Author: einar

Líneik Anna Sævarsdóttir, alþingismaður, fór yfir stöðu innflytjenda í störfum þingsins og mikilvægi þess að ef við viljum búa í samfélagi inngildingar eða samlögunar í stað stéttaskiptingar og skautunar þurfi að fara fram markvissa vinna. Innflytjendur eru nú tæpur fimmtungur landsmanna. „En hlutfallið er mjög breytilegt á milli byggðarlaga. Sveitarfélögin með hæst hlutfall innflytjenda eru öll á landsbyggðinni en ekkert sveitarfélag á höfuðborgarsvæðinu fer yfir 20%, nema Reykjavík.“

„Ég hef allt mitt sextíu ára líf búið í samfélagi með innflytjendum. Lengst af fannst mér viðhorf stjórnvalda vera: Innflytjendur eru margir úti á landi en það reddast því að návígið þar er svo mikið. En loksins erum við að vakna sem samfélag og í gær sáum við virkilega góða umfjöllun í þættinum Torgið hjá RÚV,“ sagði Líneik Anna.

Fór Líneik Anna yfir að unnið sé að fjölbreyttum umbótum í málaflokknum. Nýbúið sé að opna samræmda Þjónustugátt fyrir mat á námi og starfsréttindum island.is, sem muni bæta til muna aðgengi að þjónustu og upplýsingum.

„Það er ótrúlega stutt síðan við fórum að skoða hvernig best væri að kenna og læra íslensku sem annað tungumál. Þar þurfum við að halda áfram að afla þekkingar um íslensku sem annað mál, bæta tækifæri allra kennara á öllum skólastigum til símenntunar og auka framboð af námsefni. – Við þurfum að tryggja aðgang að námskeiðum um grundvallarorðaforða íslenskunnar fyrir foreldra.“

„Innflytjendur eru undirstaða hagvaxtar á Íslandi síðustu ár og eru hluti af bjartri framtíð Íslands ef við stöndum okkur næstu árin,“ sagði Líneik Anna að lokum.

Ræða Líneikar Önnu í heild sinni á Alþingi:

„Virðulegi forseti. Innflytjendur eru tæpur fimmtungur landsmanna en hlutfallið er mjög breytilegt á milli byggðarlaga. Sveitarfélögin með hæst hlutfall innflytjenda eru öll á landsbyggðinni en ekkert sveitarfélag á höfuðborgarsvæðinu fer yfir 20% nema Reykjavík. Ég hef allt mitt sextíu ára líf búið í samfélagi með innflytjendum. Lengst af fannst mér viðhorf stjórnvalda vera: Innflytjendur eru margir úti á landi en það reddast því að návígið þar er svo mikið. En loksins erum við að vakna sem samfélag og í gær sáum við virkilega góða umfjöllun í þættinum Torgið hjá RÚV.

Ef við viljum búa í samfélagi inngildingar eða samlögunar í stað stéttaskiptingar og skautunar þarf markvissa vinnu. Sem betur fer er nú unnið að fjölbreyttum umbótum. Þjónustugátt fyrir mat á námi og starfsréttindum opnaði á island.is í byrjun febrúar. Þar með batnar aðgengi fólks að þjónustu og upplýsingum. Í framhaldinu er hægt að fara í frekari úrbætur verkferla. Það er ótrúlega stutt síðan við fórum að skoða hvernig best væri að kenna og læra íslensku sem annað tungumál. Þar þurfum við að halda áfram að afla þekkingar um íslensku sem annað mál, bæta tækifæri allra kennara á öllum skólastigum til símenntunar og auka framboð af námsefni. Leik-, grunn-, framhalds- og háskólar, framhaldsfræðslan, starfsmenntasjóðir, verkalýðsfélög, atvinnurekendur, sveitarfélög og ríki hafa öll formlegt hlutverk í móttöku og inngildingu innflytjenda og þurfa að vinna saman. Starfstengd íslenska er mikilvæg og gleymum ekki mikilvægasta viðfangsefni allra foreldra, uppeldishlutverkinu. Við þurfum að tryggja aðgang að námskeiðum um grundvallarorðaforða íslenskunnar fyrir foreldra. Innflytjendur eru undirstaða hagvaxtar á Íslandi síðustu ár og eru hluti af bjartri framtíð Íslands ef við stöndum okkur næstu árin.“

„Nú eru 37 dagar liðnir af árinu og á þessum stutta tíma hafa orðið fjögur alvarleg umferðarslys þar sem margir hafa slasast og sex manns hafa hlotið bana. Ég votta aðstandendum þeirra samúð mína,“ sagði Lilja Rannveig Sigurgeirsdóttir, alþingismaður, í störfum þingsins.

„Nú byrja ég hvern einasta vinnudag á því að keyra hingað á höfuðborgarsvæðið úr Borgarfirðinum. Á þessu ári hefur nær alltaf verið nýr bíll í kantinum sem hefur lent í vandræðum á veginum og jafnvel keyrt út af og jafnvel oltið, af því að við búum á hættulegu landi þegar kemur að veðurfari og umferð.“

Fór hún yfir að á þjóðvegi 1 sé „gríðarlega þung umferð“ og ferðamenn að aka hér í fyrsta sinn. Til viðbótar þá féllu á síðasta sólarhring snjóflóð í Súðavíkurhlíð og í Ólafsfjarðarmúla. „Við hér á þingi getum gert margt til að vernda fólk í umferðinni; með betra undirlagi, jarðgöngum, vegriðum og hreinlega að loka vegum þegar þeir eru hvað hættulegastir.“

„Við erum að vinna að samgönguáætlun í umhverfis- og samgöngunefnd hér á þingi og ég veit að hæstv. innviðaráðherra sem fer með samgöngumálin brennur fyrir því að vegir hér á landi séu eins öruggir og hugsast getur. En þetta tekur allt tíma og slysin gera ekki boð á undan sér. Því vil ég biðla til þeirra sem eru hér að hlusta: Keyrið varlega og sýnið þeim þolinmæði sem eru ekki jafn örugg í umferðinni og þið, því að við viljum öll komast heil heim,“ sagði Lilja Rannveig að lokum.

Ræða Lilju Rannveigar í heild sinni á Alþingi:

„Hæstv. forseti. Nú eru 37 dagar liðnir af árinu og á þessum stutta tíma hafa orðið fjögur alvarleg umferðarslys þar sem margir hafa slasast og sex manns hafa hlotið bana. Ég votta aðstandendum þeirra samúð mína. Nú byrja ég hvern einasta vinnudag á því að keyra hingað á höfuðborgarsvæðið úr Borgarfirðinum. Á þessu ári hefur nær alltaf verið nýr bíll í kantinum sem hefur lent í vandræðum á veginum og jafnvel keyrt út af og jafnvel oltið, af því að við búum á hættulegu landi þegar kemur að veðurfari og umferð. Í gær féllu tvö snjóflóð, í Súðavíkurhlíð og í Ólafsfjarðarmúla. Súðavíkurhlíð er reyndar hættuleg allt árið því að þar er einnig grjóthrun úr hlíðinni. Á Vestfjörðum eru oft mjög erfiðar aðstæður og margir sem veigra sér við því að keyra á milli staða. Á hringveginum er síðan gríðarlega þung umferð og oft er þar fólk að keyra um íslenska vegi í fyrsta sinn. Við hér á þingi getum gert margt til að vernda fólk í umferðinni; með betra undirlagi, jarðgöngum, vegriðum og hreinlega að loka vegum þegar þeir eru hvað hættulegastir. Við erum að vinna að samgönguáætlun í umhverfis- og samgöngunefnd hér á þingi og ég veit að hæstv. innviðaráðherra sem fer með samgöngumálin brennur fyrir því að vegir hér á landi séu eins öruggir og hugsast getur. En þetta tekur allt tíma og slysin gera ekki boð á undan sér. Því vil ég biðla til þeirra sem eru hér að hlusta: Keyrið varlega og sýnið þeim þolinmæði sem eru ekki jafn örugg í umferðinni og þið, því að við viljum öll komast heil heim.“

„Þetta er grundvallarbreyting til góðs“ segir Willum Þór Þórsson heilbrigðisráðherra: „Að tryggja börnum þessa mikilvægu þjónustu tímanlega getur skipt sköpum fyrir velferð þeirra í framtíðinni. Í lok janúar biðu 26 börn eftir þjónustu og biðin er að jafnaði innan við 1,3 mánuðir. Áður en þetta aukna fjárframlag kom til biðu jafnan um 100-130 börn á hverjum tíma eftir þjónustu og biðin var oft margir mánuðir. Ég er afar þakklátur yfir hve vel hefur tekist til og mun leggja mitt af mörkum til að tryggja að þessi góði árangur verði varanlegur.“

Með breyttu skipulagi og auknu fjármagni hefur tekist að stytta bið barna eftir göngudeildarþjónustu Barna- og unglingadeildar Landspítala (BUGL) verulega. Um nýliðin áramót hafði náðst það markmið að ekkert barn bíði eftir þjónustu lengur en 90 daga frá því að þjónustubeiðni er samþykkt og er það í samræmi við viðmið embættis landlæknis.

Ákvörðun Willum Þórs Þórssonar heilbrigðisráðherra um að ráðstafa í þessu skyni 55 milljónum króna árlega í þrjú ár, hefur gert öflugu starfsfólki göngudeildarþjónustu BUGL kleift að umbreyta þjónustunni með þessum árangursríka hætti. 

Í fjárlögum síðasta árs voru tryggðar rúmar 260 milljónir króna til ýmissa heilsufarslegra aðgerða til að vinna gegn neikvæðum áhrifum heimsfaraldurs kórónuveiru. Framlagið var tímabundið til þriggja ára og nemur í heild rúmum 780 m.kr. Við ráðstöfun fjárins ákvað Willum að nýta fjármagnið til að efla þriðja stigs geðheilbrigðisþjónustu og efla heilsugæsluþjónustu í skólum. Við þá ákvörðun hafði hann sérstaklega að leiðarljósi ábendingar Alþjóðaheilbrigðismálastofnunarinnar og ályktun Alþingis um stefnu í geðheilbrigðismálum. 

Meðferðarteymum fjölgað úr tveimur í þrjú

Aukið fjármagn hefur gert BUGL kleift að ráða fleiri sérfræðinga og fjölga meðferðarteymum göngudeildarinnar úr tveimur í þrjú. Samhliða voru gerðar breytingar á verkferlum og skipulagi þjónustunnar með auknu samstarfi göngudeildar og legudeildar BUGL. Þetta hefur gefist vel og aukið þjónustugetuna til muna.

Líneik Anna Sævarsdóttir, alþingismaður, ræddi í störfum þingsins nýlega skýrslu Efnahags- og framfarastofnunarinnar, OECD og þá niðurstöðu skýrslunnar að sóttvarnaaðgerðir á Íslandi á tímum heimsfaraldurs hafi verið mjög árangursríkar. Ítarleg greining leiðir í ljós að af OECD-ríkjum voru dauðsföll á Íslandi færri en búast hefði mátt við miðað við fólksfjölda og aldurssamsetningu þjóðar.

Minnti Líneik Anna á að í þingsal Alþingis hafi ítrekað verið velt upp þeirri spurningu hvort dauðsföll hér á landi á meðan sóttvarnaaðgerðum á tímum heimsfaraldurs Covid stóð hafi verið umfram samanburðarlönd. „Af þeirri umræðu að dæma var greinilegt að fólk las á mjög mismunandi hátt út úr fyrirliggjandi tölfræði í rauntíma.“

„Aðeins á Nýja-Sjálandi var hlutfall umframdauðsfalla lægra en hér á landi. Þegar leiðrétt hefur verið fyrir lýðfræðilegum breytum og tekið tillit til fólksfjölgunar og aldurssamsetningar voru að meðaltali 5,3% fleiri dauðsföll í OECD-ríkjunum á árunum 2020–2022 en á samanburðarárum fyrir faraldurinn,“ sagði Líneik Anna.

„Mér finnst mikilvægt að draga þessar upplýsingar fram hér og hrósa um leið þeim sem stóðu í stafni í sóttvarnaaðgerðum, starfsfólki í heilbrigðiskerfinu og öllum þeim sem lögðu sitt af mörkum til að við gætum sinnt ábyrgðinni um að vera öll almannavarnir,“ sagði Líneik Anna að lokum.

Ræða Líneikar Önnur í heild sinni á Alþingi:

„Virðulegi forseti. Í þessum þingsal hefur þeirri spurningu ítrekað verið velt upp á síðustu þingum hvort dauðsföll hér á landi á meðan sóttvarnaaðgerðum á tímum heimsfaraldurs Covid stóð hafi verið umfram samanburðarlönd. Af þeirri umræðu að dæma var greinilegt að fólk las á mjög mismunandi hátt út úr fyrirliggjandi tölfræði í rauntíma. Það var þess vegna mjög ánægjulegt að sjá í nýlegri skýrslu Efnahags- og framfarastofnunarinnar, OECD, að sóttvarnaaðgerðir á Íslandi á tímum heimsfaraldurs hafi verið mjög árangursríkar. Niðurstaða skýrslunnar sem byggir á ítarlegum greiningum leiðir í ljós að af OECD-ríkjum voru dauðsföll á Íslandi færri en búast hefði mátt við miðað við fólksfjölda og aldurssamsetningu þjóðar. Aðeins á Nýja-Sjálandi var hlutfall umframdauðsfalla lægra en hér á landi. Þegar leiðrétt hefur verið fyrir lýðfræðilegum breytum og tekið tillit til fólksfjölgunar og aldurssamsetningar voru að meðaltali 5,3% fleiri dauðsföll í OECD-ríkjunum á árunum 2020–2022 en á samanburðarárum fyrir faraldurinn. Munur milli landa var hins vegar verulegur og níu lönd af 41 skera sig úr þar sem dauðsföll á Covid-árunum voru færri en búast mátti við miðað við árin á undan. Þeirra á meðal eru Nýja-Sjáland, Ísland, Noregur, Írland og Austurríki. Mér finnst mikilvægt að draga þessar upplýsingar fram hér og hrósa um leið þeim sem stóðu í stafni í sóttvarnaaðgerðum, starfsfólki í heilbrigðiskerfinu og öllum þeim sem lögðu sitt af mörkum til að við gætum sinnt ábyrgðinni um að vera öll almannavarnir.“

Halla Signý Kristjánsdóttir, alþingismaður, ræddi í störfum þingsins sífellt versnandi samkeppnisstöðu íslenskra bænda og að um leið skerðist matvælaöryggi landsins. En innflutningur á nautakjöti jókst um 48% á síðasta ári og á kjöti í heild um 17%. Þá hefur kjötframleiðsla innanlands verið svipuð frá árinu á undan og dróst saman í kinda- og nautakjöti um 2%.

„Staðreyndin er sú að innflutt kjötvara er nú orðin stærri hluti af sölunni í heild,“ sagði Halla Signý.

Neytendur gerum miklar kröfur til innlendrar matvælaframleiðslu og þeir treysta að þeim kröfum sé framfylgt hér á landi. Því er sjálfsögð sú krafa að neytendur geti treyst að sömu kröfur séu gerðar til innfluttra matvæla.

„Við í Framsókn höfum síðustu misseri tekið okkur stöðu og verið óhrædd við benda á þá ógn sem við stöndum frammi fyrir hvað varðar fjölónæmar bakteríur. Samkvæmt Alþjóðaheilbrigðismálastofnuninni er sýklalyfjaónæmi einhver mesta ógn við heilsufar manna í dag. Þeir hafa brýnt fyrir okkur að verja þurfi þá sérstöðu sem við búum við hér á Íslandi,“ sagði Halla Signý.

„ Í nágrannalöndunum mótmæla bændur stjórnvöldum vegna stöðu sinnar og vekja athygli á að samkeppnisstaða þeirra sé sífellt að veikjast gagnvart innflutningi á matvöru frá nágrannalöndunum. Bændur í Frakklandi óttast að mikill innflutningur frá Spáni á grænmeti og ávöxtum dragi úr sölu innlendra framleiðsluvara, enda þær falar fyrir mun lægra verð. En það er ekki að ástæðulausu því að á Spáni eru ekki gerðar eins ríkar kröfur um umhverfissjónarmið og þar er notað mun meira af eiturefnum við framleiðsluna. Er það framtíðin sem við viljum; lægra verð fyrir minni gæði?,“ sagði Halla Signý að lokum.

Ræða Höllu Signýjar í heild sinni á Alþingi:

„Virðulegi forseti. Við sem neytendur gerum miklar kröfur til innlendrar matvælaframleiðslu og við treystum og trúum að þeim kröfum sé framfylgt hér á landi. Það hlýtur einnig að vera sjálfsögð krafa að við neytendur getum treyst því að sömu kröfur séu gerðar til innfluttra matvæla. Við í Framsókn höfum síðustu misseri tekið okkur stöðu og verið óhrædd við benda á þá ógn sem við stöndum frammi fyrir hvað varðar fjölónæmar bakteríur. Samkvæmt Alþjóðaheilbrigðismálastofnuninni er sýklalyfjaónæmi einhver mesta ógn við heilsufar manna í dag. Þeir hafa brýnt fyrir okkur að verja þurfi þá sérstöðu sem við búum við hér á Íslandi.

Virðulegi forseti. Nú er það þannig að innflutningur á nautakjöti jókst um 48% á síðasta ári og á kjöti í heild um 17%. Kjötframleiðsla innan lands var svipuð og á árinu á undan og dróst saman í kinda- og nautakjöti en salan dróst saman um 2%. Staðreyndin er sú að innflutt kjötvara er nú orðin stærri hluti af sölunni í heild. Samkeppnisstaða íslenskra bænda er sífellt að versna og matvælaöryggi landsins um leið. Samkeppnin er hörð, ekki bara hér á landi heldur einnig úti í hinum stóra heimi. Bændur í Evrópu eru farnir að mótmæla kröftuglega þar sem innfluttar landbúnaðarafurðir flæða yfir landamæri og veikja markaðsaðstæður. Í nágrannalöndunum mótmæla bændur stjórnvöldum vegna stöðu sinnar og vekja athygli á að samkeppnisstaða þeirra sé sífellt að veikjast gagnvart innflutningi á matvöru frá nágrannalöndunum. Bændur í Frakklandi óttast að mikill innflutningur frá Spáni á grænmeti og ávöxtum dragi úr sölu innlendra framleiðsluvara, enda þær falar fyrir mun lægra verð. En það er ekki að ástæðulausu því að á Spáni eru ekki gerðar eins ríkar kröfur um umhverfissjónarmið og þar er notað mun meira af eiturefnum við framleiðsluna. Er það framtíðin sem við viljum; lægra verð fyrir minni gæði?“

Ingibjörg Isaksen, alþingismaður og formaður þingflokks Framsóknar, flutti skýrslu Íslandsdeildar þingmannanefndar Fríverslunarsamtaka Evrópu (EFTA) og Evrópska efnahagssvæðisins (EES) fyrir árið 2023 á Alþingi í liðinni viku. Nefndin myndar sendinefnd Alþingis, bæði í þingmannanefnd EFTA og þingmannanefnd EES. Þá myndar Íslandsdeildin ásamt fjórum þingmönnum úr utanríkismálanefnd sendinefnd Alþingis í sameiginlegri þingmannanefnd Íslands og ESB.

Fór hún yfir í ræðu sinni hversu veigamiklu hlutverki sem EFTA og EES hafa sem grunnstoðir íslenskrar utanríkisverslunar. Með aðildinni að EES er Íslendingum tryggður að langmestu leyti sömu viðskiptakjör og 30 önnur Evrópuríki með rúmlega 460 milljóna manna markað. EFTA hefur, að auki rekstri EES-samningsins byggt upp öflugt net fríverslunarsamninga við ríki utan ESB, svonefnd þriðju ríki.

Haldnir hafa verið fundir með ráðherrum EFTA þar sem einkum var fjallað um græna tækni, styrkjakerfi á heimsvísu og stefnu ESB á sviði efnahagsöryggis og eins fund með utanríkisráðherrum EFTA-ríkjanna innan EES um EES-samstarfið. Þróun alþjóðaviðskipta, viðskiptastefna ESB og aðgerðir til að bæta samkeppnisstöðu innri markaðarins hafa verið áberandi umfjöllunarefni. Jafnframt iðnaðaráætlun græna sáttmála ESB þar sem tvær tillögur að lagasetningu eru undir, annars vegar um aðgengi að hrávörum innan ESB og hins vegar um kolefnislausan iðnað. „Tillögur þessar miða m.a. að því að draga úr hættu á því að ESB verði háð einstökum ríkjum um mikilvægar hrávörur eða um orkugjafa. Þeim er jafnframt ætlað að stuðla að umhverfisvænni framleiðslu orku og tækni á innri markaði.“

Framkvæmdastjórn þingmannanefndarinnar átti fundi með þingnefndum, ráðherrum, stofnunum og hagsmunaaðilum í Nýju Delí og Mumbai um fríverslunarmál og aukið efnahagslegt samstarf í ljósi þess að fríverslunarviðræður EFTA-ríkjanna og Indlands standa yfir.

„Staða Úkraínu í kjölfar innrásar Rússlands var áberandi í starfi þingmannanefndarinnar síðastliðið ár eins og árið þar á undan. Hinn 27. júní var sérstök athöfn í Schaan í Liechtenstein samhliða fundi þingmannanefndarinnar og ráðherra til að marka upphaf viðræðna við Úkraínu um endurbættan og nútímalegri fríverslunarsamning,“ sagði Ingibjörg.

„Á árinu var jafnframt fjallað um þvingunaraðgerðir ESB gegn Rússlandi sem EES-EFTA-ríkin hafa tekið þátt í. Fjallað var um nýjar þvingunaraðgerðir sem ætlað er að koma í veg fyrir að aðilar komi sér undan reglunum. Þá var einnig rætt um mögulegar aðildarviðræður Úkraínu við ESB en Úkraínu var formlega veitt staða umsóknarríkis að ESB í júní 2022 og í desember síðastliðnum samþykkti ESB að hefja viðræður við Úkraínu.“

„Þingmannanefnd EES fundaði tvisvar sinnum á árinu og var venju samkvæmt fjallað um þróun og framkvæmd EES-samningsins á þeim fundum. Á fyrri fundi nefndarinnar í Strassborg í mars fjölluðu nefndarmenn Íslandsdeildarinnar um fyrirhugaðar breytingar á EES-löggjöf um viðskiptakerfi með losunarheimildir fyrir flug, sérstöðu Íslands og þeim verulegu áhrifum sem þær kæmu til með að hafa á íslenska hagsmuni yrðu þær teknar óbreyttar upp í EES-samninginn,“ sagði Ingibjörg.

Deila

Prenta grein