Category: Nýjast

Jóhann Friðrik Friðriksson, alþingismaður, er fyrsti flutningsmaður tillögu til þingsályktunar um innleiðingu lýðheilsumats í íslenska löggjöf.

Markmið tillögunnar er að eiga áhrifaríka aðferð svo að leggja megi mat á bein og óbein áhrif ákvarðana og lagasetningar af hálfu stjórnvalda í þágu lýðheilsu samfélagsins. Ákvarðanir löggjafarvaldsins eru þá teknar með aukinni þekkingu á mögulegum áhrifum löggjafar á lýðheilsu fólks. Tillagan er og í góðu samræmi við stjórnarsáttmála ríkisstjórnarinnar, en í sáttmálanum er kveðið á um aukna áherslu á lýðheilsu, forvarnir og geðheilbrigðismál.

TILLÖGUGREININ HLJÓÐAR SVO:

„Alþingi ályktar að fela heilbrigðisráðherra að ljúka vinnu við að festa í sessi lýðheilsumat hér á landi. Sérfræðihópur verði skipaður með þátttöku fagráðuneyta, fræðasamfélags, sveitarfélaga og embættis landlæknis er leggi til leiðir sem tryggja rýni allra stjórnarfrumvarpa sem lögð eru fyrir Alþingi út frá áhrifum þeirra á heilsu þjóðarinnar. Hópurinn skal skila stöðuskýrslu sem kynnt verði Alþingi eigi síðar en 1. maí 2024.“

„Á síðustu áratugum hafa lífslíkur aukist verulega hér á landi og aldurssamsetning þjóðarinnar hefur tekið breytingum í kjölfarið. Þannig gerir mannfjöldaspá Hagstofunnar ráð fyrir því að 65 ára og eldri verði 20% mannfjöldans árið 2037 og yfir 25% árið 2064. Þetta þýðir að sífellt færri verða á vinnufærum aldri á bak við hverja 65 ára og eldri, byrði langvinnra sjúkdóma aukast ásamt því að ýmsar áskoranir munu herja á samfélagið m.a. vegna loftslagsbreytinga. Ef ekki er brugðist við þessari stöðu með markvissum hætti er ljóst að kostnaður og þjónustuþörf mun aukast umtalsvert innan heilbrigðiskerfisins sem og öðrum þáttum stjórnsýslunnar,“ sagði Jóhann Friðrik.

„Skipta má áhrifum á heilsu niður í fimm meginþætti og greinast þeir frá víðum áhrifum niður í sértæk áhrif. Fyrst má nefna áhrif löggjafar af hálfu stjórnvalda, áhrif samfélagsins, áhrif stofnana, áhrif ýmissa hópa í samfélaginu og síðast en ekki síst persónulega þætti sem telja má til sértækra áhrifa. Ef horft er til arðsemissjónarmiða og sannreyndra fyrirbyggjandi aðgerða, skilar löggjöf mestum heilsufarslegum ábata fyrir heildina. Því er talið mikilvægt að stjórnvöld meti áhrif löggjafar út frá lýðheilsusjónarmiðum á sama hátt og mat er lagt á löggjöf út frá til að mynda jafnréttissjónarmiðum, umhverfisáhrifum, kostnaði og fleiri þáttum.“

„Lengi hafa ríki verið hvött til að innleiða lýðheilsumat í löggjöf í sínu landi. Hér á landi hefur embætti landlæknis kallað eftir slíkri innleiðingu. Hefur Alþjóðaheilbrigðismálastofnunin ásamt Sameinuðu þjóðunum gert slíkt hið sama. Ef marka má umræðu og aðgerðir stjórnvalda á undanförnum árum má ætla að breið samstaða sé um að Ísland taki sér Finnland til fyrirmyndar og innleiði lýðheilsumat. Hæstv. heilbrigðisráðherra Willum Þór Þórsson hefur lagt mikla áherslu á málaflokkinn og helgaði heilbrigðisþing í fyrra lýðheilsu, heilsueflingu, forvörnum og heilsulæsi. Í drögum að aðgerðaáætlun um lýðheilsustefnu sem kynnt var hér á Alþingi var innleiðing á lýðheilsumati ein af aðaláherslum.

Heilsa okkar er það dýrmætasta sem við eigum,“ sagði Jóhann Friðrik.

---

• Tillaga til þingsályktunar um innleiðingu lýðheilsumats í íslenska löggjöf.

Stofnað hefur verið félag sem mun standa að byggingu nýrrar þjóðarhallar í innanhússíþróttum í Laugardal, Þjóðarhöll ehf.

„Í dag áttu sér stað mikil tímamót þegar formlega var stofnað til félags sem mun standa að byggingu nýrrar þjóðarhallar. Með byggingu nýrrar þjóðarhallar stórbætum við aðstöðu fyrir afreksíþróttafólk okkar og notendur auk þess sem við aukum samkeppnishæfni borgar og þjóðar á alþjóðavísu,“ sagði Ásmundur Einar Daðason, mennta- og barnamálaráðherra.

Fyrsta verk Þjóðarhallar ehf. er að efna til forvals og  samkeppni um hönnun og byggingu þjóðarhallarinnar. Auk þess  tekur félagið við verkefnum framkvæmdanefndar um þjóðarhöll í Laugardal sem lætur af störfum.

Katrín Jakobsdóttir forsætisráðherra, Ásmundur Einar Daðason, mennta- og barnamálaráðherra, Þórdís Kolbrún R. Gylfadóttir fjármála- og efnahagsráðherra og Dagur B. Eggertsson borgarstjóri undirrituðu samning milli ríkis og Reykjavíkurborgar um stofnun félagsins í dag.

Stórbætt aðstaða fyrir alþjóðlega keppnisviðburði, íþróttafélög og skólabörn

Í samningnum er byggt á tillögum starfshóps um undirbúning uppbyggingar þjóðarleikvanga í íþróttum. Höllin mun rísa sunnan við Laugardalshöll upp að Suðurlandsbraut og verður 19.000m² að stærð. Samkvæmt frumathugun framkvæmdanefndar er miðað við að byggingin muni taka 8.600 manns í sæti og allt að 12.000 á tónleika. Til samanburðar rúmar Laugardalshöll 5.500 gesti hið mesta.

Einhugur ríkir um að mannvirkið muni nýtast vel sem þjóðarhöll í íþróttum og uppfylli allar kröfur sem gerðar eru til alþjóðlegra keppnisviðburða. Þjóðarhöllin mun stórbæta aðstöðu fyrir íþróttafélög og skóla í nágrenni Laugardals fyrir kennslu, skólaíþróttir, æfingar og keppni. Þá verður þjóðarhöllin mikilvæg miðstöð fyrir afreks- og almenningsíþróttir og mun nýtast fyrir viðburði tengdum menningu og atvinnulífi.

Kostnaður í samræmi við notkun

Eignarhlutur ríkisins við stofnun félagsins er 55% og eignarhlutur Reykjavíkurborgar er 45%. Kostnaðarskiptingin byggist á úttekt á þörfum hvors aðila fyrir sig á notkun þjóðarhallarinnar.

Stofnun félagsins um byggingu þjóðarhallar byggist á viljayfirlýsingu milli ríkis og Reykjavíkurborgar frá 6. maí 2022, stjórnarsáttmála ríkisstjórnarinnar og samstarfssáttmála meirihluta borgarstjórnar. Hann byggist einnig á heimild í fjárlögum fyrir 2024 um stofnun félags um þjóðarhöll og upplýsingum úr frumathugun framkvæmdanefndar um þjóðarhöll í Laugardal sem kynnt var þann 16. janúar 2023.  

Mikilvæg uppbygging til framtíðar

Laugardalshöll hefur þjónað þjóðinni vel en uppfyllir ekki þær kröfur sem gerðar eru til alþjóðakeppni í dag. Tímabært er að ráðast í hönnun á nýju mannvirki, uppbyggingu til framtíðar sem eykur samkeppnishæfni borgar og þjóðar á alþjóðavísu. Hjarta íþróttastarfs á Íslandi verður áfram í Laugardalnum með stórbættri aðstöðu fyrir alla notendur og almenning og samnýtingu á þeim mannvirkjum sem fyrir eru.

Hafdís Hrönn Hafsteinsdóttir, alþingismaður, er fyrsti flutningsmaður tillögu til þingsályktunar um upplýsingamiðlun um heimilisofbeldi.

Markmið tillögunnar er að ganga enn frekar í miðlun upplýsinga. Að „núverandi kerfi verði endurskoðað með það fyrir augum að einfalda barnaverndaryfirvöldum, félagsmálayfirvöldum og heilbrigðisyfirvöldum sem og menntamálayfirvöldum að miðla upplýsingum sín á milli og til lögreglu, ávallt með það að leiðarljósi að tryggja persónuverndarsjónarmið hvað miðlunina varðar“.

Tillögugreinin hljóðar svo:

    „Alþingi ályktar að fela dómsmálaráðherra að setja á fót starfshóp sem verði falið að móta tillögur um bætt verklag um miðlun upplýsinga um heimilisofbeldismál á milli kerfa barnaverndaryfirvalda, félagsþjónustu sveitarfélaga, heilbrigðisstofnana, skóla og lögregluembætta. Starfshópnum verði m.a. falið að móta tillögur um rýmri lagaheimildir til miðlunar upplýsinga um heimilisofbeldi milli félagsmálayfirvalda, heilbrigðisyfirvalda, menntamálayfirvalda og lögreglu og koma á fót samstarfsvettvangi stjórnvalda. Ráðherra kynni Alþingi niðurstöður starfshópsins eigi síðar en í desember 2023.“

Tilkynningar þolenda til lögreglu um heimilisofbeldi koma síður fram enda gerandinn oft nákominn. Eins á það við í smærri samfélögum þar sem allir þekkja alla og verið þungbært fyrir þolenda að tilkynna um heimilisofbeldi. Mikilvægt er að stjórnvöld sem starfa náið með íbúunum hafi víðtækar heimildir til að eiga frumkvæði að því að grípa inn í og eiga samstarf við önnur stjórnvöld um viðbrögð.

„Þótt verklagsreglur ríkislögreglustjóra hafi tryggt samstarf lögreglu við önnur stjórnvöld þarf samstarfið einnig að verða formfast í hina áttina, þ.e. með tilkynningum félagsmálayfirvalda, heilbrigðisyfirvalda og menntastofnana til lögreglu og með samstarfi þeirra á milli að frumkvæði annarra yfirvalda. Til þess að slík upplýsingagjöf geti átt sér stað með skilvirkum hætti með hagsmuni brotaþola að leiðarljósi þarf skýrari lagaheimildir til upplýsingamiðlunar,“ sagði Hafdís Hrönn.

„Það er breið pólitísk samstaða um málið og við getum öll verið sammála um mikilvægi þess að við grípum styrkum höndum utan um þennan viðkvæma hóp og brjótum upp ákveðinn vítahring sem myndast hefur í þessum málum. Við höfum verið að stíga stór og stöndug skref í áttina að því að bæta verkferla hjá lögreglu og þá hefur einnig verið gripið til mikilvægra réttarúrbóta fyrir þolendur ofbeldis. Baráttunni er þó ekki lokið og við erum enn að sjá allt of háar tölur um tíðni heimilisofbeldis,“ sagði Hafdís Hrönn.

„Ég bind miklar vonir við að við getum tryggt þessu máli framgang og auðveldað þá upplýsingamiðlun sem hér um ræðir því að við verðum að skapa þær forsendur í okkar samfélagi fyrir fjölskyldur og fyrir börnin okkar að þau búi við öryggi. Þau eiga að njóta þeirra grundvallarréttinda að búa við öryggi án ofbeldis og ógnar á þeim stað sem á að vera friðhelgur griðastaður. Við eigum öll þann skilyrðislausa rétt skilið,“ sagði Hafdís Hrönn.

---

• Tillaga til þingsályktunar um upplýsingamiðlun um heimilisofbeldismál.

Þingfundum Alþingis, 154. löggjafarþings, var frestað 16. desember en það hóf störf 12. september sl.. Þingfundir voru samtals 55 og stóðu í rúmar 247 klst. og voru þingfundadagar alls 46.

Þinghaldi Alþingis er skipt í þrjú tímabil, haustþing, vetrarþing og vorþing. Haustþing er frá því að þing kemur saman aðra vikuna í september og stendur fram að jólum. Vetrarþing hefur verið frá miðjum janúar og fram að páskum. Vorþing hefst eftir páska og er fram í júní.

Hér að neðan er samantekt á þingstörfum þingmanna Framsóknar á þessu haustþingi.

Ágúst Bjarni Garðarsson, alþingismaður,

á sæti í efnahags- og viðskiptanefnd, framtíðarnefnd og stjórnskipunar- og eftirlitsnefnd. Hefur hann flutt alls 35 ræður á þessu þingi og talað í 3,5 klst.

Ágúst Bjarni hefur lagt fram þrjár tillögur til þingsályktunar, um skattalega hvata vegna launa keppnis- og afreksíþróttafólks, um að koma upp klasa opinberra fyrirtækja og stofnanna og um að kom á fót þjónustu- og þekkingarmiðstöð fyrir einhverfa.

• Skattalegir hvatar vegna launa keppnis- og afreksíþróttafólks.
  Tillagan gengur út á að fela mennta- og barnamálaráðherra í samvinnu við fjármála- og efnahagsráðherra að skipa starfshóp sem fái það verkefni að útfæra skattalega hvata til launagreiðanda hvort sem er á opinberum eða almennum markaði vegna launa keppnis- og afreksíþróttafólks. Markmiðið er að keppnis- og afreksíþróttafólk fái greidd laun að hluta eða að fullu frá launagreiðanda þegar það þarf að mæta á æfingar eða íþróttamót og launagreiðandi fái skattaívilnun á móti greiddum launum.
• Uppbygging klasa opinberra fyrirtækja og stofnana.
  Tillagan gengur út á að fela fjármála- og efnahagsráðherra að skipa starfshóp sem geri tillögu að uppbyggingu klasa opinberra fyrirtækja og stofnana. Markmið starfshópsins verði að koma opinberum fyrirtækjum og stofnunum fyrir á sama stað til þess að ná fram rekstrarlegri hagræðingu og öðrum samlegðaráhrifum. Unnið verði að uppbyggingu slíks klasa í nánu samstarfi við einkaaðila og sveitarfélög.
• Þjónustu og þekkingarmiðstöð fyrir einhverfa.
  Tillagan gengur út á að fela félags- og vinnumarkaðsráðherra í samvinnu við mennta- og barnamálaráðherra að koma á fót þjónustu- og þekkingarmiðstöð fyrir einhverfa. Markmiðið er að kom á fót þjónustu- og þekkingarmiðstöð fyrir einhverfa þar sem öll sú þekking sem til er um einhverfu verði dregin saman á einn stað og börn jafnt sem fullorðnir geti fengið þjónustu með þarfir þeirra í huga.

Yfirlit yfir greinarskrif Ágústs Bjarna frá því í haust:

• Venjulegt fólk og afborgun lána við núverandi aðstæður – 10. janúar 2024.
• Sam­vinnu­verk­efni um lægri verð­bólgu og vexti – 7. janúar 2024.
• Þar sem er vilji, þar er vegur – 8. nóvember 2023.
• Sporin hræða – 26. október 2023.
• Tilbúin að bregðast við breyttum aðstæðum – 21. október 2023.
• Betri tíð í samgöngumálum – 12. október 2023.
• Hagræðing í bankakerfinu hefur ekki skilað sér til fólksins – 2. október 2023.
• Hvers vegna má ekki ræða hagræðingu? – 21. september 2023.

---

Hafdís Hrönn Hafsteinsdóttir, alþingismaður,

á sæti í utanríkismálanefnd, allsherjar- og menntamálanefnd og Íslandsdeild Norðurlandaráðs 2021. Hefur hún flutt alls 14 ræður á þessu þingi og talað í 47,05 mínútur.

Hafdís Hrönn hefur lagt fram frumvarp, um breytingu á lögum um ættleiðingar (ættleiðendur) og þrjár tillögur til þingsályktunar, um bættar vegasamgöngur yfir Hellisheiði, um ókeypis fræðslu og þjálfun foreldra barna með ADHD og um upplýsingamiðlun um heimilisofbeldismál.

• Breyting á lögum um ættleiðingar (ættleiðendur).
  Í breytingunni felst að einstaklingur sem hefur verið í sambúð eða hjúskap við annað foreldrið en síðar slitið samvistum við það, geti óskað eftir að ættleiða barnið án þess að lagatengsl rofni við hitt foreldrið. Einnig er lögð til heimild til að ættleiða barn eða kjörbarn einstaklings sem hefur fallið frá. Hér er um að ræða að sá sem ættleiðir kemur í stað annars foreldris, þ.e. að barn hafi eftir ættleiðingu lagatengsl við tvo aðila.
• Bættar vegasamgöngur yfir Hellisheiði.
  Tillagan gengur út á að fela innviðaráðherra að stofna starfshóp sem hafi það að markmiði að greina og koma með tillögur um hvernig bæta megi vegasamgöngur yfir Hellisheiði svo að ekki þurfi að koma til ítrekaðra lokana yfir vetrarmánuði.
• Ókeypis fræðsla og þjálfun foreldra barna með ADHD.
  Tilllagan gengur út á að fela mennta- og barnamálaráðherra og heilbrigðisráðherra að koma á fót fræðslu og þjálfun foreldra barna, allt að 16 ára, með ADHD strax við greiningu. Fræðslan og námskeiðin standi til boða þeim að kostnaðarlausu.
• Upplýsingamiðlun um heimilisofbeldismál.
  Tillagan gengur út á að fela dómsmálaráðherra að setja á fót starfshóp sem verði falið að móta tillögur um bætt verklag um miðlun upplýsinga um heimilisofbeldismál á milli kerfa barnaverndaryfirvalda, félagsþjónustu sveitarfélaga, heilbrigðisstofnana, skóla og lögregluembætta. Starfshópnum verði m.a. falið að móta tillögur um rýmri lagaheimildir til miðlunar upplýsinga um heimilisofbeldi milli félagsmálayfirvalda, heilbrigðisyfirvalda, menntamálayfirvalda og lögreglu og koma á fót samstarfsvettvangi stjórnvalda.

Yfirlit yfir greinarskrif Hafdísar Hrannar frá því í haust:

• Venjulegt fólk og afborgun lána við núverandi aðstæður – 10. janúar 2024.
• Aðdáunarverð samstaða – 20. nóvember 2023.
• Hugleiðingar við upphaf nýs löggjafarþings – 15. september 2023.

---

Halla Signý Kristjánsdóttir, alþingismaður,

á sæti í stjórnskipunar- og eftirlitsnefnd og umhverfis- og samgöngunefnd. Hún hefur flutt alls 26 ræður á þessu þingi og talað í 2 klst.

Halla Signý hefur lagt fram sex tillögur til þingsályktunar, um aukin verðmætasköpun við nýtingu þörunga, um eignarhald í laxeldi, um endurskoðun á laga- og reglugerðaumhverfi sjókvíaeldis, um endurskoðun á lagaumhverfi fyrir smávirkjanir, um flutningur höfuðstöðva Rariks ohf. á landsbyggðina og um miðstöð íslenskrar þjóðtrúar á Ströndum.

• Aukin verðmætasköpun við nýtingu þörunga.
  Tillagan gengur út á að fela matvælaráðherra í samráði við umhverfis-, orku- og loftslagsráðherra að skipa starfshóp sem hafi það að markmiði að kanna möguleika á aukinni verðmætasköpun við nýtingu þörunga.
• Eignarhald í laxeldi.
  Tillagan gengur út á að fela matvælaráðherra að skipa starfshóp sem hafi það að markmiði að: a. koma fram með tillögur um hvernig takmarka megi samþjöppun eignarhalds á laxeldisleyfum, b. skoða hvort takmarka eigi eignarhald erlendra aðila á laxeldisleyfum.
• Endurskoðun á laga- og reglugerðaumhverfi sjókvíaeldis.
  Tillagan gengur út á að fela innviðaráðherra, fjármála- og efnahagsráðherra og matvælaráðherra að skipa starfshóp til þess að yfirfara laga- og reglugerðaumhverfi sjókvíaeldis með hliðsjón af gjaldtöku af fiskeldi.
• Endurskoðun á lagaumhverfi fyrir smávirkjanir.
  Tillagan gengur út á að fela umhverfis-, orku- og loftslagsráðherra og háskóla-, iðnaðar- og nýsköpunarráðherra að endurskoða lög og reglugerðir sem gilda um leyfisveitingar til uppsetningar smávirkjana með það að markmiði að einfalda umsóknarferli í tengslum við þær.
• Flutningur höfuðstöðva Rariks ohf. á landsbyggðina.
  Tillagan gengur út á að fela fjármála- og efnahagsráðherra að stefna að flutningi höfuðstöðva Rariks ohf. á landsbyggðina og að kanna á grundvelli hagsmuna félagsins hvar væri hentugast að byggja upp höfuðstöðvarnar og efla starfsstöðvar Rariks um landið.
• Miðstöð íslenskrar þjóðtrúar á Ströndum.
  Tillagan gengur út á að fela menningar- og viðskiptaráðherra að beita sér fyrir því að stofnuð verði miðstöð íslenskrar þjóðtrúar í Rannsóknasetri Háskóla Íslands á Ströndum. Stofnun miðstöðvar um íslenska þjóðtrú myndi efla vinnu við grunnrannsóknir í bland við markvissa miðlun með fjölbreyttum leiðum og jafnframt upplýsingaþjónustu á þessu sviði menningararfsins.

Yfirlit yfir greinarskrif Höllu Signýjar frá því í haust:

• Dreifingu fjölpósts hætt – 9. janúar 2024.
• Sterk og snörp – 18. desember 2023.
• Skrúður í Dýrafirði – 25. október 2023.
• Sjó­kvíeldi, með eða á móti – 9. október 2023.
• Hugum að heyrn – 22. september 2023.
• Áfram Árneshreppur og hvað svo? – 17. ágúst 2023.

---

Ingibjörg Isaksen, alþingismaður og formaður þingflokks Framsóknar,

á sæti í umhverfis- og samgöngunefnd, Íslandsdeild þingmannanefnda EFTA og EES (formaður) og þingmannanefnd Íslands og ESB. Hún hefur flutt alls 24 ræður á þessu þingi og talað í 1,5 klst.

Ingibjörg hefur lagt fram frumvarp, um breytingu á lögum um fæðingar- og foreldraorlof, nr. 144/2020 (vernd gegn uppsögn vegna tæknifrjóvgunar) og þrjár tillögur til þingsályktunar, um aðgerðaáætlun til að efla Sjúkrahúsið á Akureyri, um einföldun á ferli umsókna um sérstök útgjöld og um rannsókn á orsakaferli í kjölfar sjálfsvígs.

• Breyting á lögum um fæðingar- og foreldraorlof, nr. 144/2020 (vernd gegn uppsögn vegna tæknifrjóvgunar).
  Í breytingunni felst að það sé skýrt í íslenskum lögum að óheimilt sé að segja starfsmanni upp á því tímabili sem hann undirgengst tæknifrjóvgun og meðferðir þeim tengdar þar sem oft getur verið um að ræða langt og erfitt ferli. Frjósemismeðferðir geta tekið á bæði andlega og líkamlega og starfsmenn sem þurfa að undirgangast slíkar meðferðir hafa ekki sömu möguleika og aðrir til þess að halda fyrir sig áformum sínum um að eignast barn og standa því höllum fæti gagnvart vinnuveitanda sínum á þeim tíma sem þeir freista þess að eignast barn og stofna til fjölskyldu.
• Aðgerðaáætlun til að efla Sjúkrahúsið á Akureyri.
  Tillagan gengur út á að fela heilbrigðisráðherra að skipa starfshóp sem hafi það hlutverk að móta stefnu og aðgerðaáætlun til að efla Sjúkrahúsið á Akureyri með tilliti til vísinda og mennta. Samhliða því markmiði verði stuðlað að bættri heilbrigðisþjónustu á upptökusvæði sjúkrahússins ásamt því að laða að sérhæft heilbrigðisstarfsfólk.
• Einföldun á ferli umsókna um sérstök útgjöld.
  Tillagan gengur út á að fela dómsmálaráðherra að flýta þróun rafrænna samskipta og einfalda ferli umsókna hjá sýslumanni um sérstök útgjöld. Áhersla verði lögð á að auðvelda aðgengi milli ríkisaðila að upplýsingum og gögnum vegna umsókna um sérstök útgjöld.
• Rannsókn á orsakaferli í kjölfar sjálfsvígs.
  Tilllagan gengur út á að fela ríkisstjórninni að skipa starfshóp sem rannsaki afturvirkt mögulegt orsakaferli, áföll, lýðfræðilegar breytur, komur/innlagnir á heilbrigðisstofnanir og breytingar í lífi einstaklinga í undanfara sjálfsvígs. Starfshópurinn skili skýrslu með tölfræði og tillögum að aðgerðum, bæði fyrirbyggjandi og í forvarnarstarfi til framtíðar. Tillagan er sett fram í kjölfar samtala við heilbrigðisstarfsfólk, m.a. við verkefnastjóra sjálfsvígsforvarna hjá embætti landlæknis.

Yfirlit yfir greinarskrif Ingibjargar frá því í haust:

• Þakkir fyrir liðið ár – 29. desember 2023.
• Loksins kviknað á perunni? – 22. desember 2023.
• Opinská samtöl í átt að betri landbúnaði – 30. nóvember 2023.
• Bjart fram undan í ferða­þjónustu á Norður- og Austurlandi – 31. október 2023.
• Fæðuöryggi á krossgötum – 25. október 2023.
• At­vinnu­öryggi vegna barn­eigna – 23. október 2023.
• Byggðir í sókn í 10 ár – 10. október 2023.
• Heilbrigðisþjónusta í heimabyggð – 19. september 2023.
• Rafmagnsleysi – 5. september 2023.
• Loft­brú – já­kvæðar fjár­festingar í þágu barna – 31. ágúst 2023.
• Afl til allra átta – 16. ágúst 2023.

---

Jóhann Friðrik Friðriksson, alþingismaður,

á sæti í fjárlaganefnd og efnahags- og viðskiptanefnd, Íslandsdeild Alþjóðaþingmannasambandsins og Íslandsdeild NATO-þingsins. Hann hefur flutt alls 42 ræður á þessu þingi og talað í 2 klst.

Jóhann Friðrik hefur lagt fram tvær tillögur til þingsályktunar, um heilsugæslusel í Suðurnesjabæ og um innleiðingu lýðheilsumats í íslenska löggjöf.

• Heilsugæslusel í Suðurnesjabæ.
  Tillagan gengur út á að fela heilbrigðisráðherra að klára vinnu við að festa í sessi lýðheilsumat hér á landi. Sérfræðihópur verði skipaður með þátttöku fagráðuneyta, fræðasamfélags og Embættis landlæknis er leggi til leiðir sem tryggja rýni allra stjórnarfrumvarpa sem lögð eru fyrir Alþingi út frá áhrifum þeirra á heilsu þjóðarinnar.
• Innleiðing lýðheilsumats í íslenska löggjöf.
  Tillagan gengur út á að fela heilbrigðisráðherra að hefja vinnu við að opna heilsugæslusel í Suðurnesjabæ í takt við stefnu Heilbrigðisstofnunar Suðurnesja 2020–2023. Fjárframlög til stofnunarinnar taki mið af því verkefni svo að þjónustan geti hafist sem fyrst.

Yfirlit yfir greinarskrif Jóhanns Friðriks frá því í haust:

• Um vernd mikilvægra innviða – 16. nóvember 2023.

---

Lilja Rannveig Sigurgeirsdóttir, alþingismaður,

á sæti í framtíðarnefnd (formaður), velferðarnefnd, atvinnuveganefnd og í Íslandsdeild þings Öryggis- og samvinnustofnunar Evrópu. Hún hefur flutt alls 16 ræður á þessu þingi og talað í 43,34 mín.

Lilja Rannveig hefur lagt fram eina tillögu til þingsályktunar, um ókeypis getnaðarvarnir fyrir einstaklinga yngri en 25 ára.

• Ókeypis getnaðarvarnir fyrir einstaklinga yngri en 25 ára.
  Tillagan gengur út á að fela heilbrigðisráðherra að gera getnaðarvarnir aðgengilegar einstaklingum undir 25 ára þeim að kostnaðarlausu. Markmiðið er að ungt fólk verði gripið með tilheyrandi jákvæðum áhrifum á almennt kynheilbrigði og lýðheilsu þjóðarinnar.

Lilja Rannveig var málshefjandi í sérstakri umræðu um slysasleppingar í sjókvíaeldi og var matvælaráðherra til andsvara.

Yfirlit yfir greinarskrif Lilju Rannveigar frá því í haust:

• Gervigreind á þingi – 12. október 2023.

---

Líneik Anna Sævarsdóttir, alþingismaður,

á sæti í allsherjar- og menntamálanefnd, velferðarnefnd og Íslandsdeild þingmannaráðstefnunnar um norðurskautsmál (formaður). Hún hefur flutt alls 60 ræður á þessu þingi og talað í 3,9 klst.

Líneik Anna hefur lagt fram þrjár tillögur til þingsályktunar, um fjarnám á háskólastigi, um nýsköpunar-, rannsókna og þróunarsjóð ferðaþjónustunnar og um skráningu og bókhald kolefnisbindingar í landi.

• Fjarnám á háskólastigi.
  Tillagan gengur út á að fela háskóla-, iðnaðar- og nýsköpunarráðherra að skipa starfshóp til að vinna aðgerðaáætlun um frekari eflingu fjarnáms með áherslu á þróun stafrænna kennsluhátta á háskólastigi.
  Markmið vinnunnar verði að greina hvernig íslenskir háskólar geti ávallt verið í fremstu röð í notkun stafrænna kennsluhátta og þannig aukið aðgengi að námi og gæði alls náms, hvort sem nemandi stundar námið innan veggja háskóla eða í fjarnámi.
• Nýsköpunar-, rannsókna og þróunarsjóður ferðaþjónustunnar.
  Tillagan gengur út á að fela háskóla-, iðnaðar- og nýsköpunarráðherra að undirbúa stofnun nýsköpunar-, rannsókna- og þróunarsjóðs í þágu ferðaþjónustu í samvinnu við menningar- og viðskiptaráðherra.
  Markmið þingsályktunartillögunnar er að koma á fót nýsköpunar-, rannsókna- og þróunarsjóði til eflingar ferðaþjónustu. Tilgangur sjóðsins væri að efla íslenska ferðaþjónustu með því að tryggja fjármagn til rannsókna, og hagnýtingar rannsókna, með nýsköpun og þróun.
• Skráning og bókhald vegna kolefnisbindingar í landi.
  Tillagan gengur út á að fela matvælaráðherra, í samstarfi við umhverfis-, orku- og loftslagsráðherra, að taka saman upplýsingar og skýra verklag við skráningu og bókhald kolefnisbindingar í landi sem umráðamenn lands þurfa að taka tillit til þegar þeir selja kolefniseiningar eða nýta þær til kolefnisjöfnunar í eigin rekstri.

Yfirlit yfir greinarskrif Líneikar Önnu frá því í haust:

• Dreifingu fjölpósts hætt – 9. janúar 2024.
• Að­gangur að námi hefur á­hrif á bú­setu­frelsi – 1. nóvember 2023.
• Virkjum allt unga fólkið – 16. október 2023.

---

Stefán Vagn Stefánsson, alþingismaður,

á sæti í fjárlaganefnd (formaður). Hann hefur flutt alls 46 ræður á þessu þingi og talað í 3 klst.

Stefán Vagn hefur lagt fram tvær tillögur til þingsályktunar, um stofnun ríkisfélags um rafeldsneytisframleiðslu á Íslandi og um Tröllaskagagöng milli Skagafjarðar og Eyjafjarðar.

• Stofnun ríkisfélags um rafeldsneytisframleiðslu á Íslandi.
  Tillagan gengur út á að fela ríkisstjórninni að taka til frumathugunar stofnun ríkisfélags um rafeldsneytisframleiðslu á Íslandi. Litið verði við þessa frumathugun til starfsemi Equinor í Noregi, fyrrum Statoil.

---

Þórarinn Ingi Pétursson, alþingismaður,

á sæti í atvinnuveganefnd (formaður) og Íslandsdeild Vestnorræna ráðsins. Hann hefur flutt alls 32 ræður á þessu þingi og talað í 2,7 klst.

Þórarinn Ingi hefur lagt fram frumvarp, um breytingu á búvörulögum, nr. 99/1993 (afurðastöðvar í kjötiðnaði) og fimm tillögur til þingsályktunar, um fyrirkomulag matvælaframleiðslu til neyðarbirgða, um heildarendurskoðun á þjónustu og vaktakerfi dýralækna, um leyfi til veiða á álft, grágæs, heiðagæs og helsingja utan hefðbundins veiðitímabils, um sérstaka tímabundna ívilnun við endurgreiðslu námslána til lánþega í dýralæknanámi og um þjóðarátak í landgræðslu og skógrækt.

• Búvörulög (afurðastöðvar í kjötiðnaði).
  Í breytingunni felst að þrátt fyrir ákvæði samkeppnislaga er afurðastöðvum í kjötiðnaði heimilt að sameinast, gera með sér samkomulag um verkaskiptingu og hafa með sér annars konar samstarf til þess að halda niðri kostnaði við framleiðslu, geymslu og dreifingu kjötvara. Leggja skal upplýsingar um slíka samninga og samstarf fyrir ráðherra til upplýsingar. Markmiðið með frumvarpinu er að veita innlendum kjötiðnaði tækifæri til að hagræða og til að bregðast við ört vaxandi samkeppni að utan. Í alþjóðlegum samanburði eru innlendar afurðastöðvar í kjötiðnaði örsmáar og því ekki samkeppnishæfar við afurðastöðvar á erlendum mörkuðum sem eru mun stærri og hagkvæmari rekstrareiningar. Innlendur kjötiðnaður er engu síður í vaxandi samkeppni við afurðir af erlendum mörkuðum. Afurðastöðvum í kjötiðnaði er mjög óhægt um vik að sameinast þar sem það er í andstöðu við ákvæði samkeppnislaga. Það skilar sér í of háum rekstrarkostnaði, háu verði til neytenda og lágu afurðaverði til bænda. Miðar frumvarpið að því að breyta því þannig að unnt sé að hafa yfirsýn yfir birgðastöðu og afurðastöðvar geti hagað framleiðslu sinni í samræmi við þarfir markaðarins.
• Fyrirkomulag matvælaframleiðslu til neyðarbirgða.
  Tilllagan gengur út á að fela matvælaráðherra að útfæra fyrirkomulag vegna neyðarbirgða landbúnaðarafurða sem hægt er að framleiða hér á landi við endurskoðun búvörusamninga árið 2023 þar sem markmiðið yrði að tryggja lágmarksbirgðir af landbúnaðarafurðum í landinu hverju sinni.
• Heildarendurskoðun á vaktakerfi dýralækna.
  Tilllagan gengur út á að fela matvælaráðherra að setja af stað vinnu við heildarendurskoðun á þjónustu og vaktakerfi dýralækna.
• Leyfi til að veiða álft o.fl. utan hefðbundins veiðitíma.
  Tilllagan gengur út á að fela umhverfis-, orku- og loftslagsráðherra að útbúa tillögur um heimild til tímabundinna og skilyrtra veiða á eftirfarandi tegundum fugla utan hefðbundins veiðitíma þeirra.
  Leyfin verði veitt á þeim svæðum þar sem þörf er talin á aðgerðum vegna verulegs ágangs fugla á tún og kornakra.
  Ráðherra geri einnig stjórnunar- og verndaráætlun fyrir álftir og gæsastofna á Íslandi í samvinnu við Umhverfisstofnun og hagsmunaaðila.
• Sérstök tímabundin ívilnun við endurgreiðslu námslána til lánþega í dýralæknanámi.
  Tilllagan gengur út á að fela háskóla-, iðnaðar- og nýsköpunarráðherra, í samráði við matvælaráðherra og innviðaráðherra, að vinna skýrslu með aðkomu Sambands íslenskra sveitarfélaga og Byggðastofnunar um sérstaka tímabundna ívilnun við endurgreiðslu námslána til lánþega í dýralæknanámi.
• Þjóðarátak í landgræðslu.
  Tilllagan gengur út á að fela umhverfis-, orku- og loftslagsráðherra í samráði við matvælaráðherra að koma fyrir lok árs 2023 á samstarfi stjórnvalda, bænda, Landgræðslunnar, atvinnulífs og almennings sem miði að því að auka þátttöku almennings í kolefnisbindingu með landgræðslu og hefja þar með þjóðarátak í landgræðslu.

Yfirlit yfir greinarskrif Þórarins Inga frá því í haust:

• Orkuuppbygging er nauðsynleg til framtíðar – 29. desember 2023.
• Opinská samtöl í átt að betri landbúnaði – 30. nóvember 2023.
• Líf ís­lensk land­búnaðar hangir á blá­þræði – 17. september 2023.