Category: Nýjast

Categories
Greinar

Fram­leiðsla á dilka­kjöti á Ís­landi að hverfa

Deila grein

27/10/2023

Fram­leiðsla á dilka­kjöti á Ís­landi að hverfa

Árið 2022 var heildarframleiðsla á dilkakjöti um 7.408 tonn. Gert er ráð fyrir áframhaldandi samdrætti í framleiðslu á þessu ári 2023 og að framleiðslan fari niður í 7.205 tonn.

Árið 2017 var heildarframleiðsla á dilkakjöti um 9.206 tonn. Frá þeim tíma hefur framleiðsla dregist saman um nær 1.986 tonn, eða 22%. Yfir sama tímabil hefur sauðfé fækkað um 108.000 vetrar fóðraðir ær, eða 23%.

Meðalaldur íslenskra bænda er um 60 ár og nýliðun í bændastéttinni lítil. Erfitt rekstar umhverfi og aukinn innflutningur á kjöti erlendis frá gerir bændum erfitt fyrir.

Bændasamtök Íslands hafa bent á að 12 milljarðar króna vanti inn í íslenskan landbúnað vegna kostnaðarhækkana síðustu ára, meðal annars heimsfaraldursins og stríðsins í Úkraínu sem hafa leitt af sér mikla verðbólgu og afurðaverðshækkanir á aðföngum.

Leggja þarf aukið fé til búvörusamninga til að stuðla að tilvist bænda í íslenskum landbúnaði. Einnig þarf að setja aukið fé í rammasamninginn og vinna markvisst að því að hvetja ungt og kraftmikið fólk til starfa í landbúnaði og innleiða hlutdeildarlánin út fyrir þéttbýlið.

Núverandi búvörusamningar tóku gildi 1. janúar 2017. Þeir eru gerðir milli ríkisins og Bændasamtaka Íslands en þar er fjallað um stjórn á framleiðslu búvara og framlaga til landbúnaðarins af hálfu ríkisins. Framlög á fjárlögum vegna búvörusamninganna í ár hljóða upp á 17,2 milljarða króna, nautgriparækt fær um 8,4 milljarða, sauðfjárrækt 6,2 milljarða, garðyrkja rúman milljarð og svo erum við með rammasamninginn sem hljóðar upp á 1,5 milljarða króna. Rammasamningur á að taka utan um jarðræktarstyrki og nýliðun svo fátt eitt sé nefnt.

Matvælaráðherra þarf að beita sér með mun sterkari hætti og gera sér grein fyrir hversu mikilvæg atvinnugrein landbúnaðurinn er í þessu landi. Þetta snýst í raun um fæðuöryggi þjóðar og fullveldi landsins. Ef fram heldur sem horfir og að landbúnaði verður ekki viðhaldið í landinu þýðir það verulegt tap á gjaldeyri vegna þess að þá þarf að flytja allan mat inn í landið og því fylgir óöryggi sem er afleiðing á að vera ekki sjálfbær í eigin matvælaframleiðslu. Ef ekkert verður aðhafst í málinu núna á næstu misserum, þá er líka verið að kippa stoðunum undan landsbyggðinni og dreifbýli á Íslandi.

Anton Guðmundsson, odd­viti Fram­sókn­ar og formaður bæj­ar­ráðs í Suður­nesja­bæ

Greinin birtist fyrst í Bændablaðinu 26. október 2023

Categories
Fréttir

„Þvílík orka, þvílík stemning – til hamingju öll“

Deila grein

25/10/2023

„Þvílík orka, þvílík stemning – til hamingju öll“

Líneik Anna Sævarsdóttir, alþingismaður, vakti máls í störfum þingsins á sögulegum viðburði er fór fram á Arnarhóli, kvennaverkfallið, þar sem konur og kvár um land allt mættu, allt að 100.000.

„Í gær upplifðum við sögulegan viðburð í íslensku samfélagi, kvennaverkfallið á Íslandi árið 2023, daginn sem konur og kvár um land allt fóru í verkfall og allt að 100.000 mættu á Arnarhól. Þvílík orka, þvílík stemning. Til hamingju öll,“ sagði Líneik Anna.

Spurði hún hvort ætti að láta kraft gærdagsins brjóta blað í vinnunni að jafnrétti? Því svarði hún svo:

„Verkefnin sem standa upp úr eftir gærdaginn snúast um að halda áfram að breyta menningu, útrýma launamun kynjanna og kynbundnu ofbeldi, dreifa þriðju vaktinni og bæta stöðu kvenna af erlendum uppruna í íslensku samfélagi.“

Sagði hún Íslandi geta státað af kerfisbreytingum „sem hafa valdið straumhvörfum í jafnréttismálum, eins og tilkoma og þróun fæðingarorlofs og leikskóli fyrir alla“. –

„Við í Framsókn höfum þar lagt lóð á vogarskálarnar og við viljum halda áfram.“

Varaformaður Framsóknar, Lilja Dögg Alfreðsdóttir, benti í gær á mikilvæg skrif nýjasta Nóbelsverðlaunahafans í hagfræði sem fæst einmitt við rannsóknir á launamun til að efla skilning á stöðu kvenna á vinnumarkaði. Þangað má sækja þekkingu.

„Á síðasta jafnréttisþingi komu fram sláandi upplýsingar um stöðu kvenna af erlendum uppruna á íslenskum vinnumarkaði svo sem að 76% kvenna af erlendum uppruna sem hafa lokið háskólanámi eru ekki í störfum í samræmi við menntun og að takmarkað aðgengi að íslenskukennslu, skortur á íslensku tengslaneti og fordómar í samfélaginu skapa hindranir. Stjórnvöld geta auðveldlega aukið aðgengi að íslenskukennslu og skýrt verkferla við mat á menntun en breyting á menningu er okkar allra,“ sagði Líneik Anna.

„Takk öll sem tókuð þátt í deginum með einum eða öðrum hætti. Jafnrétti er allra hagur,“ sagði Líneik Anna að lokum.

Ræða Líneikar Önnu í heild sinni á Alþingi:

„Virðulegi forseti. Í gær upplifðum við sögulegan viðburð í íslensku samfélagi, kvennaverkfallið á Íslandi árið 2023, daginn sem konur og kvár um land allt fóru í verkfall og allt að 100.000 mættu á Arnarhól. Þvílík orka, þvílík stemning. Til hamingju öll.

En hvað svo? Hvernig ætlum við að láta kraft gærdagsins brjóta blað í vinnunni að jafnrétti? Verkefnin sem standa upp úr eftir gærdaginn snúast um að halda áfram að breyta menningu, útrýma launamun kynjanna og kynbundnu ofbeldi, dreifa þriðju vaktinni og bæta stöðu kvenna af erlendum uppruna í íslensku samfélagi.

Á Íslandi höfum við góða sögu að segja af kerfisbreytingum sem hafa valdið straumhvörfum í jafnréttismálum, eins og tilkoma og þróun fæðingarorlofs og leikskóli fyrir alla. Við í Framsókn höfum þar lagt lóð á vogarskálarnar og við viljum halda áfram. Varaformaður Framsóknar, Lilja Dögg Alfreðsdóttir, benti í gær á mikilvæg skrif nýjasta Nóbelsverðlaunahafans í hagfræði sem fæst einmitt við rannsóknir á launamun til að efla skilning á stöðu kvenna á vinnumarkaði. Þangað má sækja þekkingu.

Á síðasta jafnréttisþingi komu fram sláandi upplýsingar um stöðu kvenna af erlendum uppruna á íslenskum vinnumarkaði svo sem að 76% kvenna af erlendum uppruna sem hafa lokið háskólanámi eru ekki í störfum í samræmi við menntun og að takmarkað aðgengi að íslenskukennslu, skortur á íslensku tengslaneti og fordómar í samfélaginu skapa hindranir. Stjórnvöld geta auðveldlega aukið aðgengi að íslenskukennslu og skýrt verkferla við mat á menntun en breyting á menningu er okkar allra.

Takk öll sem tókuð þátt í deginum með einum eða öðrum hætti. Jafnrétti er allra hagur.“

Categories
Fréttir Greinar

Fæðuöryggi á krossgötum

Deila grein

25/10/2023

Fæðuöryggi á krossgötum

Íslenskur landbúnaður, matarkista þjóðarinnar stendur um margt á krossgötum. Hann hefur gengið í gegnum miklar breytingar á undanförnum áratugum. Tæknibylting hefur gjörbreytt framleiðslu aðstæðum, ekki síst vegna aukinna krafna um aðbúnað dýra og eins kröfu markaðarins um lægra verð á matvælum.

Breytt umhverfi

Síðustu ár hefur orðið mikil hagræðing í landbúnaði þar sem búum hefur fækkað og stækkað. Framleiðsla í mjólk, hvítu kjöti og eggjum líklega aldrei verið keyrð á jafn hagkvæman máta, með stærri einingum án þess að mannskap hafi fjölgað mikið við vinnu á hverju búi og framleiðslan hefur aldrei verið meiri. Allt eins og áður segir er þetta gert til þess að framleiða gæða matvöru við sem bestar og hagkvæmastar aðstæður, enda staðreyndin að fá lönd geta státað sig af jafn hreinum landbúnaði og gæða afurðum eins og Íslendingar gera nú. En til þess að komast á þennan stað hefur landbúnaður þurft að fjárfesta verulega á undanförnum 15-20 árum. Þetta er fjárfesting til framtíðar, hús, vélar, tæki og ræktun sem munu nýtast næstu áratugina.

Aukin skuldsetning

Krossgöturnar eru þær að með stærri og meiri fjárfestingu hefur skuldsetning búanna líka aukist verulega og þegar vaxtarstig er með þeim ætti sem nú er mikil hætta á að illa fari. Það þarf þolinmótt fjármagn því það er hagur okkar allra að við búum að blómlegum landbúnaði til lengri tíma. Fjármagn sem þetta hefur tæplega verið í boði hjá lánastofnunum á þeim kjörum og þeim lánstíma sem hefði þurft. Íslenskur landbúnaður snýst um fæðuöryggi þjóðarinnar. Það hefur sannarlega sýnt sig í þeim átökum sem hafa átt sér stað í Austur Evrópu hversu mikilvægt fæðuöryggi er hverri þjóð. Því er mikilvægt að við stöndum í fæturna og styðjum þessa grein eins og best verður á kosið svo íslenskir bændur geti sinnt sínu hlutverki hvernig sem árar.

Ný nálgun

Íslendingar þurfa að fara hugsa landbúnað með nýrri nálgun á framtíð hans og vaxtarmöguleika. Snýr það bæði að fjármögnun atvinnugreinarinnar og ekki síður endurskoðun á fyrirkomulagi tolla og innflutnings á afurðum erlendis frá. Ný nálgun sem Þórarinn Ingi Pétursson þingmaður Framsóknar og formaður atvinnuveganefndar kom inn á í grein nýlega gæti verið áhugaverð. Þar sem hann varpar því fram að við höfum tækifæri til þess að nota í ríkari mæli Byggðastofnun sem útlánaaðila til kynslóðaskipta í landbúnaði. Ásamt því sem hann veltir því upp hvort hægt væri að nýta hugmyndafræði sem búin var til með hlutdeildarlánum fyrir fyrstu kaupendur fasteigna til þess að hjálpa ungu fólki að komast inn í landbúnað, þar sem ríkið myndi leggja til 20-30% í formi hlutdeildarlána við jarðakaup. Í landbúnaði þar sem þarf þolinmótt fjármagn þurfa lán sem þessi helst að vera til a.m.k. 50 ára á lágum vöxtum.

Með þessum aðgerðum væri hægt að skapa umhverfi þar sem eðlileg fjárfesting getur átt sér stað, þar sem búin geta fjárfest og hagrætt án þess að vera sokkin í fen skulda og vaxta og þegar hriktir í stoðum efnahagslífsins geta orðið stórslys með tilheyrandi gjaldþrotum og flótta úr landbúnaði. Íslendingar hafa einfaldlega ekki efni á að eiga ekki blómlegan landbúnað til að sinna grundvallarþörfum þjóðarinnar.

Ingibjörg Isaksen, þingflokksformaður Framsóknar og 1. þingmaður Norðausturkjördæmis.

Greinin birtist fyrst á visir.is 25. október 2023.

Categories
Greinar

Skrúður í Dýrafirði

Deila grein

25/10/2023

Skrúður í Dýrafirði

Á dög­un­um und­ir­ritaði Guðlaug­ur Þór, um­hverf­is-, orku- og lofts­lags­ráðherra, friðlýs­ingu vegna Skrúðs í Dýraf­irði. Friðlýs­ing­in tek­ur til Skrúðs í heild auk vegg­hleðslna um­hverf­is garðinn, garðhliðs úr hval­beini, gos­brunns og gróður­húss og annarra sögu­legra mann­virkja.

Skrúður á sér merka sögu og má rekja hana til byrj­un­ar síðustu ald­ar. Hann var gerður í upp­hafi skóla­halds á Núpi og til­gang­ur garðsins var að styðja við mennt­un nem­enda skól­ans, bæði hvað varðar fræðslu um rækt­un ma­t­jurta, grasa­fræðikennslu og ekki síst til að fegra um­hverfið. Nafn garðsins, Skrúður, er fyr­ir­mynd orðsins „skrúðgarður“ sem notað er um slíka garða víða um land.

Garður­inn var gerður að frum­kvæði sr. Sig­tryggs Guðlaugs­son­ar sem var stofn­andi skól­ans á Núpi og fyrsti skóla­stjór­inn. Þau hjón Sig­trygg­ur og Hjaltlína Guðjóns­dótt­ir unnu öt­ul­lega að upp­bygg­ingu garðsins og sótti Hjaltlína sér mennt­un í garðyrkju­fræðum sem nýtt­ist vel við upp­bygg­ingu og viðhald hans.

Fal­in perla

Það er mik­il vinna að viðhalda slík­um garði og halda uppi merkj­um hans í rúma öld. Meðan skóla­hald var á Núpi var hon­um sinnt af skól­an­um enda í eigu hans og þar held ég að hafi sér­stak­lega verið tvær kon­ur sem sinntu þeirri vinnu, Hjaltlína og seinna Ing­unn Guðbrands­dótt­ir ásamt manni henn­ar, Þor­steini Gunn­ars­syni. Eft­ir að Ing­unn og Þor­steinn fóru frá Núpi upp úr ár­inu 1980 fór garðinum að hnigna. Skóla­hald á Núpi var lagt niður árið 1992 og þar með varð garður­inn munaðarlaus en þá tóku heima­menn og áhuga­menn sig sam­an um að koma garðinum til þeirr­ar virðing­ar sem hann áður hafði.

Það hef­ur ekki alltaf gengið þrauta­laust en eitt er víst að það má þakka þá þol­in­mæði og bar­áttu sem unn­in hef­ur verið í þeim efn­um. Nú hef­ur Skrúður fengið ákveðna viður­kenn­ingu sem von­andi gef­ur þann kraft til framtíðar sem hann á skil­inn.

Þeir sem bar­ist hafa fyr­ir um­hirðu garðsins eiga mikl­ar þakk­ir skild­ar. Ég vil hvetja alla sem leið eiga um Dýra­fjörð til að gefa sér tíma til að heim­sækja Skrúð. Það er ánægju­leg heim­sókn, ekki síst fyr­ir sög­una, sér í lagi nú þegar garður­inn er í góðri um­hirðu og fjöl­breytt­ur.

Halla Signý Kristjánsdóttir, þingmaður Fram­sókn­ar.

Greinin birtist fyrst í Morgunblaðinu 25. október 2023.

Categories
Fréttir Greinar

Nóbelsverðlaunin í hagfræði 2023 snúast um launaþróun kynjanna

Deila grein

24/10/2023

Nóbelsverðlaunin í hagfræði 2023 snúast um launaþróun kynjanna

Claudia Gold­in hlaut Nó­bels­verðlaun­in í hag­fræði í ár fyr­ir að efla skiln­ing okk­ar á stöðu kvenna á vinnu­markaði. Hagrann­sókn­ir Gold­in ná yfir síðustu 200 ár og fjalla um stöðu kvenna á banda­rísk­um vinnu­markaði og veg­ferðina að auknu launa­jafn­rétti. Rann­sókn­ir henn­ar hafa hrakið hefðbundn­ar álykt­an­ir um hvaða breyt­ur leiði til auk­ins jafn­rétt­is. Fyr­ir rann­sókn­ir Gold­in var talið að auk­inn hag­vöxt­ur leiddi til auk­ins jafn­rétt­is á vinnu­markaðinum. Í rann­sókn­um sem birt­ar voru árið 1990 sýndi Gold­in fram á að það var ekki fyrr en á tutt­ug­ustu öld­inni, þegar störf­um í þjón­ustu­geir­an­um fjölgaði og mennt­un á fram­halds­skóla­stigi þróaðist, að launamun­ur kynj­anna fór að minnka.

Vænt­ing­ar um barneign­ir skýra launamun

Á tutt­ug­ustu öld jókst mennt­un­arstig kvenna stöðugt og hafði áhrif á að minnka launamun­inn fram af. Önnur stór skýri­breyta er aðgang­ur kvenna að getnaðar­varn­arpill­unni árið 1961 í Banda­ríkj­un­um, þar sem hún gerði kon­um kleift að skipu­leggja náms- og starfs­fer­il­inn. Hefðbund­in sögu­skýr­ing á launamun kynj­anna var sú að kon­ur og karl­ar hefðu á unga aldri valið sér mennt­un, sem leiddi síðan til ákveðinna starfa sem væru mis­vel launuð. Gold­in komst hins veg­ar að því að sá launamun­ur sem enn er við lýði skýrist að stærst­um hluta af áhrif­um barneigna. Hagrann­sókn­ir Gold­in sýna fram á að launamun­ur kynj­anna minnkaði í nokkr­um skref­um. Laun kvenna hækkuðu í hlut­falli við laun karla á ár­un­um 1820-50, og svo aft­ur 1890-1930, áður en þau hækkuðu á ár­un­um 1980-2005 (sjá mynd 1).

Mestu breyt­ing­arn­ar eiga sér stað á átt­unda ára­tug síðustu ald­ar. Kyn­bund­inn launamun­ur hef­ur hald­ist nokkuð stöðugur í Banda­ríkj­un­um und­an­far­in 20 ár. Árið 2022 voru meðallaun kvenna 82% af því sem karl­ar höfðu að meðaltali. Meg­in­út­skýr­ing á því að launamun­ur­inn minnk­ar felst í vænt­ing­um, þ.e. ef ung kona stýr­ir því hvenær og hvort hún eign­ast barn og hef­ur meiri vænt­ing­ar um að kon­ur geti unnið fjöl­breytt störf, þá fjár­fest­ir hún meira í framtíð sinni. Á ár­un­um 1967-1979 jókst hlut­fall 20 og 21 árs kvenna sem væntu þess að vera í vinnu 35 ára úr 35% í 80%! Einn ann­ar mik­il­væg­ur áhrifa­vald­ur þess­ara umbreyt­inga, sem fylgdu pill­unni, var að kon­ur gátu frestað gift­ingu sem olli því sam­kvæmt Gold­in að þær tóku há­skóla­nám fast­ari tök­um, gátu hugsað sér sjálf­stæða framtíð og mótað sjálfs­mynd sína fyr­ir hjóna­band og fjöl­skyldu.

Leiðrétt­ur launamun­ur karla og kvenna á Íslandi er 4,3%

Sam­kvæmt rann­sókn Hag­stofu Íslands var óleiðrétt­ur launamun­ur karla og kvenna 9,1% árið 2022 og dróst sam­an frá fyrra ári úr 10,2%. Óleiðrétt­ur launamun­ur kynj­anna á Íslandi hef­ur minnkað hægt og bít­andi síðustu ára­tugi. Launamun­ur á Íslandi eykst eft­ir aldri og er mun­ur­inn 0,7% á meðal 24 ára og yngri og 16,3% á meðal 55-64 ára. Þessi niðurstaða er í sam­ræmi við rann­sókn sem Hag­stof­an gerði árið 2021 en þar kom fram að launamun­ur karla og kvenna dróst sam­an frá 2008 til 2020. Kyn­bund­in skipt­ing vinnu­markaðar í störf og at­vinnu­grein­ar skýr­ir að miklu leyti þann launamun sem er til staðar en áhrif mennt­un­arstigs og lýðfræðilegra þátta á launamun hafa minnkað, einkum seinni árin (sjá mynd 2).

Það er afar já­kvætt að launamun­ur kynj­anna haldi áfram að minnka enda er það hag­ur allra. Ísland er metið vera sá staður í ver­öld­inni þar sem best er að vera úti­vinn­andi kona, sam­kvæmt tíma­rit­inu Econom­ist og glerþaks­vísi­töl­unni.

Enn í dag hafa barneign­ir og hjú­skap­ur mik­il áhrif á launamun í Banda­ríkj­un­um

Launamun­ur kynj­anna út frá fram­halds­námi í Banda­ríkj­un­um hef­ur ekki breyst mikið frá ár­inu 2005 og Gold­in hef­ur verið að leita skýr­inga. Í bók sem hún gaf út árið 2021 kem­ur hún með þá kenn­ingu að störf­um sem fela í sér mikla yf­ir­vinnu og óvissu sé um að kenna. Fram kem­ur í lang­tíma­gögn­um þar sem fylgst er með lífi og tekj­um ein­stak­linga í Banda­ríkj­un­um að laun karla og kvenna eru áber­andi svipuð strax eft­ir fram­halds­nám eða há­skóla­nám. Á fyrstu árum starfs­fer­ils­ins er launamun­ur lít­ill hjá ný­út­skrifuðum há­skóla­nem­um og skýrist hann að mestu leyti af ólíku náms- og starfs­vali karla og kvenna. Karl­ar og kon­ur byrja nán­ast á sama tekju­grunni og hafa mjög svipuð tæki­færi. Það er ekki fyrr en lengra er liðið á æv­ina, um tíu árum eft­ir að há­skóla­námi lýk­ur, að mik­ill launamun­ur kem­ur í ljós hjá körl­um og kon­um, sér­stak­lega þeim kon­um sem eiga tvö börn.

Barneign­ir hafa ekki mik­il áhrif á launamun á Íslandi en yf­ir­vinna skýr­ir mun­inn

Þegar svo­kallaður leiðrétt­ur launamun­ur er skoðaður var hann 4,3% á Íslandi árið 2019. Þetta þýðir að ef karl­ar og kon­ur ynnu að jafnaði sömu störf, í sömu at­vinnu­grein­um, þá stæði eft­ir að kon­ur fengju að meðaltali um 4,3% lægri laun en karl­ar vegna kyns síns. Hins veg­ar þegar aðeins er leiðrétt fyr­ir lýðfræðileg­um breyt­um, þ.e. aldri, hjú­skap­ar­stöðu og fjölda barna, var leiðrétt­ur launamun­ur 10,9% árið 2019. Það gef­ur til kynna að breyt­urn­ar í líkan­inu skýri ein­ung­is að litlu leyti óleiðrétta launamun­inn. Niður­stöður gefa einnig til kynna að þess­ar breyt­ur hafi mark­tækt ólík áhrif á karla og kon­ur. Hjú­skap­arstaða á Íslandi hef­ur til að mynda eng­in áhrif á laun kvenna en það að ein­stak­ling­ur sé í sam­búð hef­ur já­kvæð áhrif á laun karla. Slík áhrif eru þekkt í fjöl­mörg­um lönd­um en ný­leg rann­sókn frá Banda­ríkj­un­um sýn­ir að áhrif­in eru einkum vegna þess að karl­menn með hærri laun eru lík­legri til þess að kvæn­ast, þ.e. laun­in hafa áhrif á hjú­skap­ar­stöðu en ekki öf­ugt. Fjöldi barna und­ir tveggja ára aldri hef­ur sam­kvæmt rann­sókn­inni ómark­tæk áhrif á laun kvenna á Íslandi og lít­il áhrif (til lækk­un­ar) á laun karla.

Hagrann­sókn­ir Gold­in eru mjög áhuga­verðar. Áður en Gold­in hóf rann­sókn­ir sín­ar töldu marg­ir fræðimenn að spurn­ing­um um launamun kynj­anna í sögu­legu sam­hengi væri ósvarað vegna skorts á gögn­um. Segja má að sú leið sem Ísland hef­ur farið í jafn­rétt­is­mál­um sanni hag­fræðikenn­ing­ar Gold­in, þ.e. að með öfl­ugri upp­bygg­ingu leik­skóla­stigs­ins ásamt 12 mánaða fæðing­ar­or­lofi hafi launamun­ur­inn minnkað mark­visst. Fram­sæk­in kvenna­bar­átta í gegn­um tíðina skipt­ir einnig sköp­um. Þrátt fyr­ir það er launamun­ur og hann eykst eft­ir aldri. Þessu þarf að breyta ásamt því að efla leik­skóla­stigið og starfs­um­hverfi kenn­ara!

Ég óska sam­fé­lag­inu til ham­ingju með dag­inn og hvet okk­ur öll til áfram­hald­andi góðra verka í þágu jafn­rétt­is­mála.

Lilja Dögg Alfreðsdóttir, menn­ing­ar- og viðskiptaráðherra og vara­formaður Fram­sókn­ar.

Greinin birtist fyrst í Morgunblaðinu 24. október 2023.

Categories
Fréttir Greinar

At­vinnu­öryggi vegna barn­eigna

Deila grein

23/10/2023

At­vinnu­öryggi vegna barn­eigna

Einn af hornsteinum jafnréttisbaráttunnar hér á landi er að tryggja rétt til fæðingarorlofs og tryggja atvinnuöryggi barnshafandi kvenna og síðar beggja foreldra, þannig að óheimilt sé að segja starfsmanni upp störfum vegna fyrirhugaðs fæðingar- eða foreldraorlofs.

Það að eiga vona á barni og bjóða einstakling í heiminn er sennilega eitt af því fallegasta og dýrmætasta sem margir gera í lífinu, ef svo má segja. Að verða foreldri er einstakt í sjálfu sér, umsvifalaust fer margt að snúast um það barn sem er á leiðinni. Ábyrgðartilfinning í bland við eftirvæntingu.

Tæknifrjóvgun og tengdar meðferðir eru oft langt og erfitt ferli, inngrip sem hefur áhrif á líkamlega- og andlega líðan. Kostnaður sem fólk ber er þónokkur í dag og felur jafnframt í sér áhættu. Ferlið getur verið afar tímafrekt og algjör ógjörningur að tryggja að allt heppnist í fyrstu tilraun. Í einhverjum tilfellum þarf nokkrar tilraunir áður en ferlið heppnast, það er ef það heppnast. Á sama tíma getur það tekið á að ná ekki að sinna vinnu sinni eins og best verður á kosið og engum til hagsbóta að starfsmaðurinn standi mögulega höllum fæti gagnvart vinnuveitanda sínum á þeim tíma sem hann freistar þess að eignast barn og stofna til fjölskyldu.

Einstaklingar sem þurfa að leita í slíkt ferli hafa ekki sömu möguleika og aðrir til þess að halda áformum sínum leyndum um að eignast barn og stofna til fjölskyldu. Þeir einstaklingar sem ekki þurfa að gangast undir ferli sem þetta eru alla jafna ekki að upplýsa yfirmenn um áform um barneignir, enda er um að ræða einkamál hvers og eins.

Við eigum að vera vakandi fyrir því hvað má betur fara, bregðast við nýjum þörfum og þétta velferðarkerfi okkar á grundvelli jafnréttismála, því hef ég lagt fram frumvarp um breytingu á lögum um fæðingar- og foreldraorlof. Það er stækkandi hópur sem hér um ræðir, en slíkum meðferðum hefur fjölgað um fjölgaði um meira en helming hér á landi á síðustu fjórum árum, en á síðasta ári voru 571 tæknifrjóvgunaraðgerð framkvæmd hér á landi, sem í mínum huga undirstrikar mikilvægi þessa máls, enda tel ég að við megum engan tíma missa.

Mikilvægar breytingar

Í mínum tillögum felast annars vegar viðurkenning á réttindum þeirra sem eru í tæknifrjóvgunarferli og hins vegar styrking á atvinnuöryggi fólks sem eru í meðferð vegna tæknifrjóvgana. Þannig að það sé skýrt í lögunum að óheimilt sé að segja starfsfólki á því tímabili sem virk meðferð með tæknifrjóvgun fer fram. Að því sögðu, þó það sé heimilt sé að geyma fósturvísa í allt að 10 ár þá ber að hafa í huga að vernd gegn uppsögn með þessum hætti er ætluð að eiga við á þeim tíma sem starfsmaðurinn undirgengst virka meðferð og getur sýnt fram á staðfestingu þess eðlis. Það er mikilvægt að halda áfram að styrkja réttaröryggi í jafnréttisbaráttunni, þeirri vegferð er aldrei lokið fremur en öðrum verkefnum.

Við höfum tök á að tryggja framangreint með samþykki á frumvarpinu sem hér um ræðir. Það er því einlæg von mín að frumvarpið hljóti brautargengi í þinginu á yfirstandandi löggjafarþingi.

Ingibjörg Isaksen, þingflokksformaður Framsóknar og 1. þingmaður Norðausturkjördæmis.

Greinin birtist fyrst á visir.is 23. október 2023.

Categories
Fréttir Greinar

Tilbúin að bregðast við breyttum aðstæðum

Deila grein

22/10/2023

Tilbúin að bregðast við breyttum aðstæðum

„Stjórn­völd þurfi að vera búin und­ir það að hlut­irn­ir geti snú­ist svo­lítið hratt,“ sagði Jón Bjarki Bents­son aðal­hag­fræðing­ur Íslands­banka í Morg­unút­varp­inu á Rás 2 á mánu­dag­inn spurður um stöðu heim­il­anna og hvernig hún geti tekið breyt­ing­um á næstu mánuðum. Það eru krefj­andi aðstæður uppi um þess­ar mund­ir og brýn verk­efni fram und­an. Verðbólga hef­ur áhrif á sam­fé­lagið allt þar sem fólk og fyr­ir­tæki finna fyr­ir hækk­andi vöxt­um sem reyn­ist mörg­um þung­ur baggi að bera. Það ligg­ur fyr­ir að stór hluti lána er á föst­um vöxt­um sem losna nú á kom­andi árs­fjórðung­um og það get­ur breytt stöðunni nokkuð hratt til hins verra. Því er sér­stak­lega mik­il­vægt að stjórn­völd fylg­ist náið með stöðunni, greini hana og bregðist við með aðgerðum fyr­ir þá hópa sem verða hvað verst úti með ábyrg­um og ör­ugg­um hætti.

Lægri verðbólga og fyr­ir­sjá­an­legra vaxtaum­hverfi

Stjórn efna­hags­mála verður mik­il­væg­asta verk­efni stjórn­mál­anna og sam­fé­lags­ins alls á næstu mánuðum með það að mark­miði að ná hér tök­um á verðbólgu og vöxt­um. Það ger­um við fyrst og fremst með ábyrg­um rekstri og aðhaldi í rík­is­fjár­mál­um, um leið og viðkvæm­ir hóp­ar eru varðir með aðgerðum fyr­ir áhrif­um verðbólg­unn­ar. Kjara­samn­ing­ar á vinnu­markaði losna nú um ára­mót­in og þar er allra hag­ur að vel tak­ist til. Höfuðmark­miðið er að lenda far­sæl­um lang­tíma­kjara­samn­ing­um sem styðja við það mik­il­væga verk­efni að ná hér niður verðbólgu og vöxt­um sem er óum­deilt mesta kjara­bót heim­ila og fyr­ir­tækja í land­inu. Heilt yfir er staðan nokkuð góð á vinnu­markaði, þar sem at­vinnu­leysi er í lág­marki og nýj­um at­vinnu­tæki­fær­um fjölg­ar stöðugt í fjöl­breytt­ara at­vinnu­lífi um land allt.

Þó svo að stjórn­völd eigi ekki form­lega aðkomu að kjara­samn­ings­gerðinni er ljóst að aðilar vinnu­markaðar­ins munu kalla eft­ir því að stjórn­völd liðki fyr­ir samn­ings­gerð. Þar er lík­legt að há­vær­ust verði kraf­an um frek­ari úrræði til að stuðla að auknu hús­næðis­ör­yggi og að barna­fjöl­skyld­ur og þeir sem lak­ast standa verði var­in. Stjórn­völd átta sig á hlut­verki sínu í kom­andi kjara­samn­ing­um og mik­il­vægi þess að vel tak­ist til. Nú þegar hef­ur rík­is­stjórn­in stigið inn með aðgerðir á hús­næðismarkaði þar sem stutt hef­ur verið við upp­bygg­ingu með op­in­ber­um stuðningi og má þar nefna upp­bygg­ingu al­mennra íbúða og veit­ingu hlut­deild­ar­lána til kaupa á hag­kvæm­um íbúðum. Eins hef­ur verið stutt við barna­fjöl­skyld­ur með hækk­un barna­bóta með hærri grunn­fjár­hæð og skerðinga­mörk­um. Þessu til viðbót­ar er hér rétt að nefna að húsa­leigu­bæt­ur hafa verið hækkaðar um fjórðung frá miðju ári 2022 auk þess sem frí­tekju­mörk voru hækkuð til jafns við hækk­un bóta.

Hús­næðismarkaður á kross­göt­um

Tryggt fram­boð og ör­yggi á hús­næðismarkaði er mikið hags­muna­mál í ís­lensku sam­fé­lagi. Lang­tíma­skort­ur á íbúðum á Íslandi hef­ur valdið því að bæði leigu- og fast­eigna­verð hef­ur hækkað mikið. Það er aðeins ein leið sem mun koma í veg fyr­ir að leigu- og fast­eigna­verð muni halda áfram að hækka óeðli­lega mikið líkt og verið hef­ur á und­an­förn­um árum. Sú leið er aukið fram­boð af hús­næði. Mark­mið innviðaráðherra um aukna hús­næðis­upp­bygg­ingu og þær aðgerðir sem gripið hef­ur verið til er mik­il­vægt inn­legg í þá veg­ferð. Hins veg­ar er það svo að hús­næðismarkaður­inn hef­ur fundið veru­lega fyr­ir aðgerðum Seðlabank­ans, þar sem kaup­end­um hef­ur verið gert erfiðara um vik að kom­ast inn á markaðinn og fjár­mögn­un ný­fram­kvæmda er orðin dýr­ari. Þvert á það sem við þurf­um nú, og þegar allt er sam­an tekið, hef­ur þetta letj­andi áhrif á fram­kvæmdaaðila til að halda áfram að fram­kvæma íbúðir.

Ég er fullmeðvitaður um þann línu­dans sem þetta er á tím­um hárra vaxta og verðbólgu, en nú­ver­andi ástand mun ein­ung­is leiða til hærra leigu­verðs og auka þrýst­ing á mjög hátt fast­eigna­verð þegar nú­ver­andi ástandi slot­ar. Það er eng­um til góðs og að mínu mati ljóst að gera þarf sér­stak­ar ráðstaf­an­ir til að leysa þann hnút sem við erum kom­in í. Slíkt mætti gera með tíma­bundn­um og sér­tæk­um lána­skil­mál­um hjá fjár­mála­fyr­ir­tækj­um til að tryggja áfram nauðsyn­lega upp­bygg­ingu. Með slíku myndu fjár­mála­fyr­ir­tæk­in rísa und­ir þeirri ábyrgð sem á þeim hvíl­ir um þess­ar mund­ir. Þessu til viðbót­ar tel ég skyn­sam­legt að ráðast í nauðsyn­leg­ar laga­breyt­ing­ar á fjár­fest­inga­heim­ild­um líf­eyr­is­sjóða sem myndi gera þeim heim­ilt að eiga meira en 20% í fé­lagi sem myndi sinna fast­eigna­verk­efn­um fyr­ir líf­eyr­is­sjóði og gæti þar með styrkt okk­ur sem sam­fé­lag í því verk­efni að hér á landi verði til traust­ur og heil­brigður leigu­markaður.

Ágúst Bjarni Garðarsson, þingmaður og 1. vara­formaður efna­hags- og viðskipta­nefnd­ar.

Greinin birtist fyrst í Morgunblaðinu 21. október 2023.

Categories
Fréttir Greinar

Ísland er lánsamt ríki

Deila grein

22/10/2023

Ísland er lánsamt ríki

Kast­ljós helstu stjórn­mála­leiðtoga heims­ins held­ur áfram að bein­ast að ástand­inu fyr­ir botni Miðjarðar­hafs, sem stig­magnaðist mjög hratt í kjöl­far grimmi­legra árása Ham­as-hryðju­verka­sam­tak­anna í Ísra­el. Svæðið er því miður aft­ur orðið púðurt­unna þar sem hætta er á enn frek­ari stig­mögn­un og opn­un nýrra víg­lína með slæm­um af­leiðing­um. Vís­bend­ing­ar í þessa veru birt­ast okk­ur meðal ann­ars í átök­um Ísra­els­hers og Hez­bollah-sam­tak­anna í Líb­anon sem hafa skipst á skot­um yfir landa­mær­in í norður­hluta Ísra­els. Augu margra bein­ast að Íran sem hef­ur um ára­bil stutt við Hez­bollah- og Ham­as-sam­stök­in, ásamt öðrum víga­hóp­um í Mið-Aust­ur­lönd­um, með vopn­um, þjálf­un og hernaðar­upp­lýs­ing­um.

Joe Biden Banda­ríkja­for­seti ávarpaði þjóð sína á fimmtu­dags­kvöld í fram­haldi af heim­sókn sinni til Mið-Aust­ur­landa í vik­unni. Fór ávarpið fram úr for­seta­skrif­stof­unni sjálfri sem þykir til marks um al­var­leika máls­ins, en þetta var aðeins annað ávarp for­set­ans til þjóðar sinn­ar með þeim hætti. Biden fór meðal ann­ars yfir þá var­huga­verðu stöðu sem er uppi í heim­in­um, þar sem stríð geis­ar í Evr­ópu vegna ólög­legr­ar inn­rás­ar Rússa í Úkraínu og hins veg­ar stríðið milli Ísra­els og Ham­as.

Þetta eru sann­ar­lega viðsjár­verðir tím­ar sem við lif­um á og ekki síst í ljósi þess að enn skýr­ari skil í alþjóðastjórn­mál­un­um virðast vera að teikn­ast upp, þar sem til að mynda hernaðarleg sam­vinna Rúss­lands, Írans og Norður-Kór­eu hef­ur auk­ist til muna. Í því sam­hengi má nefna að Norður-Kórea hef­ur ákveðið að sjá Rúss­um fyr­ir vopn­um og skot­fær­um fyr­ir stríðsrekst­ur þeirra í Úkraínu, líkt og Íran­ir hafa gert um tals­vert skeið. Því hef­ur meðal ann­ars verið velt upp hvort með þýðari sam­skipt­um sín­um við Norður-Kór­eu séu Rúss­ar að búa sér til sterk­ari stöðu á Kór­eu­skag­an­um, þar sem ástandið er nú þegar viðkvæmt milli Norður- og Suður-Kór­eu.

Á hinn bóg­inn urðu vatna­skil í vest­rænni sam­vinnu í kjöl­far inn­rás­ar Rússa í Úkraínu og hef­ur hernaðarsam­vinna Vest­ur­landa stór­auk­ist í kjöl­farið. Blað var brotið í sögu Evr­ópu­sam­bands­ins þegar það stóð í fyrsta sinn fyr­ir bein­um hernaðarstuðningi við Úkraínu og öfl­ug ríki inn­an sam­bands­ins, líkt og Þýska­land, hafa stór­aukið fram­lög sín til varn­ar­mála.

Ísland er lán­samt ríki að mörgu leyti. Ný­verið var til­kynnt að Ísland væri ör­ugg­asta ríki heims sam­kvæmt Alþjóðlegu friðar­vísi­töl­unni (e. Global Peace Index), en það er 15. skiptið í röð sem það ger­ist. Það að búa við frið og ör­yggi er því miður ekki sjálfsagt í heim­in­um eins og nú­tím­inn ber glögg merki um. Ísland hef­ur tekið rétt­ar ákv­arðanir í gegn­um tíðina, til dæm­is með stofnaðild sinni að Atlants­hafs­banda­lag­inu 1949 og samn­ingi um tví­hliða varn­ar­sam­starf við Banda­rík­in 1951. Við sem þjóð verðum að halda áfram að vera á tán­um, á sama tíma og við stönd­um með al­menn­um borg­ur­um, sem því miður fara alltaf verst út úr stríðsátök­um.

Lilja Dögg Alfreðsdóttir, menn­ing­ar- og viðskiptaráðherra og vara­formaður Fram­sókn­ar.

Greinin birtist fyrst í Morgunblaðinu 21. október 2023.

Categories
Fréttir

„Gríðarlega mikilvægt að ríkið sýni ábyrgð“

Deila grein

19/10/2023

„Gríðarlega mikilvægt að ríkið sýni ábyrgð“

„Nú erum við í fjárlagavinnunni og erum eðlilega upptekin af þáttum eins og vergri landsframleiðslu, útgjaldaaukningu, aðhaldi og fjármögnun ýmissa málaflokka ríkisvaldsins. Vextir eru háir vegna verðbólgu og markmiðið er að ná verðbólgu niður. Því er gríðarlega mikilvægt að ríkið sýni ábyrgð. Nú er það markmið flestra ef ekki allra kjörinna fulltrúa að auka velsæld landsmanna en það getur verið flókið að meta farsæld út frá mismunandi forsendum og varla hægt að segja að allt sé frábært ef einungis er horft á afmarkaða þætti. Sem dæmi, virðulegi forseti, má segja að ef við horfum á samfélagið í kringum okkur er hagnaður fyrirtækis til að mynda ekki endilega mælikvarði á ánægju starfsmanna, launin okkar til að mynda eru ekki endilega mælikvarði á það hvernig börnunum okkar líður og ekki er verg landsframleiðsla alltaf mælikvarði á hamingju þjóðarinnar,“ sagði Jóhann Friðrik Friðriksson, alþingismaður, í störfum þingsins.

„Efnahags- og framfarastofnunin, OECD, tók t.d. upp hagvísa árið 2011 sem fanga margvíslegar víddir efnahagslegra og félagslegra framfara. Þar er verið að mæla velferð, umhverfisgæði, gæði opinberrar þjónustu, öryggi og aðgang að heilbrigðisþjónustu, svo eitthvað sé nefnt. Við Íslendingar höfum verið ofarlega á þessum mælikvarða á undanförnum árum og vorum í þriðja sæti árið 2020. Nýverið komu út lýðheilsuvísar embættis landlæknis og sýna þeir þróun heilsutengdra þátta milli landshluta og hvernig sú þróun er yfir tíma, alveg frábær vinna. Við eigum að taka meira tillit til þessara upplýsinga við fjárlagagerð, fjármálaáætlun og löggjöf almennt hér á landi. Ef við gerum þetta þá leggjum við enn sterkari grunn að velferð samfélagsins til framtíðar,“ sagði Jóhann Friðrik.

Ræða Jóhanns Friðriks í heild sinni á Alþingi:

„Virðulegi forseti. Nú erum við í fjárlagavinnunni og erum eðlilega upptekin af þáttum eins og vergri landsframleiðslu, útgjaldaaukningu, aðhaldi og fjármögnun ýmissa málaflokka ríkisvaldsins. Vextir eru háir vegna verðbólgu og markmiðið er að ná verðbólgu niður. Því er gríðarlega mikilvægt að ríkið sýni ábyrgð. Nú er það markmið flestra ef ekki allra kjörinna fulltrúa að auka velsæld landsmanna en það getur verið flókið að meta farsæld út frá mismunandi forsendum og varla hægt að segja að allt sé frábært ef einungis er horft á afmarkaða þætti. Sem dæmi, virðulegi forseti, má segja að ef við horfum á samfélagið í kringum okkur er hagnaður fyrirtækis til að mynda ekki endilega mælikvarði á ánægju starfsmanna, launin okkar til að mynda eru ekki endilega mælikvarði á það hvernig börnunum okkar líður og ekki er verg landsframleiðsla alltaf mælikvarði á hamingju þjóðarinnar.

Efnahags- og framfarastofnunin, OECD, tók t.d. upp hagvísa árið 2011 sem fanga margvíslegar víddir efnahagslegra og félagslegra framfara. Þar er verið að mæla velferð, umhverfisgæði, gæði opinberrar þjónustu, öryggi og aðgang að heilbrigðisþjónustu, svo eitthvað sé nefnt. Við Íslendingar höfum verið ofarlega á þessum mælikvarða á undanförnum árum og vorum í þriðja sæti árið 2020. Nýverið komu út lýðheilsuvísar embættis landlæknis og sýna þeir þróun heilsutengdra þátta milli landshluta og hvernig sú þróun er yfir tíma, alveg frábær vinna. Við eigum að taka meira tillit til þessara upplýsinga við fjárlagagerð, fjármálaáætlun og löggjöf almennt hér á landi. Ef við gerum þetta þá leggjum við enn sterkari grunn að velferð samfélagsins til framtíðar.“

Categories
Fréttir

Aðeins ein leið ‒ auka framboð á húsnæði

Deila grein

19/10/2023

Aðeins ein leið ‒ auka framboð á húsnæði

„Það er óhætt að segja að húsnæðismarkaðurinn á Íslandi sé á krossgötum. Langtímaskortur á íbúðum hér á landi hefur valdið því að bæði leigu- og fasteignaverð hefur hækkað mikið. Það er aðeins ein leið til að koma í veg fyrir að leigu- og fasteignaverð haldi áfram að hækka óeðlilega mikið líkt og verið hefur á undanförnum árum. Sú leið er að auka framboð á húsnæði. Þar eru markmið innviðaráðherra um aukna húsnæðisuppbyggingu og þær aðgerðir sem gripið hefur verið til mikilvægt innlegg í þá vegferð,“ sagði Ágúst Bjarni Garðarsson, alþingismaður, í störfum þingsins.

„Hins vegar er það svo að húsnæðismarkaðurinn hefur fundið verulega fyrir aðgerðum Seðlabankans þar sem kaupendum hefur verið gert erfiðara um vik að komast inn á markaðinn og fjármögnun nýframkvæmda er orðin miklum mun dýrari, þvert á það sem við þurfum nú. Þegar allt er saman tekið hefur þetta letjandi áhrif á framkvæmdaraðila til að halda áfram framkvæmdum við íbúðir.

Að þessu sögðu er ég fullmeðvitaður um þann línudans sem þetta er á tímum hárra vaxta og verðbólgu en núverandi ástand mun einungis leiða til hærra leiguverðs og auka þrýsting á mjög hátt fasteignaverð þegar núverandi ástandi slotar. Það er engum til góðs og að mínu mati er ljóst að gera þarf sérstakar ráðstafanir til að leysa þann hnút sem við stöndum frammi fyrir. Slíkt mætti gera með tímabundnum og sértækum lánaskilmálum hjá fjármálafyrirtækjum til að tryggja áfram nauðsynlega uppbyggingu. Með slíku myndu fjármálafyrirtækin að mínu mati rísa undir þeirri ábyrgð sem á þeim hvílir um þessar mundir. Þessu til viðbótar tel ég skynsamlegt að ráðast í nauðsynlegar lagabreytingar á fjárfestingarheimildum lífeyrissjóða sem myndi gera þeim heimilt að eiga meira en 20% í félagi sem myndi sinna fasteignaverkefnum fyrir lífeyrissjóði og gæti þar með styrkt okkur sem samfélag í því verkefni að hér á landi verði til traustur og heilbrigður leigumarkaður,“ sagði Ágúst Bjarni að lokum.

Ræða Ágústs Bjarna í heild sinni á Alþingi:

„Virðulegur forseti. Það er óhætt að segja að húsnæðismarkaðurinn á Íslandi sé á krossgötum. Langtímaskortur á íbúðum hér á landi hefur valdið því að bæði leigu- og fasteignaverð hefur hækkað mikið. Það er aðeins ein leið til að koma í veg fyrir að leigu- og fasteignaverð haldi áfram að hækka óeðlilega mikið líkt og verið hefur á undanförnum árum. Sú leið er að auka framboð á húsnæði. Þar eru markmið innviðaráðherra um aukna húsnæðisuppbyggingu og þær aðgerðir sem gripið hefur verið til mikilvægt innlegg í þá vegferð.

Hins vegar er það svo að húsnæðismarkaðurinn hefur fundið verulega fyrir aðgerðum Seðlabankans þar sem kaupendum hefur verið gert erfiðara um vik að komast inn á markaðinn og fjármögnun nýframkvæmda er orðin miklum mun dýrari, þvert á það sem við þurfum nú. Þegar allt er saman tekið hefur þetta letjandi áhrif á framkvæmdaraðila til að halda áfram framkvæmdum við íbúðir.

Að þessu sögðu er ég fullmeðvitaður um þann línudans sem þetta er á tímum hárra vaxta og verðbólgu en núverandi ástand mun einungis leiða til hærra leiguverðs og auka þrýsting á mjög hátt fasteignaverð þegar núverandi ástandi slotar. Það er engum til góðs og að mínu mati er ljóst að gera þarf sérstakar ráðstafanir til að leysa þann hnút sem við stöndum frammi fyrir. Slíkt mætti gera með tímabundnum og sértækum lánaskilmálum hjá fjármálafyrirtækjum til að tryggja áfram nauðsynlega uppbyggingu. Með slíku myndu fjármálafyrirtækin að mínu mati rísa undir þeirri ábyrgð sem á þeim hvílir um þessar mundir. Þessu til viðbótar tel ég skynsamlegt að ráðast í nauðsynlegar lagabreytingar á fjárfestingarheimildum lífeyrissjóða sem myndi gera þeim heimilt að eiga meira en 20% í félagi sem myndi sinna fasteignaverkefnum fyrir lífeyrissjóði og gæti þar með styrkt okkur sem samfélag í því verkefni að hér á landi verði til traustur og heilbrigður leigumarkaður.“