Author: einar

Líneik Anna Sævarsdóttir, alþingismaður, vakti máls á jöfnun raforkukostnaðar í störfum þingsins. Eins og allir vita eru í landinu eru tvær gjaldskrár vegna dreifingar rafmagns, dreifbýlisverð og þéttbýlisverð. Staðreyndin er sú að íbúar og og fyrirtæki í dreifbýli borga umtalsvert meira fyrir dreifingu raforku en þéttbýlisbúar.

„Ríkisstjórnin hefur gert vel í að jafna dreifikostnaðinn undanfarin misseri en samt sem áður er innbyggð óvissa í fyrirkomulagið eins og það er. Bæði almenna jöfnunin og samningar við garðyrkjubændur byggja á skiptingu á ákveðinni fjárveitingu milli þeirra sem njóta jöfnunarinnar. Þannig er enginn hvati til að fjölga notendum í dreifbýli – má raunar segja að þverrt á móti sé skammtíma hvati til að fækka notendum,“ sagði Líneik Anna.

Líneik Anna bendir á að það yrði allra hagur að horfa á heildarmyndina og til lengri tíma væri það hagur allra að fjölga notendum í dreifbýlinu. Kostnaðurinn myndi lækka vegna dreifingar á fleiri notendur og um leið þörfina fyrir jöfnunargreiðslur úr ríkissjóði.

„Stjórnvöld verða því að halda áfram að leita betri og fyrirsjáanlegri lausna við jöfnun dreifikostnaðar raforku, hvort sem er til almennra notenda eða í stuðningi við orkufreka framleiðslu eins og garðyrkju. Í því sambandi er rétt að rifja upp að samkvæmt stjórnarsáttmála er ætlunin að auka grænmetisframleiðslu með föstu niðurgreiðsluhlutfalli á raforkuverði til ylræktar,“ sagði Líneik Anna.

„Dreifikerfi í jörð, þrífösun rafmagns og fyrirsjáanleiki í dreifikostnaðar raforku eru brýnustu hagsmunamálin fyrir fyrirtækin sem staðsett eru í dreifbýlinu jafnt fyrirtæki í ferðaþjónustu, matvælaframleiðslu og á öðrum sviðum.

Nýsköpun, orkuskipti, nýliðun og öll framtíð dreifðra byggða er háð því að orka fáist, hún sé afhent á öruggan hátt og á samkeppnishæfu verði,“ sagði Líneik Anna að lokum.

Ræða Líneikar Önnu í heild sinni á Alþingi:

„Virðulegi forseti. Að lokinni vel heppnaðri kjördæmaviku er kominn tími á eina af mínum reglulegu ræðum um jöfnun raforkukostnaðar.
Í landinu eru tvær gjaldskrár vegna dreifingar rafmagns, dreifbýlisverð og þéttbýlisverð. Íbúar og fyrirtæki í dreifbýli borga umtalsvert meira fyrir dreifingu raforku en þéttbýlisbúar.

Ríkisstjórnin hefur gert vel í að jafna dreifikostnaðinn undanfarin misseri en samt sem áður er innbyggð óvissa í fyrirkomulagið eins og það er. Bæði almenna jöfnunin og samningar við garðyrkjubændur byggja á skiptingu á ákveðinni fjárveitingu milli þeirra sem njóta jöfnunarinnar. Þannig er enginn hvati til að fjölga notendum í dreifbýli – má raunar segja að þverrt á móti sé skammtíma hvati til að fækka notendum. Ef aftur á móti væri litið á heildarmyndina og til langtíma sjónarmiða væri það allra hagur að fjölga notendum í dreifbýli því þá skiptist dreifikostnaðurinn á fleiri notendur, verðið gæti lækkað og um leið þörfin fyrir jöfnunargreiðslur úr ríkissjóði.
Stjórnvöld verða því að halda áfram að leita betri og fyrirsjáanlegri lausna við jöfnun dreifikostnaðar raforku, hvort sem er til almennra notenda eða í stuðningi við orkufreka framleiðslu eins og garðyrkju. Í því sambandi er rétt að rifja upp að samkvæmt stjórnarsáttmála er ætlunin að auka grænmetisframleiðslu með föstu niðurgreiðsluhlutfalli á raforkuverði til ylræktar.

Dreifikerfi í jörð, þrífösun rafmagns og fyrirsjáanleiki í dreifikostnaði raforku eru brýnustu hagsmunamálin fyrir fyrirtækin sem staðsett eru í dreifbýlinu jafnt fyrirtæki í ferðaþjónustu, matvælaframleiðslu og á öðrum sviðum.

Nýsköpun, orkuskipti, nýliðun og öll framtíð dreifðra byggða er háð því að orka fáist, hún sé afhent á öruggan hátt og á samkeppnishæfu verði.“

Ingibjörg Isaksen, alþingismaður, ræddi í störfum þingsins jafnan rétt til heilbrigðisþjónustu óháð búsetu. Landsbyggðin hefur áþreifanlega fundið fyrir lítilli nýliðun sérfræðilækna undanfarin ár. Sama saga á við hjá fjölmörgum öðrum þjóðum. „Það er áskorun að finna nýjar leiðir, nýta þann mannauð sem við búum að í dag, hlúa að honum eftir mikið álag undanfarin ár, en einnig að fjölga heilbrigðisstarfsfólki,“ sagði Ingibjörg.

„Margir neyðast til að gera sér ferð til höfuðborgarinnar til að sækja sér viðeigandi heilbrigðisþjónustu, jafnvel einungis til þess að fara til augnlæknis með tilheyrandi kostnaði og fyrirhöfn,“ sagði Ingibjörg.

„Sérfræðilæknar hafa sinnt þjónustu víðs vegar um landið í samstarfi við heilbrigðisstofnanir um land allt. Það er mikilvægt að það haldi áfram, en í því ljósi er einnig mikilvægt að skapa umgjörð, ná samningum við sérfræðilækna og nýta tækni í fjarheilbrigðisþjónustu þó svo að hún muni aldrei koma í staðinn fyrir persónulega þjónustu.“

„Hæstv. heilbrigðisráðherra, Willum Þór Þórsson, hefur sett á laggirnar starfshóp sem vinnur að aðgerðum til að bæta mönnun sérhæfðs starfsfólks heilbrigðisumdæma Vestfjarða og Austurlands. Þetta er gert ásamt því að farið hefur verið í aðgerðir innan heilbrigðisráðuneytisins til að bæta nýliðun og mönnun sérfræðilækna utan höfuðborgarsvæðisins. Starfshópi verkefnisins Öflug sjúkrahúsþjónusta í dreifbýli er ætlað að skoða viðeigandi lausnir á hverju svæði fyrir sig og hvernig best er að bregðast við mönnunarvanda á landsbyggðinni með skilvirkum máta, með samvinnu sjúkrahúsa að leiðarljósi. Starfshópurinn mun einnig taka þætti á borð við vaktþjónustu, þjálfunarmöguleika, sérnámsmöguleika og fleira til athugunar í sinni vinnu. Við megum aldrei hætta vinnu okkar í átt að því að jafna heilbrigðisþjónustu óháð búsetu. Tækifærin eru svo sannarlega til staðar,“ sagði Ingibjörg að lokum.

Ræða Ingibjargar í heild sinni á Alþingi:

„Virðulegi forseti. Í lögunum stendur að allir eigi jafnan rétt til heilbrigðisþjónustu óháð búsetu. Við erum auðvitað meðvituð um að ekki er hægt að veita alla þjónustu alls staðar á landinu en vissulega er hægt að gera betur. Landsbyggðin hefur áþreifanlega fundið fyrir lítilli nýliðun sérfræðilækna undanfarin ár. Margir neyðast til að gera sér ferð til höfuðborgarinnar til að sækja sér viðeigandi heilbrigðisþjónustu, jafnvel einungis til þess að fara til augnlæknis með tilheyrandi kostnaði og fyrirhöfn. Margar þjóðir glíma við sama verkefni og við hér á Íslandi; að efla og fjölga heilbrigðisstarfsfólki. Það er áskorun að finna nýjar leiðir, nýta þann mannauð sem við búum að í dag, hlúa að honum eftir mikið álag undanfarin ár, en einnig að fjölga heilbrigðisstarfsfólki.

Sérfræðilæknar hafa sinnt þjónustu víðs vegar um landið í samstarfi við heilbrigðisstofnanir um land allt. Það er mikilvægt að það haldi áfram, en í því ljósi er einnig mikilvægt að skapa umgjörð, ná samningum við sérfræðilækna og nýta tækni í fjarheilbrigðisþjónustu þó svo að hún muni aldrei koma í staðinn fyrir persónulega þjónustu.

Hæstv. heilbrigðisráðherra, Willum Þór Þórsson, hefur sett á laggirnar starfshóp sem vinnur að aðgerðum til að bæta mönnun sérhæfðs starfsfólks heilbrigðisumdæma Vestfjarða og Austurlands. Þetta er gert ásamt því að farið hefur verið í aðgerðir innan heilbrigðisráðuneytisins til að bæta nýliðun og mönnun sérfræðilækna utan höfuðborgarsvæðisins. Starfshópi verkefnisins Öflug sjúkrahúsþjónusta í dreifbýli er ætlað að skoða viðeigandi lausnir á hverju svæði fyrir sig og hvernig best er að bregðast við mönnunarvanda á landsbyggðinni með skilvirkum máta, með samvinnu sjúkrahúsa að leiðarljósi. Starfshópurinn mun einnig taka þætti á borð við vaktþjónustu, þjálfunarmöguleika, sérnámsmöguleika og fleira til athugunar í sinni vinnu. Við megum aldrei hætta vinnu okkar í átt að því að jafna heilbrigðisþjónustu óháð búsetu. Tækifærin eru svo sannarlega til staðar.“

Hafdís Hrönn Hafsteinsdóttir, alþingismaður, ræddi verðbólguna í störfum þingsins.

„Verðbólga hefur risið skjótt upp, stýrivextir hækka og bankarnir hækka vexti sína í kjölfarið. Flestallir landsmenn hafa fundið fyrir áhrifunum og ekki síst okkar viðkvæmustu hópar, ásamt ungu fólki sem margt hvert er að stíga sín fyrstu skref inn á húsnæðismarkað með börn eða börn á leiðinni,“ sagði Hafdís Hrönn.

„Það er aldrei skemmtilegt að horfa upp á vaxandi verðbólgu, sérstaklega í ljósi þess hversu vel okkur hefur gengið í efnahagsmálum undanfarin ár þrátt fyrir oft á tíðum erfiðar aðstæður. Margar ástæður eru fyrir stöðunni í dag. Sumar hverjar ráðum við ekkert við. Hins vegar þýðir það ekki að við megum staldra við og vona það besta; allt samfélagið, ríkið og einkaaðilar þarf að standa saman í því verkefni að vinna bug á verðbólgunni.“

Ríkisstjórnin hefur lagt sig fram um að grípa viðkvæmustu hópana. Þegar hefur verið farið í aðgerðir eins og að hækka húsnæðisbætur, hækka bætur almannatrygginga, hækka barnabætur og fara í ýmsar aðgerðir til að bregðast við stöðunni á húsnæðismarkaði. Þetta er ekki tæmandi talning en allar þessar aðgerðir geta skipt sköpum fyrir einstaklinga sem sjá peninga sína hverfa í hærri vöxtum og hækkandi verði á heimilisvörum, matvælum og öðrum nauðsynjum.

„Það eru þó ekki einungis stjórnvöld sem þurfa að grípa til aðgerða heldur þurfum við öll að taka höndum saman, við í samfélaginu, bankarnir og þeir einkaaðilar sem hafa burði og veita fyrrnefndar nauðsynjar á við matvæli, að sýna samfélagslega ábyrgð. Á tímum hárrar verðbólgu eykst mikilvægi þess að tannhjólið gangi smurt og ef við vinnum öll saman þá getum við náð stórkostlegum árangri,“ sagði Hafdís Hrönn að lokum.

Ræða Hafdísar Hrannar í heild sinni á Alþingi:

„Virðulegi forseti. Umræða um verðbólgu hér á landi hefur verið áberandi síðustu vikur. Verðbólga hefur risið skjótt upp, stýrivextir hækka og bankarnir hækka vexti sína í kjölfarið. Flestallir landsmenn hafa fundið fyrir áhrifunum og ekki síst okkar viðkvæmustu hópar, ásamt ungu fólki sem margt hvert er að stíga sín fyrstu skref inn á húsnæðismarkað með börn eða börn á leiðinni. Það er aldrei skemmtilegt að horfa upp á vaxandi verðbólgu, sérstaklega í ljósi þess hversu vel okkur hefur gengið í efnahagsmálum undanfarin ár þrátt fyrir oft á tíðum erfiðar aðstæður. Margar ástæður eru fyrir stöðunni í dag. Sumar hverjar ráðum við ekkert við. Hins vegar þýðir það ekki að við megum staldra við og vona það besta; allt samfélagið, ríkið og einkaaðilar þarf að standa saman í því verkefni að vinna bug á verðbólgunni.

Ríkisstjórnin ætlar sér alls ekki að draga lappirnar og er vel meðvituð um að grípa þarf okkar viðkvæmustu hópa og koma í veg fyrir hremmingar. Nú þegar hefur verið farið í aðgerðir eins og að hækka húsnæðisbætur, hækka bætur almannatrygginga, hækka barnabætur og fara í ýmsar aðgerðir til að bregðast við stöðunni á húsnæðismarkaði. Þetta er ekki tæmandi talning en allar þessar aðgerðir geta skipt sköpum fyrir einstaklinga sem sjá peninga sína hverfa í hærri vöxtum og hækkandi verði á heimilisvörum, matvælum og öðrum nauðsynjum. Það eru þó ekki einungis stjórnvöld sem þurfa að grípa til aðgerða heldur þurfum við öll að taka höndum saman, við í samfélaginu, bankarnir og þeir einkaaðilar sem hafa burði og veita fyrrnefndar nauðsynjar á við matvæli, að sýna samfélagslega ábyrgð. Á tímum hárrar verðbólgu eykst mikilvægi þess að tannhjólið gangi smurt og ef við vinnum öll saman þá getum við náð stórkostlegum árangri.“

Í dag eru tíu ár liðin frá lögfestingu Barnasáttmálans á Íslandi. Ásmundur Einar Daðason, mennta- og barnamálaráðherra, heimsótti Vesturbæjarskóla í tilefni dagsins þar sem myndband KrakkaRÚV og mennta- og barnamálaráðuneytisins um Barnasáttmálann var frumsýnt og skólabörn sungu frumsamið réttindalag byggt á sáttmálanum.

Myndband KrakkaRÚV:

Ísland var í hópi fyrstu landa til að lögfesta Barnasáttmála Sameinuðu þjóðanna hinn 20. febrúar 2013. Umfangsmikil aðgerðaáætlun um innleiðingu sáttmálans hér á landi hefur verið mótuð í stefnu um Barnvænt Ísland. Stefnan uppfyllir ýtrustu kröfur Barnaréttarnefndar Sameinuðu þjóðanna, skyldur stjórnvalda samkvæmt Barnasáttmálanum og felur í sér innleiðingu verklags og ferla sem tryggja jafnræði og markvissa þátttöku barna og ungmenna innan stjórnsýslunnar.

Skólabörn deila með ráðherra skoðunum sínum um hvað betur megi fara í skólastarfi

„Það var ánægjulegt að fá að heimsækja börnin í Vesturbæjarskóla og svara spurningum þeirra um Barnasáttmálann, réttindi þeirra og margt fleira. Ég vil þakka skólanum fyrir blíðar móttökur og hrósa honum fyrir réttindamiðaða nálgun á skólastarfið í samræmi við Barnasáttmálann. Mikilvægt er að lyfta stefnunni um Barnvænt Ísland og kynna hana með markvissum hætti fyrir börnum og almenningi í landinu til að hún nái fram að ganga. Slík kynning á stefnunni er ein af meginaðgerðum hennar jafnt sem lykilþáttur í innleiðingu aðgerðaáætlun menntastefnu og aðalnámskrár. Samstarf ráðuneytisins við KrakkaRÚV er liður í því kynningarstarfi,“ segir Ásmundur Einar Daðason, mennta- og barnamálaráðherra.

Mennta- og barnamálaráðherra heimsækir skólastofur

Barnasáttmálinn felur í sér alþjóðlega viðurkenningu á að börn heimsins þarfnist sérstakrar verndar umfram hina fullorðnu. Hann staðfestir að börn eru sjálfstæðir einstaklingar með fullgild réttindi óháð réttindum fullorðinna. Öllum þeim sem koma að málefnum barna ber að gera það sem í þeirra valdi stendur til að framfylgja samningnum. Hér er átt við stjórnvöld, foreldra, skóla og alla aðra sem vinna með börnum eða fyrir börn.

Réttindaráð Vesturbæjarskóla afhendir mennta- og barnamálaráðherra Barnaréttindabingó sem þau hönnuðu og verður sent nemendum skólans í tilefni dagsins

• Barnaréttindabingó Réttindaráðs Vesturbæjarskóla

Heimild: stjr.is

Sigurður Ingi Jóhannesson, innviðaráðherra, samþykkti nýlega tillögu ráðgjafarnefndar Jöfnunarsjóðs sveitarfélaga um að hækka áætluð framlög sjóðsins vegna málefna fatlaðs fólks á árinu 2023 um 5 ma.kr. og nema áætluð framlög sjóðsins vegna reksturs málaflokksins nú 27,4 ma.kr.

Hækkunina má rekja til samkomulag sem fjármála- og efnahagsráðherra, innviðaráðherra og félags- og vinnumarkaðsráðherra undirrituðu í desember við formann og framkvæmdastjóra Sambands íslenskra sveitarfélaga um breytingu á fjármögnun lögbundinnar þjónustu sveitarfélag við fatlað fólk. Samkomulagið felur í sér varanlega tilfærslu fjármuna sem nema 5 ma.kr. árlega frá ríki til sveitarfélaga.

Framlögin eru greidd mánaðarlega og fer fyrsta greiðsla ársins 2023 fram nú í lok febrúar. Framlögin taka mið af innkomnum tekjum sjóðsins af 1,21% hlutdeild hans í staðgreiðsluskilum viðkomandi mánaðar og tekna sjóðsins af 0,235% af innheimtum skatttekjum ríkisins.

Áætlunin verður tekin til endurskoðunar í nóvember 2023.

• Skoða sundurliðun áætlaðra framlaga vegna málefna fatlaðs fólks

Heimild: stjr.is