Category: Fréttir

Ásmundur Einar Daðason, mennta- og barnamálaráðherra, og Najat Maalla M’jid, sérlegur sendifulltrúi aðalritara Sameinuðu þjóðanna um ofbeldi gegn börnum, skrifuðu undir samning um samstarf í málefnum barna í New York í gær.

Samningurinn grundvallast á nýjum lögum um farsæld barna og kveður á um þróun á samþættu verklagi og úrræðum til verndar börnum gegn ofbeldi samhliða þróun nýrrar aðferðafræði sem greinir og kortleggur arðsemi samfélaga af því að fjárfesta í betri þjónustu við börn.

Fulltrúar Sameinuðu þjóðanna og fleiri samstarfsaðila á alþjóðavísu munu á næstu árum vinna náið að þessu verkefni í samvinnu við mennta- og barnamálaráðuneytið ásamt sérstökum stýrihópi alþjóðlegra og íslenskra sérfræðinga.

Samstarfið felur m.a. í sér þróun og útgáfu verklags og verkfæra sem vernda börn gegn ofbeldi samhliða því að sýna fram á hagrænan ávinning samfélaga af slíkum aðgerðum. Vonir standa til þess að á grundvelli þessa samstarfs muni fleiri aðildarríki taka þátt í að fjárfesta í þverfaglegri, barnvænni vernd og forvörnum gegn ofbeldi gagnvart börnum.

Ásmundur Einar Daðason, mennta- og barnamálaráðherra:

„Það er engin fjárfesting betri heldur en í börnum – farsæld þeirra skilar sér margfalt út í samfélagið. Síðustu ár höfum við stigið mörg mikilvæg skref í að bæta þjónustu og stuðning fyrir börn og fjölskyldur á Íslandi en meira þarf til. Það er spennandi að finna áhuga innanlands og erlendis á þessu stóra verkefni en það mikilvægasta við þetta formlega alþjóðlega samstarf er aðgengi að og stuðningur frá helstu sérfræðingum á þessu sviði á heimsvísu. Það mun vonandi gera okkur kleift að stíga stærri skref hraðar – allt í þágu farsældar barna og þannig samfélagsins alls.“

Najat Maalla M’jid, sérlegur sendifulltrúi aðalritara Sameinuðu þjóðanna um ofbeldi gegn börnum:

„Ending violence against children through a cross-sectoral, integrated chain of services is an investment with a high return. Building on the experience of Iceland, this important partnership will encourage and invite others to follow this path.“

Á síðasta kjörtímabili hóf mennta- og barnamálaráðherra (þá félags- og barnamálaráðherra) vinnu við undirbúning nýrrar löggjafar sem breyta átti nálgun og verklagi í kringum þjónustu við börn á Íslandi. Þau lög hafa nú tekið gildi og eru lög um samþættingu þjónustu í þágu farsældar barna.

Snemma í ferlinu lá fyrir að Sameinuðu þjóðirnar hefðu áhuga á verkefninu og var áhuginn bæði á nálguninni við gerð laganna og efni þeirra. Sambærilega löggjöf er ekki að finna á landsvísu neins staðar í heiminum, svo þekkt sé.

Heimild: stjr.is

Halldóra K. Hauksdóttir, varaþingmaður, flutti jómfrúrræðu sína í störfum þingsins. Hún er eggjabóndi og starfar sem lögmaður á velferðarsviði Akureyrarbæjar.

„Sem varaþingmaður hef ég hingað til aðallega gegnt hlutverki áhorfanda og fylgst glöggt með gangi mála. Við að fylgjast með hef ég lengi velt fyrir mér skilvirkni þingsins og vil varpa þeirri spurningu fram hvernig við getum gert löggjafarþing Íslands skilvirkara og þannig náð betri árangri fyrir samfélagið allt,“ sagði Halldóra.

Segir hún að vanti fyrirbyggjandi aðgerðir til að breyta og bæta til framtíðar en orkan fari í að bregðast við aðstæðum. Gott fordæmi um fyrirbyggjandi aðgerðir er vinna mennta- og barnamálaráðherra, Ásmundar Einars Daðasonar.

„Einnig vil ég nýta tækifærið og ræða íslenskan landbúnað, en það er umræða sem oft er á villigötum í samfélaginu. Landbúnaður er ein mikilvægasta atvinnugrein Íslendinga þótt oft sé sú grein vanmetin.“

„Ýmsir gefa í skyn að búvörusamningurinn sé bæði dýr og ólöglegur þótt hann sé gífurlega mikilvægur fyrir fæðuöryggi þjóðarinnar. Enn eitt dæmi um vanmat þrátt fyrir kröftuga vinnu og þrautseigju íslenskra bænda. Einnig hefur oft verið reynt að telja fólki trú um að innlendar landbúnaðarvörur séu óeðlilega dýrar en staðreyndin er sú, samkvæmt nýjum tölum frá Eurostat, að íslensk fjölskylda eyðir 12–13% í matvæli sem hlutfall af heildarútgjöldum heimila sem er sambærilegt nágrannaríkjum okkar og töluvert lægra en meðaltal innan ESB-ríkjanna. Það er því greinilega margt sagt um íslenskan landbúnað sem er ekki á rökum reist,“ sagði Halldóra að lokum.

---

Ræða Halldóru í heild sinni á Alþingi:

„Virðulegi forseti. Það er mikill heiður að fá að halda jómfrúrræðu mína hér á Alþingi. Ég heiti Halldóra Hauksdóttir, ég er búsett á Akureyri, ég er eggjabóndi og starfa sem lögmaður á velferðarsviði Akureyrarbæjar. Sem varaþingmaður hef ég hingað til aðallega gegnt hlutverki áhorfanda og fylgst glöggt með gangi mála. Við að fylgjast með hef ég lengi velt fyrir mér skilvirkni þingsins og vil varpa þeirri spurningu fram hvernig við getum gert löggjafarþing Íslands skilvirkara og þannig náð betri árangri fyrir samfélagið allt. Miklum tíma og mikilli orku er eytt í að bregðast við aðstæðum í stað þess að fara í fyrirbyggjandi aðgerðir, breyta og bæta til framtíðar. Sem dæmi um slíkt má nefna málefni barna og fjölskyldna, málefni sem stendur mér nærri sem starfsmanni í velferðarþjónustu. Þar hefur hæstv. mennta- og barnamálaráðherra sýnt gott fordæmi með fyrirbyggjandi breytingum til betri framtíðar. Það er engin launung að við getum víða gert betur.

Einnig vil ég nýta tækifærið og ræða íslenskan landbúnað, en það er umræða sem oft er á villigötum í samfélaginu. Landbúnaður er ein mikilvægasta atvinnugrein Íslendinga þótt oft sé sú grein vanmetin. Ýmsir gefa í skyn að búvörusamningurinn sé bæði dýr og ólöglegur þótt hann sé gífurlega mikilvægur fyrir fæðuöryggi þjóðarinnar. Enn eitt dæmi um vanmat þrátt fyrir kröftuga vinnu og þrautseigju íslenskra bænda. Einnig hefur oft verið reynt að telja fólki trú um að innlendar landbúnaðarvörur séu óeðlilega dýrar en staðreyndin er sú, samkvæmt nýjum tölum frá Eurostat, að íslensk fjölskylda eyðir 12–13% í matvæli sem hlutfall af heildarútgjöldum heimila sem er sambærilegt nágrannaríkjum okkar og töluvert lægra en meðaltal innan ESB-ríkjanna. Það er því greinilega margt sagt um íslenskan landbúnað sem er ekki á rökum reist.“

„Neytendamál skipta okkur öll máli og sjálfur hef ég aðeins tjáð mig um þau. Ég byrjaði á að fjalla um húsnæðismarkaðinn hér snemma á síðasta ári og hef rætt tryggingamál,“ sagði Ágúst Bjarni Garðarsson, alþingismaður, í störfum þingsins.

„Það svar sem ég fékk við fyrirspurn minni til fjármála- og efnahagsráðherra sýndi að iðgjöld bílatrygginga hafa hækkað umfram verðlagshækkanir. Það kemur auðvitað ofan á allt annað. Hækkandi lán á húsnæðinu okkar, leigan, matarkarfan – þetta er auðvitað eitthvað sem við finnum öll fyrir sem búum hér.“

Ágúst Bjarni fór nýlega yfir stöðu innlendrar netverslunar í samkeppni við erlendar netverslanir sem byggja á tölum frá Rannsóknarsetri verslunarinnar í viðtali á RÚV.

„Það er alveg ljóst að þetta er áskorun fyrir innlenda verslun í heild sinni, hún er að keppa við verslun á miklu stærri markaði. En við sjáum það líka að það hafa mörg jákvæð skref verið stigin til handa neytendum. Við getum nefnt tollasamninginn, fríverslunarsamninginn, niðurfellingu tolla og vörugjalda og svo mætti lengi telja. Ég held að við þurfum áfram að vinna í þá átt að tala fyrir tvíhliða tollasamningum,“ sagði Ágúst Bjarni.

„Við sjáum það líka þegar við rýnum í þessar tölur og það er sérstaklega áhugavert — ég hvet þingmenn til þess að rýna skýrslu frá McKinsey frá árinu 2012 sem fjallar um stöðu innlendrar verslunar og þær áskoranir sem fram undan eru. Þar er rými til að hagræða, ná niður fermetrafjölda í verslun og ná upp raunverulegri stærðarhagkvæmni svo að innlend verslun verði samkeppnishæf við þá erlendu,“ sagði Ágúst Bjarni að lokum.

---

Ræða Ágústs Bjarna í heild sinni á Alþingi:

Halla Signý Kristjánsdóttir, alþingismaður, fór yfir skýrslu um samanburð á orkukostnaði heimila fyrir síðasta ár frá Byggðastofnun í störfum þingsins.

Orkustofnun hefur unnið upp gögnin um kostnað á ársgrundvelli við raforkunotkun og húshitun á sambærilegum fasteignum víða um land fyrir Byggðastofnun.

„Það er fátt í þessari skýrslu sem kemur á óvart eða hefur verið dulið varðandi það hvað kostnaðurinn er mismunandi eftir landsvæðum og það er margt sem skýrir þann mismun,“ sagði Halla Signý.

Húshitunarkostnaður er mikill á milli svæða og sem fyrr mun meiri en á raforkuverði, er munurinn allt að þrefaldur á lægsta og hæsta verði.

„Þó hefur þessi munur dregist saman, m.a. vegna hækkunar niðurgreiðslna á dreifikostnaði, aukinnar samkeppni á raforkusölumarkaði og húshitunarkostnaður hefur lækkað umtalsvert þar sem kynt er með rafmagni með tilkomu varmadæla,“ sagði Halla Signý.

Vestfirðir tróna á toppnum hvað húshitunarkostnað varðar ásamt Grímsey.

„Gamansagan af Vestfirðingnum, sem var nýfluttur suður og greiddi glaður hitaveitureikninginn fyrir allan stigaganginn, á mögulega enn við,“ sagði Halla Signý.

„Aðgangur að heitu vatni er auðlindanýting og ekki hafa allir aðgang að þeirri auðlind. Á Vestfjörðum eru kyntar hitaveitur, raforkuöryggi er ótryggt og vegna þess eru þessar hitaveitur oft kyntar með olíu.“

„Í tillögum starfshóps um raforkumál á Vestfjörðum kom fram að mikilvægt væri að kanna sérstaklega möguleika á aukinni jarðhitanýtingu til húshitunar í fjórðungnum. Því þarf að hraða. Auk þess þarf að ráðast í að auka raforkuöryggi á Vestfjörðum með sterkari hætti. Raforka er forsenda þess að uppbygging atvinnusamfélaga og orkuskipta verði á svæðinu. Auk þess eykur það jafnræði íbúa á svæðinu gagnvart öðrum íbúum landsins,“ sagði Halla Signý að lokum.

---

Ræða Höllu Signýjar í heild sinni á Alþingi:

Ingibjörg Isaksen, alþingismaður, ræddi í störfum þingsins áform umhverfis-, orku- og loftslagsráðherra um frumvarp til laga um neyðarbirgðir eldsneytis. Frumvarpinu er ætlað að skylda söluaðila eldsneytis eigi birgðir að jafngildi notkunar til 90 daga.

„Líkt og við höfum orðið óþægilega vör við síðustu misseri skipast veður skjótt í lofti. Eldgos, heimsfaraldur og stríð geta valdið aðstæðum þar sem lífsnauðsynlegar vörur verða af skornum skammti en nægt framboð er forsenda öryggis á fjöldamörgum sviðum og gæti fljótt stefnt í óefni í samfélaginu ef skortur yrði á jarðefnaeldsneyti,“ sagði Ingibjörg.

Minnti hún á markmið Íslands að verða óháð jarðefnaeldsneyti hér á landi, en fram að því eigi að hafa tiltækar olíubirgðir á landinu. Telur Ingibjörg að skoða verði hvort ekki sé þörf á birgðastöðum á fleiri stöðum á landinu.

„Við vitum aldrei hvaða aðstæður geta skapast, hvort sem er hér á landi eða í heiminum öllum, og því mikilvægt að við séum ekki með öll eggin í sömu körfu. Hér er ég ekki síst að horfa til flugvélaeldsneytis. Við þurfum að vera við því búin að þannig aðstæður skapist hér á suðvesturhorninu að flugvellir lokist. Eldgos á Reykjanesi og óveður undanfarnar vikur eru ágætisáminning fyrir okkur um það,“ sagði Ingibjörg að lokum.

---

Ræða Ingibjargar í heild sinni á Alþingi:

Birt hafa verið til umsagnar drög að reglugerð Willums Þórs Þórssonar heilbrigðisráðherra sem fjallar um bótaskylda atvinnusjúkdóma. Markmiðið er að tryggja þeim bætur sem eru slysatryggðir og greinast með atvinnusjúkdóm, óháð tekjum viðkomandi. Með reglugerðinni er fylgt eftir breytingu á lögum um slysatryggingar almannatrygginga nr. 45/2015 sem samþykktar voru á Alþingi í júní 2021.

Með lagabreytingunni 2021 var skýrt kveðið á um að tryggingavernd laganna nái einnig til bótaskyldra atvinnusjúkdóma. Jafnframt var í fyrsta sinn hér á landi skilgreint í lögum hvað felst í atvinnusjúkdómi, en það er „sjúkdómur sem orsakast af vinnu og aðstæðum í starfsumhverfi“. Í framhaldi af lagabreytingunni skipaði heilbrigðisráðherra starfshóp sem falið var að semja drög að reglugerð með yfirliti yfir bótaskylda sjúkdóma.

Meðfylgjandi reglugerðardrög byggja á leiðbeiningum Evrópusambandsins um greiningu atvinnusjúkdóma og skiptast í þrjá kafla. Í fyrsta kafla er kveðið á um gildissvið og markmið reglugerðarinnar. Annar kaflinn fjallar um hlutverk Sjúkratrygginga Íslands um framkvæmd reglugerðarinnar og hvernig staðið skuli að umsóknum um bætur og í þriðja kafla er fjallað um skilyrði þess að sjúkdómur teljist atvinnusjúkdómur og hvernig það skuli metið.

Í samræmi við tillögu fyrrnefnds starfshóps var ákveðið að taka upp lista Evrópusambandsins yfir atvinnusjúkdóma og fylgir hann reglugerðardrögunum sem viðauki.

Umsagnarfrestur er til 22. febrúar næstkomandi.

• Málið til umsagnar í samráðsgátt

Heimild: stjr.is

Beint millilandaflug til og frá Akureyri og Egilsstöðum mun stóraukast á árinu þegar tvö stór erlend flugfélög hefja flug þangað. Svissneska flugfélagið Edelweiss Air mun fljúga beint til Akureyrar frá Zurich í sumar og hyggur á aukið flug þangað í framtíðinni og þýska flugfélagið Condor hefur tilkynnt áætlunarflug frá Frankfurt til Egilsstaða og Akureyrar frá maí til október 2023. Condor er fyrsta erlenda flugfélagið sem hefur tilkynnt um reglubundið flug á báða vellina.

Félögin bætast við þau sem fljúga þangað fyrir en hollenska ferðaskrifstofan Voigt Travel hefur verið með leiguflug frá Hollandi til Akureyrar frá árinu 2019 og þá hóf flugfélagið Niceair beint áætlunarflug frá Akureyri til Kaupmannahafnar og Tenerife sumarið 2022 og hefur hug á að bæta fleiri áfangastöðum inn í áætlun sína á árinu.

Flugþróunarsjóður, sem settur var á laggirnar árið 2015, hefur undanfarin ár stuðlað að því að byggja upp nýjar flugleiðir til Íslands þannig að koma megi á reglulegu millilandaflugi um alþjóðaflugvellina Akureyri og Egilsstaði. Sjóðurinn hefur um 230 milljónir króna til ráðstöfunar á árinu 2023 og hefur þegar gert samning um að styrkja Condor, Niceair, Voigt Travel og verkefnið Nature Direct, sem gengur út á að talað sé einni röddu um Akureyrar- og Egilsstaðaflugvelli. Þá hefur Alþingi samþykkt 150 m.kr. viðvarandi árlegt framlag í sjóðinn.

Lilja Alfreðsdóttir menningar- og viðskiptaráðherra segir ávinning af starfi Flugþróunarsjóðs síðustu árin ótvíræðan: „Framboð flugleiða frá Akureyri beint til útlanda jókst mjög í fyrra með tilkomu Niceair og mun aukast til mikilla muna á árinu með nýjum flugfélögum og áfangastöðum. Með þessu stórbætast búsetuskilyrði og lífsgæði heimamanna og með auknu millilandaflugi til Akureyrar og Egilsstaða opnast fleiri gáttir inn í landið sem er forsenda framþróunar í ferðaþjónustu og frekari dreifingu ferðamanna um landið, allt árið um kring. Aukið millilandaflug frá fleiri stöðum en Keflavíkurflugvelli er hagsmunamál allra landsmanna”.

Heimild: stjr.is