Author: einar

Niðurstöður alþjóðlegu menntakönnunarinnar PISA staðfesta að staða barna og ungmenna með annað móðurmál en íslensku þarf að bæta og hlúa þarf mun betur að námsframvindu þeirra. Staðfest er að skólasókn innflytjenda í framhaldsskóla er minni en annarra nemenda og að vísbendingar um brottfall þeirra sé algengara meðal þeirra og aðsókn í háskóla minni.
Lilja Dögg Alfreðsdóttir, mennta- og menningarmálaráðherra, skrifar grein í Fréttablaðið 27. maí s.l. þar sem hún fer yfir mikilvægi þess að stjórnvöld leggi nú sérstaka áherslu á að efla íslenskuna á sem flestum sviðum. Ungmennum, með annað móðurmál en íslensku, þarf að hjálpa sérstaklega með tungumálið og er enda óneitanlega stærsta áskorun þeirra.
„Fyrir Alþingi liggur þingsályktunartillaga þess efnis og inniheldur hún heildstæða aðgerðaáætlun í 22 liðum. Í henni er meðal annars lagt til að þeir sem búsettir eru á Íslandi og hafa annað móðurmál en íslensku, börn jafnt sem fullorðnir, fái viðeigandi og jafngild tækifæri til íslenskunáms og stuðning í samræmi við þarfir sínar,“ segir Lilja Dögg.
Skipaður hefur verið starfshópur sem er ætlað að móta heildarstefnu í málefnum barna með annað móðurmál en íslensku. „Einnig höfum við þegar gripið til beinna aðgerða til að bæta þjónustu með því að þrefalda framlög til sérstakrar íslenskukennslu.“
„Við erum opið og framsækið samfélag sem vill nýta hæfileika allra þeirra sem búa hér. Í sameiningu og samvinnu munum við vinna að umbótum á menntakerfinu, til heilla fyrir samfélagið allt.“

• Sameinað Alþingi.

Þórarinn Ingi Pétursson, varaþingmaður, gerði í ræðu, í störfum þingsins í gær, að umtalsefni aðgerðaáætlun er miðar að því að efla matvælaöryggi, tryggja vernd búfjárstofna og bæta samkeppnisstöðu innlendrar matvælaframleiðslu.
Aðgerðaráætlunin er fram komin samhliða frumvarpi sjávarútvegs- og landbúnaðarráðherra um breytingar á lögum um dýrasjúkdóma og varnir gegn þeim, lögum um matvæli og lögum um eftirlit með fóðri, áburði og sáðvöru.
„Í mínum huga er hér um að ræða mikil tímamót fyrir neytendur og matvælaframleiðendur. Í 5. lið aðgerðaáætlunarinnar segir, með leyfi forseta:
„Ísland ætlar að vera í fararbroddi í aðgerðum til að draga úr útbreiðslu sýklalyfjaónæmis. Innan ramma alþjóðlegra skuldbindinga og á grundvelli lýðheilsusjónarmiða munu íslensk stjórnvöld stefna að því að koma í veg fyrir dreifingu matvæla sem í greinast sýklalyfjaónæmar bakteríur. Þessu skal náð m.a. með banni við dreifingu tiltekinna sýklalyfjaónæmra baktería í matvælum að undangenginni greiningu á stöðunni, uppsetningu eftirlits og í samræmi við opinbera stefnu í aðgerðum gegn útbreiðslu sýklalyfjaónæmra baktería,““ sagði Þórarinn Ingi.
Ræða Þórarins Inga Péturssonar, varaþingmanns, á Alþingi 4. júní 2019.

„Það er margsannað að notkun sýklalyfja í íslenskum landbúnaði er með því minnsta sem þekkist í heiminum. Það skapar okkur algjöra sérstöðu sem við viljum standa vörð um af fullum krafti. Það var því mikill áfangi fyrir Framsókn þegar ríkisstjórnin tilkynnti í dag að stefnt væri að banni við dreifingu matvæla sem sýkt er af ákveðnum tegundum sýklalyfjaónæmra baktería.“ Þetta segir Sigurður Ingi Jóhannsson, samgöngu- og sveitarstjónarráðherra og formaður Framsóknar, í grein á bbl.is 29. maí s.l.
„Íslenskur landbúnaður hefur ætíð staðið hjarta mínu nærri. Ég hef í gegnum tíðina, bæði í störfum mínum í stjórnmálum og ekki síður sem dýralæknir, séð þann mikla metnað sem íslenskir bændur hafa sýnt í störfum sínum. Sá metnaður hefur gert það að verkum að Íslendingar eru í einstakri stöðu þegar kemur að gæðum íslenskra afurða. Það sem er mikilvægast í matvælaframleiðslu heimsins í dag er heilbrigði búfjár og heilnæmi matvæla. Vísindamenn hafa sagt að ef ekkert verður að gert verði sýklalyfjaónæmi heilsufarsfaraldur á næstu áratugum sem lýsir sér til dæmis að því að spáð er að fleiri muni látast af völdum sýklalyfjaónæmra baktería árið 2050 en látist af völdum krabbameins.“
Hagsmunir neytenda og bænda fara saman
Í grein sinni rekur Sigurður Ingi að í vetur hafi orðið umskipti í umræðunni um innflutning á hráu kjöti. Framsókn hafi náð að vekja vitund almennings um gæði og sérstöðu íslensks landbúnaðar, með góðum stuðningi bænda og neytenda. „Það er enda ljóst að hagsmunir bænda og neytenda fara saman í þessu máli þótt margir hafi lagt mikið á sig í áróðrinum um að það séu hagsmunir neytenda að innflutningur á matvælum sé óheftur.“
Hafinn er undirbúningur þar sem byggt er vísindalega undir sérstöðu íslensks landbúnaðar með það að markmiði að bann verði komið á dreifingu matvæla með sýklalyfjaónæmum bakteríum fyrsta október 2021. Þetta hefur ekki einungis áhrif á kjöt heldur öll matvæli.
Mikilvæg atriði í því sambandi má finna í nýrri aðgerðaáætlun um matvælaöryggi og vernd búfjárstofna og eru framsókn fyrir íslenskan landbúnað:

• Ætlað er að efla matvælaöryggi, vernd búfjárstofna og samkeppnisstöðu íslensks landbúnaðar.
• Bann við dreifingu fersks alifuglakjöts nema að sýnt sé fram á að það sé ekki mengað af kampýlóbakter (sama regla og gildir um innlenda framleiðslu í dag).
• Búið er að sækja um viðbótartryggingar vegna salmonellu fyrir alifugla, svína og nautakjöt.
• Matvælaeftirlit verður eflt í þágu neytendaverndar og tekið til sérstakrar skoðunar hvernig því verði best fyrir komið.
• Merkingar matvæla verða bættar.
• Fræðsla til ferðamanna aukin og reglur um innflutning til einkaneyslu hertar.
• Unnið verður af krafti að mótun matvælastefnu og innleiðingar nýrrar innkaupastefnu ríkisins m.a. með stuðningi ráðherranefndar undir forystu forsætisráðherra.
• Stuðningur við nýsköpun í innlendri matvælaframleiðslu verður efldur verulega samhliða með nýjum sjóði sem byggi á grunni núverandi nýsköpunarsjóða í landbúnaði og sjávarútvegi.

Fjölmörg önnur verkefni eru í áætluninni.
„Við í Framsókn viljum þakka öllum þeim sem hafa stutt okkur í baráttunni sem við sjáum nú verða að veruleika í öflugri framsókn gegn sýklalyfjaónæmi.“

• Framsókn íslensks landbúnaðar.

Halla Signý Kristjánsdóttir, alþingismaður, fór yfir breytingar á lögum um félagslega aðstoð og lögum um almannatryggingar í störfum þingsins á Alþingi í dag. Sagði hún að verið væri að stíga skref til mikilla réttarbóta fyrir öryrkja. „Markmiðið er að draga úr áhrifum annarra tekna en bóta almannatrygginga og félagslegrar aðstoðar við útreikning sérstakrar uppbótar á lífeyri fyrir framfærslu örorku- og endurhæfingarlífeyrisþega og afnema þar með það sem kallað er í daglegu tali króna á móti krónu skerðing,“ sagði Halla Signý.
Öryrkjum hefur fjölgað undanfarin ár af margvíslegum ástæðum. Halla Signý hefur kallað eftir með þingsálylktun á Alþingi að heilbrigðisyfirvöld beiti sér fyrir fræðslu til almennings um vefjagigt, þessum þögla sjúkdómi. Mikilvægt sé að styrkja greiningarferlið og boðið sé upp á heildræna meðferð, byggða á niðurstöðum gagnreyndra rannsókna. Vill hún að viðurkennt sé að vefjagit sé stór þáttur í að fólk á öllum aldri detti út af vinnumarkaði. Sjúklingar einangrast á heimilum sínum með verkjasjúkdóma sem geri hann óvirkan, bæði á vinnumarkaði og sem þátttakanda í samfélaginu.
„Í einni auglýsingu segir að það sjáist hverjir drekka Kristal. Þeir sem eru með vefjagigt bera það ekki utan á sér. Þessi þingsályktunartillaga fær sennilega bíða úrlausnar á næsta þingi en vonandi nær hún þá í gegn. Það virðist vera stærri og mikilvægari mál, virðulegi forseti, sem þurfa að taka tíma hér á Alþingi, t.d. þurfa sumir þingmenn tíma til að upplýsa þjóðina um hvaða vá liggur fyrir henni ef Alþingi samþykkir að byggja undir sjálfstæði Orkustofnunar. Það sér ekki fyrir endann á þeirri ógn.
Það sést ekki á mér að ég drekki Kristal en vonandi ber ég með mér fyrir hvað ég stend,“ sagði Halla Signý.

• Þingsályktun: Fræðsla um og meðferð við vefjagigt.

 Ræða Höllu Signýjar Kristjánsdóttur, alþingismanns, í störfum þingsins á Alþingi 5. júní 2019.

Líneik Anna Sævarsdóttir, alþingismaður, ræddi mikilvægi menntunar fyrir matvælaframleiðslu í landinu í störfum þingsins á Alþingi í dag.
„Í morgun hlustaði ég á umfjöllun þar sem kallað var eftir fleiri nemendum í næringar- og matvælafræði en hlutfallslega færri mennta sig á því sviði hér en í löndunum í kringum okkur. Auk þekkingar á matvælafræði er undirstaða matvælaframleiðslu alltaf þekkingu á náttúrunni og náttúrulegum ferlum, svo sem úr líffræði og jarðfræði. Í búfræði fléttast svo saman þekking á náttúrunni, sjálfbærri landnýtingu og matvælaframleiðslu,“ sagði Líneik Anna.
Rakti Líneik Anna að nemum á sviði landbúnaðar og meistara- og doktorsnemum í landbúnaðarfræðum hafi fækkað stórlega. Þessari þróun sé mikilvægt að snúa við og að tryggt sé að á Íslandi séu til fræðimenn til að byggja á til framtíðar, með þekkingu á íslenskum aðstæðum og tengja hana aðþjóðlegri þekkingu. Fjöldinn allur af verkefnum er í landbúnaðarfræðum, en samt hafi fastráðnum vísindamönnum fækkað.
„Það vill svo til að sami menntunargrunnur er líka mjög mikilvægur fyrir þekkingu á allri sjálfbærri nýtingu náttúruauðlinda og umhverfisvernd, bæði fyrirbyggjandi aðgerðir og viðbrögð við hamfarahlýnun byggja á þekkingu,“ sagði Líneik Anna.
Ræða Líneikar Önnu Sævarsdóttur, alþingismanns, í störfum þingins á Alþingi 5. júní 2019.

Ríkisstjórn Framsóknarflokks, Sjálfstæðisflokks og Vinstrihreyfingarinnar – græns framboðs hefur kynnt að Ísland stefndi fyrst ríkja að banni á dreifingu á matvælum með sýklalyfjaónæmum bakteríum. „Þetta hefur verið mikið baráttumál Framsóknar eins og fólk hefur eflaust tekið eftir.
Í febrúar héldum við fjölmennan opinn fund þar sem Lance Price, prófessor við Washington háskóla og Karl G. Kristinsson prófessor við Háskóla Íslands og yfirlækni við sýklafræðideild Landspítalans fjölluðu um þá ógn sem heiminum stafar af sýklalyfjaónæmi.
Spár vísindamanna sýna að ef ekki er brugðist við af mikilli festu þá muni um 10 milljónir deyja af völdum sýklalyfjaónæmra baktería árið 2050, fleiri en af völdum krabbameins,“ þetta kemur fram í grein Sigurðar Ingi Jóhannssonar, samgöngu- og sveitarstjórnarráðherra, á frettabladid.is 29. maí s.l.
„Þessi framsókn Íslands gegn sýklalyfjaónæmi er tengd því sem oft er kallað hráa-kjöts-málið. Við í Framsókn höfum lagt gríðarlega áherslu á það í vinnu við þingsályktun og lagafrumvarp að tryggja það að lýðheilsa þjóðarinnar og heilbrigði dýra séu eins og best verður á kosið og að íslenskur landbúnaður keppi á jafnréttisgrundvelli við innflutt matvæli.
Við höfum óttast að óheftur innflutningur matvæla frá svæðum með stórum verksmiðjubúum þar sem dýraheilbrigði er fyrir borð borið myndi refsa íslenskum matvælaframleiðendum fyrir að framleiða hágæða matvæli og einfaldlega knýja þá til að draga úr gæðum í framleiðslu. Með þeim aðgerðum sem boðaðar hafa verið er íslenskur landbúnaður í sókn en ekki vörn.
Þess ber að geta að bann við sýklalyfjaónæmum bakteríum í matvælum nær ekki aðeins til kjöts heldur einnig annarra matvæla, svo sem grænmetis,“ segir Sigurður Ingi.

• Framsókn gegn sýklalyfjaónæmi.

„Það er jákvætt hversu margir velja að læra erlendis. Við eigum að hvetja ungt fólk til að afla sér þekk­ing­ar sem víðast og skapa því viðeig­andi um­gjörð sem ger­ir því það kleift. Í störf­um mín­um sem mennta- og menn­ing­ar­málaráðherra legg ég mikla áherslu á að styrkja ís­lenskt mennta­kerfi, til dæm­is með því að bæta starfs­um­hverfi kenn­ara, en ekki síður að við horf­um út í heim og rækt­um góð sam­skipti við aðrar þjóðir á sviði mennta-, vís­inda- og menn­ing­ar­mála. Und­an­farið hafa náðst ánægju­leg­ir áfang­ar á þeirri veg­ferð sem fjölga tæki­fær­um okk­ar er­lend­is.“ Þetta skrifar Lilja Dögg Alfreðsdóttir, mennta- og menningarmálaráðherra, í grein er birtist í Morgunblaðinu 18. maí s.l.
Tímamótasamingur um aukið sam­starf í mennta­mál­um á milli Íslands og Kína var undirritaður í opinberri heimsókn Lilju Alfreðsdóttur þar í landi. Með samningunum er stuðlað að gagn­kvæmri viður­kenn­ingu á námi milli land­anna. „Kína hef­ur gert hliðstæða samn­inga við rúm­lega 50 önn­ur ríki, þar á meðal við hin nor­rænu lönd­in. Rúm­lega 30 kín­versk­ir náms­menn stunda nú nám á Íslandi en um 30 Íslend­ing­ar stunda nám í Kína á ári hverju en ís­lensk­ir há­skól­ar eiga þegar í marg­vís­legu sam­starfi við kín­verska há­skóla,“ segir Lilja Dögg.

• Vöxtur í alþjóðlegu menntasamstarfi.

Ásmundur Einar Daðason, félags- og barnamálaráðherra, minnti okkur á alþjóðlegan dag fjölskyldunnar í grein í Fréttablaðinu 15. maí s.l. En Sameinuðu þjóðirnar tileinka á hverju ári 15. maí málefnum „fjölskyldunnar“. „Ástæðan er sú að þótt fjölskyldur séu jafn ólíkar og þær eru margar eru þær grunnstoð samfélagsins og erfitt að finna aðra einingu innan þess sem gegnir jafn þýðingarmiklu og flóknu hlutverki,“ segir Ásmundur Einar.
„Í ár leggja Sameinuðu þjóðirnar sérstaka áherslu á mikilvægi fjölskyldunnar þegar kemur að aðgerðum í loftslagsmálum en undanfarið hafa loftslagsbreytingar af mannavöldum verið í brennidepli. Stór verkefni eru fram undan til að Ísland nái markmiðum sínum í þeim efnum og ljóst að þeim verður ekki náð nema með átaki samfélagsins í heild. Þar hefur ekki skort þátttöku íslenskra barna og unglinga sem meðal annars hafa skipulagt loftslagsverkföll á Austurvelli og víðar um landið síðustu mánuði. Þrátt fyrir að kolefnisfótspor hverrar fjölskyldu sé lítið í stóra samhenginu er ljóst að fjölskyldur landsins munu í sameiningu gegna risastóru hlutverki í baráttunni fram undan,“ segir Ásmundur Einar.

• Grunnstoð samfélagsins

Halla Signý Kristjánsdóttir, alþingismaður og framsögumaður meirihluta velferðarnefndar Alþingis, fylgdi vel á eftir áherslum Framsóknarmanna í meðförum Alþingis á þingsályktun heilbrigðisráðherra „Heilbrigðisstefnu til ársins 2030“ á Alþingi í gær.
„Hér er verið að setja ramma utan um heilbrigðisstefnuna til 2030 og það sem á að rúmast innan hennar skal vera sett í aðgerðaáætlun. Það er mjög mikilvægt að þessi heilbrigðisstefna landsins fylgi ekki duttlungum hverrar ríkisstjórnar fyrir sig, að settur verði ákveðinn rammi sem við getum sætt okkur við,“ sagði Halla Signý.
Hún sagði ennfremur að „hér erum við að taka tillit til allra þegna, hvort sem er í fæðingu eða á hjúkrunarheimili, þannig að allir njóti sömu réttinda hvar á landinu sem þeir búa og á hvaða aldri sem þeir eru.“
Atkvæðaskýring, Höllu Signýjar Kristjánsdóttur, alþingismanns og framsögumanns meirihluta velferðarnefndar Alþingis, 3. júní 2019.

Framsókn hefur lagt áherslu á að innlend heilbrigðisþjónusta verði áfram í fremstu röð, að við nýtum fjármuni betur og eflum þjónustu heilsugæslunnar sem fyrsta viðkomustaðar. Við viljum vinna að sameiningu greiðsluþátttökukerfis læknisþjónustu og lyfja. Að tryggt sé að tannlækninga-, sálfræði og ferðakostnaður sjúklinga falli undir greiðsluþátttökukerfið. Fólk á aldrei að þurfa að glíma við fjárhagsörðugleika vegna veikinda sinna, barna eða skyldmenna. Takmarkið er að veikir borgi ekki.
Heilbrigðisráðherra verður nú í framhaldi falið það verkefni að leggja fram aðgerðaáætlanir til fimm ára í senn, sem verði endurskoðaðar árlega og teknar til umræðu á Alþingi.
Markmið heilbrigðisstefnu er um rétta þjónusta á réttum stað og fólkið í forgrunni.

• Tillaga til þingsályktunar um heilbrigðisstefnu til ársins 2030.

Ræða Höllu Signýjar Kristjánsdóttur, alþingismanns og framsögumaður meirihluta velferðarnefndar Alþingis 14. maí 2019: