Jóhann Friðrik Friðriksson, alþingismaður, ræddi neytendavernd í störfum þingsins og benti á athyglisvert framtak hjá bandarísku neytendastofnuninni, sem hefur gert kröfu um svokallað „smelltu til að segja upp“-ákvæði. Þannig er seljendum tryggt að jafn auðvelt sé að koma upplýsingum til leiðar til neytenda og neytendum að neyta þjónustu eða skrá sig úr henni.
„Hver hefur ekki lent í vandræðum við að segja upp þjónustu eða jafnvel skráð sig í þjónustu fyrir mistök sem erfitt er að segja upp? Ýmis dæmi eru til þar sem seljendur þjónustu hanna og markaðssetja oft ókeypis prufuáskriftir og endurteknar áskriftir en þær reynast svo stundum erfiðar þegar kemur að upplýsingagjöf til þeirra sem lenda í því að skrá sig óviljandi,“ sagði Jóhann Friðrik.
Þess eru dæmi að seljendur gefi „takmarkaðar upplýsingar um aukagjöld og því miður fær fólk stundum reikninga eða rukkanir á greiðslukort sín sem neytendur hafa ekki samþykkt eða kannast illa við. Seljendur gera það oft verulega torvelt eða jafnvel ómögulegt að hætta við kaup á þjónustu, sér í lagi á internetinu.“
„Rannsóknir vestan hafs hafa leitt í ljós að vinnubrögð sem þessi hafa skaðað neytendur í áratugi. Þar í landi hefur fólk verið fast í endurteknum greiðslum fyrir hluti sem það vildi aldrei eða vildi ekki halda áfram að fá og lög og reglur hafa náð illa utan um.
Ég hef sent Neytendastofu fyrirspurn um það hvernig núverandi lög og reglur hér á landi ná utan um vandamálið en mig grunar að okkur skorti úrræði. Það þarf ekkert að velkjast í vafa um mikilvægi þess að banna rangfærslur, að gefa fólki mikilvægar upplýsingar á skýran hátt, ganga úr skugga um að fólk viti hvað það er að samþykkja og leyfa fólki að hætta við á einfaldan og auðveldan hátt.
Tökum dæmi: Ef aðili er með hnapp á sinni sölusíðu sem skráður er „skráðu þig í þjónustu“ á að vera hnappur á sömu síðu sem merktur er til að skrá sig úr þeirri sömu þjónustu,“ sagði Jóhann Friðrik að lokum.
Ræða Jóhanns Friðriks í heild sinni á Alþingi:
„Virðulegi forseti. Mig langar að ræða hérna undir störfum þingsins neytendavernd. Bandaríska neytendastofnunin hefur nú lagt fram svokallað „smelltu til að segja upp“-ákvæði sem krefst þess að seljendum sé gert það jafn auðvelt að koma upplýsingum til leiðar til neytenda og neytendum að neyta þjónustu eða skrá sig úr henni. Hver hefur ekki lent í vandræðum við að segja upp þjónustu eða jafnvel skráð sig í þjónustu fyrir mistök sem erfitt er að segja upp? Ýmis dæmi eru til þar sem seljendur þjónustu hanna og markaðssetja oft ókeypis prufuáskriftir og endurteknar áskriftir en þær reynast svo stundum erfiðar þegar kemur að upplýsingagjöf til þeirra sem lenda í því að skrá sig óviljandi. Í einhverjum tilvikum gefa seljendur takmarkaðar upplýsingar um aukagjöld og því miður fær fólk stundum reikninga eða rukkanir á greiðslukort sín sem neytendur hafa ekki samþykkt eða kannast illa við. Seljendur gera það oft verulega torvelt eða jafnvel ómögulegt að hætta við kaup á þjónustu, sér í lagi á internetinu.
Rannsóknir vestan hafs hafa leitt í ljós að vinnubrögð sem þessi hafa skaðað neytendur í áratugi. Þar í landi hefur fólk verið fast í endurteknum greiðslum fyrir hluti sem það vildi aldrei eða vildi ekki halda áfram að fá og lög og reglur hafa náð illa utan um.
Ég hef sent Neytendastofu fyrirspurn um það hvernig núverandi lög og reglur hér á landi ná utan um vandamálið en mig grunar að okkur skorti úrræði. Það þarf ekkert að velkjast í vafa um mikilvægi þess að banna rangfærslur, að gefa fólki mikilvægar upplýsingar á skýran hátt, ganga úr skugga um að fólk viti hvað það er að samþykkja og leyfa fólki að hætta við á einfaldan og auðveldan hátt.
Tökum dæmi: Ef aðili er með hnapp á sinni sölusíðu sem skráður er „skráðu þig í þjónustu“ á að vera hnappur á sömu síðu sem merktur er til að skrá sig úr þeirri sömu þjónustu.“
Deila
Prenta grein
19/04/2023
Til hamingju!Tímamót í menningarsögu þjóðarinnar eru í dag þegar að Hús íslenskunnar verður vígt formlega og endanlegt nafn þess opinberað. Húsið á að hýsa starfsemi Stofnunar Árna Magnússonar í íslenskum fræðum og Íslensku- og menningardeild Háskóla Íslands og verður miðstöð rannsókna og kennslu í íslenskum fræðum: tungu, bókmenntum og sögu. Þar verða jafnframt varðveitt frumgögn um íslenska menningu, þ.e. handrit, skjöl, orða- og nafnfræðisöfn og þjóðfræðasöfn. Í byggingunni eru ýmis sérhönnuð rými, svo sem fyrir varðveislu, rannsóknir og sýningu á fornum íslenskum skinnhandritum, vinnustofur kennara og fræðimanna, lesaðstaða fyrir nemendur, fyrirlestra- og kennslusalir og bókasafn með lesaðstöðu.
18 ára meðganga
Verkefnið hefur átt sér nokkurn aðdraganda en ákvörðun um framlag til að byggja húsið var tekin á Alþingi árið 2005. Niðurstaða hönnunarsamkeppni um útlit hússins var kynnt árið 2008. Árið 2013 tók þáverandi mennta- og menningarmálaráðherra, og nú forsætisráðherra, fyrstu skóflustunguna á lóðinni við Arngrímsgötu 5 og var síðar ráðist í jarðvinnu á lóðinni. Á árunum 2016-2018 fór síðan fram ítarleg endurskoðun og rýni á hönnun hússins með það fyrir augum að ná fram hagkvæmni í byggingu og rekstri. Ég tók við þessu mikilvæga kefli sem menningarmálaráðherra árið 2017 en í maí 2019 var gengið frá samningum um byggingu þess og hófust framkvæmdir í kjölfarið.
Það er virkilega ánægjulegt að nú, tæpum fjórum árum síðar, sé komið að því að vígja þessa mikilvægu byggingu en það er löngu tímabært að verðugt hús sé reist til að varðveita handritin okkar. Þau eru einar merkustu gersemar þjóðarinnar og geyma sagnaarf sem ekki aðeins er dýrmætur fyrir okkur heldur hluti af bókmenntasögu heimsins. Stjórnvöld eru staðráðin í að viðhalda og miðla þessum menningararfi okkar og kynna börnin okkar fyrir þeim sem og komandi kynslóðir.
Tungumálið í öndvegi
Á undanförnum árum hefur ríkisstjórnin sett íslenskuna í öndvegi með fjölþættum aðgerðum. Þannig nam fjárfesting í málefnum íslenskunnar á síðasta kjörtímabili yfir 10 milljörðum kr. Í núverandi stjórnarsáttmála ríkisstjórnarflokkanna er áfram lögð áhersla á að styðja við íslenska tungu með ýmsu móti. Þegar litið er yfir farinn veg hefur margt áunnist til þess að styðja við tungumálið okkar. Þingsályktun um að efla íslensku sem opinbert mál á Íslandi var samþykkt á Alþingi 2019 og var aðgerðaáætlun ýtt úr vör undir heitinu „Áfram íslenska“.
Meginmarkmið hennar var að íslenska væri notuð á öllum sviðum samfélagsins, íslenskukennsla og menntun yrði efld á öllum skólastigum og að framtíð íslenskrar tungu í stafrænum heimi yrði tryggð með því að gera tækjunum okkar kleift að eiga í samskiptum okkar á íslensku. Aukinheldur var fjármunum forgangsraðað í að styðja skapandi greinar þar sem íslenska er aðalverkfærið. Bókaútgáfa var efld með nýju stuðningskerfi og hefur fjöldi útgefinna bóka á íslensku aukist mjög. Síðastliðið haust var svo ráðherranefnd um íslenska tungu sett á laggirnar sem ætlað að efla samráð og samstarf milli ráðuneyta um málefni íslenskrar tungu.
Forskot fyrir íslenskuna
Við erum farin að sjá uppskeruna birtast okkur með ýmsum hætti. Langar mig sérstaklega að nefna nýleg stórtíðindi þegar bandaríska tæknifyrirtækið OpenAI kynnti að íslenska hefði verið valin í þróunarfasa fyrir nýjustu útgáfu gervigreindarmállíkansins GPT-4, fyrst allra tungumála fyrir utan ensku. Þetta er stór áfangi fyrir tungumálið okkar en um er að ræða stærsta gervigreindarnet heims sem nú er fínþjálfað til þess að skilja og miðla upplýsingum á íslensku. Var þetta afrakstur ferðar minnar ásamt forseta Íslands og íslenskri sendinefnd þar sem við heimsóttum alþjóðleg tæknifyrirtæki til að tala máli íslenskunnar. Fyrirtækin geta nýtt þær tæknilausnir sem íslensk stjórnvöld hafa fjárfest í á undanförnum árum en um 60 sérfræðingar hafa unnið af miklum metnaði til þess að koma þessum tæknilausnum á koppinn og gera íslenskuna í stakk búna til þess að hægt sé að nýta hana í snjalltækjum.
Fleiri handrit heim
Við eigum að auka veg og virðingu menningararfsins, að sýna handritin, ræða þau og rannsaka. Um 700 handrit eru í vörslu á söfnum í Danmörku, en sáttmáli var gerður um vörslu þeirra árið 1965 milli Íslands og Danmerkur. Ég tel að fleiri íslensk handrit eigi að koma til Íslands frá Danmörku og hef unnið að auknu samstarfi ríkjanna á þessu sviði. Þannig mun Árnasafn við Kaupmannahafnarháskóla taka þátt í nýrri handritasýningu Stofnunar Árna Magnússonar í íslenskum fræðum með langtímaláni á handritum. Þá ætla löndin tvö að efna til átaks til að styrkja rannsóknir, stafræna endurgerð og miðlun á fornum íslenskum handritum með sérstakri áherslu á að styrkja ungt fræðafólk og doktorsnema.
Hús þjóðar
Á morgun, sumardaginn fyrsta, verður opið hús í Húsi íslenskunnar þar sem gestir geta skoðað bygginguna áður en starfsemi hefst í henni. Boðið verður upp á fjölbreytta dagskrá fyrir alla fjölskylduna þar sem íslensk tunga verður í aðalhlutverki. Til marks um mikinn áhuga á húsinu bárust tillögur frá 3.400 þátttakendum í nafnasamkeppni fyrir húsið. Ég vil þakka öllum þeim stóra og fjölbreytta hópi sem hefur komið að þessu verkefni í gegnum tíðina og ég óska íslensku þjóðinni til hamingju með húsið sitt – en af því getum við öll verið stolt. Með tilkomu þess verður menningararfi okkar tryggt gott og öruggt þak yfir höfuðið og tungumálinu okkar fært það langþráða lögheimili sem það á svo sannarlega skilið.
Lilja Dögg Alfreðsdóttir, menningar- og viðskiptaráðherra og varaformaður Framsóknar.
Greinin birtist fyrst í Morgunblaðinu 19. apríl 2023.
Deila
Prenta grein
Fjárfesting í heilbrigði þjóðarinnar!
19/04/2023
Fjárfesting í heilbrigði þjóðarinnar!Heildstæð áætlun um uppbyggingu innviða heilbrigðiskerfisins til ársins 2030 var kynnt af forsætisráðherra, fjármála- og efnahagsráðherra og heilbrigðisráðherra í dag. Farið var yfir stöðu Landspítalaverkefnisins og metnaðarfulla áætlun um áframhaldandi fjárfestingu í innviðum heilbrigðiskerfisins. Uppbygging Landspítala er langtímaáætlun sem tekur tillit til þróunar og breyttra þarfa í heilbrigðisþjónustu. Henni er ætlað að byggja undir velsæld þjóðarinnar og felur í sér heildarfjárfestingu fyrir um 210 milljarða króna sem dreifist yfir tímabilið.
Öflugt heilbrigðiskerfi til framtíðar
Uppbygging Landspítala er mikilvægur liður í stefnu ríkisstjórnarinnar í heilbrigðismálum, en um er að ræða einhverja umfangsmestu innviðauppbyggingu Íslandssögunnar. Í fjármálaáætlun til næstu fimm ára er lögð rík áhersla á að halda áfram markvissri og fjármagnaðri innviðauppbyggingu heilbrigðiskerfisins. Frá árinu 2010 hefur verið fjárfest í uppbyggingu Landspítala fyrir 28,7 milljarða króna, þar af fyrir 10,3 milljarða króna árið 2022. Á þessu ári er áætlað að fjárfestingin ríflega tvöfaldist á milli ára og nemi 21,5 milljörðum króna.
Settur var á fót stýrihópur um nýjan Landspítala árið 2020 sem ber ábyrgð á samhæfingu og stjórn meginþátta verkefnisins. Hópnum er ætlað að tryggja skýra forgangsröðun og góða nýtingu fjármuna. Hefur stýrihópurinn nú birt fyrstu áfangaskýrslu sína sem byggir á upplýsingum frá NLSH ohf. um heildaráætlun verkefnisins á tímabilinu 2010-2030.
Fullfjármagnaður fyrsti áfangi
Fyrsti áfangi uppbyggingarinnar er fullfjármagnaður og vel á veg kominn. Áætlað er að honum ljúki að mestu leyti innan tímaramma nýrrar fjármálaáætlunar. Nýtt sjúkrahótel var fyrsta verkefnið sem lokið var við en það var tekið í notkun vorið 2019. Öðrum verkefnum miðar vel áfram og nýjar lykilbyggingar Landspítala rísa nú hratt. Þar má helst nefna svokallaðan meðferðarkjarna og rannsóknahús sem munu gjörbylta aðstöðu Landspítala til hins betra. Fyrsti áfangi felur einnig í sér nýbyggingu við endurhæfingardeildina á Grensás og umfangsmikla fjárfestingu í margs konar tækjum, búnaði og stoðþjónustu.
Annar áfangi hafinn
Annar áfangi verkefnisins felur í sér uppbyggingu dag- og göngudeilda, legudeilda og annarra mikilvægra þjónustueininga og innviða, sem munu nýtast öllu heilbrigðiskerfinu. Einnig er unnið að því að meta nýtingu eldri bygginga og þörf á nýjum byggingum. Við þá vinnu verður horft til þarfa samfélagsins, starfsfólks og framtíðarhlutverks Landspítala. Þá er jafnframt unnið að skipulagi á fjölmörgum mikilvægum þjónustueiningum, meðal annars geð-, krabbameins- og öldrunarþjónustu. Nú þegar hefur verkefnahópur á vegum heilbrigðisráðuneytisins skilað af sér skýrslu um framtíðarsýn húsnæðis fyrir geðþjónustu Landspítala. Á grunni hennar hefur verið tekin ákvörðun um uppbyggingu nýrrar geðheilbrigðiseiningar sem mun koma í stað núverandi húsnæðis geðþjónustu. Kostnaður við þessa uppbyggingu er áætlaður um 13 milljarða króna.
Nánar er skýrt hvernig fjárfestingaráform beggja áfanga raðast niður í meðfylgjandi töflu og skýrslu stýrihópsins:
.png)
- Uppbygging Landspítala er mikilvæg fjárfesting í velsæld þjóðarinnar og heilbrigðiskerfinu í heild
- Heildaráætlun hefur verið gerð til ársins 2030 sem felur í sér vel skilgreinda áfanga og fjármögnun þeirra.
- Fjárfesting fyrir 210 milljarða á tímabilinu 2010-2030, þar af 182 milljarða 2023-2030.
- Nýjar ákvarðanir liggja fyrir vegna næsta áfanga verkefnisins, m.a. um flutning á geðþjónustu í nýja einingu, nýja og bætta aðstöðu vegan krabbameinsþjónustu og öldrunarþjónustu auk umfangsmikillar fjárfestingar í tækjum, búnaði og stoðþjónustu.
- Núverandi ríkisstjórn hefur sett verkefnið í forgang, bætt í fjármögnun, horft á uppbygginguna í víðara samhengi og hraðað framkvæmdum með stefnu sína um styrkingu heilbrigðiskerfisins að leiðarljósi.
Willum Þór Þórsson, heilbrigðisráðherra:
„Uppbygging heilbrigðiskerfisins þarf að byggja á langtímahugsun sem tekur mið af breytileika í þjónustuþörfum samfélagsins og nauðsyn þess að geta nýtt okkur tækni, nýsköpun og vísindi til framþróunar og umbóta. Við þurfum einnig að tryggja heilbrigðisstarfsfólki, þeim sem á þjónustunni þurfa að halda og aðstandendum þeirra fyrsta flokks aðstæður. Það er ánægjulegt að geta forgangsraðað í þágu uppbyggingar heilbrigðisþjónustunnar þrátt fyrir aðhald gegn verðbólgu. Styrkir innviðir heilbrigðiskerfisins munu reynast dýrmætir til framtíðar.“
Heimild: stjr.is
Deila
Prenta grein
19/04/2023
Staða heimila á húsnæðismarkaðiUndanfarið hefur borið á gagnrýni á Framsókn vegna aðgerðaleysis eins og það er orðað í húsnæðismálum. Það er eðlilegt að Framsókn sé gagnrýnd því flokkurinn hefur farið með húsnæðismálin síðustu 10 ár en staðreyndin er sú að Framsókn hefur virkilega látið sig húsnæðismál varða því þau eru grundvöllurinn sem heimili landsins byggja sig í kringum.
Þessi grein er ekki til þess falinn að slá út af borðinu að það séu erfiðleikar á húsnæðismarkaði í dag, við gerum okkur fulla grein fyrir því og unnið er hörðum höndum að því að tryggja eðlilega húsnæðisuppbyggingu. En til að við getum metið aðgerðir og aðgerðarleysi þá er mikilvægt að draga saman heildarmyndina og sjá hvort við séum á réttri leið.
Gríðarleg fjölgun íbúa
Við berum okkur jafnan saman við Evrópu og viljum hafa húsnæðismálin í sama ef ekki betra horfi en þar. En til að sjá hvernig við erum að standa okkur er mikilvægt að bera saman rauntölur. Ef við byrjum á íbúaþróun þá þarf ekki að skoða lengi til að sjá að íbúaþróun á Íslandi er í engu samhengi við íbúaþróun í Evrópu. Íbúum Evrópu hefur fjölgað um 2,8% frá aldamótum á meðan íbúum á Íslandi hefur fjölgað um nærri 40% (ca. 50.000 erlendir ríkisborgarar og 58.000 íslenskir ríkisborgarar) og ef einungis eru skoðuð síðustu ár þá er fækkun í Evrópu, fækkun meðan hraðinn í fjölgun eykst á Íslandi. Ísland er því á allt öðrum stað en þau lönd sem við berum okkur helst saman við, en þar eru tölur um fjölgun eftirfarandi; Danmörk (9,8% fjölgun), Þýskaland (3% fjölgun), Noregur (24,4%), Finnland (8,4%), Bretland (17,3%) og Svíþjóð (16,2%).
Vinsældum og vexti í íbúafjölda fylgja vissulega áskoranir og ein þeim er að tryggja nægilegan fjölda íbúða á hverjum tíma. Hér í töflu frá HMS og Hagstofunni sést hvernig íbúðauppbyggingin síðustu ára hefur verið. Þetta eru íbúðir sem tekur að jafnaði 2 ár að skila fullbúnum frá því að sótt er um byggingarleyfi. Það er allavega ljóst að í tíð þeirra ríkisstjórna sem sátu á árunum 2007 til 2013 varð til gríðarleg snjóhengja í húsnæðismálum sem við erum enn að glíma við. Ef við hliðrum því tímabili um 2 ár (Sem tekur að byggja) þá sjáum við að tímabilið frá 2009 til 2015 eru met ár í skorti á íbúðum. Aðgerðir síðustu ára hafa því fyrst og fremst miðað að því að mæta þessari uppsöfnuðu þörf til að tryggja nægilegt húsnæði.
Fleiri eignast húsnæði
Gagnrýnt hefur verið að stór hlut þeirra íbúða sem byggðar hafa verið hafi endað hjá eignafólki og leigufélögum í einkaeigu og þannig hafi ávinningurinn í aukinni húsnæðis uppbyggingu fyrst og fremst farið í að okra á leigjendum. Staðreyndir vísa í aðra átt líkt og þessi mynd sýnir, en hér hefur verið tekin saman þróun á eigin húsnæði, einkareknu leiguhúsnæði (einstaklingar, ættingjar og vinir, einkarekin leigufélög, vinnuveitendur og aðrir) og opinberu/félögum (Sveitarfélög, óhagnaðardrifið leiguhúsnæði, búseturéttur og stúdentagarðar).
Þessi mynd sýnir okkur hver þróunin hefur verið í heimilum landsins á árunum 2015-2022 (ath. gögn frá 2016 skortir). Þá sýnir líkindalínan hvert við stefnum, það er í rétta átt. Því miður eru ávallt einhverjir sem reyna að nýta sér erfiða stöðu annarra en grafið sýnir augljóslega að einkaaðilum á leigumarkaði hefur fækkað mikið síðustu ár öfugt við það sem einhverjir halda fram og varanlegt húsnæði í eigu hins opinbera og félaga hefur aukist. Það segir okkur að markaðurinn hefur hægt og rólega verið að lagast og þróast í þá átt sem við viljum sjá.
Aðgerðir í þágu heimila
Margvíslegar breytingar hafa verið gerðir síðustu ár með það að markmiðið að auka framboð á íbúðum og bæta stöðuna á húsnæðismarkaði. Má þar nefna lög um almennar íbúðir sem tóku gildi 15. júní 2016 en með þeim var sett á fót nýtt kerfi húsnæðisstuðnings með það að markmiði að bæta húsnæðisöryggi og lækka húsnæðiskostnað tekju- og eignaminni leigjenda. Árið 2020 komu síðan inn í lögin breytingar til batnaðar varðandi stofnframlög. Þá voru sett árið 2016 lög um stuðning til kaupa á fyrstu íbúð og tóku þau í gildi 1. júlí 2017. Auk þess hefur verið lögð mikil vinna í að kortleggja markaðinn ásamt því að einfalda reglugerðir og auka samvinnu við sveitarfélögin í sambandi við lóðaúthlutun.
Ef við skoðum hvað þessi lög hafa gert fyrir markaðinn er nokkuð ljóst að þau hafa haft gríðarleg áhrif, sérstaklega hvað varðar leigumarkaðinn. Leigumarkaðurinn náði hámarki árið 2018 þegar 32,2% heimila á Íslandi var á leigumarkaði eða 47.900 heimili. Í fyrra var þetta hlutfall komið niður í 21% og heimilin einungis 34.100.
Það er alveg ljóst að þær aðgerðir sem farið hefur verið í til að fjölga íbúðum, hjálpa fólki að komast í eigið húsnæði og byggja fleiri leiguíbúðir í óhagnaðardrifnu eða samvinnuformi hafa tekist vel. En þá er ekki þar með sagt að björninn sé unninn. Við erum enn að ráða niður afleiðingar á skorti á stefnu í húsnæðismálum í tíð fyrri ríkisstjórna sem komið var inn á hér að framan. Því til viðbótar erum við að glíma við alþjóðlega verðbólgu sem klárlega mun hafa áhrif á markaðinn til styttri tíma, en okkar markmið ætti núna að vera fyrst og fremst að tryggja við séum ekki að safna í aðra snjóhengju með frekari skort í framtíðinni. Mikilvægast núna er að halda áfram að byggja nægilegt húsnæði yfir höfuð og halda áfram að fjölga íbúðum í óhagnaðardrifnu leigukerfi.
Uppbygging um land allt
Að lokum verðum einnig að ræða um mikilvægi þess að byggja upp íbúðir á sem flestum stöðum á landinu. Við sjáum sveitarfélag eins og Árborg og áður Reykjanesbæ sem hafa glímt við þann vanda að byggja upp nauðsynlega innviði í kjölfarið á fjölgun íbúa, sem dæmi þá hefur frá aldamótum íbúum Árborgar fjölgað um 100% og í Reykjanesbæ um 110% á meðan íbúum Íslands hefur fjölgað um 40%. Víða um land eru nægir innviðir til að taka á móti fleiri íbúum og sum staðar þarf kannski einungis að byggja upp eða við hluta af innviðunum en ekki alla innviði eins og í þeim sveitarfélögum sem vaxið hafa hvað hraðast. Víða um land eru fyrir götur, vatnsveitur, fráveitur, leikskólar, grunnskólar, íþróttamannvirki og önnur þjónusta og það er hagkvæmt að byggja þar upp og fjölga íbúum um allt land. Fyrir utan að nýta þá innviði sem þegar eru til staðar mun það skila sér í bættri þjónusta fyrir þá íbúa sem fyrir eru.
Eitt af því sem hægt væri að bæta við þær aðgerðir sem eru nú þegar komnar í gang er að kortleggja hvaða sveitarfélög eða byggðakjarnar geta tekið við fleiri íbúum án þess að leggja í mikla innviðauppbyggingu. Sem dæmi má taka að nú er verið að byggja stúdentagarða á Flateyri fyrir lýðskólann. Þar er verið að tryggja leiguhúsnæði á góðum kjörum, við gamla götu með alla innviði, þar er vannýtt pláss bæði á leikskóla og í grunnskóla og þar er sundlaug og íþróttahús til staðar.
Framsókn hefur staðið fyrir öflugum aðgerðum í húsnæðismálum sem skilað hafa árangri, en það er þó nóg eftir, við getum öll verið sammála því að við séum ekki komin á áfangastað og árið 2023 verður erfitt í kjölfar alþjóðlegrar verðbólgu. Það sem þjóðin þarf að spyrja sig er hvort hún sé tilbúin að kjósa yfir sig aðgerðaleysi líkt og var árin 2007-2013 eða halda áfram með þær aðgerðir sem nú eru í gangi, bæta frekar í og tryggja að ekki verði stopp í húsnæðisuppbyggingu.
Halla Signý Kristjánsdóttir, þingmaður Framsóknar.
Greinin birtist fyrst á visir.is 19. apríl 2023.
Deila
Prenta grein
Keðjuverkunin rofin sem frostið veldur
19/04/2023
Keðjuverkunin rofin sem frostið veldurÁgúst Bjarni Garðarsson, alþingismaður, ræddi stöðu ungs fólks og annarra fyrstu kaupenda sem sjá sér ekki fært að kaupa fasteign á algerlega frosnum markaði, í störfum þingsins. Segi hann þessa þróun hafa verið að raungerast á síðustu 12 mánuðum og muni að óbreyttu halda áfram. Segir Ágúst Bjarni að aðgerðir Seðlabankans varðandi lánþegaskilyrði skipta hér öllu máli. „Það skiptir engu máli hversu vel eignir eru auglýstar og hversu oft er opið hús, eignin hreinlega selst ekki.“
Bendir Ágúst Bjarni á að bregðast verði við ástandinu, fyrstu kaupendur og aðrir sem vilja kaupa eða selja í núverandi árferði lenda í rofinni keðjuverkun sem frostið veldur.
„Nú berast okkur fréttir af því að keðjan sé rofin og fáum takist að kaupa eða selja eignir í núverandi ástandi. Almennt gerir fólk tilboð í fasteign með fyrirvara um sölu en það sem hefur færst í aukana er að veita þurfi lengri frest, með fyrirvara, eða hætta þurfi við viðskipti sökum þess að í núverandi ástandi er eftirspurnin lítil sem engin,“ sagði Ágúst Bjarni.
Alþingi hefur þau verkfæri er þarf til s.s., „að rýmka reglur og kröfur um veitingu hlutdeildarlána, breyta reglum um veðsetningu lána til fyrstu kaupenda og ráðast í framkvæmdir til að auka framboð á hagkvæmu húsnæði sem hentar fyrstu kaupendum, í góðu samstarfi við verkalýðshreyfinguna og lífeyrissjóði.
Við getum stuðlað að því, með hækkandi sól, að frostið sem einkennir fasteignamarkaðinn um þessar mundir fari að þiðna,“ sagði Ágúst Bjarni að lokum.
Ræða Ágústs Bjarna í heild sinni á Alþingi
„Virðulegur forseti. Ég ætla enn og aftur að koma hingað upp og ræða ástandið á húsnæðismarkaði. Aðgerðir Seðlabankans varðandi lánþegaskilyrði hafa orðið til þess að algjört frost er á markaðnum um þessar mundir. Ungt fólk og aðrir fyrstu kaupendur sjá sér ekki fært að kaupa fasteign á algerlega frosnum markaði. Þessi þróun hefur verið að raungerast síðustu 12 mánuði og mun að óbreyttu halda áfram.
Við sjáum þá keðjuverkun sem frostið veldur. Nú berast okkur fréttir af því að keðjan sé rofin og fáum takist að kaupa eða selja eignir í núverandi ástandi. Almennt gerir fólk tilboð í fasteign með fyrirvara um sölu en það sem hefur færst í aukana er að veita þurfi lengri frest, með fyrirvara, eða hætta þurfi við viðskipti sökum þess að í núverandi ástandi er eftirspurnin lítil sem engin.
Við sjáum það að einstaklingum sem eru að stækka við sig og ætla að selja sína fyrstu eign reynist það oft ómögulegt þar sem kaupendahópur fyrstu eigna er horfinn af markaðnum. Það skiptir engu máli hversu vel eignir eru auglýstar og hversu oft er opið hús, eignin hreinlega selst ekki. Eins og ég segi getur þetta t.d. verið fjölskylda sem þarf að stækka við sig í samræmi við fjölgun.
Virðulegi forseti. Enn og aftur sjáum við að bregðast þarf við ástandinu á fasteignamarkaði. Það eru ekki einungis fyrstu kaupendur sem bíta í það súra, heldur á það við um alla sem vilja kaupa eða selja í núverandi árferði. Nauðsynlegt er að nýta þau verkfæri sem við hér á Alþingi höfum og ég hef oft nefnt, t.d. að rýmka reglur og kröfur um veitingu hlutdeildarlána, breyta reglum um veðsetningu lána til fyrstu kaupenda og ráðast í framkvæmdir til að auka framboð á hagkvæmu húsnæði sem hentar fyrstu kaupendum, í góðu samstarfi við verkalýðshreyfinguna og lífeyrissjóði. Við getum stuðlað að því, með hækkandi sól, að frostið sem einkennir fasteignamarkaðinn um þessar mundir fari að þiðna.“
Deila
Prenta grein
18/04/2023
Verjumst riðu! Ný nálgun við 100 ára gamalt verkefniÁ dögunum bárust okkur þær hræðilegu fréttir að riðusmit hafi greinst Miðfjarðarhólfi, en það svæði hefur verið talið musteri sauðfjárræktar í landinu. Það er ávallt áfall þegar riða greinist í sauðfé og aflífa þarf allan stofninn, áfall sem ekki nokkur bóndi á að þurfa að ganga í gegnum. Miðfjarðarhólf var fram að þessu talið hreint svæði og því er erfitt að kyngja þessum nýju tíðindum og hugur okkar er hjá bændum sem nú þurfa að drepa allt sitt fé nokkrum dögum fyrir sauðburð.
Riða hefur verið greind hér á landi í sauðfé í meira en öld, um er að ræða banvænan og ólæknandi sjúkdóm sem ekki hefur fundist lækning við. Því þarf þegar riða greinist á býli að fella allan stofninn auk þess sem mikillar varúðar þarf að gæta í mörg ár því smit getur dvalið í umhverfi og legið sem falin eldur í áratugi.
Á sama tíma er förgun á dýrahræjum í ólestri og einungis ein brennslustöð til taks á landinu til að taka við dýrahræjum til brennslu. Brennsla er nauðsynleg þegar um sýktar afurðir er að ræða. Þá er heldur ekki ásættanlegt að flytja sýkt dýrahræ milli varnarhólfa til förgunar með tilheyrandi áhættu.
Hin verndandi arfgerð
Þau tímamót urðu á síðasta ári að verndandi arfgerð gegn riðu var fundin í kind hér landi, það er að fundist hafa kindur hér á landi með ákveðnar stökkbreytingar sem eru ónæmar fyrir sjúkdómnum. Þessi breytileiki erfist og því væri hægt að rækta riðu úr íslenska sauðfjárstofninum á nokkrum árum. Til þess að það geti talist raunveruleg lausn þarf að setja á stað öflugt verkefni við að kortleggja stofninn og vinna sig þannig upp frá grunni. Því eru það ánægjulegar fréttir að Kári Stefánsson og Íslensk erfðagreining hafa sýnt því áhuga að leita að hinni verndandi arfgerð gegn riðu í öllu íslensku sauðfé. Íslensk erfðagreining er öflugt fyrirtæki með færa sérfræðinga og tæki og tól til að vinna að slíku verkefni.
Íslenski sauðfjárstofninn er nærri 100 % skrásettur og því hægt að vinna hratt og örugglega við að rækta upp riðþolinn stofn hér á landi. Öflug greining gæti líka komið í veg fyrir að það þyrfti að farga heilbrigðu fé og eins og nú er gert. Hægt yrði að grisja úr sýkt fé og koma þannig í veg fyrir sársaukafullar aðgerðir.
Mikilvægt frumkvæði
Fyrir tveimur árum síðan var farið í að safna sýnum úr kindum. Þetta er vinna sem bændur sjálfir hrundu á stað og kostuðu að frumkvæði og forystu Karólínu Elísabetardóttur sauðfjárbónda í Hvammshlíð í Skagabyggð. Þróunarsjóður sauðfjárræktarinnar styrkti verkefnið og tekin voru sýni úr tæplega 30.000 kindum víða um land. Með Karólínu hafa unnið fulltrúar frá þýskri rannsóknarmiðstöð, riðusérfræðingar frá Rannsóknamiðstöð landbúnaðarins auk þess sem fleiri erlendir sérfræðingar hafa komið að verkefninu. Um er að ræða frumkvöðlastarf sem getur verið upphafið að breytingu sem beðið hefur verið eftir í áratugi við að útrýma riðu í sauðfé hér á landi.
Verkefni sem skiptir máli
Riðutilfelli hér á landi eru ávallt alvarleg, sérstaklega nú þegar sauðfjárræktun stendur höllum fæti vegna annarra ytri komandi þátta. Síðasta áratug hefur verið erfiður rekstrargrundvöllur í sauðfjárrækt og þær aðstæður sem eru nú uppi í efnahagsmálum hvetja bændur enn frekar til að bregða búi og leita á önnur mið. Riðusmit á öflugustu sauðfjársvæðum landsins er fráhrindandi raunveruleiki fyrir unga bændur að búa við.
Undirrituð telja að ríkið verði því að stiga inn með fjármagn í arfgerðargreingar. Við búum við þá góðu stöðu að hér á landi er til staðar þekking og vilji til þess að vinna á þessum vanda. Það er arðsamt verkefni fyrir ríkið að fara í slíkt verkefni enda fylgir því nokkur kostnaður að fara í niðurskurð á þúsundum kinda á nokkrum árum ásamt því að greiða tilheyrandi bætur.
Íslenska lambakjötið er dýrmæt afurð
Íslenska lambakjötið er merkileg vara og það hefur nýlega verið staðfest en í síðasta mánuði fékk íslenska lambakjötið, fyrst íslenskra afurða, upprunatilvísun og er eina matvaran á landinu sem hlotið hefur slíka merkingu. Um er að ræða PDO-merkingu (e. Protected designation of origin), sem er hæsta stig verndaðra upprunatilvísana í Evrópu og er íslenska lambakjötið er þar með komið í hóp með þekktum evrópskum landbúnaðarafurðum líkt og parmaskinku, parmesanosti, kampavíni og fetaosti. Hér er um að ræða gríðarlega stóra viðurkenningu sem kemur til með að skapa aukin verðmæti íslensk lambakjöts ásamt því að festa í sessi stöðu þess á erlendum mörkuðum.
Viðurkenningin er afrakstur mikillar vinnu sem hófst hjá Bændasamtökunum fyrir sex árum og hún kemur til með að auka virði lambakjötsins og eftirspurn. Hér er um að ræða gríðarmikla sönnun á því sem við þó vissum fyrir, að við erum með dýrmæta afurð hérlendis sem við verðum með öllu hætti að vernda. Þessi viðurkenning blæs okkur vonandi byr í seglin við að styðja frekar við og auka framleiðslu á íslensku lambakjöti til þess að standast aukinni eftirspurn. Ásamt því að leita allra leiða til þess að uppræta riðu hérlendis í eitt skipti fyrir öll.
Þórarinn Ingi Pétursson og Halla Signý Kristjánsdóttir, þingmenn Framsóknar
Greinin birtist fyrst á visir.is 18. apríl 2023.
Deila
Prenta grein
15/04/2023
Uppbygging um allt landÁ undanförnum árum hafa stjórnvöld fjárfest myndarlega í ýmsum innviðum tengdri ferðaþjónustu í gegnum Framkvæmdasjóð ferðamannastaða. Á tíu árum hafa 849 verkefni hlotið styrk úr sjóðnum og í gær kynnti ég nýjustu úthlutun sjóðsins, að upphæð 550 m.kr. Verkefnin sem hljóta styrk eru að vanda afar fjölbreytt en hverfast öll um öryggi ferðamanna, bætt aðgengi, bætta innviði, náttúruvernd og sjálfbærni. Styrkirnir fara til verkefna hringinn í kringum landið, stórra sem smárra, sem öll skipta máli. Uppbyggingin er grundvölluð á heildarsýn fyrir hvern landshluta og áfangastaðaáætlanir.
101 umsókn barst í sjóðinn í þetta skipti sem sýnir fram á þá miklu hugmyndaauðgi og kraft sem býr í íslenskri ferðaþjónustu og þann metnað sem heimamenn í hverjum landshluta fyrir sig hafa til þess að byggja upp góða áfangastaði. Margir Íslendingar urðu þess einmitt áskynja þegar þeir ferðuðust mikið um eigið land á tímum heimsfaraldursins. Framkvæmdasjóður ferðamannastaða hefur skipt sköpum við að styðja við uppbyggingu góðra áfangastaða. Sem dæmi um nokkur vel heppnuð verkefni eru uppbygging „svífandi“ sjálfberandi göngustíga úr áli í Hveradölum sem lágmarka snertingu við jörðina og hlífa þannig hinu viðkvæma hverasvæði sem er vinsæll áfangastaður ferðamanna. Útsýnispallurinn á Bolafjalli er annað frábært verkefni sem vert er að nefna, en pallurinn hangir utan í þverhníptum stórstuðluðum klettum með stórbrotið útsýni yfir Ísafjarðardjúp, inn Jökulfirði og út yfir sjóndeildarhring í átt til Grænlands. Innviðauppbygging við Goðafoss er einnig dæmi um vel heppnað verkefni þar sem hugað er að öryggi og náttúruvernd með ráðgjöf fagfólks.
Í úthlutun gærdagsins fengu 28 verkefni í öllum landshlutum styrk. Hæsta styrkinn að þessu sinni, 158 m.kr., fékk verkefnið Baugur Bjólfs á Seyðisfirði, en um er að ræða hringlaga útsýnispall sem situr á fjallsbrún með einstöku útsýni yfir Seyðisfjörð. Þá hlaut Stuðlagil næsthæsta styrkinn, að upphæð 81 m.kr., til að stuðla að auknu öryggi og náttúruvernd við þennan afar vinsæla ferðamannastað. Þá fékk útsýnispallur við Reynisfjall 72 m.kr. styrk sem eykur öryggi þeirra sem ferðast um hlíðar fjallsins.
Ferðaþjónustan hefur á tiltölulega skömmum tíma orðið einn af grunnatvinnuvegum þjóðarinnar, og getur skapað miklar gjaldeyristekjur á tiltölulega skömmum tíma. Við þurfum því að halda áfram að treysta þá innviði sem nauðsynlegir eru til þess að taka vel á móti þeim ferðamönnum sem hingað koma. Styrkur úr Framkvæmdasjóði ferðamannastaða stuðlar að bættri upplifun og aðgengi ferðamanna, meira öryggi og við styðjum við viðkvæma náttúru landsins. Með þessu stuðlum við að sjálfbærni og tryggjum framtíð svæðanna sem áfangastaða um ókomna tíð.
Lilja Dögg Alfreðsdóttir, ferðamálaráðherra og varaformaður Framsóknar.
Greinin birtist fyrst í Morgunblaðinu 15. apríl 2023.
Deila
Prenta grein
12/04/2023
Íslensk matvara á páskum 2024Formaður Viðreisnar er framsýn kona og hugsar til framtíðar, þar viljum við öll vera. Hún undirstrikar það í grein sinni á Vísi í gær. Viðreisn horfir stíft til Evrópusambandsins þar sem sólin virðist skína skærar og verndartollar eru ekki til, eða hvað?
Evrópusambandið er tollabandalag og var stofnað sem slíkt, sem lýsir sér í niðurfellingu tolla milli ESB ríkja og sameiginlegum ytri tollum gagnvart ríkjum utan sambandsins. Tollar eru ekki séríslenskt fyrirbæri eins og Grýla og Leppalúði en það er oft látið að því liggja í umfjöllun þeirra sem virðast þjást af einskærri þrá og löngun til að leggja af tolla.
Það er kannski ástæða fyrir því að gula góða Cheerios fæst ekki í mörgum löndum ESB. Það er framleitt í Bandaríkjunum og er það líklega vegna hárra innflutningstolla ESB að það er bara of dýrt til að setja á markað í Evrópu.
Gott ef ekki er þá ekki líklega framleitt enn betra morgunkorn innan sambandsins og þau vilja styðja við sína matvöruframleiðendur.
Tollar eru og verða til staðar á meðan við lifum ekki í hinum fullkomna heimi frjálsra viðskipta. Sá tími mun seint koma því að samkeppnishæfni þjóða og hlutfallslegir yfirburðir þeirra eru mjög ólíkir. Þjóðir munu að sjálfsögðu áfram vernda framleiðslu sína og störf fólks.
Hafa það sem sannara reynist
Formaður Viðreisnar fullyrðir að verndartollar séu hærri hér en í þeim löndum sem við berum okkur saman við. Þetta er einfaldlega ekki rétt. Að langstærstum hluta bera innfluttar matvörur ekki verndartolla. Ef rýnt er í íslensku tollskránna og hún borin sama við önnur lönd sem við svo oft berum okkur saman við, má sjá að Ísland leggur ekki á hærri tolla og tollskráin íslenska inniheldur ekki fleiri tollnúmer en hjá löndum sem við berum okkur saman við og er í mörgum tilfellum búið að gera tvíhliða samninga um viðskipti á matvöru sem ekki er lagt á tollar.
Betri er heimafenginn baggi
Formaður Viðreisnar er annt um íslenska matvælaframleiðslu, þar þekki ég hana. Þar er ég líka. Hún nefnir sérstaklega öfluga mjólkurvinnsluna Örnu í Bolungarvík sem við á Vestfjörðum erum virkilega stolt að. Þrátt fyrir ungt fyrirtæki eru þau búin að koma sér vel fyrir á markaði með öflugt þróunarstarf og nýsköpun að vopni.
Þjóðir leggja á verndartolla til að jafna samkeppnisstöðu innlends landbúnaðar gagnvart innflutningi á sambærilegri vöru. Það þykir sanngjarnt. Það þyrfti ekki að spyrja að framtíðarmöguleikum lítillar mjólkurvinnslu í Bolungarvík ef hún þyrfti að keppa óhindrað við innflutta verksmiðjuframleiðslu frá útlöndum. Við Íslendingar eru heppnir að því leyti að hér ríkir velmegun í samfélaginu. Við viljum horfa til framtíðar og hafa matvælaframleiðslu hér á landi. Við viljum hafa hana til þess að við getum keypt hágæðavöru sem framleidd er við bestu mögulegu aðstæður og skapa á sama tíma vinnu fyrir fólkið í landinu.
Halla Signý Kristjánsdóttir, þingmaður Framsóknar.
Greinin birtist fyrst á visir.is 11. apríl 2023.
Deila
Prenta grein
Áframhaldandi vinna við áskoranir!
08/04/2023
Áframhaldandi vinna við áskoranir!Þær hafa verið viðburðaríkar vikurnar frá síðasta bréfi. Vil ég byrja á að þakka innilega fyrir hönd þingflokksins góð samtöl við ykkur í mjög vel heppnaðri kjördæmaviku. Þið náðuð að nesta okkur af mikilvægum ábendingum sem úrlausna þarf við og eins að hvetja okkur áfram, fyrir það erum við þakklát.
Í liðinni viku kynntu formenn stjórnarflokkanna fjármálaáætlun, fyrir árin 2024-2028, þar sem koma fram áherslur og markmið til næstu fimm ára um tekjur og gjöld hins opinbera og þróun þeirra. Áætlunin er mikilvægt tæki til að beita ríkisfjármálunum með markvissum hætti. Það mátti greina góð fyrstu viðbrögð markaða við framlagningu fjármálaáætlunarinnar, vextir á ríkisskuldabréfum lækkuðu verulega og samhliða lækkaði verðbólga á milli mánaða.
Þingflokkur Framsóknar og ríkisstjórnin eru skýr með að sýna trúverðugt aðhald, en forgangsröðun brýnna verkefna og að bjóða áfram upp á góða almannaþjónusta. Þórarinn Ingi var talsmaður þingflokksins við fyrri umræðu fjármálaáætlunarinnar á Alþingi. Verður umræðunni framhaldið strax að loknu páskafríi Alþingis, þar sem ráðherrar munu m.a. fara yfir málaflokka sinna ráðuneyta.
Fjölskyldan snertir beint allt í okkar samfélagi og því er svo mikilvægt að gæta að og halda málefnum hennar á efst á blaði við alla ákvarðanatöku. Við ætlum okkur áfram að byggja gott samfélag og bjóða upp á jöfn tækifæri.
- Við ætlum áfram að nýta barnabótakerfið til að auka ráðstöfunartekjur tekjulægri fjölskyldna.
- Staða fjölskyldna langveikra og alvarlega fatlaðra barna og fjölskyldna þeirra verður bætt með nýju fyrirkomulagi umönnunarstyrks og umönnunargreiðslna. Aðbúnaður og réttindi barna eru ávallt í fyrirrúmi, börn eru hjartað í kerfinu.
- Áfram verður stutt við foreldra með öflugu fæðingarorlofskerfi.
- Við veitum börnum og barnafjölskyldum þjónustu við hæfi án hindrana og stuðlum þannig að góðum lífsgæðum, sem er ávinningur samfélagsins alls.
Farsældarlögin, samþætting þjónustu í þágu farsældar barna eru umgjörð barna og foreldra, sem á þurfa að halda og veita aðgang að þjónustu þvert á kerfi, án hindrana.
Fjárframlögin til heilbrigðismála hafa aukist verulega og endurspegla forgangsröðun og áherslur ríkisstjórnarinnar um að standa með íslensku heilbrigðiskerfi.
- Bætt var við 12 milljörðum króna í viðbótarframlag til heilbrigðismála í síðustu fjárlögum (2023) til þess að styrkja heilbrigðiskerfið og engin aðhaldskrafa er á heilbrigðisstofnanir í fjármálaáætluninni.
- Stærsta verkefnið framundan í geðheilbrigðismálum er samþætting og samvinna milli þjónustustiga geðheilbrigðisþjónustu sem mætir þörfum notenda um allt land með árangursríkum lausnum á réttu þjónustustigi á réttum tíma. Geðheilbrigðisþjónusta við börn og ungmenni er í forgangi. Aðgerðaráætlun í geðheilbrigðisþjónustu til næstu 5 ára hefur verið lögð fram á Alþingi.
- Samningar milli Sjúkratrygginga Íslands, Klíníkurinnar í Ármúla og Handlæknastöðvarinnar í Glæsibæ um framkvæmd 700 liðskiptaaðgerða á þessu ári voru undirritaðir á dögunum. Samningarnir munu stuðla að jöfnu aðgengi einstaklinga að þessari mikilvægu heilbrigðisþjónustu óháð efnahag.
Stóra áskorunin okkar í húsnæðismálum er að ná jafnvægi á húsnæðismarkaði og að skipulag sveitarfélaga horfi markvisst til framboðs á fjölbreyttri nýtingu lands. Við í Framsókn leggjum mikla áherslu á að ná þeirri stöðu á húsnæðismarkaði að framboð íbúða mæti undirliggjandi þörf mismunandi hópa fólks á öllum tímum, óháð efnahag og búsetu.
- Það þarf að byggja þrjátíu og fimm þúsund íbúðir hér á landi á næstu tíu árum og hefur ríkið gert samninga við sveitarfélög til að ná því markmiði.
Ákveðið hefur verið að leggja á 1% tímabundinn viðbótarskattur á lögaðila á árinu 2024. Lagt er upp með að atvinnulífið komi þannig til móts við stuðning ríkissjóðs í gegnum Covid-19.
Áætlað er að ferðaþjónustan muni koma sterkt inn með auknum tekjum.
- Tekin verður upp skattlagning á komu skemmtiferðaskipa sambærilegri og gistináttagjaldinu.
- Jafnframt er horft til aukna tekna af greinum eins og af fiskeldi og sjávarútvegi.
- Breytingar á skattlagningu ökutækja og eldsneytis skipta eins máli.
Lilja Dögg gerði vel á dögunum er hún fagnaði með forystu Neytendasamtakanna, á 70 ára afmæli þeirra og afhenti þeim styrk frá ríkisstjórninni og ráðuneyti hennar til að hefja úttekt þeirra á tryggingamarkaði á Íslandi og réttindum neytenda þegar kemur að tryggingamálum. Vil ég taka undir með Lilju Dögg hvað það er brýnt og mikilvægt að í núverandi efnahagsástandi sé hugað vel að neytendamálum. Ráðuneyti hennar mun setja aukinn þung í neytendavernd og unnið er að heildarstefnumótun sem áætlað er að ljúki fyrir árslok 2024.
Sigurður Ingi sagði á kynningarfundi formanna ríkisstjórnarflokkanna um fjármálaáætlunina að áfram verði hægt að takast á við arðsamar fjárfestingar í samgöngum. Framkvæmdir sem þegar eru hafnar verði ekki frestað. Í umfjöllun fjármálaáætlunar um samgöngumál er m.a. gert ráð fyrir:
- Að hægt verði að leggja á sérstakt varaflugvallargjald, 200 kr. á farþega sem skili um 1,3 milljörðum kr. á ári til uppbyggingar innviða á innanlandsflugvöllum.
- Að í húsnæðismálum verður stuðlað að stöðugleika með sameiginlegri sýn ríkis og sveitarfélaga til næstu 10 ára um uppbyggingu íbúða til að mæta íbúðaþörf ólíkra hópa samfélagsins. Helstu breytingar á útgjaldaramma vegna þessa málaflokks á tímabili fjármálaáætlunar er 10 milljarða kr. aukning á stofnframlögum.
- Að um sveitarfélög og byggðamál er m.a. vakin athygli á að útgjaldarammi hækki um 5,2 milljörðum kr. á tímabilinu sem skýrist af auknu lögboðnu framlagi til Jöfnunarsjóðs sveitarfélaga.
Vil ég að lokum óska landsmönnum öllum gleðilegra páska.
Framtíðin er björt með Framsókn!
Með kveðju frá Austurvelli,
Ingibjörg Isaksen
Áhugaverðir hlekkir:
Deila
Prenta grein
04/04/2023
Viðspyrna gegn verðbólguÞað er afar jákvætt að vextir á ríkisskuldabréfum hafi lækkað verulega í kjölfar aukins taumhalds peningastefnu samhliða nýrri ríkisfjármálaáætlun. Tiltrú fjárfesta á aðgerðum stjórnvalda er að aukast. Aðhald og skýr forgangsröðun er meginstef í nýkynntri fjármálaáætlun ríkisstjórnarinnar ásamt því að styðja við brýn verkefni og standa vörð um almannaþjónustuna. Ríkisfjármálin þurfa að vinna með peningastefnu Seðlabankans til að ná jafnvægi í efnahagslífinu og ná verðbólgunni niður. Fjármálaáætlun til næstu fimm ára sýnir þá stefnu stjórnvalda að beita ríkisfjármálunum með markvissum hætti til að ná niður verðbólgu og frekari hækkun vaxta með auknu aðhaldi, tekjuöflun og frestun framkvæmda.
Á sama tíma er lögð áhersla á að verja grunnþjónustuna, styðja áfram við viðkvæma hópa og vernda lífskjör almennings. Skuldahlutföll ríkissjóðs lækka á tímabilinu og afkoma batnar. Lagður verður á 1% tímabundinn viðbótarskattur á lögaðila á árinu 2024 til að sporna gegn þenslu. Auk þess er gert ráð fyrir auknum tekjum af ferðaþjónustu með skattlagningu á skemmtiferðaskip sambærilegri við gistináttagjald sem og auknum tekjum af fiskeldi og sjávarútvegi ásamt breytingum á skattlagningu ökutækja og eldsneytis.
Á umliðnum árum hefur verið fjárfest myndarlega í ýmsum málaflokkum á málefnasviðum menningar- og viðskiptaráðuneytisins sem hefur skilað sér í betra samfélagi og staðinn verður vörður um. Í nýkynntri fjármálaáætlun er að finna ýmsar áherslur komandi ára í þeim málaflokkum. Má þar nefna hið mjög svo brýna verkefni að bæta rekstrarumhverfi fjölmiðla með skattalegum stuðningi til að tryggja fjölbreytni á fjölmiðlamarkaði í samræmi við stjórnarsáttmála. Með nýjum aðgerðum viljum við skapa hvata og auka samkeppni á fjölmiðlamarkaði.
Stefnt er að því að leggja fram nýja ferðamálastefnu til ársins 2030 á haustþingi 2023. Áfram verður lögð áhersla á öflun áreiðanlegra gagna og innviðauppbyggingu ásamt aðgerðum sem miða að því að dreifa ferðamönnum víðar um landið og yfir allt árið.
Þá er gert ráð fyrir að 50 m.kr. verði varið í að auka aðgengi að túlkaþjónustu til að auka lífsgæði heyrnarskertra og heyrnarlausra. Lögð verður fram tillaga til þingsályktunar um íslenskt táknmál og aðgerðaáætlun vegna hennar. Barnamenningarsjóður verður festur í sessi með 100 m.kr. árlegu framlagi ásamt verkefninu List fyrir alla og aukinn þungi verður settur í neytendavernd og unnið að heildarstefnumótun sem áætlað er að ljúki fyrir árslok 2024.
Starfsumhverfi listamanna og umgjörð starfslauna listamanna verður bætt á tímabilinu. Á undanförnum misserum hefur verið unnið að tillögum í þá veru og nú er komið að því að hrinda fyrsta fasa þeirra í framkvæmd. Markmið stjórnvalda er að starfslauna- og verkefnasjóðir tryggi betur afkomu þeirra sem starfa í listum eða við skapandi greinar, stuðli að meiri fjölbreytni í úthlutunum, auknu og jöfnu aðgengi mismunandi listgreina og raunsærri viðmiðum.
Lilja Dögg Alfreðsdóttir, menningar- og viðskiptaráðherra og varaformaður Framsóknar. lda@mvf.is
Greinin birtist fyrst í Morgunblaðinu 4. apríl 2023.
Deila
Prenta grein