Categories
Greinar

Straum­hvörf fyrir sauð­fjár­bændur

Deila grein

05/05/2023

Straum­hvörf fyrir sauð­fjár­bændur

Í lok liðins mánaðar voru staðfest þau gleðilegu tíðindi að Íslensk Erfðagreining muni taka þátt í því að rannsaka riðu í íslensku sauðfé, en riða er langvinnur og ólæknandi smitsjúkdómur sem leggst á sauðfé og veldur svampkenndum hrörnunarskemmdum í heila og mænu. Sjúkdómurinn er erfiður viðureignar og ekki hefur verið fundið upp bóluefni til þess að verjast honum. Sú aðferð sem hefur verið notuð hér á landi, þegar upp hefur komið riða á bæ, hefur verið að slátra öllu fé á bænum, fara í jarðvegsskipti, hreinsa, brenna og sótthreinsa. Hér er um er að ræða verulega íþyngjandi aðgerð með tilheyrandi áfalli fyrir alla sem málið snertir.

Verndandi arfgerð

Fram til þessa höfum við ekki haft önnur úrræði við að uppræta sjúkdóminn en að aflífa stofninn. Í kjölfarið á því að fundist hefur arfgerð sem er verndandi gegn riðu eru nú loksins möguleikar á breyttri aðferðarfræði við útrýmingu á riðuveiki. ARR-arfgerðin hefur hlotið viðurkenningu sem verndandi arfgerð en til eru fleiri arfgerðir sem ekki eru viðurkenndar en unnið er að rannsóknum á þeim. Það er mat þeirra sem hér skrifa undir að mikilvægt sé að styðja við enn frekari rannsóknir og vinnu við að greina íslenska fjárstofninn. Þannig má rækta upp stofn sem er ónæmur gegn riðunni. Á þeim forsendum hefur Íslensk Erfðagreining nú komið að borðinu.

Aðkoma Íslenskrar erfðagreiningar mikilvæg

Það er mikið fagnaðarefni að fá Íslenska Erfðagreiningu til liðs við sauðfjárbændur, Ráðgjafarmiðstöð Landbúnaðarins (RML) og fleiri sem hafa látið sig málið varða. Aðkoma Íslenskrar Erfðagreiningar er mjög mikilvæg þar sem hægt er setja aukinn þunga í að arfgerðagreina íslenska fjárstofninn með öflugra og ódýrari hætti þar sem fyrirtækið hefur yfir að ráða aflmiklum tækjum og sérfræðingum á þessu sviði. Það þekkjum við frá heimsfaraldri covid. Íslensk Erfðagreining sannar nú enn og ný mikilvægi sitt en nú í þágu íslensku sauðkindarinnar.

Ljósið við endann

Verkefnið nú er að finna allar þær kindur sem bera riðuþolna arfgerð. Í framhaldi af því verður svo hægt að dreifa þeim um landið og byggja upp sterkan fjárstofn sem tekur ekki riðu. Fyrirséð er að þetta verkefni komi til með að taka nokkur ár. Þrátt fyrir dimma daga sem gengið hafa yfir sjáum við nú loks ljósið við enda ganganna, og í kjölfarið breytt vinnubrögð sömuleiðis. Niðurskurður mun vonandi von bráðar tilheyra fortíðinni. Framtíðin er samvinnuverkefni bænda, vísindamanna og stjórnvalda.

Lilja Rannveig Sigurgeirsdóttir, Þórarinn Ingi Pétursson, Halla Signý Kristjánsdóttir og Stefán Vagn Stefánsson, þingmenn Framsóknar.

Greinin birtist fyrst á visir.is 4. maí 2023.

Categories
Greinar

Hátíð hönnunar og arkitektúrs

Deila grein

04/05/2023

Hátíð hönnunar og arkitektúrs

Hönn­un­ar­Mars, upp­skeru­hátíð hönn­un­ar og arki­tekt­úrs, er einn af skemmti­leg­ustu vor­boðunum. Fram­sæk­in hönn­un og nýj­ung­ar leiða sam­an sýn­end­ur og gesti á hátíðinni sem stend­ur yfir dag­ana 3-7. maí. Á hátíðinni verða tæki­færi til að upp­lifa, læra, njóta og tengj­ast en hátíðin hef­ur fest sig í sessi sem einn mik­il­væg­asti kynn­ing­ar­vett­vang­ur ís­lenskr­ar hönn­un­ar og arki­tekt­úrs. Til marks um það eru um 100 sýn­ing­ar, 400 þátt­tak­end­ur og 100 viðburðir á hátíðinni í ár sem end­ur­spegl­ar þá miklu grósku sem á sér stað í hönn­un og arki­tekt­úr á Íslandi.

Þessi mikli fjöl­breyti­leiki fær­ir okk­ur einnig heim sann­inn um það hvernig ís­lensk hönn­un og arki­tekt­úr eru mik­il­vægt breyt­inga­afl og tæki til ný­sköp­un­ar sem nýst get­ur okk­ar sam­fé­lagi á fjöl­breytt­ari hátt en marga órar fyr­ir. Þar hef­ur starfs­fólk Miðstöðvar hönn­un­ar og arki­tekt­úrs, og ótal sam­starfsaðilar þeirra, unnið þrek­virki við að þróa spenn­andi hátíð sem höfðar til víðs hóps og hef­ur sann­ar­lega átt stór­an hlut í því að koma ís­lenskri hönn­un ræki­lega á kortið – svo eft­ir er tekið.

Á þessu kjör­tíma­bili verða mál­efni hönn­un­ar og arki­tekt­úrs í önd­vegi í menn­ing­ar- og viðskiptaráðuneyt­inu í góðri sam­vinnu við hagaðila. Mark­mið þeirr­ar vinnu er skýrt; við ætl­um að hrinda nýrri hönn­un­ar­stefnu fyr­ir Ísland í fram­kvæmd með aðgerðum sem skila ár­angri, fag­mennsku og gæðum til hags­bóta fyr­ir ís­lenskt sam­fé­lag. Hinni nýju stefnu er ætlað að virkja mannauð í hönn­un­ar­grein­um til þess að leysa brýn verk­efni sam­tím­ans, auka lífs­gæði og stuðla að sjálf­bærri verðmæta­sköp­un.

Meðal lyk­ilaðgerða eru að setja lög um hönn­un og arki­tekt­úr, efla Hönn­un­ar­sjóð, bæta aðgengi ný­skap­andi hönn­un­ar­verk­efna að sam­keppn­is­sjóðum, end­ur­skoða menn­ing­ar­stefnu í mann­virkja­gerð og að tryggja þátt­töku Íslands í Fen­eyjat­víær­ingn­um í arki­tekt­úr.

Strax í ár var Hönn­un­ar­sjóður efld­ur og nem­ur um­fang sjóðsins nú 80 m.kr. Þessu fé er út­hlutað úr sjóðnum til að stuðla að því að efla þekk­ingu, at­vinnu- og verðmæta­sköp­un og stuðla að aukn­um út­flutn­ingi á ís­lenskri hönn­un með því að styrkja kynn­ing­ar- og markaðsstarf er­lend­is.

Það eru stór efna­hags­leg tæki­færi fólg­in í því að styðja skipu­lega við skap­andi grein­ar líkt og hönn­un og arki­tekt­úr. Næg­ir þar að líta til Dan­merk­ur þar sem um­fang hönn­un­ar, arki­tekt­úrs og annarra skap­andi greina hef­ur farið vax­andi í hag­kerf­inu und­an­far­in ár. Má þar til að mynda nefna að tísku­varn­ing­ur er fjórða stærsta út­flutn­ings­stoð Dan­merk­ur.

Það er ekki annað hægt en að fyll­ast stolti yfir sköp­un­ar­krafti, fag­mennsku og elju ís­lenska hönn­un­ar­sam­fé­lags­ins. Ég hef sterka sann­fær­ingu fyr­ir því að efla ís­lenska hönn­un og arki­tekt­úr enn frek­ar, sem fag- og at­vinnu­grein, út­flutn­ings­grein og mik­il­væga aðferðafræði – sem mun á end­an­um leiða til auk­inna lífs­gæða fyr­ir sam­fé­lagið. Ég þakka aðstand­end­un­um Hönn­un­ar­Mars fyr­ir þeirra metnaðarfulla starf og und­ir­bún­ing og óska öll­um gest­um hönn­un­ar­sam­fé­lags­ins hér á landi gleðilegr­ar hátíðar.

Lilja Dögg Alfreðsdóttir, menn­ing­ar- og viðskiptaráðherra og vara­formaður Fram­sókn­ar.

Greinin birtist fyrst í Morgunblaðinu 4. maí 2023.

Categories
Fréttir Greinar

Flug­völlurinn fer hvergi

Deila grein

04/05/2023

Flug­völlurinn fer hvergi

Stjórnmál geta verið allavega. Í mínum huga eru þau mikilvægt tæki til að móta samfélag og vinna að framförum. Átök eru hluti af stjórnmálunum, hluti af lýðræðinu. Almennt gilda í stjórnmálum ákveðnar leikreglur. Þær eru mikilvægar og snúa helst að því að stjórnmálamenn komi fram af heilindum og nýti sér ekki viðkvæm málefni til að skapa ótta meðal borgaranna. Það er ekki aðeins ómerkilegt heldur skaðlegt.

Öryggi vallarins skerðist ekki

Síðustu daga hefur umræðan um Reykjavíkurflugvöll verið áberandi. Tilefni umræðunnar eru niðurstöður skýrslu faglegs starfshóps sem fékk það verkefni að rýna áhrif nýrrar byggðar í Skerjafirði á flug – og rekstaröryggi flugvallarins. Niðurstaða starfshópsins er að byggðin hafi að óbreyttu áhrif á aðstæður á Reykjavíkurflugvelli en með aðgerðum muni öryggi hans ekki skerðast.

Samkomulagið tryggir völlinn í áratugi

Reykjavíkurflugvöllur er gríðarlega mikilvægur fyrir íslenskt samfélag. Ekki er hann aðeins mikilvæg brú milli borgar og landsbyggðanna heldur er hann órjúfanlegur hluti af heilbrigðisþjónustu landsins. Þetta skilja allir og þess vegna var skrifað undir samkomulag árið 2019 um það að Reykjavíkurflugvöllur myndi verða við óbreytt skilyrði í Vatnsmýrinni þar til annar jafngóður eða betri kostur fyndist og það sem meira er: Flugvöllurinn verður óbreyttur í Vatnsmýri þar til annar flugvöllur getur tekið við öllum þeim skyldum sem á Reykjavíkurflugvellli hvíla. Það þýðir einfaldlega að Reykjavíkurflugvelli verður ekki haggað í áratugi. Um það snýst samkomulag ríkis og borgar frá árinu 2019.

Reykjavíkurflugvöllur er líflína

Ég hef fullan skilning á því að sú ófaglega og á köflum ómerkilega umræða sem hefur átt sér stað síðustu daga veki ótta hjá fólki, ekki síst þeim sem búa fjarri höfuðborginni og hafa þurft að reiða sig á sjúkraflug til að koma veikum eða slösuðum ættingjum á Landspítalann. Reykjavíkurflugvöllur er nefnilega ekkert venjulegt mannvirki, hann getur verið líflína.

Staðreyndir – ekki upphrópanir

Markmið innviðaráðherra með því að skipa hóp sérfræðinga eftir tilnefningar frá Isavia, öryggisnefnd Félags íslenskra atvinnuflugmanna, háskólasamfélaginu, Veðurstofu Íslands og Reykjavíkurborg undir forystu verkfræðingsins Eyjólfs Árna Rafnssonar var að draga fram staðreyndir og færa umræðuna um þetta viðkvæma málefni, Reykjavíkurflugvöll, af blóðvelli stjórnmálanna. Jafnmikilvæg umræða verður að vera byggð á staðreyndum en ekki upphrópunum og æsingi. Stjórnmálamenn mega ekki láta kappið bera fegurðina ofurliði.

Ingibjörg Isaksen, þingflokksformaður Framsóknarflokksins. 

Greinin birtist fyrst á visir.is 4. maí 2023.

Categories
Fréttir

Yfirlýsing Framsóknar vegna Reykjavíkurflugvallar

Deila grein

04/05/2023

Yfirlýsing Framsóknar vegna Reykjavíkurflugvallar

Þingflokkur og sveitarstjórnarfulltrúar Framsóknar sátu kynningarfund varðandi niðurstöður skýrslu starfshóps um áhrif nýrrar byggðar í Skerjafirði á flug– og rekstraröryggi Reykjavíkurflugvallar.

Þingflokkur og sveitarstjórnarfulltrúar Framsóknar leggja áherslu á að Reykjavíkurflugvöllur sem skapar öryggi fyrir innanlands- og millilandaflug, mætir þörfum sjúkraflugs og er brúin á milli landsbyggðar og höfuðborgar verði áfram í Vatnsmýrinni, þar til annar jafngóður eða betri kostur finnst.

Hópurinn ítrekar afstöðu sína um að ekki muni rísa byggð í Vatnsmýrinni sem mun hafa áhrif á flug- og rekstraröryggi flugvallarins. Þannig er tryggt að samkomulag ríkis og borgar frá 2019 um að tryggja flug- og rekstraröryggi á Reykjavíkurflugvelli haldi næstu 20-25 árin.

Því beina fulltrúar þingflokks og sveitarstjórna Framsóknar því til borgarinnar að unnið sé eftir þeim ábendingum sem koma fram í niðurstöðu skýrslu starfshóps um áhrif nýrrar byggðar í Skerjafirði á flug- og rekstraröryggi.

 Undir þetta rita þingmenn og sveitarstjórnarfulltrúar Framsóknar 

Þingflokkur Framsóknar

Sigurður Ingi Jóhannsson
Lilja Dögg Alfreðsdóttir
Ásmundur Einar Daðason
Ingibjörg Ólöf Isaksen
Þórarinn Ingi Pétursson
Hafdís Hrönn Hafsteinsdóttir
Halla Signý Kristjánsdóttir
Willum Þór Þórsson
Stefán Vagn Stefánsson
Jóhann Friðrik Friðriksson
Lilja Rannveig
Sigurgeirsdóttir
Líneik Anna Sævarsdóttir
Ágúst Bjarni Garðarsson

Sveitarstjórnarfulltrúar
Framsóknar

Einar Þorsteinsson                             Reykjavíkurborg
Árelía Eydís Guðmundsdóttir            Reykjavíkurborg
Magnea Gná Jóhannsdóttir                Reykjavíkurborg
Aðalsteinn Haukur Sverrisson            Reykjavíkurborg
Orri Vignir Hlöðversson                    Kópavogsbær
Sigrún Hulda Jónsdóttir                      Kópavogsbær
Brynja M Dan Gunnarsdóttir              Garðabær
Valdimar Víðisson                               Hafnarfjarðarkaupstaður
Margrét Vala Marteinsdóttir             Hafnarfjarðarkaupstaður
Halla Karen Kristjánsdóttir                 Mosfellsbær
Aldís Stefánsdóttir                              Mosfellsbær
Sævar Birgisson                                  Mosfellsbær
Örvar Jóhannsson                               Mosfellsbær
Ragnar Baldvin Sæmundsson             Akraneskaupstaður
Liv Aase Skarstad                                Akraneskaupstaður
Guðveig Eyglóardóttir                        Borgarbyggð
Davíð Sigurðsson                                Borgarbyggð
Eðvar Ólafur Traustason                    Borgarbyggð
Eva Margrét Jónudóttir                      Borgarbyggð
Sigrún Ólafsdóttir                               Borgarbyggð
Kristján Þór Kristjánsson                    Ísafjarðarbær
Elísabet Samúelsdóttir                       Ísafjarðarbær
Þorleifur Karl Eggertsson                   Húnaþing Vestra
Friðrik Már Sigurðsson                       Húnaþing Vestra
Elín Lilja Guðmundsdóttir                   Húnaþing Vestra
Auðunn Steinn Sigurðsson                 Húnabyggð
Elín Aradóttir                                      Húnabyggð
Grímur Rúnar Lárusson                      Húnabyggð
Sunna Hlín Jóhannesdóttir                 Akureyrarbær
Gunnar Már Gunnarsson                   Akureyrarbær
Hjálmar Bogi Hafliðason                    Norðurþing
Soffía Gísladóttir                                 Norðurþing
Eiður Pétursson                                  Norðurþing
Lilja Guðnadóttir                                 Dalvíkurbyggð
Felix Rafn Felixson                              Dalvíkurbyggð
Arnfríður Eide Hafþórsdóttir              Fjarðabyggð
Þuríður Lillý Sigurðardóttir                Fjarðabyggð
Birgir Jónsson                                     Fjarðabyggð
Jónína Brynjólfsdóttir                         Múlaþing
Vilhjálmur Jónsson                              Múlaþing
Björg Eyþórsdóttir                              Múlaþing
Halldóra Fríða Þorvaldsdóttir             Reykjanesbær
Bjarni Páll Tryggvason                        Reykjanesbær
Díana Hilmarsdóttir                            Reykjanesbær
Ásrún Helga Kristinsdóttir                  Grindavíkurbær
Anton Kristinn Guðmundsson            Suðurnesjabær
Úrsúla María Guðjónsdóttir               Suðurnesjabær
Ásgerður Kristín Gylfadóttir               Sveitarfélagið Hornafjörður
Arnar Freyr Ólafsson                          Sveitarfélagið Árborg
Ellý Tómasdóttir                                 Sveitarfélagið Árborg
Jóhanna Ýr Jóhannsdóttir                   Hveragerðisbær
Halldór B Hreinsson                            Hveragerðisbær
Björn Þór Ólafsson                             Mýrdalshreppur
Lilja Einarsdóttir                                 Rangárþing Eystra     
Rafn Bergsson                                    Rangárþing Eystra
Bjarki Oddsson                                    Rangárþing Eystra
Axel Örn Sveinbjörnsson                    Vopnafjarðarhreppur
Sigrún Lára Shanko                             Vopnafjarðarhreppur

Categories
Fréttir

„Höldum umræðunni faglegri“

Deila grein

03/05/2023

„Höldum umræðunni faglegri“

Talsverð umræða hefur verið um Reykjavíkurflugvöll í kjölfar nýútkominnar skýrslu um áhrif byggðar og framkvæmda á flug- og rekstraröryggi Reykjavíkurflugvallar. Sigurður Ingi Jóhannsson, innviðaráðherra og formaður Framsóknar, var til viðtals um málið á Bylgjunni í morgun, en þar kemur meðal annars fram:

„Ég hef lagt mig fram í öll þau ár sem ég hef verið samgönguráðherra að reyna að draga þessi átakamál upp úr skotgröfunum og pólitískum hernaði og fjalla um þau faglega og málefnalega.“

„Við settum af stað starfshóp með aðkomu sérfræðinga frá ISAVIA, frá Veðurstofunni, frá flugmönnum, stýrt af Eyjólfi Árna, frá Háskólanum var Þorgeir Pálsson, og fulltrúi Reykjavíkurborgar.

Og þessi hópur kemst að sameiginlegri niðurstöðu og segir:

Öll byggð og þar á meðal þessi byggð hefur neikvæð áhrif á flugvöllinn. Hún hefur ekki þau áhrif samt að flugvöllurinn verði ónothæfur eða öryggið laskast ef við förum í mótvægisaðgerðir.“

Aðspurður um hvort afstaða hans sé enn sú sama og að flugvöllurinn eigi áfram að vera á sínum stað, þá segir hann svo vera:

„Að sjálfsögðu! Það verður enginn annar innlandsflugvöllur miðstöð innlandsflugs og sjúkraflugsins en Reykjavíkurflugvöllur, fyrr enn og ef annar betri staður finnst og það verði tekin ákvörðun á morgun, sem er útilokað, því við höfum ekki annan betri stað, þá tekur það 20-25 ár, það liggur því í augum uppi að Reykjavíkurflugvöllur verður áfram á sama stað næstu áratugi.

Sigurður Ingi var einnig spurður hvort uppbyggingin myndi skerða sjúkraflug:

„Nei, að sjálfsögðu ekki. Þá hefði þessi hópur komist að því að þessi byggð myndi skerða sjúkraflug og það myndum við aldrei gera.“

Viðtalið má heyra í heild sinni hér.

Í samhengi flugvallarumræðunnar má enn fremur nefna að Borgarstjórnarflokkur Framsóknar lagði fram svohljóðandi bókun á fundi borgarstjórnar þann 02.05:

Borgarfulltrúar Framsóknar leggja fram svohljóðandi bókun undir 9. lið fundargerðarinnar frá 27. apríl:

Borgarstjórnarflokkur Framsóknar fagnar niðurstöðu skýrslu starfshóps innviðaráðherra um áhrif húsnæðisuppbyggingar í Nýja Skerjafirði á Reykjavíkurflugvöll. Niðurstaðan sýnir ótvírætt að óhætt er að hefja uppbyggingu hverfisins að teknu tilliti til mótvægisaðgerða sem starfshópurinn bendir á. Framsókn telur afar mikilvægt að tryggja við útfærslu mótvægisaðgerða að rekstraröryggi flugvallarins sé tryggt í samræmi við samkomulag ríkis og borgar. Næstu misseri á meðan unnið er að flutningi flugvallargirðingar og jarðvegsskipti á byggingarlandinu mun gefast góður tími til að útfæra mótvægisaðgerðir. Á sama tíma fagnar borgarstjórnarflokkur Framsóknar fyrirhugaðri húsnæðisuppbyggingu enda gríðarlega mikilvægt að hraða henni eins mikið og kostur er á.

Categories
Fréttir

„Það þarf að byggja nýja flugstöð í Vatnsmýrinni“

Deila grein

03/05/2023

„Það þarf að byggja nýja flugstöð í Vatnsmýrinni“

„Reykjavíkurflugvöllur er miðstöð innanlandsflugs. Flugvöllurinn þarf að vera áfram í Vatnsmýrinni því að hann skapar öryggi fyrir innanlandsflugið, mætir þörfum sjúkraflugs og er brúin milli landsbyggðar og höfuðborgar. Völlurinn er líka mikilvægur varaflugvöllur í millilandaflugi. Þess vegna er fyrirliggjandi samkomulag ríkis og borgar frá 2019 grundvallarplagg; samkomulag um að rekstraröryggi á Reykjavíkurflugvelli haldist óbreytt að lágmarki næstu 20–30 árin eða þar til annar jafn góður eða betri kostur finnst,“ sagði Líneik Anna Sævarsdóttir, alþingismaður, í störfum þingsins.

Nú liggur fyrir niðurstaða starfshóps, er var settur á eftir að Sigurður Ingi Jóhansson, innviðaráðherra, stoppaði af áform Reykjavíkurborgar fyrir um ári síðan um fyrirhugaða byggð í Skerjafirði, um flugfræðilega rannsókn á hvort hægt væri að byggja í Vatnsmýrinni án þess að það hefði óásættanleg áhrif á flugvöllinn. Það er hægt.

„Reykjavíkurborg fer nú yfir deiliskipulag í samvinnu við Isavia í samræmi við ábendingar úr skýrslunni og þannig þarf að nota það sem þar kemur fram til að breyta áformum og deiliskipulagi. Það er leiðin sem borgin getur notað til að standa við samninginn frá 2019 og byggja nýjan Skerjafjörð án þess að skerða rekstraröryggi flugvallarins.

Það þarf að byggja nýja flugstöð í Vatnsmýrinni og fara í annað eðlilegt viðhald og endurnýjun mannvirkja í samræmi við ákvæði gildandi samgönguáætlunar Alþingis. Völlurinn er ekki að fara og flug í Vatnsmýri skerðist ekki næstu 20–30 árin,“ sagði Líneik Anna að lokum.


Ræða Líneikar Önnu í heild sinni á Alþingi:

„Virðulegi forseti. Reykjavíkurflugvöllur er miðstöð innanlandsflugs. Flugvöllurinn þarf að vera áfram í Vatnsmýrinni því að hann skapar öryggi fyrir innanlandsflugið, mætir þörfum sjúkraflugs og er brúin milli landsbyggðar og höfuðborgar. Völlurinn er líka mikilvægur varaflugvöllur í millilandaflugi. Þess vegna er fyrirliggjandi samkomulag ríkis og borgar frá 2019 grundvallarplagg; samkomulag um að rekstraröryggi á Reykjavíkurflugvelli haldist óbreytt að lágmarki næstu 20–30 árin eða þar til annar jafn góður eða betri kostur finnst.

Í síðustu viku kom út skýrsla sem er til komin vegna þess að innviðaráðherra stoppaði af áform sem fara áttu af stað fyrir ári og setti þess í stað af stað flugfræðilega rannsókn til að finna út hvort hægt væri að byggja í Vatnsmýrinni án þess að það hefði óásættanleg áhrif á flugvöllinn og nú liggur niðurstaðan fyrir. Það er hægt. Reykjavíkurborg fer nú yfir deiliskipulag í samvinnu við Isavia í samræmi við ábendingar úr skýrslunni og þannig þarf að nota það sem þar kemur fram til að breyta áformum og deiliskipulagi. Það er leiðin sem borgin getur notað til að standa við samninginn frá 2019 og byggja nýjan Skerjafjörð án þess að skerða rekstraröryggi flugvallarins.

Þá þarf líka að vinna úr öllum veðurmælingum sem til eru um flugvelli landsins. Það þarf líka að bæta við vindmælingum, meta áhrif trjágróðurs eins og í Öskjuhlíð og síðast en ekki síst þarf að byggja nýja flugstöð í Vatnsmýrinni og fara í annað eðlilegt viðhald og endurnýjun mannvirkja í samræmi við ákvæði gildandi samgönguáætlunar Alþingis. Völlurinn er ekki að fara og flug í Vatnsmýri skerðist ekki næstu 20–30 árin.“

Categories
Fréttir

„Þurfum að vera reiðubúin fyrir gervigreindina“

Deila grein

03/05/2023

„Þurfum að vera reiðubúin fyrir gervigreindina“

Lilja Rannveig Sigurgeirsdóttir, alþingismaður, ræddi gervigreind og hvernig hún sé að nýst til að aukinna lífsgæða og til lausna flókinna verkefna. En þegar eru komnar fram áhyggjur af þróuninni og enn eigi eftir að mynda lagaumgjörð og reglur um þróun og beitingu gervigreindarinnar. Hraðinn er slíkur að málsmetandi einstaklingar í tækniiðnaðinum hafa þegar varað við eftirköstum.

„Það er því augljóst að það þarf að stíga varlega til jarðar og þróa og nýta gervigreindina á réttan máta. Það er mikilvægt að Ísland verði ekki eftirbátur annarra ríkja við að skapa slíka umgjörð,“ sagði Lilja Rannveig.

Sérfræðingar og hugsjónafólk á sviði tækninnar hefur ritað opið bréf þar sem lagt er til sex mánaða hlé, á frekari þróun gervigreindarinnar. Þannig verði til svigrúm og tækifæri til að skapa laga umgjörðina.

„Gervigreindin hefur oft birst sem boðberi hamfara í ýmsu afþreyingarefni en áhyggjurnar núna eru annars efnis. Það er nefnilega frekari hætta á aukinni upplýsingaóreiðu, fölsun efnis, sem í raun á sér þegar stað, og fækkun starfa. Við þurfum að mynda lagalega umgjörð um þróun og notkun gervigreindar í sífellt stafrænni heimi. Gervigreindin veitir okkur tækifæri og áskoranir sem við þurfum að vera reiðubúin fyrir,“ sagði Lilja Rannveig að lokum.


Ræða Lilju Rannveigar í heild sinni á Alþingi:

„Hæstv. forseti. Gervigreindin er og hefur verið í stöðugri þróun síðustu ár. Margir kostir fylgja þeirri þróun en gervigreindin hefur nýst til að auka lífsgæði, leysa flókin verkefni og vinna í þágu einstaklinga og félaga. Gervigreindin er mögnuð. Hún getur kennt sér sjálfri. Hún getur aflað upplýsinga og nýtt sér þann lærdóm við að leysa verkefni á ógnarhraða. Hún er farin að vera svo sannfærandi að það er oft erfitt að gera sér grein fyrir því hvað er gert af gervigreind og hvað er gert af manneskju, svo sem raddir, myndir og jafnvel tónlist.

Það er því augljóst að það þarf að stíga varlega til jarðar og þróa og nýta gervigreindina á réttan máta. Nú þegar hafa mjög margir áhyggjur af þessari þróun. Löggjafar alls staðar um heiminn eiga enn eftir að mynda umgjörð og reglur um þróun og beitingu gervigreindar. Það er mikilvægt að Ísland verði ekki eftirbátur annarra ríkja við að skapa slíka umgjörð. Þróun gervigreindarinnar er orðin það hröð að forystufólk í tækniiðnaðinum hefur varað við mögulegum eftirköstum. Sérfræðingar og hugsjónafólk á sviði tækninnar hafa birt opið bréf þar sem mælt er með sex mánaða hléi á frekari þróun gervigreindarinnar til að veita löggjöfum frekari tækifæri til að skapa umgjörðina.

Gervigreindin hefur oft birst sem boðberi hamfara í ýmsu afþreyingarefni en áhyggjurnar núna eru annars efnis. Það er nefnilega frekari hætta á aukinni upplýsingaóreiðu, fölsun efnis, sem í raun á sér þegar stað, og fækkun starfa. Við þurfum að mynda lagalega umgjörð um þróun og notkun gervigreindar í sífellt stafrænni heimi. Gervigreindin veitir okkur tækifæri og áskoranir sem við þurfum að vera reiðubúin fyrir.“

Categories
Fréttir

„Einfaldlega ekki í boði nú árið 2023“

Deila grein

03/05/2023

„Einfaldlega ekki í boði nú árið 2023“

Stefán Vagn Stefánsson, alþingismaður, ræddi í störfum þingsins fjarskiptamál, þá í landsbyggðunum og á fjölmörgum vinsælum ferðamannastöðum umhverfis landið. Sagði hann að enn væru fjölmargir staðir þar sem ekki væri fjarskiptasamband.

„Þar eru m.a. staðir á þjóðvegi eitt sem og vinsælir ferðamannastaðir, eins og fram hefur komið í fjölmiðlum síðustu daga. Slíkt er einfaldlega ekki í boði nú árið 2023,“ sagði Stefán Vagn.

Sagði hann að hver mínúta skipti máli, um líf og dauða, þegar verða slys og óhöpp. Eins verði viðbragðsaðilar á „vettvangi að geta verið í sambandi við sitt bakland er kemur að því að kalla til fleiri bjargir og skipuleggja aðgerðir sem oft geta verið stórar og flóknar og kalla á mikla samhæfingu mismunandi viðbragðsaðila.“

„Því er afar mikilvægt nú strax þegar það liggur fyrir að fjölgun ferðamanna hingað til lands er að ná nýjum hæðum í ár að við setjum aukinn kraft í uppbyggingu fjarskiptanets á þeim fjölförnu ferðamannastöðum sem og á þjóðvegi eitt þar sem vitað er að fjöldinn verður mikill nú í sumar sem og á komandi árum,“ sagði Stefán Vagn.

Færeyingar hafa sett upp 5G-kerfið og fara öll fjarskipti viðbragðsaðila í gegnum það. Á Íslandi er verið að koma á tvöföldu kerfi, hefðbundnu farsímakerfi og Tetra-neyðarfjarskiptakerfi sem neyðaraðilar nota.

„Það er mín skoðun að við eigum að setja af stað vinnu við að skoða færeyska módelið og skoða kosti þess og galla að byggja upp eitt kerfi sem væri mun meira þokkandi og nota þá fjármuni sem nýttir eru til uppbyggingar tveggja kerfa í eitt. Með þeirri leið væri hægt að fjölga gríðarlega sendum sem myndu nýtast bæði fyrir neyðaraðila og almenning,“ sagði Stefán Vagn að lokum.


Ræða Stefáns Vagns í heild sinni á Alþingi:

„Virðulegur forseti. Mig langar hér í störfum þingsins í dag að ræða fjarskiptamál sérstaklega og fjarskipti á landsbyggðinni og á fjölmörgum vinsælum ferðamannastöðum umhverfis landið. Mig langar sérstaklega að vekja athygli á þeirri stöðu að enn eru fjölmargir staðir sem ekki njóta fjarskiptasambands. Þar eru m.a. staðir á þjóðvegi eitt sem og vinsælir ferðamannastaðir, eins og fram hefur komið í fjölmiðlum síðustu daga. Slíkt er einfaldlega ekki í boði nú árið 2023. Þegar slys og óhöpp ríða yfir geta mínútur skipt máli, mínútur sem geta skipt sköpum um líf og dauða viðkomandi einstaklinga sem í því lenda. Það skiptir einnig máli fyrir viðbragðsaðila á vettvangi að geta verið í sambandi við sitt bakland er kemur að því að kalla til fleiri bjargir og skipuleggja aðgerðir sem oft geta verið stórar og flóknar og kalla á mikla samhæfingu mismunandi viðbragðsaðila. Því er afar mikilvægt nú strax þegar það liggur fyrir að fjölgun ferðamanna hingað til lands er að ná nýjum hæðum í ár að við setjum aukinn kraft í uppbyggingu fjarskiptanets á þeim fjölförnu ferðamannastöðum sem og á þjóðvegi eitt þar sem vitað er að fjöldinn verður mikill nú í sumar sem og á komandi árum.

Mig langar að nefna eitt atriði í þessu samhengi sem er 5G-kerfið sem m.a. Færeyingar hafa komið sér upp og gengur út á að öll fjarskipti viðbragðsaðila fari í gegnum 5G-kerfið í síma viðkomandi aðila. Hér erum við að byggja tvöfalt kerfi, hefðbundið farsímakerfi og Tetra-neyðarfjarskiptakerfi sem neyðaraðilar nota með tvöföldum kostnaði. Það er mín skoðun að við eigum að setja af stað vinnu við að skoða færeyska módelið og skoða kosti þess og galla að byggja upp eitt kerfi sem væri mun meira þokkandi og nota þá fjármuni sem nýttir eru til uppbyggingar tveggja kerfa í eitt. Með þeirri leið væri hægt að fjölga gríðarlega sendum sem myndu nýtast bæði fyrir neyðaraðila og almenning.“

Categories
Greinar

Efla þarf stöðu landsbyggðar

Deila grein

02/05/2023

Efla þarf stöðu landsbyggðar

Nýlega birti Byggðastofnun nýjar mannfjöldatölur um íbúafjölda sveitarfélaga og byggðakjarna og kom þar fram að íbúar á Íslandi eru 387.758 en þar af búa 369.048 (95%) í byggðakjörnum og 18.710 (5%) í dreifbýli.

Á höfuðborgarsvæðinu eru 240.882 íbúar (64% landsmanna) en 135.366 (36%) búa utan höfuðborgarsvæðis. Íbúum landsins fjölgaði um 11.510 (3,1%) á árinu 2022 en mest fjölgun varð á Suðurnesjum (6,7%) og á Suðurlandi (4,2%). Þegar maður rýnir í þessar tölur má sjá að íbúum landsbyggðar fer fækkandi og straumurinn liggur allur á suðvesturhornið, ég tel að það sé mikilvægt að við höldum öllu landinu í byggð og gerum fólki kleift að velja sér búsetu í landinu þar sem það vill búa og stuðla þannig að blómlegri byggð um allt Ísland. Landið er fagurt og frítt og náttúruundrin víðast hvar stórkostleg og það eru í raun forréttindi að búa á landsbyggðinni.

En hvað getum við gert til þess að auka búsetu á landsbyggðinni?

Ég tel að tækifæri landsbyggðarinnar séu í fjórum atriðum, ferðaþjónustu, sjávarútvegi, landbúnaði og einnig ætti að færa stofnanir og störf hins opinbera út á land, það er vel hægt með nútímatækni og störfum án staðsetningar.

Hvað sjávarútveg varðar þá þarf að hugsa það kerfi upp á nýtt, kerfið er búið að missa marks og er að eiga sér stað samþjöppun sem stuðlar að því að aflaheimildir dreifast ekki á byggðir landsins, heilu sveitarfélögin og þorpin lamast. Ég tel að best væri að aflaheimildum væri skipt jafnt á milli sveitarfélaga í landinu. Til að tryggja atvinnu í byggðarkjörnunum.

Í landbúnaðinum ríkir alvarleg staða, meðalaldur bænda er 60 ár og fer þeim fækkandi.Samkvæmt bráðabirgðaniðurstöðum úr matvæla- ráðuneytinu hefur orðið um fimm prósenta fækkun sauðfjár á milli ára, úr tæplega 386 þúsund niður í rúmlega 366 þúsund fjár. Sögulega þykir það nú tíðindum sæta að sauðfé er færra á landinu en mannfjöldi. Staða nautakjötsframleiðslunnar á Íslandi er grafalvarleg. Nú stefnir í að haustið 2024 verði á markaði um 300 tonnum minna af íslensku nautakjöti en síðustu tvö ár.

Það þarf að stórauka framlög til bænda í gegnum búvörusamninga, einnig þarf ríkið að skapa sér nýja stefnu sem snýr að fæðuöryggi í landinu, aðgengi að matvælum sem framleidd eru í landinu fer minnkandi. Setjum landsbyggðina á dagskrá og verndum grunngildi þjóðarinnar.

Anton Guðmundsson, oddviti Framsóknar í Suðurnesjabæ og formaður bæjarráðs.

Greinin birtist fyrst í Bændablaðinu 2. maí 2023.

Categories
Greinar

Lofts­lags­mark­mið – að­gerða er þörf

Deila grein

02/05/2023

Lofts­lags­mark­mið – að­gerða er þörf

Markmið núverandi ríkisstjórnar í loftslagsmálum eru metnaðarfull. Ríkisstjórnin vill gera betur en Parísarsamkomulagið og stefnir að kolefnishlutlausu Íslandi í síðasta lagi árið 2040. Auk þess er stefnt að því að Ísland nái að verða óháð jarðefnaeldsneyti í lofti, láði og legi árið 2050. Til að þessi markmið ríkisstjórnarinnar verði að veruleika þurfa allir Íslendingar að leggjast með stjórnvöldum á árarnar.

Sameiginleg markmið

Það er ekki ágreiningur um að við þurfum að ná þessum markmiðum og það er sátt um orkuskipti í samgöngum. Við erum sammála um að tími aðgerða er runninn upp og ég held að við séum meðvituð um ábyrgð okkar allra að þessum markmiðum. En það er ágreiningur um hvernig við ætlum að ná þessum markmiðum. Við erum sammála um að við viljum halda áfram að byggja upp velferðarþjóðfélag en það verður ekki gert nema að halda áfram að treysta raforkuöryggi um allt land ásamt því að huga að frekari orkuöflun með grænni orku.

Ljóst er að það þarf að fara í umtalsverðar fjárfestingar í orkuskiptum, nýsköpun og tækniinnleiðingu svo markmiðin náist. Raforkuöryggi samanstendur af framboði á raforku, eftirspurn og flutningskerfi. Allt þetta þarf að vera til staðar og er stór þáttur í að við getum náð loflagsmarkmiðum stjórnvalda. Það er að tryggja nægjanlega raforku um allt land.

Hlaða rafmagnsbílinn með jarðefnaeldsneyti

Það virðist sem margir gerir sér ekki grein fyrir að við erum ekki búin að tryggja raforkuöryggi hringinn í kringum landið. Því miður er staðreyndin sú að á sama tíma og við ætlum okkur að verða kolefnishlutlaus erum við að nota milljónir tonna af jarðeldsneyti. Á Vestfjörðum hafa verið brennd yfir 2,1 milljónir lítra af olíu milli áranna 2021-2022 til þess að til að kynda fjarvarmaveitur og tryggja upphitun húsnæðis á svæðinu. Þá er ótalin olían sem fór í að tryggja raforkuöryggi í öflugri varaaflsstöð í Bolungarvík, það má því leiða líkur að því að einhver hafi hlaðið rafmagnsbílinn sinn fyrir vestan með jarðefniseldsneyti.

Raforkuöryggi og framboð á nægri raforku er forsenda efnahagslegra framfara. Auk þess sem nægjanleg græn orkuframleiðsla leiðir okkur að markmiðum stjórnvalda í loftslagsmálum og er nauðsynleg fyrir orkuskipti í samgöngum og hjá fiskiskipum. Til þess þarf að vera aðgengi að grænni orku hringinn í kringum landið.

Kolefnislosun frá landbúnaði

Þá er kolefnislosun frá landbúnaði metin töluverð, en hún er metin út frá tveimur þáttum, annars vegar kolefnislosun frá framræstum jarðvegi og hins vegar losun sem verður vegna annarra þátta innan býlanna. Það þarf því að kortleggja sem næst raunverulega langtímakolefnislosun í framræstu ræktarlandi á Íslandi og þörf er á átaki í að mæla hana skipulega sem víðast. Væntanlega þarf að mæla út frá mismunandi jarðvegi og á mismunandi landsvæðum. Það er mjög mikilvægt að frekari og stöðug vöktun fari fram á kolefnislosun frá landbúnaði um allt land, ekki síst til þegar horft er til markmiða stjórnvalda í loftslagsmálum.

Það þarf samtakamátt til að ná árangri í loftslagsmálum og það eru margir þættir sem þarf að horfa til, það er ekki nein ein lausn. Fyrst og fremst þurfum við samvinnu og samtal til þess að komast áfram.

Halla Signý Kristjánsdóttir, þingmaður Framsóknar.

Greinin birtist fyrst á visir.is 2. maí 2023.