Fréttablaðið greinir frá að þingsályktunartillaga sex þingmanna Framsóknar um „Alþingi sem fjölskylduvænan vinnustað,“ hafi verið tekin fyrir hjá stjórnskipunar- og eftirlitsnefnd Alþingis í gær. En með henni yrði þingforseta falið að skipa þverpólitískan starfshóp til að endurskoða þingsköp og skila tillögum um breytingar fyrir árslok.

„Það sem vakti fyrir okkur var að vekja athygli á stöðu einstaklingsins inni á þinginu og vinnulaginu,“ segir Ásgerður K. Gylfadóttir, varaþingmaður og hjúkrunarfræðingur, sem er fyrsti flutningsmaður tillögunnar. „Alþingi er mjög óútreiknanlegur vinnustaður. Það er mun meira skipulag á þingstörfum víða erlendis og einstaklingar sem þar starfa geta skipulagt sig fram í tímann.“

Þingfundir hefjast gjarnan síðdegis og geta staðið fram á kvöld, fram á nætur í sumum tilvikum. Þingstörf geta farið alveg úr skorðum þegar langar umræður fara fram um einstaka mál. Þá hefur verið mikil umræða um hið svokallaða málþóf, sem notað er til að tefja framgöngu mála.

„Þegar til dæmis orkupakkamálið var til umræðu þá talaði fólk endalaust. Auðvitað þarf fólk að hafa tíma til að koma sínum skoðunum á framfæri, en það er hægt að hafa skipulag í kringum þetta þannig að ekki sé hægt að taka þingið í herkví,“ segir Ásgerður.

Tillagan á rætur sínar í samþykkt Landssambands Framsóknarkvenna. Telja þær að bæði vinnutíminn og ófyrirsjáanleikinn henti konum sérstaklega illa. Aðstæður til þingstarfa séu því letjandi fyrir konur. Ásgerður segir að þetta geti líka átt við unga karlmenn, sem vilji eiga sitt fjölskyldulíf, sem og fólk af landsbyggðinni.

Áratugum saman voru karlar í miklum meirihluta á Alþingi og samfélagið þannig uppbyggt að konurnar voru heima með börnin. Með samfélagslegum breytingum hefur skapast þrýstingur á að færa vinnustaði í fjölskylduvænna horf, líka Alþingi.

Þreifingar í þá átt, áttu sér stað eftir bankahrunið 2008, og árið 2011 var reglum um lengd þingfunda breytt. Ásgerður segir tillöguna áframhald af þessari vinnu.

„Mínar hugmyndir eru þær að horfa til nágrannalandanna og sjá hvernig aðstæður eru á þeirra þingum. Síðan nota það besta sem við sjáum, til þess að byggja okkar eigið kerfi upp. Ég er ekki með fyrir fram mótaðar hugmyndir um hvernig þetta ætti að líta út,“ segir hún.

Ásgerður segir að viðbrögðin við tillögunni hafi verið á ýmsan hátt. „Sumir halda að tillagan snúist um að þingmenn geti fengið frí til að sinna gæluverkefnum. Aðrir taka undir að það þurfi að gera breytingar og við þurfum að stíga í takt til að skapa aðstæður fyrir næstu kynslóðir sem hafa nýja nálgun.“

• Alþingi sem fjölskylduvænn vinnustaður
• Samþykkt Landssambands Framsóknarkvenna

Hér að neðan eru umsagnir er hafa borist stjórnskipunar- og eftirlitsnefnd Alþingis vegna þingsályktunarinnar:

• Jafnréttisstofa
• Kvenréttindafélag Íslands
• Umboðsmaður barna

Heimild: frettabladid.is

Sigurður Ingi Jóhannsson, samgöngu- og sveitarstjórnarráðherra og formaður Framsóknar, segir í færslu á Facebook að ánægjlegt sé að segja frá því að ríkisstjórnin hafi samþykkt endurgreiðslur vegna kvikmyndagerðar á Íslandi, alls 2.120 m.kr. Þetta er niðurstaðan nú er þriðja fjáraukalagafrumvarp er lagt fram á þessu ári, til að bregðast við aðstæðum sem skapast hafa vegna COVID-19.

„Endurgreiðslurnar eru tilkomnar vegna vinnu sem hefur orðið til vegna kvikmyndagerðar á Íslandi og eru nauðsynlegar til að snúa hjólunum í gang og örva kvikmyndageirann til að koma aftur. Með endurgreiðslunum skapast því svigrúm til að taka inn ný verkefni en í ljósi góðs árangurs Íslands í baráttu við Covid hefur áhugi á kvikmyndaframleiðslu á Íslandi sem tökustað aukist,“ segir Sigurður Ingi.

Mikilvægt er að nýta svigrúm til að taka inn ný verkefni og möguleg tækifæri í ljósi góðs árangurs Íslands í baráttu við COVID-19.

„Það er einnig gaman að segja frá því að Framsóknarflokkurinn stóð fyrir því að endurgreiðslukerfið var tekið upp á sínum tíma sem hefur haft í för með sér jákvæða landkynningu,“ segir Sigurður Ingi.

Endurgreiðsla vegna kvikmyndagerðar

• Framleiðendur kvikmynda eða sjónvarpsefnis á Íslandi eiga kost á endurgreiðslum á allt að 25% af framleiðslukostnaði sem fellur til hér á landi.
• Skilyrði er að viðkomandi framleiðsla sé til þess fallin að koma íslenskri menningu á framfæri, kynna sögu lands eða náttúru eða að viðkomandi framleiðsla sé til þess fallin að stuðla að aukinni reynslu, þekkingu á listrænum metnaði þeirra sem að framleiðslunni standa.
• Endurgreiðslur standa bæði innlendum og erlendum aðilum til boða, að ákveðnum skilyrðum uppfylltum. Hafi meira en 80% af framleiðslukostnaði fallið til hérlendis eru jafnframt endurgreidd 25% af þeim framleiðslukostnaði sem fellur til á hinu evrópska efnahagssvæði, Grænlandi og Færeyjum. Þetta á við um framleiðslu á kvikmyndum, heimildamyndum og sjónvarpsþátta.
• Endurgreiðslukerfið eru á grundvelli laga nr. 43/1999 með síðari breytingum og reglugerð nr. 450/2017. Það heyrir undir Atvinnuvega- og nýsköpunarráðuneytið sem hefur falið Kvikmyndamiðstöð Íslands umsjón þess en Íslandsstofu að kynna Ísland sem tökustað gagnvart erlendum aðilum.

Þáverandi, viðskiptaráðherra, Finnur Ingólfsson, sagði m.a. í framsögu sinni að frumvarpinu, er varð að lögum 43/1999, að á undanförnum árum hafi verið hvatt til sértækra aðgerða stjórnvalda í því skyni að laða hingað erlenda framleiðendur kvikmynda, enda vel þekkt í nágrannaríkjum okkar og reynst vel.

Um væri að ræða „sérstakt hvatakerfi“ til eflingar kvikmyndaiðnaði í landinu, þannig að fyrir fram ákveðið hlutfall framleiðslukostnaðar sem til felli á Íslandi við gerð kvikmyndar verði greitt til baka þegar verkinu lýkur.

„Skýrt verði kveðið á um skilyrði vegna þessa, aðgerðin verði tímabundin og falli úr gildi í árslok 2005. Starfshópurinn telur að kerfi sem þetta hafi þá kosti að vera einfalt og gagnsætt, það þjóni jafnt innlendum sem erlendum kvikmyndaframleiðendum, það hvetji til uppbyggingar atvinnugreinarinnar á allra næstu árum og sé til þess fallið að efla innlenda kvikmyndagerð samfara því að erlend fyrirtæki sjái sér hag í starfsemi hér á landi. Lagt er til að komið verði á fót sérstöku endurgreiðslukerfi sem þykir einfalt í stað ýmiss konar skattaívilnana sem erfitt er að fylgja eftir í framkvæmd og eru til þess fallnar að mismuna atvinnugreinum í skattalegu tilliti.“

„Færa má fyrir því haldbær rök að á endanum renni umtalsverður hluti þeirra fjármuna sem varið er til kvikmyndagerðar á Íslandi í ríkissjóð. Má t.d. nefna beina skatta launafólks og launatengd gjöld, tekjuskatt fyrirtækja, auknar tekjur af sölu á vöru og þjónustu o.fl. Með því að greiða ekki út styrk fyrr en viðkomandi verkefni er lokið er tryggt að ríkissjóður verður ekki fyrir útgjöldum nema með auknum tekjum. Raunar má fyllilega gera ráð fyrir að ef sett verða lög um slíkt hvatakerfi verði það til þess að auka umsvif kvikmyndagerðar á Íslandi og þá mun ríkissjóður njóta þess í auknum tekjum.“

Líneik Anna Sævarsdóttir, alþingismaður Framsóknar í Norðausturkjördæmi, bar upp fyrirspurn á Alþingi í vikunni um aðgerðir gegn stafrænu kynferðisofbeldi. Í stjórnarsáttmála ríkisstjórnar Framsóknarflokks, Sjálfstæðisflokks og Vinstri hreyfingarinnar – græns framboðs segir að stefnt skuli að gerð áætlunar um að útrýma kynbundnu ofbeldi, ekki síst stafrænu kynferðisofbeldi. Stýrihópi forsætisráðherra um heildstæðar úrbætur varðandi kynferðislegt ofbeldi hefur verið falið að móta stefnu gegn stafrænu kynferðisofbeldi og er sú vinna grundvölluð á skýrslu frá því í janúar á þessu ári er forsætisráðuneytið gaf út.

„Mér leikur forvitni á að vita hvernig vinnunni í heild miðar og lagði ég því fram fyrirspurn í febrúar um framvindu málsins en aðgerðir gegn stafrænu kynferðisofbeldi eru enn jafn mikilvægar og þær voru þá og því gott að fara yfir þær nú,“ sagði Líneik Anna.
„Breyting á daglegum samskiptum fólks hefur verið mikil enda hafa stafræn samskipti aukist ár frá ári. Það hefur skapað nýjar áskoranir í daglegu lífi á mörgum sviðum. Breytingin hefur kallað á breytingar á umgjörð og lagaumgjörð á samskiptum einstaklinga, s.s. persónuvernd. Mörgum finnst þá lagaumhverfið ekki ná að fylgja þróuninni í notkun tækninnar eftir, en fræðimenn hafa bent á andvaraleysi á hvers konar stafrænu kynferðisofbeldi geta haft mjög alvarlegar afleiðingar, til skemmri og lengri tíma, og ekki síst í litlum samfélögum eins og á Íslandi eins og í stærri samfélögum. Ofbeldi getur eins og annað ofbeldi dregið úr lífsgæðum þeirra sem fyrir verða, valdið hvort tveggja andlegum og líkamlegum veikindum, s.s. kvíða og óútskýrðum verkjum,“ sagði Líneik Anna.
Líneik Anna sagði það hafa reynst erfitt að kortleggja umfang stafræns kynferðisbrota heildstætt m.a. vegna þess að löggjöfin hafi ekki að geyma vernd um stafræna kynhelgi. Þá hafi samnorræn úttekt sýnt fram á brotaþolar hafi ekki talið borga sig að leita réttar síns vegna þessa á Íslandi.
Líneik Anna spurði (i) hvað liði heildar stefnumótun um aðgerðir gegn stafrænu kynferðisofbeldi, (ii) hvort hugað væri að lagabreytingum til að styrkja stöðu þolenda slíkra brota og (iii) með hvaða hætti mætti stuðla að vitundarvakningu gegn stafrænu kynferðisofbeldi.
Forsætisráðherra, Katrín Jakobsdóttir, var til andsvara og sagði stafrænt kynferðisofbeldi vera eina stærstu áskorunina er Íslendingar stæðu frammi fyrir til að koma á fullu jafnrétti kynjanna. Benti Katrín á að samkvæmt heimsmarkmiðum Sameinuðu þjóðanna, um „jafnrétti kynjanna“, þá sé það það markmið er þjóðir heims eigi enn hvað lengst í land með að ná. Kynferðisofbeldi er þar stærsta hindrunin í að fullt jafnrétti komist á. Sagði hún að lagasetning ætti að fylgja eftir með þríþættum stefnumarkmiðum:

• forvarnir og fræðsla
• úrbætur á meðferð mála í réttarvörslukerfinu
• aukinn stuðningur við þolendur brota

Dómsmálaráðherra hefur verið falið það verkefni að ráðast í smíði löggjafar og lagaframkvæmdar og sagðist forsætisráðherra vænta þess að þingmálaskrá dómsmálaráðherra í haust muni innihalda drög að nýrri löggjöf.

• Istanbúlsamningurinn – um forvarnir og baráttu gegn ofbeldi gagnvart konum og heimilisofbeldi.
• Tillaga til þingsályktunar – um forvarnir gegn kynferðislegu og kynbundnu ofbeldi og áreitni, ásamt áætlun fyrir árin 2021-2025¹.
• Heimsmarkmiðin² – 5. Jafnrétti kynjanna.

***

1. Drög að aðgerðaáætluninni er unnin með hliðsjón af alþjóðlegum skuldbindingum Íslands. Sérstaklega hefur verið tekið mið af skyldum stjórnvalda í tengslum við samning Evrópuráðsins um forvarnir og baráttu gegn ofbeldi á konum og heimilisofbeldi (Istanbúl-samningurinn), samning Sameinuðu þjóðanna um afnám allrar mismununar gagnvart konum (CEDAW), samning Sameinuðu þjóðanna um réttindi barnsins, samning Sameinuðu þjóðanna um réttindi fatlaðs fólks og samning Evrópuráðsins um vernd barna gegn kynferðislegri misneytingu og kynferðislegri misnotkun (Lanzarote-samningurinn). Tillagan tekur jafnframt mið af heimsmarkmiðum Sameinuðu þjóðanna um sjálfbæra þróun þar sem meðal annars kemur fram að stuðla skuli að friðsælum og sjálfbærum samfélögum fyrir alla, tryggja öllum jafnan aðgang að réttarkerfi og byggja upp skilvirkar og ábyrgar stofnanir á öllum sviðum.
2. Heimsmarkmið Sameinuðu þjóðanna um sjálfbæra þróun voru samþykkt af fulltrúum allra aðildarríkja Sameinuðu þjóðanna í september árið 2015. Markmiðin, sem gilda á tímabilinu 2016-2030, eru 17 talsins með 169 undirmarkmið og taka bæði til innanlandsmála sem og alþjóðasamstarfs á gildistímanum. Aðalsmerki heimsmarkmiðanna er að þau eru algild og því hafa aðildarríkin skuldbundið sig til þess að vinna skipulega að innleiðingu markmiðanna bæði á innlendum og erlendum vettvangi út gildistíma þeirra.Heimsmarkmiðin eru samþætt og órjúfanleg og mynda jafnvægi milli þriggja stoða sjálfbærrar þróunar; hinnar efnahagslegu, félagslegu og umhverfislegu. Þá fela þau einnig í sér fimm meginþemu sem eru mannkynið, jörðin, hagsæld, friður og samstarf. Aðalinntak markmiðanna er jafnframt að engir einstaklingar eða hópar verði skildir eftir. Því er mikilvægt að ríki horfi ekki eingöngu til meðaltala við mælingar á árangri sínum heldur nálgist innleiðingu markmiðanna á heildstæðan hátt. Heimsmarkmiðin eru margþætt og metnaðarfull og krefjast skipulagðrar vinnu af hálfu stjórnvalda en einnig þátttöku og samstarfs ólíkra hagsmunaaðila. Þá eru innri tengsl og samþætt eðli markmiðanna afar þýðingarmikil fyrir framkvæmd þeirra. Óhætt er að fullyrða að ef þjóðum heims tekst að ná markmiðunum innan gildistíma áætlunarinnar þá mun líf allra og umhverfi hafa batnað til mikilla muna árið 2030.

Ríkisstjórnin hefur ákveðið að verja milljarði króna, fram til ársins 2023, til að styðja við rannsóknir og nýsköpun á samfélagslegum áskorunum, í gegnum Markáætlun á sviði vísinda, tækni og nýsköpunar.
Forsætisráðherra, ferðamála-, iðnaðar- og nýsköpunarráðherra og mennta- og menningarmálaráðherra kynntu áætlunina í dag  sem og skýrslu um fjórðu iðnbyltinguna og fjölluðu að auki um frekari áherslur ríkisstjórnarinnar í nýsköpun og vísindum.
Árið 2018 átti Vísinda- og tækniráð í víðtæku samráði við almenning, vísindamenn, þingmenn og aðra hagaðila um þær brýnustu áskoranir sem íslenskt samfélag stendur frammi fyrir til næstu ára. Niðurstaðan var að leggja áherslu á þrjár áskoranir:

1. loftslagsbreytingar og sjálfbærni
2. heilbrigðisvísindi og velferð
3. fjórða iðnbyltingin

Markáætlun á sviði vísinda, tækni og nýsköpunar nær yfir stefnumótandi áætlanir þar sem um er að ræða tímabundinn forgang á fjármagni. Verkefni skulu unnin í nánu samstarfi fyrirtækja, rannsóknarstofnana og háskóla á einstökum sviðum eða þverfaglegum fræðasviðum á grundvelli vandaðra rannsóknaráætlana. Nánari upplýsingar má finna á heimasíðu Rannís.
Ríkisstjórnin hefur jafnframt samþykkt aðgerðaáætlun sem miðar að því að nýta þau tækifæri sem fjórða iðnbyltingin felur í sér til bæta lífskjör og auka velsæld.
Aðgerðaáætlunin felur í sér 27 aðgerðir sem stjórnvöld munu vinna að á komandi misserum. Hún er unnin af verkefnisstjórn sem forsætisráðherra skipaði í júlí 2019 og byggir á ýtarlegri greiningu á þeim tækifærum og áskorunum sem fjórða iðnbyltingin hefur í för með sér fyrir íslenskt samfélag.
Unnið er að því innan Stjórnarráðsins að hrinda tillögum verkefnisstjórnarinnar í framkvæmd. Sumt snýr að innviðum stjórnkerfisins, annað að því að efla stofnanir og sjóði sem vinna eiga að frumkvöðlastarfi og nýsköpun. Mikilvægt er að móta stefnu Íslands í málefnum gervigreindar, eins og verkefnastjórnin bendir á í skýrslu sinni. Þetta verður meðal helstu verkefna íslensks samfélags á komandi árum.
Þá hefur verið sett á laggirnar þvervísindalegt rannsóknarsetur Margrétar Danadrottningar og Vigdísar Finnbogadóttur um hafið, loftslag og samfélag. Leggur danski Carlsbergsjóðurinn 500 m.kr til setursins, íslenska ríkið 140 m.kr. og Rannsóknasjóður 100 m.kr. í tilefni af 80 ára afmæli Danadrottingar og 90 ára afmæli Vigdísar. Rannsóknarsetrið mun hafa aðsetur bæði við Kaupmannahafnarháskóla og Háskóla Íslands. Áhersla verður lögð á að ráða unga vísindamenn að verkefninu.
Aðgerðaáætlun um fjórðu iðnbyltinguna. Tillögur verkefnisstjórnar.

Heimild: stjr.is

„Nú þegar farfuglarnir eru flestir komnir, reglur um samkomur rýmkaðar, sundlaugar opnar, margir nýklipptir og skólaárinu að ljúka er full ástæða til að rifja upp afrekið sem skólafólk vann í kjölfar kórónuveirunnar,“ sagði Þórunn Egilsdóttir, alþingismaður Framsóknar í Norðausturkjördæmi, í störfum þingsins á Alþingi í gær.

„Skólastjórnendur, kennarar, leiðbeinendur og annað starfsfólk á öllum skólastigum um land allt brugðust við ákalli um breytta kennsluhætti og viðveru. Starfinu var kollvarpað á núll einni og fólk stóðst prófið með glans. Niðurstaðan er sú að Ísland er eitt fárra landa sem tókst að halda skólakerfinu sínu gangandi í heimsfaraldri. Takk fyrir það.“

Þórunn kom í framhaldi inn á aðgerðir stjórnvalda vegna sumarnáms og sumarstarfa. „800 milljónum verður varið í að tryggja markvisst sumarnám á framhalds- og háskólastigi. Á framhaldsskólastigi er gert ráð fyrir að rúmlega 80 áfangar verði í boði, að námsframboð nái til sem flestra landshluta í staðnámi og einnig að fjarnám verði í boði. Komið verður sérstaklega til móts við starfsnámsnemendur og stuðningur býðst nemendum með annað móðurmál en íslensku,“ sagði Þórunn.

„Sumarnám í háskóla hefst í lok maí og athugið að allir háskólar landsins taka þátt í þessu verkefni og munu bjóða upp á yfir 200 fjölbreyttar námsleiðir. Utan hefðbundinnar kennslu bjóðast símenntunarúrræði, undirbúningur fyrir háskólanám og færnibrú fyrir fólk sem vill skipta um starfsvettvang. Áhersla er lögð á að skrásetningargjöldum verði haldið í lágmarki og að innritaðir nemar greiði ekki skólagjöld fyrir sumarið. Lánasjóður íslenskra námsmanna hefur brugðist við með margvíslegum aðgerðum til hagsbóta fyrir námsmenn, m.a. að rýmka reglur og undanþágur og lengja umsóknarfresti.“

„Stjórnvöld ætla að ná til þessa hóps námsmanna sem hvorki fær starf né aðgang að öðru úrræði í sumar og munu verja um 2,2 milljörðum kr. í átaksverkefni til að fjölga tímabundnum störfum fyrir námsmenn. Þegar er auglýst eftir nemum í sumarstörf hjá sveitarfélögum og opinberum stofnunum. Við sjáum strax árangur af þessum aðgerðum og auk þess hafa stjórnvöld veitt aukafjármagn til mikilvægra sjóða á sviði rannsókna og vísinda. Stóra verkefnið er að vinna gegn atvinnuleysi. — Áfram við,“ sagði Þórunn að lokum.