Categories
Fréttir

Hvernig er verðbólgan mæld – ekkert samræmi?

Deila grein

09/12/2015

Hvernig er verðbólgan mæld – ekkert samræmi?

Þorsteinn-sæmundsson„Hæstv. forseti. Í fyrramálið mun peningastefnunefnd Seðlabanka Íslands tilkynna um stýrivexti. Góður félagi minn sendi mér nokkrar spurningar sem mig langar að fara hér með, sem beinast að seðlabankastjóranum. Hér segir, með leyfi forseta:
„Í síðustu viku, nánar tiltekið fimmtudaginn 3. desember, ákvað 25 manna stjórnarráð Seðlabanka Evrópu að lækka stýrivextina úr 0,1% niður í mínus 0,3% til að örva verðbólgu. Sú verðbólga sem menn eru ósáttir við hjá ECB mældist 0,1% í október, svokölluð samræmd vísitala neysluverðs. Sama vísitala fyrir Ísland mældi verðbólguna í október vera 0,34%, samkvæmt upplýsingum á vef Hagstofunnar, en birtist sem 0,4% á vef Eurostat. Á vef Eurostat má einnig sjá að hækkun samræmdrar vísitölu neysluverðs var álíka há á Íslandi og í Hollandi, umtalsvert lægri en í Svíþjóð og í Noregi mælist hún 2,4%. Í Danmörku var þessi breyting hins vegar á heilu ári 0,2%.“
Ástæðan fyrir því að ég dreg athyglina að þessu er að peningastefnunefnd notar verðbólgumælingu frá Hagstofunni sem mat verðbólguna vera 1,8% í október. Mæld á annan hátt en samræmda vísitalan sem ECB notar. Spurningin er hvers vegna Seðlabankinn og peningastefnunefnd meta ekki svo ólíka verðbólgu, þ.e. 0,1% og 0,34%, á svona gjörólíkan hátt og telur að 0,34% verðbólga krefjist þess að stýrivextir séu 6,25% sem er sú vaxtatala sem er kynnt í fréttatilkynningu til erlendra fréttastofa. Þegar seðlabankar í nágrannalöndunum okkar, m.a. með meiri hækkun húsnæðisverðs og meiri hækkun samræmdrar vísitölu neysluverðs, telja nauðsynlegt að halda stýrivöxtum í kringum 0%.
Þá segir maður líka: Hafa Seðlabankinn og peningastefnunefnd metið hverjir stýrivextir þyrftu að vera ef notuð væri samræmd vísitala neysluverðs til að meta verðbólgu á Íslandi? Hvers vegna notar Seðlabankinn annað viðmið við ákvarðanir sínar um stýrivexti en þjóðir í kringum okkur? Telur seðlabanki að 25 manna stjórnarráð ECB hafi minni skilning á virkni peningastefnu en 5 manna peningastefnunefnd SÍ? Ef ekki, hvers vegna eru þá stýrivextir á Íslandi 6,25% en mínus 0,3% hjá ECB?“
Þorsteinn Sæmundsson — störf þingsins 8. desember 2015.

Categories
Fréttir

Almannavarnarkerfið okkar og störf björgunarsveitanna

Deila grein

09/12/2015

Almannavarnarkerfið okkar og störf björgunarsveitanna

Villlum„Hæstv. forseti. Ég ætla að ræða hér um almannavarnakerfið okkar, viðbragðskerfið, og líkt og hv. þm. Óttar Proppé gerði áðan hrósa öllum þeim aðilum sem komu að því að skipuleggja á landsvísu viðbrögðin og viðbúnaðinn fyrir vel unnin störf. Allmargir koma við sögu og því er mikil þörf fyrir mikla samhæfingu, samvinnu og samstöðu. Það má segja að þessir þættir séu með eindæmum í þessu tilviki.
Ríkislögreglustjóri lýsti í samráði við lögreglustjóra landsins í gær yfir óvissustigi í landinu vegna óveðurs. Allir voru vel upplýstar um stöðu mála og meðvitaðar um hvað væri í vændum þar sem öryggi fólks og byggða kynni að vera í hættu. Það sem er kannski mikilvægast í þessu sambandi er viðbragðið og samráðið og það að við upplifum að almannavarnakerfið virkar. Það er ekki sjálfgefið. Ekki er heldur sjálfgefið að upplifa hversu þaulskipulagt og samhæft starfið er og um leið hversu vel upplýsingakerfið virkar. Við upplifum sterkt hversu vel ástandið er vaktað eftir því sem veðurhamurinn gengur yfir og upplýsingar að hafa jafnóðum þar sem staðan er metin í sífellu, hvort sem er hjá Almannavörnum, Veðurstofunni eða Vegagerðinni. Ekki má gleyma þætti fjölmiðla, hvort heldur er hjá fréttastöðvum sjónvarps eða útvarps eða netmiðlum.
Þáttur björgunarsveitanna er auðvitað ómetanlegur og sjálfboðaliðastarfið eins og var á vettvangi í gær, um 700 manns að störfum um allt land, auðvitað ásamt lögreglunni og öðrum viðbragðsaðilum alls staðar með viðbúnað þar sem allir lögðust á eitt um að verja öryggi borgara og eigna. Það var algjörlega til fyrirmyndar, virðulegi forseti, það eru vinnubrögð sem ber að þakka og virða.“
Willum Þór Þórsson — störf þingsins 8. desember 2015.

Categories
Fréttir

Húsfyllir á viðburði Íslands um landgræðslumál í norræna skálanum á Parísarfundinum um loftslagsmál (COP21)

Deila grein

09/12/2015

Húsfyllir á viðburði Íslands um landgræðslumál í norræna skálanum á Parísarfundinum um loftslagsmál (COP21)

cop21-IMG_0192Húsfyllir var á viðburði Íslands um landgræðslumál sem haldinn var í norræna skálanum á Parísarfundinum um loftslagsmál (COP21) í dag. Á fundinum var m.a. rætt um hvernig landeyðing og hlýnun jarðar spila saman og hversu mikilvæg landgræðsla er sem mótvægisaðgerð gegn loftslagsbreytingum.
Sigrún Magnúsdóttir, umhverfis- og auðlindaráðherra, bauð gesti velkomna og fjallaði m.a í ávarpi sínu um hvernig Íslendingar hafa stundað landgræðslu í gegn um tíðina til að berjast gegn landeyðingu. Þá nefndi hún samstarf landsins við alþjóðastofnanir á sviði landgræðslu og mikilvægi þess að huga að jafnréttissjónarmiðum þegar unnið er að endurheimt lands.

Sigrún Magnúsdóttir, umhverfis- og auðlindaráðherra, bauð gesti velkomna.

20151208_124025Að loknu ávarpi hennar tók til máls Monique Barbut, framkvæmdastýra eyðimerkursamnings Sameinuðu þjóðanna. Hún ræddi m.a. um mikilvægi þess að ekki tapist meira land en það sem er endurheimt, sem er eitt af heimsmarkmiðum Sameinuðu þjóðanna um sjálfbæra þróun. Hún benti jafnframt á þá möguleika sem felast í endurheimt lands til að ná markmiðum um samdrátt í nettólosun gróðurhúsalofttegunda.
cop21-IMG_0225Damdin Davgadorj, sérfræðingur um landeyðingu frá Mongólíu, sagði frá ástandi mála þar í landi og þeim aðgerðum sem ráðist hefur verið í til þess að endurheimta land og stöðva landrofið. Sveinn Runólfsson landgræðslustjóri fjallað um landgræðslustarf á Íslandi og loks sagði Hafdís Hanna Ægisdóttir, forstöðumaður Landgræðsluskóla Sameinuðu þjóðanna, frá því hvernig skólinn vinnur að þjálfun fólks í þróunarlöndum á sviði landgræðslu.
Fólk frá öllum heimshornum sótti viðburðinn og voru líflegar umræður í kjölfar erinda framsögumanna. Fundarstjóri var Hugi Ólafsson, formaður samninganefndar Íslands í loftslagsmálum.
Desertification and Land Restoration – The Climate Connection – upptaka  frá viðburðinum

Categories
Greinar

Aukinn séreignarsparnað í stað hærri stýrivaxta

Deila grein

08/12/2015

Aukinn séreignarsparnað í stað hærri stýrivaxta

frosti_SRGBFrá aldamótum hefur Seðlabankinn reitt sig á stýrivaxtatækið til að halda verðlagi stöðugu. Því miður fylgja stýrivaxtahækkunum ýmsar aukaverkanir og þess vegna er mikilvægt að finna ásættanlegri leiðir til að stuðla að stöðugu verðlagi. Þar gæti breytilegur séreignarsparnaður komið til álita.

Helstu aukaverkanir stýrivaxta
Stýrivaxtahækkanir bitna aðallega á þeim sem skulda, eins og Vilhjálmur Birgisson verkalýðsleiðtogi benti á í nýlegum pistli. Því koma stýrivaxtahækkanir hart við fjölskyldur sem eru að koma sér upp húsnæði. Ung og vaxandi fyrirtæki þurfa einnig á meira lánsfé að halda en þroskuð fyrirtæki og hækkandi stýrivextir geta hamlað eðlilegri fjárfestingu í uppbyggingu atvinnulífsins. Það er ekki réttlátt að þeir skuldsettari leggi meira af mörkum en aðrir til að viðhalda verðstöðugleika en þannig virka stýrivaxtahækkanir.

Þegar stýrivextir hér eru hærri en í öðrum löndum getur það leitt til innstreymis á kviku erlendu fjármagni. Slíkt innstreymi fjármagns getur leitt til styrkingar á gjaldmiðlinum umfram það sem raunhagkerfið þolir. Viðskiptahalli getur þá vaxið og um leið erlend skuldsetning þjóðarbúsins. Þegar erlendir eigendur fjármagns telja skuldir þjóðarbúsins orðnar hættulega miklar getur brostið á fjármagnsflótti sem leiðir til gengisfalls.

Auk þess að vera taldir óskilvirkt stýritæki með margar aukaverkanir, þá ber Seðlabankinn og þar með ríkissjóður, mikinn kostnað af stýrivaxtatækinu. Seðlabankinn greiðir bönkum 5,75% vexti á allar innstæður þeirra í Seðlabankanum en vegna þess hve bankar eiga mikið af lausu fé þurfa þeir lítið að taka lán í Seðlabanka og hann hefur því engar tekjur af stýrivöxtum. Seðlabankinn hefur því árlega greitt bönkunum marga milljarða í vexti en haft litlar tekjur á móti. Seðlabankinn gæti reyndar dregið verulega úr tapi sínu með því að hætta að greiða vexti á þær innstæður bankanna sem eru á bindiskyldu. Það fyrirkomulag tíðkast einmitt hjá flestum seðlabönkum heims og ætti að taka upp hér líka.

Eftir því sem stýrivextir verða hærri því meiri verða allar aukaverkanir og þess vegna er nauðsynlegt að leita ásættanlegri leiða til að draga úr hækkunum verðlags.

Séreignarsparnaður til sveiflujöfnunar
Í stað þess að hækka stýrivexti mætti draga úr hækkun verðlags með því að auka sparnað allra. Slíkar hugmyndir hafa verið til skoðunar á Nýja-Sjálandi þar sem háir stýrivextir hafa iðulega leitt til of mikillar styrkingar gjaldmiðilsins og fleiri vandkvæða. Með auknum séreignarsparnaði væri hægt að draga úr neyslu flestra en ekki bara þeirra sem skulda eins og gerist við týrivaxtahækkun.

Það mætti útfæra sparnað sem stýritæki með ýmsum hætti. Á þenslutímum mætti t.d. beita blöndu af skattalegum hvötum og skyldusparnaði til að auka séreignarsparnað landsmanna. Það
mætti líka vera valkostur að greiða niður húsnæðislán í stað þess að leggja í séreignarsjóð og taka yrði tillit til þeirra sem ekki hafa nægar ráðstöfunartekjur til að leggja aukalega í sparnað.

Með breytilegum séreignarsparnaði myndi þjóðin nota góðærin til að leggja meira fyrir en í meðalári og væri þannig betur undir það búin að mæta samdráttarskeiðum í framtíðinni. Það mætti líka nota séreignarsparnaðinn til að mæta persónulegum áföllum.

Margt bendir til þess að breytilegur séreignarsparnaður geti að hluta til komið í stað stýrivaxtahækkana og þannig stutt við markmið peningastefnunnar. Með því að bæta breytilegum séreignarsparnaði í verkfærakistu Seðlabankans mætti þannig stuðla að meiri stöðugleika í verðlagi og um leið lækka stýrivexti og þar með almennt vaxtastig í landinu.

Frosti Sigurjónsson

Greinin birtist í DV 8. desember 2015.

Categories
Fréttir

Setja fókusinn á gerandann en ekki þolandann

Deila grein

08/12/2015

Setja fókusinn á gerandann en ekki þolandann

Þorsteinn-sæmundsson„Herra forseti. Mig langar að gera að umtalsefni kynferðisbrot á Íslandi. Nýlegir dómar hafa valdið áhyggjum og furðu og því er rétt að fara aðeins yfir það hvort eitthvað sé hægt að laga í málsmeðferð til að ná betri árangri hvað dóma varðar.
Um það bil 120 aðilar að meðaltali leita til neyðarmóttöku á hverju ári. 40% eru undir 18 ára og eru þess vegna börn í skilningi laganna. Eitt sem vekur athygli og ætti kannski ekki að vera neitt nýtt er að í 95% tilfella neitar gerandi sök.
Ríkissaksóknari í Bretlandi hefur ákveðið að breyta nokkuð áherslum lögreglu í rannsóknum á svona málum. Í Bretlandi er 85 þús. konum nauðgað á hverju einasta ári. Rúmlega 18 þúsund kæra, 2.900 mál koma fyrir rétt og það er sakfelling í rúmlega 1 þús. málum — af öllum þessum fjölda.
Þetta er ekki alveg svona slæmt hjá okkur en engu að síður er full ástæða til að fara að dómi Breta sem nú ætla að fara að setja fókusinn á gerandann en ekki þolandann í rannsókn mála. Bretar ætla að krefjast þess að meintir gerendur upplýsi um það hvort þeir hafi fengið upplýst samþykki fyrir kynlífsathöfnum. Margir hafa orðið til þess að gera grín að þessu og segja að það sé ekki hægt að skrifa undir yfirlýsingu þess efnis, en þetta er alvörumál og það er engin hemja hvað fórnarlömbum gengur illa að koma fram vegna þess hvernig rannsóknum er hagað. Í þessum málum verða hagsmunir fórnarlamba að vera ríkari en hagsmunir meintra gerenda.“
Þorsteinn Sæmundsson – störf þingsins 4. desember 2015.

Categories
Greinar

Sóknaráætlun í loftslagsmálum leiðir til margvíslegs ávinnings

Deila grein

04/12/2015

Sóknaráætlun í loftslagsmálum leiðir til margvíslegs ávinnings

líneikFramfarir í umhverfismálum skila jafnramt framförum fyrir samfélagið og þess vegna er ný kynnt sóknaráætlun ríkisstjórnarinnar í loftslagsmálum fagnaðarefni. Metnaðarfull sóknaráætlun í loftslagsmálum getur, samhliða því að draga úr  loftslagsbreytingum, dregið úr mengun í nærumhverfi, byggt upp gróðurauðlind, stuðlað að líffræðilegri fjölbreytni, sparað gjaldeyri, hvatt til betri orkunýtingar, aukið hagkvæmni í rekstri og ýtt undir nýsköpun svo eitthvað sé nefnt.

Áætlun ríkisstjórnarinnar  byggir á 16 verkefnum.  Verkefnin eru fjölbreytt og eiga það sameiginlegt að geta átt þátt í að draga úr loftslagsbreytingum. Bæði er um að ræða verkefni sem auka bindingu kolefnis og draga úr losun kolefnis, en líka stuðningur við alþjóðleg loftslagsverkefni. Ég álít allar þessar leiðir mikilvægar, því í þessu samhengi eru engar aðgerðir of smáar til að skipta máli.

Í öllum verkefnunum sóknaráætlunarinnar er áhersla lögð á samvinnu. Lykilatriði er að ýtt verði undir frumkvæði og nýsköpun einstaklinga og fyrirtækja, þegar leitað verður lausna fyrir samgöngur og atvinnulíf. Takist þetta getur það leitt til aukinnar hagkvæmni með betri orkunýtingu og aukinni nýtingu innlendrar orku. Jafnframt er mikilvægt að við séum meðvituð um að til þess að nýta þessi tækifæri getum við þurft að forgangsraða uppbyggingu innviða í samræmi við það, s.s. að efla raforkukerfið til að skila rafmagni til fiskiðnaðarins og hafna landsins um land allt.

Varðandi bindingu kolefnis eigum við líka fjölbreytt tækifæri. Stefnt er að því að sett verði aukið fé til landgræðslu, skógræktar og endurheimtar votlendis. Þetta eru verkefni sem stjórnvöld og einkaaðilar geta varið fjármunum til, en framkvæmdin þarf að vera hjá þeim sem nýta landið. Áríðandi er að vinna að þessum verkefnum byggi á skipulagsáætlunum og heildarsýn á landnýtingu, s.s. í gegnum landsáætlanir í skógrækt og landgræðslu. Hér á landi hafa verið unnin tilraunaverkefni við endurheimt votlendis, sem lofa góðu, en mikilvægt er að fram fari greining á því hver raunveruleg stærð framræst votlendis er og hvar endurheimt getur átt við. Þessi vinna gæti leitt til áætlunar um endurheimt votlendis sem yrði hluti af öðrum áætlunum um landnýtingu, á næstu árum gætum við kannski eignast heildaráætlun um endurheimt vistkerfa. Á þessu sviði er líka mikilvægt að byggja á íslenskum rannsóknum og mati á árangri, þó rannsóknir sem fram hafa farið hér bendi til þess að yfirfæra megi niðurstöður erlendis frá hingað. Það er hins vegar mikil einföldun eða hreinlega afbökun staðreynda að halda því fram að við getum uppfyllt okkar loftslagsmarkmið eingöngu með endurheimt votlendis. Framræst mýrlendi losar vissulega mikið af kolefni, en það á sér líka stað losun gróðurhúsalofttegunda frá óframræstu mýrlendi og öðru landi.  Nýtingu hvers svæðis þarf einfaldlega að vega og meta miðað við bestu þekkingu.

Að lokum langar mig að nefna átak til að draga úr matarsóun sem er eitt verkefnanna en matarsóun veldur svo sannarlega óþarfa kolefnislosun.  Samhliða er mikilvægt að ræða kolefnisspor matvæla og horfa þá til þátta eins og landnýtingar, flutninga og orkunýtingar við framleiðslu matvælanna. Hvert og eitt okkar getur lagt sitt að mörkum til að draga úr loftslagsbreytingum ef við erum meðvituð, það eru bæði stór og smá skref sem skipta máli. Sennilega er viðhorfsbreyting okkar allra það sem getur skilað mestu til lengri tíma litið. Þegar allt kemur til alls er það einfaldur lífstíll og nýtni sem bæði skilja eftir sig minnsta kolefnissporið og stuðla að hagkvæmni í heimilisrekstri.

Kolefnis bókhald er nokkuð flókið fyrirbæri en í sinni einföldustu mynd gengur það út á að við sem þjóð drögum úr magni kolefnis sem við sendum frá okkur út í andrúmsloftið. Ástæðan fyrir því að stóriðja er ekki sérstaklega tekin fyrir í áætluninni er að haldið er sérstakt kolefnisbókhald fyrir stóriðju á heimsvísu.

Verkefni í sóknaráætlun í loftslagsmálum munu setja kraft í vinnuna, virkja fleiri og leggja línurnar varðandi markvisst starf til lengri tíma við að minnka losun kolefnis og auka kolefnisbindingu.

Líneik Anna Sævarsdóttir

Greinin birtist í DV 4. desember 2015.

Categories
Fréttir

Samvinna stjórnvalda, einstaklinga og atvinnulífs – ýtt verði undir frumkvæði og nýsköpun

Deila grein

04/12/2015

Samvinna stjórnvalda, einstaklinga og atvinnulífs – ýtt verði undir frumkvæði og nýsköpun

líneik„Virðulegi forseti. Eins og kunnugt er kynnti hv. ríkisstjórn sóknaráætlun í loftslagsmálum til þriggja ára fyrir viku síðan og vil ég nú fagna þeirri áætlun sérstaklega. Áætlunin byggir á 16 verkefnum. Verkefnin og áherslurnar undir hatti sóknaráætlunarinnar eru fjölbreyttar og eiga það sameiginlegt að draga úr loftslagsbreytingum. Bæði er um að ræða verkefni sem auka bindingu kolefnis og draga úr losun kolefnis en líka stuðningur við alþjóðleg loftslagsverkefni. Í mínum huga eru allar þessar leiðir mikilvægar og í því samhengi eru engar aðgerðir of smáar til að skipta máli. Sennilega er viðhorfsbreyting okkar allra þó það sem mestu máli skiptir til lengri tíma litið.
Í öllum verkefnunum er áhersla lögð á samvinnu stjórnvalda, einstaklinga og atvinnulífs. Mjög mikilvægt er að ýtt verði undir frumkvæði og nýsköpun varðandi loftslagsvænar lausnir í samgöngum og atvinnulífi. Til þess að það geti orðið er mikilvægt að við séum meðvituð um að til þess að nýta tækifærin getum við þurft að forgangsraða uppbyggingu innviða í samræmi við það. Varðandi bindingu kolefnis eigum við líka fjölbreytt tækifæri. Stefnt er að því að sett verði aukið fé til landgræðslu og skógræktar og hafist handa við endurheimt votlendis. Þetta eru verkefni sem stjórnvöld og einkaaðilar geta varið fjármunum til en framkvæmdin þarf að fara fram í samvinnu við notendur lands og þarf að byggja á skipulagsáætlunum og heildarsýn á landnýtingu, svo sem í gegnum landsáætlun í skógrækt og landgræðslu. Á þessu sviði er líka mikilvægt að byggja á íslenskum rannsóknum og íslensku mati á árangri.
Einnig er ætlunin að gera átak til að draga úr matarsóun sem oft á tíðum veldur óþarfa kolefnislosun. Í því sambandi er mikilvægt að leita leiða til að auka meðvitund neytenda um þau kolefnisspor sem mismunandi matvæli skilja eftir sig.“
Líneik Anna Sævarsdóttir — störf þingsins 2. desember 2015.

Categories
Fréttir

Neytendur hafa greitt 4-4,5 milljörðum of mikið fyrir eldsneyti á árinu 2014

Deila grein

04/12/2015

Neytendur hafa greitt 4-4,5 milljörðum of mikið fyrir eldsneyti á árinu 2014

Þorsteinn-sæmundsson„Hæstv. forseti. Árnaðaróskir í tilefni dagsins. Fyrst af öllu er rétt að geta þess að stjórnarskrárnefnd er að störfum og hennar störf ganga nokkuð vel og engin ástæða til að halda að þau verði ekki leidd til lykta á farsælan hátt. Ég er aftur á móti staddur á sama stað og hv. þm. Elín Hirst vegna þeirrar skýrslu sem er nýkomin út frá Samkeppniseftirlitinu, Markaðsrannsókn á eldsneytismarkaðnum. Þetta er frummatsskýrsla. Það þýðir það að aðilar hafa rétt til 16. febrúar til að koma að andmælum en það verður samt að segja það að miðað við þær niðurstöður sem Samkeppniseftirlitið dregur hér fram þá er vandséð að ályktunin sé í aðalatriðum röng. Það er út af fyrir sig áhyggjuefni.
Þessi rannsókn er búin að standa yfir í tvö ár, hún er mjög vönduð. Það er út af fyrir sig áhyggjuefni að það virðist svo sem olíufélögin á Íslandi hafi ekki lært neitt af þeim atburðum sem hér urðu á árunum 1993–2001 og lauk með ákveðnum hætti sem ekki þarf að fara yfir. Og það er náttúrlega líka með öllu óþolandi sú niðurstaða sem hér kemur fram að neytendur hafi greitt 4–4,5 milljörðum of mikið fyrir eldsneyti á árinu 2014.
Það segir einnig, með leyfi forseta, á bls. 9 í þessari skýrslu: „Álagning á bifreiðaeldsneyti var óeðlilega há sem nemur allt að 18 kr. með virðisaukaskatti á hvern lítra bensíns og 20 kr. með virðisaukaskatti á hvern lítra dísilolíu á árinu 2012.“ Nú um stundir er verið að bjóða okkur 13 kr. afslátt tvisvar í mánuði og menn ganga mjög taktfast í því, öll olíufélögin, allir dreifingaraðilar, og núna síðast er verið að bjóða okkur eina viku með 13 kr. í afslátt. Þetta er náttúrlega algerlega út úr kú vegna þess að auðvitað eiga olíufélögin, ef svigrúm er til svona afsláttar og gylliboða, hreinlega að lækka eldsneytisverð í landinu. Hvert króna eldsneytis kostar heimilin í landinu 360 milljónir á ári hverju.“
Þorsteinn Sæmundsson — störf þingsins 2. desember 2015.

Categories
Fréttir

48,4% af heildarútgjöldum ríkissjóðs til velferðarmála – 306,8 milljarðar

Deila grein

04/12/2015

48,4% af heildarútgjöldum ríkissjóðs til velferðarmála – 306,8 milljarðar

Elsa-Lara-mynd01-vefur„Hæstv. forseti. Undanfarna daga hefur mikil umræða átt sér stað um framlög ríkisstjórnar til heilbrigðis- og velferðarmála. Umræðan hefur verið hávær á þann veg að ríkisstjórnin sé ekki að forgangsraða til þessara mála.
Þessi umræða er áhugaverð í ljósi þess að samkvæmt fjárlagafrumvarpi fyrir árið 2016 fara 48,4% af heildarútgjöldum ríkissjóðs til þessara málaflokka eða sem samsvarar 306,8 milljörðum. Þar fara 25,2% til heilbrigðismála, sem er stærsti útgjaldaliður fjárlaga, og nemur framlagið 159,9 milljörðum. Næst á eftir stærsta útgjaldaliðnum koma almannatryggingar og önnur velferðarmál. Þar eru útgjöld 23,2% af heildarútgjöldum ríkissjóðs og nemur sá málaflokkur 146,9 milljörðum.
Þegar við skoðum hvað ríkisstjórn Framsóknar- og Sjálfstæðisflokks hefur gert í heilbrigðismálum á þessu kjörtímabili er meðal annars hægt að nefna að stórauknu fé hefur verið bætt til Landspítalans, 840 milljónum hefur verið bætt við til að minnka biðlista, tækjakaupaáætlun upp á rúma 5 milljarða er á áætlun, sett hefur verið nýtt fjármagn til að hefja útboð á nýbyggingum á Landspítala, eða um 1,8 milljarðar í byggingar, fjármagn hefur verið stóraukið til S-merktra lyfja og verið er að auka fjármagn til tannlækningasamnings sem gerður var á síðasta kjörtímabili.
Í fjárlögum fyrir árið 2016 er áhersla lögð á uppbyggingu heilsugæslunnar til að létta álaginu á Landspítala. Það tel ég afar skynsamlega ákvörðun til að tryggja betur að heilsugæslan verði fyrsti viðkomustaður sjúklinga. Auðvitað er alltaf hægt að gera betur en þau góðu verk sem ríkisstjórnin hefur sýnt í uppbyggingu heilbrigðiskerfisins er hvatning til að halda áfram á sömu braut til að byggja upp þá auðlind sem heilbrigðiskerfið okkar er og á að vera.
Auk þessa nema útgjöld til almannatrygginga 99 milljörðum í ár sem er aukning um 10,3 milljarða milli ára. Þessar upplýsingar má finna í fjárlögum fyrir árið 2016 og í þeirri kynningu sem hæstv. fjármálaráðherra setti fram.
Uppsöfnuð hækkun til málaflokksins nemur tæpum 17% frá árinu 2014. Þessar tölur eru hvatning til að halda áfram á sömu braut og hækka áfram kjör eldri borgara og öryrkja til framtíðar.“
Elsa Lára Arnardóttir — störf þingsins 2. desember 2015.

Categories
Fréttir

Sóknaráætlun í loftslagsmálum

Deila grein

04/12/2015

Sóknaráætlun í loftslagsmálum

Þórunn„Hæstv. forseti. Ég vil nota tækifærið og byrja á því að óska hæstv. forseta til hamingju með daginn og árna honum og hans fólki allra heilla.
Annars vildi ég nota tíma minn í dag til að vekja athygli á sóknaráætlun í loftslagsmálum sem ríkisstjórn Íslands kynnti á dögunum. Áætlunin er til þriggja ára og er ætlað að skerpa á áherslum Íslands í loftslagsmálum og efla starf í málaflokknum til að raunverulegur árangur náist við að minnka losun gróðurhúsalofttegunda. Verkefnin 16 sem kynnt eru undir hatti sóknaráætlunarinnar eru fjölbreytt og mörg hver sjálfstæð en eiga það sameiginlegt að virkja betur einstaklinga og fyrirtæki til að efla baráttuna gegn loftslagsbreytingum. Öll stefna verkefnin að því að draga úr losun, auka bindingu kolefnis úr andrúmslofti, styðja alþjóðleg loftslagsverkefni og efla getu stjórnvalda til að takast á við strangari skuldbindingar í loftslagsmálum. Áhersla er lögð á samvinnu atvinnulífs og stjórnvalda til að draga úr losun í tilteknum greinum auk þess að styðja við nýsköpun og loftslagsvænar lausnir.
Í grófum dráttum skiptast verkefni 16 þannig að 8 þeirra stefna að því að draga úr nettólosun gróðurhúsalofttegunda á Íslandi og 4 verkefni miða að því að efla samstarf Íslands við erlend ríki og aðstoða önnur ríki við að draga úr losun og takast á við afleiðingar loftslagsbreytinga. Sérstaklega finnst mér gleðilegt að benda á að Ísland verður í forustu í samstöðuhópi um nýtingu á jarðhita á heimsvísu.
Þá snúa 4 verkefni að því að styrkja innviði því að sóknaráætlun og auknar kröfur í lofstslagsmálum kalla eðlilega á gott utanumhald og öfluga greiningu, vegna þess að miklir efnahagslegir pólitískir hagsmunir eru undir fyrir Ísland. Auðvitað eru umhverfishagsmunirnir mikilvægastir og framlag okkar og hegðun sem einstaklingur telur svo sannarlega. Leggjumst öll á eitt og munum að gjörðir okkar í dag hafa áhrif á morgundaginn.“
Þórunn Egilsdóttir — störf þingsins 2. desember 2015.