðal þeirra hæstu í veröldinni. Gríðarleg umskipti höfðu orðið á mjög stuttum tíma hjá íslensku þjóðinni. Fyrri kynslóðir börðust fyrir betri framtíð lands og þjóðar og við njótum þess svo sannarlega í dag. Þegar samfélag eins og okkar nær svona góðum lífskjörum þá breytast baráttumálin og snúa að því að verja góða stöðu en líka að horfa til framtíðar og sækja fram.

Virðulegur forseti. Ísland býr yfir miklum auðlindum og hagkerfið ber þess merki; gjöful fiskimið, gríðarleg náttúrufegurð, mikið landrými, hreint vatn, endurnýjanleg orka og mikill félagsauður. Þessar auðlindir okkar eru mjög eftirsóknarverðar á heimsvísu og ljóst er að skortur verður á slíkum auðlindum í fyrirsjáanlegri framtíð. Barátta stjórnmálanna í dag snýst um auðlindir landsins og réttláta skiptingu arðs af þeim. Okkur ber að umgangast auðlindir landsins af sérstakri virðingu þar sem vallarsýnin er sjálfbær nýting þeirra.

Reglulega skjóta upp kollinum hugmyndir um að ríkið eigi að losa um hlut sinn í Landsvirkjun með einum eða öðrum hætti til innlendra eða erlendra fjárfesta. Það er alveg skýrt í mínum huga og í huga Framsóknar að ekki einn dropi verður einkavæddur í Landsvirkjun. Opinbert eignarhald á Landsvirkjun hefur reynst þjóðinni farsælt og er í raun fyrirmyndartáknmynd þess blandaða markaðshagkerfis sem við búum í.

Kæru landsmenn. Við, okkar kynslóð, getum ekki skilað auðu í grænu umskiptunum og látið sem rafmagnið komi til okkar úr engu og af sjálfu sér. Grænu orkuskiptin þurfa þó að fara leið samvinnunnar þar sem unnið er með sátt að uppbyggingu. Kæru landsmenn. Stjórnmál eru hreyfiafl sem við verðum að nýta til að takast á við þessar áskoranir og fleiri til. Þjóðin verður að sækja fram og fara í grænu orkuskiptin en gera það með ákveðna sátt að leiðarljósi. Það er til mikils að vinna því að í mínum huga er yndislegt að búa á Íslandi. — Eigið góðar stundir.“

***

Categories
Fréttir Greinar

Okkar kynslóð getur ekki skilað auðu

Deila grein

14/09/2023

Okkar kynslóð getur ekki skilað auðu

Snemma á síðustu öld gengu stjórn­mál­in út á hina póli­tísku bar­áttu við dönsk stjórn­völd, um full­veldið og sjálfs­ákvörðun­ar­rétt þjóðar­inn­ar. Um miðbik ald­ar­inn­ar gekk bar­átt­an út á efna­hags­legt sjálf­stæði og stefnu okk­ar í alþjóðasam­vinnu. Þjóðin fór í stríð við heimsveldi Breta til að öðlast for­ræði yfir sjáv­ar­auðlind­inni og bar­áttu­söngv­ar voru ort­ir á borð við texta Núma Þor­bergs­son­ar: „Þau eru svo eft­ir­sótt Íslands­mið, að ensk­ir þeir vilja oss berj­ast við.“ Sigr­ar unn­ust í þorska­stríðunum, sem var upp­hafið að efna­hags­legu sjálf­stæði þjóðar­inn­ar. Ut­an­rík­is­mál­in urðu einnig mikið bit­bein þjóðar­inn­ar á þess­um tíma, þar sem hart var deilt um hina vest­rænu sam­vinnu. Það var mik­il fram­sýni að taka af­ger­andi stöðu með lýðræðis­ríkj­um, ger­ast stofnaðili að Atlants­hafs­banda­lag­inu og leggja mikla rækt við opin ut­an­rík­is­viðskipti. Far­sæld Íslands er háð nánu sam­starfi við þjóðir heims­ins um versl­un og viðskipti.

Þessi póli­tíska bar­átta skilaði land­inu mikl­um auðæfum. Á skömm­um tíma var byggt upp öfl­ugt mennta- og heil­brigðis­kerfi og und­ir lok síðustu ald­ar voru þjóðar­tekj­ur á hvern ein­stak­ling meðal þeirra allra hæstu í ver­öld­inni. Forfeður og –mæður okk­ar börðust fyr­ir betri framtíð lands og þjóðar og við njót­um þess í dag. Þegar sam­fé­lag eins og okk­ar nær svona góðum lífs­kjör­um, þá breyt­ast bar­áttu­mál­in og snúa að því að verja góða stöðu en líka horfa til framtíðar um með hvaða hætti það er gert.

Ísland býr yfir mikl­um auðlind­um og ljóst er að skort­ur verður á slíku í fyr­ir­sjá­an­legri framtíð. Okk­ur ber því enn rík­ari skylda til að um­gang­ast auðlind­irn­ar af sér­stakri virðingu þar sem vall­ar­sýn­in er sjálf­bær nýt­ing.

Reglu­lega skjóta upp koll­in­um hug­mynd­ir um að ríkið losi um hluti í Lands­virkj­un með ein­um eða öðrum hætti. Í raun er það hvell­skýrt í mín­um huga og okk­ar í Fram­sókn: það verður ekki einn vatns­dropi einka­vædd­ur í Lands­virkj­un. Um slíka ráðstöf­un yrði aldrei sam­fé­lags­leg sátt á Íslandi, enda þjón­ar slíkt ekki hags­mun­um okk­ar til framtíðar.

Það er skoðun mín að al­mennt eigi ríkið ekki að standa í hinum og þess­um at­vinnu­rekstri, en það er eng­um vafa und­ir­orpið að op­in­bert eign­ar­hald á Lands­virkj­un hef­ur reynst þjóðinni far­sælt og er í raun fyr­ir­mynd­ar tákn­mynd þess blandaða markaðshag­kerf­is sem við búum í.

Ég er sann­færð um að eign­ar­hald þjóðar­inn­ar á Lands­virkj­un muni skipta enn meira máli í framtíðinni, þar sem ráðast þarf í frek­ari orku­öfl­un til að standa und­ir auk­inni lífs­gæðasókn í land­inu, enn traust­ari rík­is­fjár­mál­um og þeim grænu orku­skipt­um sem stuðla þarf að í þágu lofts­lags­mála. Þar get­um við Íslend­ing­ar orðið leiðandi á heimsvísu ef við höld­um rétt á spil­un­um, með Lands­virkj­un okk­ar allra í broddi fylk­ing­ar.

Við, okk­ar kyn­slóð, get­um ekki skilað auðu og látið sem raf­magnið komi til okk­ar úr engu og af sjálfu sér. Grænu orku­skipt­in þurfa þó að vera unn­in á grund­velli sam­vinn­unn­ar enda eru virkj­an­ir og orku­mann­virki vanda­sam­ar stór­fram­kvæmd­ir. Það er til mik­ils að vinna ef rétt er haldið á spil­um, í þágu ís­lenskra hags­muna.

Lilja Dögg Alfreðsdóttir, menn­ing­ar- og viðskiptaráðherra og vara­formaður Fram­sókn­ar.

Greinin birtist fyrst í Morgunblaðinu 14. september 2023.

Categories
Fréttir

Áframhald á framkvæmd Kvikmyndastefnu fyrir Ísland

Deila grein

12/09/2023

Áframhald á framkvæmd Kvikmyndastefnu fyrir Ísland

Í nýkynntu fjárlagafrumvarpi fyrir árið 2024 eru áætluð framlög til kvikmyndamála 3.915,6 m.kr. Þar af munu framlög til Kvikmyndasjóðs nema 1.114,3 m.kr. Í fjárlögum ársins 2023 var framlagið 1.288,9 m.kr. Breytingarnar skýrast annars vegar af því að tímabundinni hækkun á framlagi til að standa undir fjármögnun verkefna sem þegar höfðu hlotið vilyrði til framleiðslustyrkja úr Kvikmyndasjóði fellur niður og hins vegar af kröfu um aukið aðhald í ríkisfjármálum.

Mynd 1: Heildarframlög til kvikmyndamála árin 2017 –2024 á málefnasviðum menningar- og viðskiptaráðuneytisins. Um er að ræða framlög til Kvikmyndamiðstöðvar Íslands, Kvikmyndasjóðs, endurgreiðslukerfis í kvikmyndagerð og Kvikmyndasafns Íslands. Fjárhæðir fyrir árin 2023 og 2024 eru án endanlegra upphæða í endurgreiðslukerfi kvikmynda sem liggja fyrir við afgreiðslu fjáraukalaga á haustin og ráðast af endanlegu umfangi kvikmyndaverkefna.

Í fjárlagafrumvarpi ársins 2024 verður 113 m.kr. af 500 m.kr. tímabundnu fjárfestingarframlagi til menningarmála vegna heimsfaraldursins varið til Kvikmyndasjóðs en framlaginu var frestað í fjárlagafrumvarpi ársins 2023 sem hluta af aðgerðum ríkisstjórnarinnar til þess að sporna gegn þenslu í efnahagslífinu. Þá verður 50 m.kr. af framlaginu varið til Kvikmyndamiðstöðvar Íslands og 20 m.kr. til Kvikmyndasafns Íslands vegna áframhaldandi vinnu við aðgerðir í Kvikmyndastefnu fyrir Ísland til ársins 2030 sem Lilja Alfreðsdóttir menningarráðherra kynnti árið 2020.

Tæpur 1,3 milljarður í viðbótarframlög í Kvikmyndasjóð

Árin 2021 og 2022 var í fjárlögum úthlutað aukalega 460 m.kr., hvort ár um sig, í Kvikmyndasjóð auk 50 m.kr. viðbótarframlags til Kvikmyndamiðstöðvar vegna sérstaks tímabundins fjárfestingarátaks ríkisstjórnarinnar vegna heimsfaraldurs. Þá er sjóðnum veitt 250 m.kr. aukaframlag á þessu ári til þess að standa undir fjármögnun verkefna sem þegar höfðu hlotið vilyrði eða notið skuldbindinga með samningi. Samtals munu tímabundin viðbótarframlög til Kvikmyndasjóðs vegna heimsfaraldursins og önnur aukaframlög nema 1.298 m.kr. fyrir tímabilið 2021-2024.

Mynd 2: Framlög í kvikmyndasjóð árin 2017-2024.

Áætluð framlög í endurgreiðslur vegna kvikmyndagerðar árið 2024 eru 2.493,9 m.kr. Lækkun frá 2023 skýrist af framvindu verkefnisins True Detective sem var stærsta kvikmyndaverkefni hér á landi hingað til. Endanleg fjárhæð í endurgreiðslur í kvikmyndagerð hefur ákvarðast í fjáraukalögum hvers árs, þegar umfang verkefna á ársgrundvelli liggur fyrir.

Mynd 3: Framlög til endurgreiðslna árin 2017-2024. Fjárhæðir fyrir árin 2023 og 2024 eru án endanlegra upphæða í endurgreiðslukerfi kvikmynda sem liggja fyrir við afgreiðslu fjáraukalaga á haustin og ráðast af endanlegu umfangi kvikmyndaverkefna. 

Endurgreiðslukerfinu var komið á árið 1999 og hafa umsvif kvikmyndagerðar aukist verulega, sérstaklega á síðustu árum, en endurgreiðslur vegna innlendra sem og erlendra verkefna hafa aukist. Á árinu 2022 nam hlutfall endurgreiðslna til innlendra verkefna 44% og 56% til erlendra.

Góður gangur í framkvæmd Kvikmyndastefnunnar

Á undanförnum árum hafa stjórnvöld lagt áherslu á að efla umhverfi kvikmyndagerðar á Íslandi í samræmi við Kvikmyndastefnu fyrir Ísland 2020-2030. Má þar meðal annars nefna hækkun endurgreiðsluhlutfalls í kvikmyndagerð úr 25% í 35%, tímabundin viðbótarframlög í Kvikmyndasjóð vegna heimsfaraldurs kórónuveiru og aukin framlög til náms í kvikmyndagerð á framhaldsskólastigi.

Fyrstu kvikmyndadeild landsins á háskólastigi við Listaháskóla Íslands var komið á laggirnar. Þar er nú boðið upp á 180 eininga BA nám með kjörsvið í leikstjórn, handritsgerð, framleiðslu, kvikmyndatöku, klippingu eða hljóðtækni. Þá hefur Kvikmyndamiðstöð Íslands unnið að ýmsum verkefnum í samræmi við stefnuna sem snúa meðal annars að eflingu kvikmyndalæsis. Einnig má nefna vinnusmiðjur, mælaborð í samvinnu við fagfélög og áframhaldandi samstarf við fagfélög um bætt vinnuumhverfi og fleira.

Nýr fjárfestingarsjóður sjónvarpsefnis og starfslaunasjóður kvikmyndahöfunda

Á þingmálaskrá menningar- og viðskiptaráðherra fyrir þingveturinn 2023-2024 er að finna frumvarp til laga um breytingu á kvikmyndalögum um framleiðslustyrki til lokafjármögnunar. Með frumvarpinu verður komið á nýjum styrkjaflokki innan Kvikmyndasjóðs sem ætlað er að styðja við framleiðslu, sölu og dreifingu leikinna sjónvarpsþáttaraða. Með breytingunni verður Kvikmyndasjóði heimilt að veita styrki með svipuðum skilyrðum um endurheimt og Norræni kvikmynda- og sjónvarpssjóðurinn enda er fyrirmynd breytinganna sótt þangað.

Þá ráðgerir menningar- og viðskiptaráðherra að kynna nýjan starfslaunasjóð kvikmyndahöfunda sem hluta af endurskoðun á starfslaunakerfi listamanna, en unnið hefur verið að breytingum á kerfinu sem ráðgert er að innleiða á næstu árum. Ofantaldar aðgerðir eru hluti af aðgerðum kvikmyndastefnu.

Sjá einnig: Fjárlagafrumvarpið fyrir 2024

Heimild: stjr.is

Categories
Greinar

Fjármögnun búnaðar vegna almannavarna á herðum einstakra sveitarfélaga

Deila grein

12/09/2023

Fjármögnun búnaðar vegna almannavarna á herðum einstakra sveitarfélaga

Síðustu ár hefur umræðan um búnaðarmál og menntun slökkviliða stöðugt aukist í tengslum við gróðurelda og aðrar almannavarnir. Í tengslum við þá umræðu voru skipaðir einhverjir starfshópan og nefndir m.a. var skipuð nefnd af ráðherra árið 2020 til að fara yfir þessi mál sem í framhaldinu skilaði inn skýrslu til HMS. Nefndina skipuðu reynslumiklir slökkviliðstjórar en sömuleiðis höfðu aðkomu af nefndinni aðilar frá Ríkislögreglustjóra, Almannavörnum, Landhelgisgæslunni og HMS.

Í þeirri skýrslu var m.a. nákvæmlega farið yfir búnaðarþörf í tengslum við viðbrögð m.v. landssvæðaskiptingu, forvarnarstarf og tækifæri sem gætu falist í sameiginlegum búnaði slökkviliða til að bregðast við gróðureldum. Því miður þá virðist sem ekki hafi verið unnið frekar með þá skýrslu eða aðrar þær tillögur sem var skilað inn eins og lagt var upp með. Í áhættumati almannavarna (2011) kemur fram að gróðureldahætta á Íslandi hafi aukist. Með hlýnandi veðurfari, breytingum á landbúnaði minnkandi beit og aukinni skógrækt hafa aðstæður breyst mikið á síðustu árum. Jafnfram hefur heilsárs búsetu á frístundasvæðum aukist í tengslum við þróun um störf óháð staðsetningu

Gróðureldar eru náttúruvá og ber að skilgreina sem slíka

Starfssvæði slökkviliðs Borgarbyggðar er dæmi um eitt áhættumesta gróðureldasvæði á landinu, sama má segja um starfssvæði Brunavarna Árnessýslu.En staðreyndin er sú að sveitarfélög eru almennt ekki nægilega vel í stakk búin búnaðarlega séð til að kljást við gróðurelda hér á landi. Í slökkvilið Borgarbyggðar býr mikil fagþekking ásamt sérþekkingu á viðbrögðum við gróðureldum sem hefur skapast með reynslu. Það blasir því við að tækifæri er til þess að í Borgarbyggð er upplagt svæði fyrir starfsstöð fyrir menntun fyrir slökkviliðsfólk.

Gróðureldar eru náttúruvá og ber að skilgreina sem slíka.

Viðbrögð við gróðureldum eiga sannarlega heima undir fjármagnsstoðum Almannavarna ríkisíns en ekki sveitarfélögum eins og núverandi skipulag gerir ráð fyrir. Ég þykist vita að sveitarfélögi í landinu eru fús til samstarfs í þessum málum en það er gríðarlega brýnt að unnið verði að markmiðum um sameiginlegan gróðureldabúnað og viðhaldsfjármagn með aðkomu hins opinbera.

Sveitarfélögin viðbragðsaðilar á þjóðvegi 1

Árið 2000 var björgun úr bílflökum skilgreind sem hlutverk slökkviliða, það voru jákvæðar breytingar enda slökkviliðsmenn með góða þekkingu á slíkum aðgerðum. Fjármögnun á nauðsynlegum björgunarbúnaði eins og klippum og glennum eru í dag á herðum hvers sveitarfélags fyrir sig. Umferð hefur aukist mikið síðust ár samhliða fjölgun ferðamanna og á aðeins eftir að vaxa. Þjóðuvegur 1 rennur í gegnum eða meðfram sveitarfélögum sem hafa ekkert bolmagn til að takast á við þá fjárfestingu sem slíkt viðbragð gerir ráð fyrir.

Viðbragðsaðilar treysta á að sá búnaður sem þarf til björgunar á starfssvæði hvers slökkviliðs sé góður. Staðan í dag er sú að á mörgum svæðum eru tækin gömul og ráða ekki við verkefnin og þróun bíla. Á yfirstandandi ári hefur samkvæmt slökkviliðsstjóra í Borgarbyggð t.a.m þurft að beita klippum 8 sinnum við björgun úr bílflökum í sveitarfélaginu.

Þeir einstaklingar sem starfa í viðbragðsgeiranum hafa áhyggjur af því að endurnýjun á búnaði sé ekki í takt við fjölgu ferðamanna og meiri umferð. Öryggi slökkviliðsmanna, viðbragðsaðila og vegfarenda þarf að tryggja.

Nauðynlegt er að ráðast sem fyrst í endurskilgreiningu á hlutverki og ábyrgð sveitarfélaga þegar kemur að fjármögnun búnaðar og viðbragðs tengt almannavörnum.

Guðveig Lind Eyglóardóttir, forseti sveitarstjórnar í Borgarbyggð og formaður stjórnar SSV.

Greinin birtist fyrst á visir.is 12. september 2023.

Categories
Greinar

Gjaldeyrisskapandi hagkerfi í Fjarðabyggð en tekjurnar skila sér illa til baka

Deila grein

10/09/2023

Gjaldeyrisskapandi hagkerfi í Fjarðabyggð en tekjurnar skila sér illa til baka

Ríkisstjórn Íslands kom til Egilsstaða í lok ágúst og átti þar góðan fund með fulltrúum sveitarfélaga á Austurlandi. Þar var farið yfir helstu áherslumál sveitarfélaga og þær aðgerðir sem brýnt er að ráðast í sem fyrst til að samfélögin geti haldið áfram að vaxa og dafna. Þar er Fjarðabyggð ekki undanskilin, síðustu misseri hefur farið fram mikil uppbygging og búum við í ört stækkandi samfélagi.

Öflugt atvinnulíf og ört stækkandi samfélag

Atvinnulífið blómstrar sem aldrei fyrr og atvinnuleysi með því minnsta sem hægt er að finna eða 0,9%. Fjarðabyggð er það sveitarfélag sem hefur hvað hæðstu meðaltekjur á íbúa og jafnframt eitt fárra sveitarfélaga sem hefur meirihluta tekna sinna af framleiðslu.

Það er kannski ekki skrítið þar sem hér fer fram mikil framleiðsla á ýmsum varning og þá einna helst í sjávarútvegi, laxeldi og álframleiðslu. Það er gaman að segja frá því að Fjarðabyggð framleiðir 35,5 % af öllu því áli sem framleitt er á Íslandi, verðmæti á útfluttu áli frá Fjarðaáli eru 143 milljarðar og útfluttar sjávarafurðir ásamt fiskeldi frá Austurlandi eru að verðmæti 86,4 milljarðar sem eru 21,7 % af heildar útflutningi á Íslandi og er stór hlutur þess framleiddur í Fjarðabyggð.

Lítið sem kemur til baka og Suðurfjarðarvegur á þrotum

Því miður er staðan þó sú að aðeins lítill hluti þeirra tekna sem við skilum í þjóðarbúið skilar sér aftur til Fjarðabyggðar. Við höfum til að mynda kallað eftir því að framkvæmdum við Suðurfjarðarveg verði flýtt. Meðal annars vegna þungaflutninga sem fara hér um svæðið og þjónustu sem þarf að sinna með þungum tækjum, auk þess er vegkaflinn milli Fáskrúðsfjarðar og Stöðvarfjarðar hættulegasti kaflinn á Þjóðvegi 1. Þetta er vegur sem tengir samfélagið okkar saman, Fjarðabyggð. Þar keyra íbúar Suðurfjarða á milli til að sækja vinnu, þjónustu og menntun svo eitthvað sé nefnt.

Ég skrifaði grein fyrr á árinu um mikilvægi þess að framkvæmdum við Suðurfjarðarveg yrði flýtt í nýrri samgönguáætlun. Það varð raunin en betur má ef duga skal því fyrstu framkvæmdir við hann eru ekki á áætlun fyrr en árið 2027, við getum ekki unað við þá bið. Fyrsti kafli Suðurfjarðarvegar sem á að hefja framkvæmdir við samkvæmt samgönguáætlun er Reyðarfjarðarbotn sem er vel þar sem brúin yfir Sléttuá er ein umferðaþyngsta einbreiða brú á Íslandi og strangar þungatakmarkanir á henni mjög hamlandi.

Ástand Suðurfjarðarvegar er farið að standa ákveðnum kjörnum Fjarðabyggðar fyrir þrifum, þar má tildæmis nefna Fáskrúðsfjörð sem er orðin einskonar eyland við hertar þyngdartakmarkanir á brú yfir Sléttuá og brú í botni Fáskrúðsfjarðar. Þetta stöðvaði þá uppbyggingu sem framundan var í Fáskrúðsfirði því ekki er hægt að koma krana á svæðið.

Að þetta sé staðan árið 2023 er ekki boðlegt. Á Fáskrúðsfirði er næg atvinna og góðir innviðir, nóg pláss í grunn- og leikskóla og fullt af lausum skipulögðum byggingarlóðum. Þetta hefur líka áhrif á atvinnulífið en þarna er blómlegur sjávarútvegur og fiskeldi sem oft þarf að þjónusta með þungum tækjum og krönum sem ekki er hægt að koma á svæðið. Það er mín trú að þingið taki þetta til umfjöllunar í haust og sjái og skilji þá erfiðu stöðu sem við erum komin í. Framkvæmdir við Suðurfjarðarveg voru settar á frest fyrir tæpum tuttugu árum, þá var þörf en nú er nauðsyn.

Þuríður Lillý Sigurðardóttir, bæjarfulltrúi Framsóknarflokksins og formaður umhverfis- og skipulagsnefndar.

Greinin birtist fyrst á austurfrett.is 9. september 2023.

Categories
Fréttir

Gunnar nýr formaður SUF

Deila grein

06/09/2023

Gunnar nýr formaður SUF

Liðna helgi fór fram 48. Sambandsþing Sambands ungra Framsóknarmanna (SUF) á Sauðárkróki. Þar sat ungt Framsóknarfólk og vann öflugt málefnastarf ásamt því að kjósa sér nýja stjórn og nýjan formann, Gunnar Ásgrímsson. Fráfarandi formaður SUF er Unnur Þöll Benediktsdóttir en hún hefur gegnt formennsku nú í tvö kjörtímabil.

Gunnar, nýr formaður, er 23 ára Skagfirðingur sem stundar nám í kennslufræði við Háskóla íslands og starfar sem stuðningsfulltrúi í Háteigsskóla. Gunnar hefur verið virkur í félagsstarfi flokksins og innan sambandsins síðan 2018, og síðustu þrjú árin setið í framkvæmdastjórn SUF, fyrst sem ritari en síðustu tvö ár sem varaformaður undir formennsku fráfarandi formanns, Unnar Þallar.

„Ég hlakka mikið til komandi starfsárs, við erum með flotta stjórn sem ég hef mikla trú á, en það eru stór verkefni framundan í vetur. Það verður flokksþing hjá Framsókn í vor þar sem við í SUF munum svo sannarlega láta í okkur heyra, eins og á öðrum viðburðum flokksins síðustu ár. Helstu verkefnin munu því tengjast málefnastarfinu okkar en einnig má búast við fjölbreyttu viðburðastarfi hjá okkur. Það hefur heppnast vel að halda svokölluð Skuggaráðuneyti, þar sem ungt Framsóknarfólk fær að spjalla við ráðherrana okkar, en einnig þeir Örfundir sem við höfum átt með þingmönnum og sveitarstjórnarfólki um hin ýmsu mál. Má því búast við miklu þetta ár og hvet ég því áhugasöm um að mæta á viðburði hjá okkur í vetur.“ – Gunnar Ásgrímsson.

Mörg deilu- og hitamál voru rædd á þinginu, þar á meðal útlendingamál, samgöngusáttmáli, heilbrigðismál, menntamál og hvalveiðar. Allar ályktanir þingsins verða birtar á samfélagsmiðlum SUF og hér á vefnum á næstu dögum.

Einnig var kosið í nýja stjórn SUF og er hún eftirfarandi:

  • Ágúst Guðjónsson
  • Berglind Sunna Bragadóttir
  • Díana Íva Gunnarsdóttir
  • Hafdís Lára Halldórsdóttir
  • Heiðdís Geirsdóttir
  • Hrafn Splidt Þorvaldsson
  • Inga Berta Bergsdóttir
  • Karel Bergmann Gunnarsson
  • Mikael Jens Halldórsson
  • Ólöf Rún Pétursdóttir
  • Skúli Bragi Geirdal
  • Urður Björg Gísladóttir

Á nýliðnu Sambandsþingi var unnið öflugt málefnastarf þar sem málefnum var skipt upp í fjóra flokka. Eftirfarandi eru þær ályktanir sem samþykktar voru á 48. Sambandsþingi SUF. 

Innviði, umhverfi, orka og loftslag

  • Ungt Framsóknarfólk vill að veiðar á hvölum verði lagðar af.
  • Ungt Framsóknarfólk telur brýnt að styðja við styrkingu innviða fjölfarinna ferðamannastaða á Íslandi til að þola ágang ásamt því að eðlilega dreifingu ferðafólks um allt land verði tryggð með því að leggja áherslu á staði sem færri ferðamenn sækja heim vegna ófullnægjandi innviða.
  • Ungt Framsóknarfólk styður samgöngusáttmála Höfuðborgarsvæðisins enda felur sáttmálinn í sér bættar samgöngur fyrir alla ferðamáta sem minnka eiga tafir, stórefla almenningssamgöngur og draga úr mengun.
  • Ungt Framsóknarfólk telur að huga eigi að betri nýtingu þeirrar raforku sem nú þegar er framleidd með jafnari nýtingu utan álagstíma. Til dæmis með vetnisframleiðslu að nóttu til.
  • Ungt Framsóknarfólk styður markmið stjórnvalda um kolefnishlutleysi og full orkuskipti eigi síðar en árið 2040 og verði þá óháð jarðefnaeldsneyti. Til að það markmið nái fram að ganga verður að auka framboð raforku í landinu og hvetur ungt Framsóknarfólk því ríkisstjórnina til þess að skoða frekari virkjunarkosti með sjálfbærni í huga.
  • Ungt framsóknarfólk vill minna á að í lok áratugarins þurfa öll ríki heimsins að uppfylla heimsmarkmið Sameinuðu þjóðanna. Því er nauðsynlegt að heimsmarkmiðin verði höfð enn frekar að leiðarljósi í vinnu ríkis og sveitarfélaga sem og fyrirtækja.
  • Ungt Framsóknarfólk vill að settar verði hömlur á hækkun leiguverðs húsnæðis í langtíma útleigu yfir fyrirfram ákveðið tímabil og samhliða verði þróun húsaleigubóta látin fylgja verðlagsþróun.

Heilbrigði og málefni eldra fólks

  • Ungt Framsóknarfólk vill að lausasala ólyfseðilskyldra lyfja verði gerð heimil í almennum verslunum.
  • Ungt Framsóknarfólk hvetur heilbrigðisráðherra til þess að tryggja getu Heilbrigðisstofnunar Suðurnesja til þess að starfrækja á ný heilsugæslusel á Suðurnesjum samfara auknum áherslum á aðgengi og fyrirbyggjandi þjónustu í heilbrigðiskerfinu.
  • Ungt Framsóknarfólk skorar á háskólaráðherra að fullfjármagna nám í heilabilunarráðgjöf við Háskólann á Akureyri
  • Ungt Framsóknarfólk vill heimila blóðgjöf einstaklinga óháð kynhneigð og kynlífshegðun blóðgjafanna. Núverandi reglugerð er úrelt og útilokar stóran hóp hugsanlegra blóðgjafa ásamt því að hún er lituð af fordómum gagnvart hinsegin fólki
  • Ungt Framsóknarfólk vill ókeypis getnaðarvarnir fyrir fólk yngra en 25 ára á Íslandi.
  • Ungt Framsóknarfólk hvetur ráðuneyti háskólamála að nýta menntasjóð námsmanna til að efla stöðu heilbrigðisstarfsmanna á landsbyggðinni.
  • Ungt Framsóknarfólk fagnar því að samningar hafið náðst við ségreinalækna.
  • Ungt Framsóknarfólk fagnar því að sjúkratryggingar Íslands hækka greiðsluþátttöku til tannréttinga.
  • Ungt Framsóknarfólk vill að tryggt verði að heilsugæslur um allt land séu vel tækjum búnar og ákjósanlegur vinnustaður. Einnig leggur ungt Framsóknarfólk áherslu á að heilsugæslustöðvar séu vel aðgengilegar um allt land.

Efnahagur, utanríkismál, stjórnskipan, menning, mannréttindi og málefni innflytjenda

  • Ungt Framsóknarfólk vill að þau fornu íslensku handrit sem eru enn í vörslu í Danmörku verði flutt heim. Meðal þeirra sjöhundruð handrita sem eru enn eftir í Danmörku eru Heimskringla Snorra Sturlusonar, Snorra-Eddu handrit og Reykjabók Njálu sem er elsta heillega handrit Njálu. Það er táknrænt fyrir hina íslensku þjóð að þessum menningararfi verði skilað.
  • Ungt Framsóknarfólk hvetur stjórnvöld til þess að stytta og einfalda umsóknarferli fyrir dvalar- og atvinnuleyfi hérlendis.
  • Ungt Framsóknarfólk telur brýnt að skýrt sé kveðið á um hvað taki við eftir að einstaklingi er synjað um alþjóðlega vernd og grunnþjónusta fellur niður.
  • Ungt Framsóknarfólk ítrekar að skattþrep tekjuskatts verði endurskoðuð með reglubundnum hætti í samræmi við launaþróun, sem léttir skattbyrði lág- & meðaltekjufólks.

Atvinna, menntun og börn

  • Ungt Framsóknarfólk telur að hækka þurfi frítekjumark Menntasjóðs námsmanna í samræmi við verðlags- og launaþróun. Einstaklingar eiga ekki að verða fyrir óhóflegum skerðingum vinni þeir með námi.
  • Ungt Framsóknarfólk telur að þörf sé á auka stafræna miðlun kennsluefnis og fjölga þeim námsleiðum sem í boði eru í stafrænu námi og fjarnámi í ríkisreknum háskólum. Aðgengi að námi á ekki að vera háð búsetu, fjárhag eða fjölskylduaðstæðum.
  • Ungt Framsóknarfólk telur að viðurkenna þurfi leikskóla sem fyrsta skólastigið af löggjafanum. 
  • Ungt Framsóknarfólk telur að endurskoða þurfi stöðu dönskukennslu sem skyldufag í grunn- og framhaldsskólum
  • Ungt Framsóknarfólk telur að efla þurfi vægi samfélagsgreina og lífsleikni í aðalnámskrá grunnskólanna.

Unni Þöll er þakkað fyrir vel unnin störf!

Í dag skila ég af mér minu stærsta verkefni hingað til, formennsku í Sambandi ungra Framsóknarmanna. Ég óska nýrri…

Posted by Unnur Þöll Benediktsdóttir on Sunnudagur, 3. september 2023
Categories
Fréttir Greinar

Ekki einn dropi einka­væddur í Lands­virkjun

Deila grein

06/09/2023

Ekki einn dropi einka­væddur í Lands­virkjun

Allar götur frá stofnun árið 1965 hefur Landsvirkjun í almannaeigu verið burðarás í íslensku atvinnulífi og stuðlað að nýtingu orkuauðlinda landsins til að standa undir aukinni verðmætasköpun í íslensku efnahagslífi. Virkjanir og orkumannvirki eru vandasamar stórframkvæmdir sem fólk hefur sterkar skoðanir á og snerta samspil við náttúruvernd, byggðaþróun og atvinnuuppbyggingu á Íslandi. Þrátt fyrir umdeilt eðli virkjanaframkvæmda, tel ég að það sé þó eitt sem mikil meirihluti þjóðarinnar geti verið sammála um: að Landsvirkjun verði áfram í fullri samfélagslegri eigu.

Reglulega skjóta upp kollinum hugmyndir um að ríkið losi um hluti í Landsvirkjun með einum eða öðrum hætti, nú síðast í þættinum Dagmál á vefnum MBL. Þar viðraði forstjóri Kauphallarinnar leiðir til þess að efla hlutabréfamarkaðinn á Íslandi, meðal annars með að ríkið seldi 20% hlut í Landsvirkjun sem væri til þess fallið að laða að erlenda fjárfesta bæði vegna stærðar félagsins en einnig vegna þeirrar sérstöðu sem fyrirtækið hefur í orkuöflun.

Ég get tekið undir með forstjóra Kauphallarinnar að það sé mikilvægt að efla hlutabréfamarkaðinn á Íslandi, dýpka hann, fjölga félögum og stuðla að skilvirkari verðmyndum íslenskra fyrirtækja. Það hefur verið ánægjulegt að fylgjast með fjölgun félaga í Kauphöllinni undanfarin ár sem gefur fólki fleiri kosti á að fjárfesta í íslensku atvinnulífi með greiðum hætti.

Hins vegar er ég ósammála forstjóra Kaupahallarinnar að Landsvirkjun eigi að vera kostur í því að dýpka hlutabréfamarkaðinn til þess að laða að erlenda fjárfesta, meðal annars einmitt vegna þeirrar sérstöðu sem fyrirtækið hefur í orkuöflun hér á landi og því þjóðhagslega mikilvæga hlutverki sem fyrirtækið gegnir fyrir land og þjóð. Í raun er það hvellskýrt í mínum huga og okkar í Framsókn: það verður ekki einn vatnsdropi einkavæddur í Landsvirkjun. Um slíka ráðstöfun yrði aldrei samfélagsleg sátt á Íslandi, enda þjónar slíkt ekki hagsmunum okkar til framtíðar.

Það er skoðun mín að almennt eigi ríkið ekki að standa í hinum og þessum atvinnurekstri, en það er engum vafa undirorpið að opinbert eignarhald á Landsvirkjun hefur reynst þjóðinni farsælt og er í raun fyrirmyndar táknmynd þess blandaða markaðshagkerfis sem við búum í. Þess vegna á ekki að ráðast í breytingar eignarhaldinu, breytinganna vegna. Ég er sannfærð um að eignarhald þjóðarinnar á Landsvirkjun muni skipta enn meira máli í framtíðinni, þar sem ráðast þarf í frekari orkuöflun til að standa undir aukinni lífsgæðasókn í landinu, enn traustari ríkisfjármálum og þeim grænu orkuskiptum sem stuðla þarf að í þágu loftslagsmála. Þar getum við Íslendingar orðið leiðandi á heimsvísu ef við höldum rétt á spilunum, með Landsvirkjun okkar allra í broddi fylkingar.

Lilja Dögg Alfreðsdóttir, menningar- og viðskiptaráðherra og varaformaður Framsóknar.

Greinin birtist fyrst á visir.is 6. september 2023.

Categories
Greinar

Göngum ekki frá ó­kláruðu verki

Deila grein

06/09/2023

Göngum ekki frá ó­kláruðu verki

Flest okkar þurfa að koma og fara enda vilja sennilega fæst okkar vera alveg föst á sama stað. Í það minnsta þurfum við að eiga þess kost að ferðast hindrunarlítið á milli staða. Það er ólíkt eftir aðstæðum, þörfum og jafnvel tímabilum í lífi fólks hver ferðamátinn er. Ólíkar þarfir og ferðamátar kalla á samfellu í skipulagi og skýra framtíðarsýn. Það þarf að tryggja að innviðirnir tali saman á milli sín og á milli bæjar- og borgarhluta hvort sem um er að ræða eldri byggðir eða ný hverfi. Eitt má ekki vinna gegn öðru.

Tímamót voru mörkuð þegar ríki og sveitarfélög á höfuðborgarsvæðinu undirrituðu sáttmála um samgönguframkvæmdir á höfuðborgarsvæðinu fyrir fjórum árum. Sáttmála um sameiginlega framtíðarsýn samgangna á höfuðborgarsvæðinu. Sáttmálinn tekur á ofangreindum þáttum og skýrir hvernig við ætlum að byggja upp skilvirka samgönguinnviði á höfuðborgarsvæðinu til framtíðar. Hvar byggja skal brýr, leggja stofnvegi, stýra umferðarljósum o.s.frv. Það sem meira er að sáttmálinn felur í sér áform um bættar samgöngur fyrir alla ferðamáta, en ekki bara bættar almenningssamgöngur eins og stundum er haldið fram. Uppbygging almenningssamganga er þó gífurlega mikilvægur liður í uppbyggingu samgangna á höfuðborgarsvæðinu sérstaklega m.t.t. aukinnar fólksfjölgunar og aukins álags á gatnakerfi höfuðborgarsvæðisins síðustu ár. Uppbygging innviða fyrir fjölbreytta ferðamáta stuðlar þá að því að fólk hafi raunverulegt val um þann samgöngumáta sem því hentar, hvort sem það er fjölskyldubíllinn eða almenningssamgöngur. Markmiðið er mjög verðugt, að auka öryggi vegfaranda og minnka tafir, stórefla almenningssamgöngur og draga úr mengun af völdum svifryks og losun gróðurhúsalofttegunda til að standa við loftslagsmarkmið stjórnvalda og sveitarfélaga. Við viljum ekki sitja föst tímum saman í umferðinni í stressi yfir því að ná ekki í börnin í leikskóla eða í vinnu í tæka tíð, geta ekki búið við stofnvegi vegna mengunar eða geta ekki treyst á almenningssamgöngur við leik og störf. Við viljum byggja borg sem mætir kröfum samtímans og horfir til framtíðar.

Nú liggur fyrir vinna í uppfærslu sáttmálans enda ljóst að breytingar á verðlagi og verðbólga hefur áhrif á kostnaðaráætlun sáttmálans eins og komið hefur fram í umræðunni síðustu misseri. Það er eðlileg krafa að vel sé haldið utan um fjármögnun og framkvæmdakostnað sáttmálans og unnið sé að uppfærslu sáttmálans með það fyrir augum að tryggja að vel sé farið með almannafé. Af og frá er þó að slá sáttmálann, sem öll sveitarfélög höfuðborgarsvæðisins og ríkið komu sér saman um, út af borðinu vegna efasemda einstakra aðila um verkefnið. Það er nú einu sinni þannig að meginregla íslensk samningaréttar er að samninga skal halda. Höldum áfram að vinna í takt að þessu stóra samvinnuverkefni ríkis og sveitarfélaganna á höfuðborgarsvæðinu. Nú er ekki tíminn til að ganga frá ókláruðu verki þótt á móti blási, eins og fjármálaráðherra orðaði það svo vel nýlega.

Magnea Gná Jóhannsdóttir, borgarfulltrúi Framsóknar.

Greinin birtist fyrst á visir.is 6. september 2023.

Categories
Fréttir Greinar

Raf­magns­leysi

Deila grein

05/09/2023

Raf­magns­leysi

Rafmagn er grundvallarorkugjafi okkar. Það lýsir upp heimili okkar og án þess gæti verið flókið að elda kvöldmatinn, þvo þvott og geyma matvæli. Þá er rafmagn mikilvægt í heilbrigðisþjónustu þar sem það knýr áfram lífsnauðsynleg lækningatæki. Sífellt fleiri rafmagnsbílar koma á göturnar, jafnvel rafmagnsflutningabílar.

Auk þess er rafmagn notað á öllum sviðum atvinnulífsins. Ekkert okkar gæti hugsað sér að lifa lífi án rafmagns líkt og forfeður okkar gerðu áður fyrr. Rafmagnið er okkur í dag jafn mikilvægt og vatnið.

Hvað þarf til?

Hreyfiafl breytinga eru af ýmsum toga en oftar en ekki eru það bæði innri ytri áhrifaþættir sem skapa nýjar þarfir og hraða þróun. Við höfum á undanförnum árum heyrt rætt um framtíðarþarfir á sviði orkumála, hugsanlegan orkuskort, sem í huga margra Íslendinga hljómar sem fjarlægur veruleiki.

En er hann svo fjarlægur?

Við erum lánsöm að búa í landi sem framleiðir endurnýjanlega græna orku. Jafnt og þétt bætist í orkuþörf, ekki bara hér á landi heldur alls staðar í heiminum. Sérfræðingar hafa bent á aukna orkuþörf hér á landi í takt við aukinn fjölda íbúa og vaxandi atvinnulíf. Tryggja þarf að á hverjum tíma sé næg græn orka í boði fyrir bæði heimilin og fyrirtækin í landinu. Ég þarf ekki að tíunda í þessari grein hvaða afleiðingar orkuskortur kann að hafa fyrir atvinnuuppbyggingu og fyrirhuguð orkuskipti í landinu.

Að vinna bug á orkuskorti krefst margvíslegra aðgerða. Ekki bara það að virkja meira. Til dæmis þarf að draga úr sóun á orkunni okkar með öflugra dreifikerfi og horfa þarf til notkunar á fleiri nýtingarvalmöguleikum, þ.e. orkukosta á borð við vind, sjávarfall og jafnvel fleiri sem koma til með að vera nýttir í meiri mæli í framtíðinni.

Höfum við brugðist við?

Yfirstandandi stríð og heimsfaraldur hafa hvort á sinn hátt fært okkur nær því að horfast í augu við mikilvægi sjálfbærni þjóðarinnar m.a. í orkumálum. Þannig þurfum við að horfa á heildarþarfir landsins, en um leið að horfa á öryggi innan hvers landshluta og svæðis. Þegar betur er að gáð sjáum við að það búa ekki allir við sömu gæði og öryggi í orkumálum.

Við þurfum bæði að hugsa til lengri og skemmri tíma þegar við horfum til breytinga. Þá bæði hvað varðar alla heildina og möguleika í stærri og smærri einingum. Það er mitt mat að tækifærin leynast víða, tækifæri sem við eigum að nýta til lengri og skemmri tíma. Hugsanlega getum við einnig styrkt innviði fyrr með breyttu verklagi og betri nýtingu á því sem fyrir er.

Nauðsynlegar úrbætur stjórnvalda

Það skiptir miklu máli að uppbygging raforkukosta og dreifingu raforkunnar geti haldið áfram í takt við stórauknar þarfir. Viðbrögð og geta innra stjórnkerfis okkar er of hægfara og þung. Lagaumhverfi rammaáætlunar þarf að endurskoða því eins og staðan er í dag líða mörg ár frá umsókn um leyfi þar til að rafmagnið skilar sér til notanda. Því þurfum við að kappkosta að vinda ofan af þeim flækjum við ákvarðanatöku, en ekki síður að minnka kostnað við umsýslu þegar við tökum ákvarðanir um orkunýtingu. Þó þannig að ekki verði á nokkurn hátt minnkuð krafa um rannsóknir og náttúruvernd. Löng og farsæl virkjanasaga síðustu 100 ára segir okkur að vernd og nýting geta haldist í hendur.

Einnig er kallað eftir skýrari afstöðu ríkisins til nýtingar á eigin vatnsréttindum. Ég tek heilshugar undir að mikilvægt er skýra þá afstöðu, bæði til lengri og skemmri tíma. Samningaferlið við landeigendur og vatnsréttarhafa er langt og stundum erfiðasti hjallurinn í virkjunarmálum. Í flestum tilfellum þarf að ræða við og ná saman við stóran hóp með ólíkar skoðanir og samningsmarkmið. En það eitt að hefja viðræður við landeigendur um nýtingu orku gæti flýtt nýjum og smærri virkjanakostum til muna. Ríkisvaldið hefur fram til þessa ekki viljað ræða við rekstraraðila um leigu á vatnsréttindum og landnotkun fyrr en verkefni hefur verið samþykkt í nýtingarflokk af Alþingi. Þessu væri hægt að breyta auðveldlega og þar með stytta heildarvinnslutímann á þann hátt að hefja samningaviðræður samhliða ferli rammaáætlunar með fyrirvara um að viðkomandi verkefni verði samþykkt í nýtingarflokk.

Þó að við viljum flýta okkur hægt og vinna eftir vel ígrunduðu ferli vil ég þó í lokin staldra við tímamörk, því vissulega þarf fleira að koma til. Þar vil ég benda á möguleika sem við höfum til að bæta gæði stjórnsýslu er varðar lögbundnar umsagnir, en þar koma fjölmargir aðilar að. Frestir eru langir í ferlinu en þrátt fyrir það þarf ítrekað að lengja tímafresti vegna umsagnaraðila á ýmsum vinnslustigum. Hver frestur hefur mikil áhrif á þann tíma sem ferlið tekur og vinnur gegn okkar markmiðum um frekari orkuöflun. Við þessu þarf að bregðast.

Allt þetta hafa sérfræðingar ítrekað bent á. Orkuþörfin er áríðandi og það blasir við að alvarlegur orkuskortur muni raungerast ef engu er breytt. Umræðan hefur átt sér stað meðal þeirra sem starfa við raforkuframleiðslu og dreifingu og víðar í langan tíma. Það er þó löngu tímabært að ganga í aðgerðir og láta hugmyndir okkar verða að veruleika.

Þörfin varðar ekki einungis atvinnulífið heldur heimilin okkar líka. Við þurfum að nýta orkuna og innviðina skynsamlega, finna leiðir að settu marki og tryggja öllum örugga orku hvar sem þeir búa á landinu. Það hlýtur að vera réttlætismál sem knýr okkur öll áfram. Enginn vill vera rafmagnslaus í miðju óveðri aftur.

Ingibjörg Isaksen, þingflokksformaður Framsóknar og fyrsti þingmaður Norðausturkjördæmis.

Greinin birtist fyrst á visir.is 5. september 2023.

Categories
Fréttir

„Við leggjum grunn að farsældarstefnu til næstu ára“

Deila grein

05/09/2023

„Við leggjum grunn að farsældarstefnu til næstu ára“

Brugðið á leik í hópvinnu á Farsældarþingi - mynd
Brugðið á leik í hópvinnu á Farsældarþingi

Alls tóku yfir 1.100 manns þátt í Farsældarþingi sem mennta- og barnamálaráðuneytið stóð fyrir í Hörpu í dag, þar af voru um 700 manns á staðnum. Á þinginu fór fram víðtækt samtal fagfólks, þjónustuveitenda, stjórnvalda, barna og aðstandenda um farsæld barna og er þingið mikilvægur liður í stefnumótun og áætlanagerð þegar kemur að innleiðingu laga um farsæld barna. Ásmundur Einar Daðason, mennta- og barnamálaráðherra opnaði þingið og kynnti nýjan vef og mælaborð um farsæld barna.

Fundað var í Silfurbergi og Norðurljósum í Hörpu

Innleiðing farsældarlaganna er í fullum gangi á vettvangi sveitarfélaga, framhaldsskóla, heilbrigðiskerfisins og innan lögreglunnar. Kerfi íþrótta og tómstunda hafa þar einnig miklu hlutverki að gegna. Hefur ráðherra lagt áherslu á gott samtal og samstarf ólíkra aðila og er farsældarþing öflugt tæki til að auðvelda þessum ólíku kerfum að stilla saman strengi með samþættingu og farsæld barna að leiðarljósi.

Það eru 1.000 manns (+ nokkur hundruð með streymi) í Hörpu núna að skipuleggja næstu skref þegar kemur að farsæld barna….

Posted by Ásmundur Einar Daðason on Mánudagur, 4. september 2023

Ásmundur Einar Daðason mennta- og barnamálaráðherra opnaði formlega nýjan vef um þjónustu í þágu farsældar barna þar sem farið er yfir forsendur og framkvæmd samþættingar þjónustunnar. Þá sýndi hann mælaborð um farsæld barna sem hefur verið í þróun frá árinu 2019 og verður formlega opnað á næstunni. Aðalmarkmiðið með mælaborðinu er að draga fram heildstæða mynd af farsæld barna hér á landi fyrir ríki og sveitarfélög á grundvelli þeirra fjölþættu tölfræðigagna sem til staðar eru.

„Ég er ótrúlega þakklátur þessum mikla fjölda fólks sem tók þátt í Farsældarþinginu vegna þess að það er svo mikilvægt að við heyrum í öllum þessum ólíku aðilum sem starfa með börnum alla daga. Þá vil ég sérstaklega þakka þeim 38 börnum sem voru með okkur hér í dag og tóku þátt í vinnunni. Ég hef lagt á það ríka áherslu að við fylgjumst vel með innleiðingu farsældarlaganna og að við getum samhliða átt opið og hreinskilið samtal, þar sem við gerum upp það sem hefur gengið vel og ræðum hvað hefur síður gengið eftir – og það var meðal annars markmiðið með Farsældarþinginu, ásamt því að við leggjum grunn að farsældarstefnu til næstu ára,“ segir Ásmundur Einar Daðason, mennta- og barnamálaráðherra.

Börn tóku þátt og komu sínum sjónarmiðum að á þinginu

Upptöku af Farsældarþingi má nálgast hér: 

https://vimeo.com/event/3674241/embed

Heimild: stjr.is